Википедија:На денешен ден/Архива/Јануари

јануари - февруари - март - април - мај - јуни - јули - август - септември - октомври - ноември - декември

---

Начин на користење на предлошките во рубриката

1 јануари

Настани

45 п.н.е.	Започнал да се применува новиот календар, денес познат како јулијански календар.
404	Последната гладијаторска борба во римскиот колосеум.
439	Објавен е Теодосиевиот законик, најголемата збирка на римски закони во тој период.
1651	Чарлс II е крунисан за крал на Шкотска.
1801	Церера, првиот познат астероид е откриен од Џузепе Пјаци.
1804	Независност на Хаити од Франција.
1818	Мери Шели го објави романот за чудовиштето на Франкенштајн.
1880	Фердинанд Лесепс ја започна изградбата на Панамскиот Канал.
1892	Островот Елис е отворен како место каде се примаа првите имигранти во Соединетите Американски Држави.
1901	Британските колонии Нов Јужен Велс, Квинсленд, Јужна Австралија, Тасманија и Западна Австралија го формираат Австралискиот Сојуз; Едмунд Бартон е избран за прв премиер.
1908	За првпат пуштена топка изработена од кристали и електрични светла плоштадот Тајмс сквер во Њујорк, отпочнувајќи традиција на сите понатамошни прославувања на Новата Година во градот.
1909	Во Битола излезе првиот број на весникот „Работничка искра“ на бугарски јазик како орган на македонските социјалисти. Прв уредник на весникот беше Васил Главинов.
1925	Главниот град на Норвешка го промени името во денешното Осло. Претходното име, Кристијанија, го носеше од 1624 година.
1932	Во Виена се одржа првиот Новогодишен концерт.о Виена се одржа првиот Новогодишен концерт.
1942	Во Вашингтон 26 држави од целиот свет ја потпишаа Декларацијата на Обединетите Нации.
1945	Во Скопје излезе првиот број на сатирично - хумористичниот весник „Остен“.
1948	Основана е Државната опера на Народна Република Македонија
1959	За време на Кубанската револуција, Фидел Кастро го симна од власт дотогашниот кубански претседател Фулгенцио Батиста.
1965	Под водство на водачот на движењето Ал Фатах, Јасер Арафат, формирана е Палестинската ослободителна организација - ПЛО.
1982	Перес де Куељар стана првиот Латино-американец, Генерален секретар на Обединетите Нации.
1990	формирана е политичката партија НДП.
1995	Започна со работа Светската трговска организација.
1997	Здружението на издавачите и книжарите на Македонија е примено во Меѓународната асоцијација на издавачите со седиште во Женева.
2002	Еврото започна да се користи во повеќето членки на Европската унија.
2006	Почна примената на Законот за заштита од пушењето.
2007	Влез на Бугарија и Романија во Европската Унија.
2017	Поранешниот премиер на Португалија од Социјалистичката партија, Антонио Гутерес станува Генерален секретар на ООН.

Родени

1449	Лоренцо де Медичи — владетел на Фиренца.
1823	Шандор Петефи — унгарски револуционер и лирски поет.
1863	Пјер де Кубертен — основоположник на модерните Олимписки игри.
1873	Марија Јуриќ Загорка — хрватска писателка и новинарка.
1878	Пејо Јаворов — бугарски поет, сопатник и биограф на Гоце Делчев.
1879	Е. М. Форстер — англиски писател.
1894	Џон Форд — американски режисер.
1895	Џ. Едгар Хувер — директор на ФБИ.
1912	Ким Филби — британски таен агент на КГБ.
1915	Бранко Ќопиќ — српски писател.
1923	Милт Џексон — американски џез-музичар.
1932	Иван Лацковиќ — хрватски сликар.
1934	Бранко Варошлија — македонски писател, литературен критичар, драматург и новинар.
1937	Влатко Марковиќ — хрватски фудбалер и тренер.
1940	Мерсад Бербер — босански сликар.
1941	Ева Рас — српска глумица.
1942	Корнелие Ковач — српски рок-музичар, член на групите Индекси и Корни група.
1946	Ривелино — бразилски фудбалер.
1946	Снежана Стамеска — македонска глумица.
1949	Љубодраг Симоновиќ — српски и југословенски кошаркар.
1951	Слободан Халиловиќ — српски и југословенски фудбалер и тренер.
1952	Миле Китиќ — српски фолк-пејач.
1956	Енди Гил — британски рок-музичар и продуцент.
1959	Панајотис Јанакис — грчки кошаркар.
1963	Дражен Ладиќ — хрватски и југословенски фудбалер и тренер.
1968	Давор Шукер — хрватски фудбалер.
1972	Лилијан Тирам — француски фудбалер.
1973	Врбица Стефанов — македонски кошаркар.
1973	Искра Трпева — македонска поп пејачка.
1977	Хасан Салихамиџиќ — босански фудбалер.
1982	Давид Налбандијан — аргентински тенисер.
1985	Оскар Гато — италијански велосипедист.
1988	Алекс Хаус — американски велосипедист.
1997	Гонсало Монтиел — аргентински фудбалер.

Починале

1515	Луј XII — француски крал.
1894	Хајнрих Рудолф Херц — германски физичар.
1941	Петар Поп Арсов — македонски револуционер, еден од основоположниците на Македонската револуционерна организација, автор на првиот македонски устав.
1953	Хенк Вилијамс — американски кантри-музичар.
1972	Морис Шевалије — француски пејач и глумец.
1995	Методија Ивановски - Менде — македонски сликар и сценограф.
2001	Фабијан Шоваговиќ — хрватски глумец.
2012	Киро Глигоров — прв претседател на независна Македонија.
2021	Зоран Џорлев — македонски виолинист.

2 јануари

Настани

1839	Францускиот пионер на фотографијата Луј Дагер ја снимил првата фотографија на Месечината.
1905	Над селото Кнежево, Кратовско, почна Конгресот на Скопскиот револуционерен округ на ТМОРО, што траеше до 7 јануари истата година.
1946	Македонските политички затвореници од затворот „Касандра“ во Грција, упатија апел до владите на СССР, на Велика Британија и на САД во кој меѓу другото, се вели: „Во сегашните историски денови, ние припадниците на македонскиот народ во Егејска Македонија, кои се боревме против другите окупатори и нивните слуги, принудени сме сега и на политичко поле да водиме тешка борба против грчката реакција...“.
1959	Лансиран е првиот вселенски брод кон Месечината, советскиот брод без екипаж „Луна I“.
1971	Во Глазгов, за време на фудбалскиот натпревар меѓу „Селтик“ и „Ренџерс“ загинале 66 навивачи поради уривање на дел од трибината.

Родени

1642	Мехмед IV — отомански султан.
1699	Осман III — отомански султан.
1837	Милиј Алексиевич Балакирев — руски композитор, пијанист и диригент.
1920	Исак Асимов — американски писател на научна фантастика од руско потекло.
1936	Роџер Милер — американски композитор и пејач (†1992)
1948	Огњен Петровиќ — српски и југословенски фудбалер.
1964	Пернел Витекер — американски боксер.
1968	Олег Дерипаска — руски бизнисмен.
1969	Кристи Тарлингтон — американски модел и манекенка
1980	Жером Пино — француски велосипедист.
1992	Пауло Газанига — аргентински фудбалски голман.
1997	Карлос Солер — шпански фудбалер.

Починале

1801	Јохан Каспар Лаватер — швајцарски писател, теолог и филозоф.
1952	Христо Татарчев — македонски револуционер.
1955	Хосе Антонио Ремон — претседател на Панама.
1977	Ерол Гарнер — американски џез-музичар.
1987	Методи Поповски — македонски командант од НОАВМ.
1988	Ремон Рубен — професор на Медицинскиот факултет во Скопје и еден од водечките дерматовенеролози во Македонија.
1993	Михајло Лалиќ — црногорски писател.
2005	Едо Муртиќ — хрватски сликар.
2019	Марко Николиќ — српски глумец.

3 јануари

Настани

1918	Признаена е независноста на Финска.
1945	Во Скопје започнало да излегува првото детско списание на македонски јазик во Македонија, „Пионер“. Неговите први уредници биле писателот Славко Јаневски и професорот Јонче Јосифовски.
1945	По наредба на Главниот штаб на НОВ и ПО на Македонија, била формирана Командата на градот Скопје.
1961	САД ги прекинаа дипломатските односи со Куба. Во април истата година кубанската армија и кубанскиот народ ја попречија инвазијата на кубанските контрареволуционери кои со помош на САД се истоварија во Лас Вегас.
2009	Сатоши Накамото го произвел првиот биткоин.

Родени

106 п.н.е.	Цицерон — римски државник.
1840	Отец Дамјан — белгиски свештеник.
1849	Адријан VI — римски папа.
1867	Андон Димитров — еден од основачите на МРО.
1901	Нго Дин Дием — првиот претседател на Јужен Виетнам.
1902	Умберто Барбаро — италијански режисер.
1919	Херби Николс — американски џез-музичар.
1920	Милан Срдоч — српски и југословенски глумец.
1926	Џорџ Мартин — британски музички продуцент.
1929	Серџо Леоне — италијански режисер.
1933	Хисен Рамадани — македонски политичар и политиколог.
1945	Стивен Стилс — американски рок-музичар.
1946	Глигор Каневче — македонски научник, универзитетски професор и академик.
1946	Џон Пол Џонс — англиски рок-музичар, член на групата Лед Цепелин.
1956	Мел Гибсон — американски глумец.
1957	Бојан Крижај — словенечки и југословенски скијач.
1969	Михаел Шумахер — германски возач на „Формула 1“.
1974	Алесандро Петаки — италијански велосипедист.
1985	Марко Томас — хрватски кошаркар.
1988	Џони Еванс — Северноирски фудбалер.

Починале

236	Антер — римски папа.
1322	Филип V — француски крал.
1924	Јиржи Волкер — чешки писател.
1945	Едгар Кејси — американски парапсихолог и јасновидец.
1987	Драган Ѓаконовски - Шпато — македонски композитор, диригент и музички аранжер.
1987	Иван Влашки — шеф на Уролошката клиника при Медицинскиот факултет во Скопје.
1996	Христо Маловски — македонски историчар и педагог.
1999	Воислав Кушевски — македонски историчар.
2003	Владимир Костов — македонски писател.
2016	Пол Блеј — канадско-американски џез-пијанист.
2017	Иво Брешан — хрватски писател.

4 јануари

Настани

1992	Владата на Република Македонија донесе одлука со која 7 јануари - првиот ден Божик, се прогласува за неработен ден. Ова е првпат во Македонија верски празник и официјално да биде прогласен за неработен.
1996	Република Македонија и Република Таџикистан воспоставиле дипломатски односи.

Родени

1643	Исак Њутн — англиски физичар и математичар.
1710	Џовани Батиста Перголези — италијански композитор.
1785	Јакоб Грим — германски филолог и фолклорист.
1809	Луј Брај — француски учител, пронаоѓач на азбуката за слепи, наречена Брајова азбука.
1883	Макс Истмен — американски политичар.
1909	Тодор Ангеловски — македонски комунист, учесник во НОБ.
1922	Френк Вес — американски џез-музичар.
1932	Фабијан Шоваговиќ — хрватски и југословенски глумец.
1935	Флојд Патерсон — американски боксер.
1942	Џон Меклафлин — англиски џез-гитарист.
1955	Марк Холис — англиски поп-рок музичар, член на групата Ток Ток (Talk Talk).
1956	Бернард Самнер — англиски рок-музичар, член на групите Џој Дивижн (Joy Division) и Њу Ордер (New Order).
1957	Весна Змијанац — српска фолк-пејачка.
1960	Мајк Стајп — американски пејач, член на рок-групата РЕМ (REM).
1962	Робин Гатри — шкотски рок-музичар, член на групата Кокто Твинс (Cocteau Twins).
1964	Александар Фадеев — руски и советски спортист, европски и светски првак во уметничко лизгање.
1973	Јозеф Кабањ — словачки автоконструктор.
1974	Данило Хондо — германски велосипедист.
1980	Јарослав Попович — украински велосипедист.
1986	Џејмс Милнер — англиски фудбалер.
1990	Алберто Палоски — италијански фудбалер.
1990	Тони Крос — германски фудбалер.

Починале

1752	Габриел Крамер — швајцарски математичар.
1782	Анж Жак Габриел — француски архитект, еден основоположниците на неокласичната архитектура.
1941	Анри Бергсон — француски филозоф.
1942	Орце Николов — Народен херој на Македонија.
1943	Мирче Ацев — Народен херој на Македонија.
1943	Страшо Пинџур — Народен херој на Македонија.
1954	Димитар Андонов Папрадишки — последниот македонски зограф и првиот профан сликар и основач на „западното“ сликарство во Македонија.
1960	Албер Ками — француски писател.
1961	Ервин Шредингер — австриски теоретски физичар. Еден од основоположниците на квантната механика и добитник на Нобеловата награда за физика во 1933 година.
1965	Томас Стернс Елиот — англиски поет од американско потекло.
1969	Пол Чејмберс — американски џез-музичар.
1991	Звонимир Лепетиќ — хрватски и југословенски глумец.
2011	Мик Карн — британски рок-музичар.
2016	Лонг Џон Хантер — американски блуз-гитарист.
2021	Барбара Шели — британска глумица.
2023	Зоран Калезиќ — српски пејач на народна музика.

5 јануари

Настани

1895	Вилхелм Рентген, германски физичар, ги пронајде Х-зраците, подоцна по него наречени „рендгенски зраци“.
1909	Излегол последниот број на весникот „Единство“, уредуван од Димитар Влахов.
1919	Основана Германската работничка партија (ДАП) — претходник на Националсоцијалистичката германска работничка партија или Нацистичка партија (НСДАП).
1947	Во Белград е одиграно првото „вечно дерби“ меѓу фудбалските клубови „Црвена ѕвезда“ и „Партизан“.
1968	Александар Дупчек станал прв секретар на Комунистичката партија на Чехословачка и со него започнал процесот на внатрешна либерализација, наречен „Прашка пролет“.
1981	Започнала електрификацијата на железничката пруга Скопје-Гевгелија.
1995	Владата на Република Македонија донесе одлука за воспоставување на дипломатски односи на Република Македонија со Република Узбекистан и со Република Молдавија.

Родени

1767	Жан Батист Сеј — француски економист.
1875	Владислав Ковачев — штипски војвода и публицист, уредник на весникот „Автономна Македонија“ и идеолог на Македонската емигрантска федеративна организација.
1915	Јон Исаја — македонски филмски, театарски и телевизиски глумец.
1917	Адолфо Консолини — италијански атлетичар.
1931	Роберт Дувал — американски глумец.
1932	Умберто Еко — италијански писател и филозоф.
1942	Звонко Богдан — српски пејач на народни и староградски песни.
1946	Дајан Китон — американска глумица.
1947	Петре Бакевски — македонски писател, публицист и театарски критичар.
1950	Крис Стајн — американски рок-музичар, член на групата Блонди (Blondie).
1952	Ули Хенес — германски фудбалер.
1954	Муарем Кочиу — албански писател.
1957	Никица Клинчарски — македонски и југословенски фудбалер.
1968	Анджеј Голота — полски боксер.
1975	Бредли Купер — американски глумец.
1979	Ина Суслина — руска ракометарка.
1982	Јаница Костелиќ — хрватска скијачка.
1988	Мирослав Радуљица — српски кошаркар.
1988	Никола Калиниќ — хрватски фудбалер.

Починале

911	Свети Наум Охридски Чудотворец — еден од основоположниците на словенската и македонската писменост и просвета.
1910	Леон Валрас — француски економист.
1913	Луис Свифт — американски астроном, откривач на многу комети и маглини.
1952	д-р Христо Татарчев — македонски револуционер, еден од основачите на ВМРО.
1979	Чарлс Мингус — американски џез-музичар.
1988	Пит Маравич — американски кошаркар.
1990	Филип Симоновски — македонски новинар, уредник и публицист во „Нова Македонија“.
1991	Васко Попа — српски и југословенски поет.
2014	Еузебио — португалски фудбалер.
2018	Џери ван Дајк — американски глумец и комичар.
2019	Драгослав Шекуларац — српски и југословенски фудбалер.
2021	Колин Бел — англиски фудбалер.
2022	Сидни Поатје — американски глумец.
2024	Марио Загало — бразилски фудбалер и тренер.

6 јануари

Настани

1392	Скопје потпаднало под османлиска власт и станало седиште на новоформираниот санџак. Скопскиот санџак била прва организирана османлиска провинција на територијата на земјите од некогашна Југославија и база за навлегување кон север и запад.
1838	Во американскиот град Мористаун, во државата Њу Џерси, Семјуел Морзе првпат изведе јавна демонстрација на телеграфот - електричен апарат за испраќање на далечина на знаци составени од точки и цртички. Првиот телеграф е пуштен во работа шест години подоцна (1844) во САД, на линијата Вашингтон - Балтимор.
1896	Во Париз премиерно е прикажан филмот „Пристигање на воз на станицата во Ла Сиота“ (1895) од браќата Лимиер.
1916	На Бадник, кај месноста Дервишка Нива, Бугарската војска извршила колеж врз 103 жители на Поречието. Масакрираните луѓе биле фрлени во ископ.
1945	Во Скопје во присуство на околу 1.000 делегати на македонската младина од Егејска и од Пиринска Македонија, потоа претставници на советската, бугарската, грчката, албанската, српската, хрватската, словенечката и на црногорската младина, како и претставници на англиската мисија, започна со работа Вториот конгрес на Антифашистичката младина на Македонија (НОМСМ). Конгресот ја анализира состојбата во организацијата, донесе низа заклучоци и постави нови задачи. Исто така, беше упатен Проглас до младината на Македонија, повикувајќи ја на нови постигања.
1992	По успешниот референдум, прогласена е независност на Нагорно Карабах, која сѐ уште не е признаена од ниту една меѓународна организација, ниту пак држава.

Родени

1367	Ричард II — крал на Англија.
1412	Јованка Орлеанка — француска национална хероина од Стогодишната војна (1337-1453.).
1848	Христо Ботев — бугарски револуционер и поет.
1850	Едуард Бернштајн — германски социјалдемократски теоретичар.
1883	Халил Џибран — либански поет.
1903	Валтер Ниг — швајцарски теолог.
1925	Лучано Леџо — сицилијански мафијаш, инспирација за романот „Кум“ на Марио Пузо.
1926	Кид Гавилан — кубански боксер.
1936	Сафет Исовиќ — босански и југословенски фолк-пејач.
1941	Милутин Бебековски — македонски поет.
1942	Јанис Бутарис — градоначалник на Солун.
1953	Томислав Ивчиќ — хрватски поп-пејач.
1953	Манфред Калц — германски фудбалер.
1956	Џастин Велби — Архиепископ Кантербериски, поглавар на Англиканската црква.
1961	Шабан Салиу — македонски политичар.
1963	Пол Кипкоеч — кениски атлетичар.
1973	Христина Андоновска — македонски професор.
1984	Матео Монтагути — италијански велосипедист.
1985	Валерио Ањоли — италијански велосипедист.
1994	Денис Суарез — шпански фудбалер.

Починале

1693	Мехмед IV — отомански султан.
1882	Ричард Хенри Дана — американски писател.
1884	Грегор Мендел— австриски свештеник, биолог, ботаничар и математичар.
1904	Александар Малинов — македонски револуционер.
1949	Виктор Флеминг — американски филмски режисер.
1983	Владимир Брезовски — македонски историчар.
1987	Маргарет Лоренс — канадска писателка.
1993	Рудолф Нуреев — руски и советски балетан.
1993	Дизи Гилеспи — американски џез-музичар.
1998	Сони Боно — американски музичар и политичар.
1999	Мишел Петручијани — француски џез-музичар.
2022	Питер Богданович — американски режисер.
2023	Џанлука Вијали — италијански фудбалер.

7 јануари

Настани

1584	Католичките држави во рамките на светото Римско Царство го усвоија грегоријанскиот календар.
1789	По донесувањето на американскиот Устав со кој се утврдија начелата на државното уредување и надлежностите на претседателот, во САД се одржаа првите претседателски избори на кои убедливо победи Џорџ Вашингтон, прочуениот водач на војната за независност.
1898	По конституирањето на првата подморница која се движеше на тркала по морското дно и со додавање на цевка низ која во подморницата влегуваше свеж воздух, американскиот техничар Симон Лејк водеше телефонски разговор од својата подморница со претседателот на општината на градот Балтимор. Тоа значеше почеток на новиот начин на телефонско комуницирање.

Родени

1502	Грегориј XIII — римски папа.
1624	Гварино Гварини — италијански архитект.
1768	Жозеф Бонапарт — крал на Неапол и Шпанија.
1800	Милард Филмор — 13. претседател на САД.
1846	Теодосиј Гологанов — скопски митрополит.
1856	Стојан Михајловски — бугарски писател.
1862	Иван Георгов — бугарски педагог, научник, филозоф.
1916	Орце Николов — народен херој на Македонија.
1923	Иван Мазов — македонски писател.
1931	Бахрудин Ченгиќ — босански и југословенски режисер.
1942	Божин Павловски — македонски писател.
1948	Ичиро Мизуки — јапонски пејач.
1953	Дитер Хенес — германски фудбалер.
1956	Дејвид Карузо — американски глумец.
1956	Никола Никиќ — српски фудбалер и тренер.
1960	Славица Ѓукиќ — југословенска и австриска ракометарка.
1962	Александар Дугин — руски филозоф и политиколог.
1942	Николас Кејџ — американски глумец.
1968	Георги Господинов — бугарски писател.
1979	Кристоф Жено — француски борач.
1973	Никола Тодоров — министер за образование и здравство на Македонија.
1980	Давид Аројо — шпански велосипедист.
1983	Матео Таљариол — италијански мечувалец.
1985	Луис Хамилтон — англиски возач на Формула 1.
1989	Џон Дегенколб — германски велосипедист.
1991	Еден Азар — белгиски фудбалер.
1993	Јан Облак — словенечки фудбалер.
1994	Егзон Бејтулаи — македонски фудбалер.
1995	Јулија Путинцева — казахстанска тенисерка.

Починале

1536	Катерина Арагонска — кралица на Англија.
1655	Инокентиј X — римски папа.
1943	Никола Тесла — српско-американски истражувач и пронаоѓач на полето на електриката и радиотехниката.
1957	Јоже Плечник — словенечки архитект.
1988	Милан Срдоч — српски и југословенски глумец.
1988	Венко Марковски — македонски и бугарски поет.
1989	Хирохито — цар на Јапонија.
2004	Ингрид Тулин — шведска глумица.
2021	Мерион Ремзи — американска глумица.
2024	Франц Бекенбауер — германски фудбалер.

8 јануари

Настани

1198	Инокентиј III станува папа.
1679	Францускиот истражувач Рене-Робер Кавелје де ла Сал ги откри величествените Нијагарини Водопади, една од најубавите природни реткости на светот. Во следните три години го помина целиот тек на реката Мисисипи, и во чест на Луј XIV сливот го прогласил за француски посед наречен „Луизијана“. Убиен e во 1687 година во бунт на членовите на неговата експедиција.
1991	Во Скопје е конституирано првото повеќепартиско Собрание на СР Македонија. За прв претседател беше избран Стојан Андов, пратеник на Сојузот на реформиските сили.
1993	На пат кон Сараевскиот аеродром, во конвој под заштита на силите на УНПРОФОР, од страна на српските сили е убиен заменик-премиерот на Босна и Херцеговина, Хакија Тураљиќ.

Родени

1589	Иван Гундулиќ — хрватски поет и драмски писател.
1883	Павел Филонов — руски и советски сликар и поет.
1910	Галина Уланова — руска и советска балерина.
1922	Дон Патинкин — израелско-американски економист.
1931	Видое Видичевски — македонски поет.
1935	Елвис Присли — американски пејач.
1937	Ширли Бејзи — велшка пејачка.
1942	Стивен Хокинг — англиски теориски физичар.
1942	Валја Балканска — бугарска пејачка.
1942	Џуничиро Коизуми — премиер на Јапонија од 2001 до 2006 година.
1946	Роби Кригер — американски рок-музичар, член на групата „Дорс“.
1947	Дејвид Боуви — англиски пејач и рок-уметник.
1957	Ризван Сулејмани — македонски политичар.
1958	Игнасио Солозабал — шпански кошаркар.
1961	Калвин Смит — американски атлетичар.
1961	Иџет Мемети — народен правобранител на Република Македонија.
1979	Адријан Муту — романски фудбалер.
1979	Стипе Плетикоса — хрватски фудбалски голман.
1982	Џонатан Кантвел — австралиски велосипедист.
1985	Џереми Хамонд — политички активист и хакер од Чикаго.
1986	Давид Силва — шпански фудбалер.
1986	Жељко Муса —хрватски ракометар.
1991	Стефан Савиќ — црногорски фудбалер.
1992	Коке — шпански фудбалер.
1998	Мануел Локатели — италијански фудбалер.

Починале

1198	Целестин III — римски папа.
1324	Марко Поло — венецијански трговец и истражувач.
1642	Галилео Галилеј — италијански астроном и физичар.
1713	Арканџело Корели — италијански композитор и виолинист.
1896	Пол Верлен — истакнат француски симболистички поет.
1951	Војдан Чернодрински — македонски драматург, основоположник на македонскиот театар.
1965	Борис Барнет — советски филмски режисер и глумец.
1980	Џон Мокли — американски физичар.
1991	Стив Кларк — англиски рок-музичар, член на групата Деф лепард (Def Leppard).
2007	Ѓорѓи Здравев — македонски етнолог и костимограф.
2010	Славка Манева — македонска писателка.
2016	Отис Клеј — американски соул-пејач.

9 јануари

Настани

1431	Во Руан, седиштето англиската окупациона влада, започнува судењето на Јованка Орлеанка.
1960	Започнува изградбата на Асуанската брана во Египет.
1991	Претседателството на СФРЈ усвојува наредба со која изречно се бара расформирање на сите нерегуларни вооружени формации на територијата на државата.
1996	Британската новинска куќа Би-би-си почна да емитува програма и на македонски јазик.

Родени

1554	Грегориј XV — римски папа.
1856	Антон Ашкерц — словенечки поет, претставник на реализмот во словенечката книжевност.
1856	Стеван Мокрањац — српски композитор.
1890	Карел Чапек — чешки писател и изумител на поимот „робот“.
1908	Симон де Бовоар — француска писателка и филозоф.
1913	Ричард Никсон — претседател на САД.
1914	Иван Точко — македонски писател и новинар.
1941	Џоан Бејз — американска пејачка и активист.
1942	Рампо Левков - Левката — народен херој на Македонија.
1943	Скот Вокер — американски музичар.
1951	М. Л. Кар — американски кошаркар.
1954	Мирза Делибашиќ — босански и југословенски кошаркар.
1967	Клаудио Каниџа — аргентински фудбалер.
1973	Шон Пол — јамајски рапер.
1978	Џенаро Гатузо — италијански фудбалер.
1981	Емануеле Села — италијански велосипедист.
1985	Максим Белков — руски велосипедист.
1985	Хуанфран — шпански фудбалер.
1990	Тодор Скримов — бугарски одбојкар.
1995	Доминик Ливаковиќ — хрватски фудбалски голман.
1997	Вања Маринковиќ — српски кошаркар.
2000	Лука Шаманиќ — хрватски кошаркар.
2001	Родриго — бразилски фудбалер.
2001	Ерик Гарсија — шпански фудбалер.

Починале

1873	Наполеон III — француски крал.
1908	Вилхелм Буш — германски сликар и писател.
1995	Питер Кук — англиски глумец и комичар.
2016	Џон Бери — американски рок-музичар, член на групата „Ајдахо“.

10 јануари

Настани

49 п.н.е.	Гај Јулиј Цезар (римски војсководец, државник, диктатор) ја изговорил познатата реченица „Коцката е фрлена“, по што ја мина реката Рубикон (денешен Вар), со што почнала граѓанската војна со приврзаниците на Помпеј која завршила со воведување негова лична диктатура. Во 44 г.п.н.е. Цезар бил убиен од припадниците на републиканската опозиција.
1863	Во Лондон, Велика Британија, е отворена Метрополската линија - првата подземна железница во светот.
1920	По иницијатива на претседателот на САД, Вудро Вилсон, формирана е Лига на народите со седиште во Женева. Целите на оваа организација беа да се зачува мирот и да се зајакне меѓународната соработка. Нејзината активност не ги донесе очекуваните резултати. Фактички престана да дејствува уште во 1940 година, а формално беше укината во 1946 година.
1975	Пуштен е во сообраќај три километри долгиот тунел под реката Елба или Лаба, што ги спои автопатиштата од Средна Европа со оние во Данска и во Шведска.
1994	Владата на Република Македонија донесе одлука за пристапување на Република Македонија кон Конвенцијата за меѓународен превоз со железница од 1980 година.
1996	Генералниот секретар на Обединетите нации Кофи Анан ја посети Република Македонија.
1996	Република Македонија и Европската унија воспоставиле дипломатски односи.

Родени

1883	Алексеј Толстој — руски и советски писател.
1897	Методија Шаторов - Шарло — македонски комунист и национален деец.
1902	Добрица Цесариќ — хрватски поет.
1909	Павле Савиќ — српски физичар и хемичар.
1913	Густав Хусак — последниот социјалистички претседател на Чехословачка.
1924	Макс Роуч — американски џез-музичар.
1931	Јован Зизјулас — грчки теолог и Митрополит Пергамски на Вселенската патријаршија.
1935	Леонид Кравчук — украински политичар.
1945	Род Стјуарт — англиски пејач.
1948	Никола Плеќаш — хрватски и југословенски кошаркар.
1948	Доналд Фејген — американски рок-музичар.
1949	Џорџ Формен — американски боксер.
1950	Вецко Домазетовски — македонски есеист, критичар и книжевен теоретичар.
1959	Курт Кирквуд — американски рок-музичар.
1959	Маурицјо Сари — италијански фудбалски тренер.
1963	Франческо Панета — италијански атлетичар.
1973	Феликс Тринидад — порторикански боксер.
1978	Иво Ивановски — министер за информатичко општество и администрација на Македонија.
1987	Цезар Сиело — бразилски пливач.
1991	Гонсало Перес де Варгас — шпански ракометен голман.
1992	Шиме Врсаљко — хрватски фудбалер.
1994	Фејт Кипјегон — кениска атлетичарка.
1999	Мејсон Маунт — англиски фудбалер.
1999	Јусуф Фофана — француски фудбалер.

Починале

1778	Карл фон Лине — шведски ботаничар и систематичар, прв претседател на Шведската академија на науките, еден од најголемите дескриптивни ботаничари на сите времиња.
1862	Семјуел Колт — американски пронаоѓач.
1891	Лаза Лазаревиќ — српски писател.
1917	Вилијам Коди (познат како Бафало Бил) — американски каубоец.
1951	Синклер Луис — американски писател.
1971	Коко Шанел — француска модна дизајнерка.
1986	Јарослав Сајферт — чешки поет, добитник на Нобеловата награда за литература во 1984 година.
1991	Александар Лазаров — редовен професор на Медицинскиот факултет, долгогодишен директор на Гинеколошката клиника во Скопје и еден од првите стручњаци на гинекологијата во Македонија.
2003	Жулињо — бразилски фудбалер.
2006	Фадил Тоскиќ — босански и југословенски пејач.
2007	Карло Понти — италијански филмски продуцент.
2011	Бора Костиќ — српски и југословенски фудбалер.
2011	Бошко Петровиќ — хрватски џез-музичар.
2015	Тим Драмонд — американски рок-музичар.
2016	Дејвид Боуви — англиски рок-музичар.
2018	Димитар Димитров — македонски гинеколог.
2018	Еди Кларк — британски рок-музичар, член на групата Моторхед.
2020	Неда Арнериќ — српска и југословенска глумица.
2023	Џеф Бек — англиски рок-гитарист.

11 јануари

Настани

1693	Во земјотресот што се случи во Катанија, Италија, загинаа околу 80.000 луѓе.
1897	САД и Велика Британија се согласија со арбитража да ги регулираат границите меѓу Канада - британски доминион и Алјаска, огромна територија од 1,5 милиони квадратни километри, која Американците во 1867 година ја купија од Русија за 7,2 милиони долари. Утврдените граници се непроменети до денес.
1945	Во Скопје е одржана Првата конференција на балканската младина на која присуствуваа делегати од Југославија, Грција, Албанија и Бугарија. Меѓу другото, беше донесена Резолуција за зближување на младината од балканските земји.
1994	Република Финска и Република Македонија воспоставиле дипломатски односи.
1995	Република Македонија воспостави дипломатски односи на амбасадорско ниво со Република Романија и со Кралството Саудиска Арабија.

Родени

347	Теодосиј I — римски цар.
1814	Танкреди Пазеро — италијански оперски бас-пејач.
1842	Вилијам Џејмс — американски психолог.
1920	Славко Јаневски — македонски писател.
1923	Јово Камберски — македонски писател.
1941	Жерсон — бразилски фудбалер.
1951	Фредерик Мишкин — американски економист.
1957	Брајан Робсон — англиски фудбалер и тренер.
1961	Жан Митрев — македонски кардиохирург.
1963	Мија Беговиќ — југословенска и хрватска глумица.
1963	Роланд Волфарт — германски фудбалер.
1968	Саша Ќириќ — македонски фудбалер.
1975	Матео Ренци — премиер на Италија.
1985	Жозе Семедо — португалски фудбалер.
1987	Џејми Варди — англиски фудбалер.
1988	Камерон Мајер — австралиски велосипедист.
1992	Дани Карвахал — шпански фудбалер.
1993	Филип Стојковиќ — црногорски фудбалер.
1996	Лирој Сане — германски фудбалер.

Починале

705	Јован VI — римски папа.
1801	Доменико Чимароза — италијански композитор, претставник на Неаполската оперска школа.
1928	Томас Харди — англиски писател.
1923	Константин I — грчки крал.
1941	Емануел Ласкер — германски шахист.
1966	Алберто Џакомети — италијанско-швајцарски вајар и сликар.
1990	Асен Тодоров — еден од доајените на македонското новинарство.
2008	Едмунд Хилари — првиот освојувач на Монт Еверест.
2010	Ерик Ромер — француски режисер.

12 јануари

Настани

1915	Претседателскиот дом на САД го отфрли предлогот жените да добијат право на глас.
1945	Втора светска војна: Во текот на жестоките борби на Ардените, Сојузничките сили тргнале во голема офанзива против Третиот Рајх. Брзо ја пробиле непријателската одбрана во длабочина од 150 километри, а на 3 февруари првите тенкови стасале до Кистрин и Франкфурт.

Родени

1746	Јохан Хајнрих Песталоци — швајцарски педагог и реформатор.
1876	Џек Лондон — американски писател и социјалист.
1893	Херман Геринг — член на водството на германската Националсоцијалистичката партија.
1903	Игор Курчатов — советски јадрен физичар.
1906	Сергеј Корољов — советски ракетен инженер.
1944	Џо Фрејзер — американски боксер.
1949	Отмар Хицфилд — германски фудбалер и тренер.
1951	Крис Бел — американски поп-рок музичар, член на групата „Биг стар“ (Big Star).
1956	Николај Носков — руски рок-музичар
1959	Бликса Баргелд — германски рок-музичар.
1969	Роберт Просинечки — хрватски фудбалер и тренер.
1969	Реквон — американски рапер.
1970	Зак де ла Роча — американски музичар, член на рап-метал групата Рејџ агеинст д машин (Rage Against the Machine).
1973	Ибрахим Ба — француски фудбалер.
1980	Роберто Гарсија Парондо — шпански ракометар и тренер.
1989	Аксел Вицел — белгиски фудбалер.
1989	Бранко Лазиќ — српски кошаркар.
1994	Емре Џан — германски фудбалер.
1998	Хуан Фојт — аргентински фудбалер.

Починале

1972	Франтишек Чап — чешки режисер.
1987	Анатолиј Ефрос — советски режисер.
1995	Климе Савин — македонски пливачки маратонец и спортски работник.

13 јануари

Настани

532	Бунтот Ника во Цариград.
1610	Галилео Галилеј го открил Ганимед, четвртиот сателит на Јупитер.
1785	Џон Волтер во Лондон го објавил првиот број на „Тајмс“ (The Times).
1898	Емил Зола во парискиот весник „Аурора“ го објавил написот „Обвинувам!“ со кој ја обелоденил аферата Драјфус и ја обвинил француската влада за дискриминација на Евреите.
1938	Англиканската црква ја прифатила теоријата за еволуцијата на живиот свет.
1953	Јосип Броз Тито е избран за претседател на Југославија.

Родени

1806	Јован Стерија Поповиќ — српски писател.
1864	Вилхелм Вин — германски физичар и нобеловец, познат по неговиот закон за топлинското зрачење на апсолутните црни тела.
1869	Иво Ќипико — српски писател.
1876	Ерхард Шмит — германски математичар.
1888	Назим Хикмет — турски писател и револуционер.
1898	Живоин Павловиќ — југословенски комунист.
1920	Христо Стамболиев — еден од основачите на Технолошко-металуршкиот факултет во Скопје и негов прв декан.
1929	Џо Пас — американски гитарист.
1953	Јордан Витанов — македонски глумец.
1955	Пол Кели — австралиски рок-музичар.
1970	Шонда Рајмс — американски сценарист, режисер и продуцент.
1972	Виталиј Шчербо — белоруски и советски гимнастичар.
1977	Орландо Блум — англиски глумец.
1982	Драган Чадиковски — македонски фудбалер.
1983	Џовани Висконти — италијански велосипедист.
1987	Даниел Ос — италијански велосипедист.
1988	Милош Биковиќ — српски и руски глумец.
1989	Александар Минченков — руски фудбалер.
1994	Василије Мициќ — српски кошаркар.
1997	Луис Дијас — колумбиски фудбалер.

Починале

1625	Јан Бројгел Постариот — фламански сликар, син на познатиот уметник Питер Бројгел Постариот.
1943	Благој Страчковски — македонски народен херој, учесник во НОБ.
1977	Жорж Клузо — француски филмски режисер и сценарист.
1979	Дони Хатавеј — американски џез и блуз музичар.
1984	Вера Циривири Трена — носител на „Партизанска споменица 1941“, прв претседател на АФЖ на Македонија.
1994	Добри Ставревски — македонски пејач.
1994	Горан Ивандиќ — српски и југословенски рок-музичар, член на групата „Бијело дугме“.
2002	Антоние Исаковиќ — српски писател и академик.
2007	Мајкл Брекер — американски џез-музичар.
2012	Миљан Миљаниќ — српски и југословенски фудбалски тренер и функционер.
2021	Силвејн Силвејн — американски рок-музичар.

14 јануари

Настани

1914	Хенри Форд, „крал на американската автомобилска индустрија“, ја пушти во работа првата бескрајна производна лента. Тоа значеше пресвртница, бидејќи го забрза производството на автомобили и придонесе за големо намалување на нивната цена.
1969	Во СССР се лансирани во вселената бродовите „Сојуз-4“ и „Сојуз-5“ и за првпат во историјата е формирана експериментална вселенска станица и е остварено преминување на астронаутите од еден во друг вселенски брод.
1994	Фудбалскиот сојуз на Македонија стана придружен член на Европскиот фудбалски сојуз.

Родени

1854	Војтех Хинаис — чешки сликар и графичар.
1860	Атанас Бадев — македонски композитор и музиколог.
1861	Мехмед VI — отомански султан.
1875	Алберт Швајцер — француски хуманист, лекар, филозоф и музичар.
1906	Васил Хаџиманов — македонски етномузиколог и педагог.
1914	Паскал Паскалевски — македонски поет.
1925	Јукио Мишима — јапонски писател.
1929	Александар Петровиќ — српски и југословенски филмски режисер.
1930	Љубица Дамјановска — македонска историчарка на уметноста.
1930	Кени Вилер — канадско-британски џез-музичар.
1931	Мануел Галбан — кубански гитарист.
1933	Јозо Т. Бошковски - Јон — македонски писател.
1953	Радмила Живковиќ — српска глумица.
1955	Диминик Рошето — француски фудбалер.
1967	Емили Вотсон — англиска глумица.
1968	Зоран Маџиров — македонски музичар.
1969	Дејвид Грол — американски рок-музичар, член на групата „Нирвана“.
1981	Сергеј Лагутин — узбекистански велосипедист.
1983	Максим Монфор — белгиски велосипедист.
1993	Марија Ласицкене — руска атлетичарка.
1999	Емерсон Ројал — бразилски фудбалер.

Починале

1742	Едмунд Халеј — англиски астроном и геофизичар.
1833	Готлоб Ернст Шулце — германски скептички филозоф.
1945	Густав Касел — шведски економист.
1957	Хемфри Богарт — американски глумец.
1986	Дона Рид — американска филмска и телевизиска артистка.
2017	Саша Николовски - Ѓумар — мекедонски диригент.
2019	Павел Адамович — полски политичар.

15 јануари

Настани

1945	Во Скопје почна дводневна Прва земска конференција на ветеринарните лекари во Македонија. Притоа беа формирани првите ветеринарни станици, со тоа основајќи ја денешната ветеринарна служба во Македонија.
1945	Во Велес без јавно судење, биле стрелани 53 затвореници од велешкиот затвор, лица за кои имало сомневање дека биле озлогласени противници на НОБ. Без заокружена истражна постапка и без јавно судење, биле групно стрелани и масакрирани, а потоа и закопани во заедничка гробница која била откриена по педесет години. Ова претставува најголем масакр врз цивили извршен од ОЗНА во ослободена Македонија.
1992	Владата на Република Бугарија ја призна Република Македонија за суверена и независна држава. Бугарија беше првата земја што ја призна Република Македонија.
1992	Арбитражната комисија на Европската заедница, на чело со претседателот, господин Бадинтер (Бадинтерова комисија), соопшти во својот извештај дека се исполнети сите услови за меѓународно признавање на Македонија.

Родени

1622	Жан Батист Поклен Молиер — француски писател.
1850	Михај Еминеску — романски поет.
1875	Војдан Поп Георгиев - Чернодрински — основоположник на првиот македонски театар.
1891	Осип Мандељштам — руски и советски поет и есеист.
1893	Драгиша Цветковиќ — југословенски политичар.
1902	Назим Хикмет — турски писател.
1906	Аристотел Оназис — грчки стопанственик.
1918	Гамал Абдел Насер — претседател на Египет.
1923	Јан Владислав — чешки писател.
1926	Љутви Сејфула — македонски глумец.
1927	Георги Арсовски — македонски поет.
1929	Мартин Лутер Кинг — борец за граѓански права и за мир.
1946	Јован Дамјановски — македонски романописец и драмски автор.
1957	Јордан Даниловски — македонски поет, критичар, есеист, романописец.
1965	Бернард Хопкинс — американски боксер.
1967	Азиз Кељменди — војник во ЈНА, познат по масакрот во Параќин.
1968	Борис Тадиќ — поранешен претседател на Србија.
1978	Франко Пелицоти — италијански велосипедист.
1982	Емина Јаховиќ — српска пејачка.
1986	Арнолд Жанесон — француски велосипедист.
1988	Дарвин Атапума — колумбиски велосипедист.
1989	Мартин Дубравка — словачки фудбалер.
1990	Костас Слукас — грчки кошаркар.

Починале

69	Галба — римски цар.
1595	Мурат III — отомански султан.
1919	Роза Луксембург — една од организаторите на полското и германското работничко движење.
1919	Карл Либкнехт — германски револуционер.
1955	Исак Самоковлија — босански писател.
1962	Иван Мештровиќ — хрватско-американски вајар.
2015	Рима Маркова — советска и руска глумица.
2018	Долорес О'Риордан — ирска рок-музичарка, членка на групата „Кренберис“ (Craberries).
2021	Ѓоко Дончев — македонски фолк пејач.

16 јануари

Настани

27 п.н.е.	Римскиот сенат му ја доделил титулата „Август“ (латински: велик, славен) на Октавијан. Подоцна, сите римски цареви си ја придодавале оваа титула.
1492	Првата современа граматика, граматиката на шпанскиот јазик ѝ е претставена на кралицата Изабела I.
1547	Кнезот Иван IV Васиљевич, во историјата познат како Иван Грозни, во Москва е крунисан за руски цар.
1605	Излегло од печат првото издание на „Генијалниот витез Дон Кихоте од Манча“ од Мигел де Сервантес.
1778	Франција ја призна независноста на САД, кои водеа ослободителна војна против британското колонијално владеење. Во борбата на страната на Американците учествуваа неколку илјади Французи, меѓу кои и маркизот Ла Фајет, еден од најистакнатите воени соработници на Џорџ Вашингтон. Победата на САД и демократското уредување на новата држава имаше голем одек во Франција, каде што набрзо дојде до буржоаската револуција.
1920	Во САД е воведена прохибиција (забрана) на производство, точење и уживање на алкохолни пијалаци. Оваа мерка не доведе до подобрување на општествените прилики, туку, напротив, лавината на корупцијата и на ганстерството доби уште поголем замав. Прохибицијата во 1933 година ја укина претседателот Франклин Рузвелт, отфрлајќи ја како штетна, утопистичка идеја.
1945	Втора светска војна: Адолф Хитлер се преселил во подземниот бункер во Берлин, каде што и се самоубил 4 месеци подоцна.
1979	Реза Пахлеви, иранскиот шах, избегал од земјата. Иран станува исламска република на чело со верскиот водач Хомеини.
1996	Одржано е основачко собрание на партијата Македонска алијанса. Регистрирана е на 22.03.1996 година, а промовирана на 14.06.1996 година. За претседател на партијата е избран Ѓорѓија Атанасовски.
2020	Михаил Мишустин е назначен за премиер на Русија.

Родени

1853	Андре Мишлен — француски индустријалец.
1924	Александар Тишма — српски и југословенски писател.
1933	Сузан Зонтаг — американска писателка.
1935	Удо Латек — германски фудбалер и тренер.
1940	Лепа Лукиќ — српска фолк-пејачка.
1948	Џон Карпентер — американски режисер и сценарист.
1950	Дамо Сузуки — јапонски музичар, пејач на групата Кен (Can).
1956	Тадија Качар — српски и југословенски боксер.
1956	Џеарлс Хендерсон — американски кошаркар.
1957	Митар Мириќ — српски фолк-пејач.
1959	Шаде — англиска поп-пејачка.
1961	Хари Варешановиќ — босански поп-пејач.
1962	Златко Портнер — југословенски ракометар.
1969	Рон Џоунс — американски боксер.
1974	Кејт Мос — британска манекенка.
1979	Алија — американска пејачка.
1980	Ларс Бак — дански велосипедист.
1980	Сејду Кејта — фудбалер од Мали.
1981	Ник Валенси — американски рок-музичар, член на групата Строукс (The Strokes).
1984	Серхио Пардиља — шпански велосипедист.
1984	Штефан Лихтштајнер — швајцарски фудбалер.
1985	Пабло Забалета — аргентински фудбалер.
1995	Такуми Минамино — јапонски фудбалер.

Починале

1927	Јован Цвииќ — српски географ и претседател на Српската академија на науките и уметностите.
1936	Алберт Фиш — американски сериски убиец.
1957	Артуро Тосканини — италијански диригент.
1962	Иван Мештровиќ — хрватски вајар.
1991	Густав Влахов — првоборец, носител на „Партизанска споменица 1941“ и општествено-политички работник.
1997	Олга Милосавлева — македонска балерина, кореограф и педагог.
2008	Никола Кљусев — македонски премиер.
2012	Густав Леонхарт — холандски клавијатурист и диригент.
2012	Џина Лолобриџида — италијaнска глумица.

17 јануари

Настани

1377	Грегориј XI од Авињон го врати средиштето на римокатоличките поглавари во Рим.
1562	На сила стапува едиктот од Сен Жермен со која се признати хугенотите (протестанти) во Франција
1601	Шпанската престолнина од Мадрид е пренесена во Ваљадолид.
1773	Англискиот морепловец Џејмс Кук со бродот „Резолушн“ прв го премина Јужниот Поларник.
1912	Ескпедицијата на англискиот истражувач, поморскиот капетан Роберт Скот стигна на Јужниот Пол, еден месец по експедицијата на Норвежанецот Роалд Амундсен.
1919	Полскиот композитор Игнац Јан Падеревски, пијанист од светски глас, стана првиот претседател на владата на Полска, воспоставена по завршувањето на Првата светска војна.
1939	Со учество на многу жандарми и војници во Велес беа задушени тридневните демонстрации на монополските работници и на другите граѓани. Демонстрациите имаа големо економско и политичко значење во тоа време.
1945	Втора светска војна: Советските сили ја ослободуваат Варшава, главниот град на Полска
1948	Основано препријатието за јавен превоз ЈСП Скопје.
1953	Во Скопје излезе првиот број на „Стопански весник“, весник на Стопанската комора и стопанството на Македонија.
1961	По налог на Моис Чомбе, белите платеници го убија законскиот конгоански премиер Патрис Лумумба, творец на конгоанската независност и херој на „црна Африка“.
1991	Заливска војна: Рано изутрината започнува Операцијата „Пустинска бура“. Ирак лансира 8 ракети Скад погодувајќи цели во Израел
1995	Катастрофален земјотрес го потресува градот Кобе, Јапонија, предизвикувајќи огромна материјална штета и убивајќи 6.433 лица.
1996	Во Скопје и во Атина се отворени канцелариите за врски на Република Македонија и на Република Грција.
1998	Претседателот на САД Бил Клинтон, како прв шеф на државата во американската историја, беше принуден да сведочи во своја одбрана по повод обвинувањето од страна на Пол Џонс за сексуално вознемирување.
2001	Во Скопје, во организација на телевизиската куќа БТР, излезе првиот број на весникот „Рома тајмс“, на македонски и англиски јазик

Родени

1504	Пиј V — римски папа.
1600	Педро Калдерон де ла Барка — шпански драматург и поет.
1706	Бенџамин Франклин — американски политичар и дипломат.
1820	Ана Бронте — британска писателка.
1863	Дејвид Лојд Џорџ — британски премиер.
1863	Константин Сергеевич Алексеев — руски режисер и глумец.
1899	Ал Капоне — американски гангстер.
1870	Глигор Соколов — деец на македонското револуцинерно движење.
1905	Гуљелмо Стабиле — аргентински фудбалер.
1911	Џорџ Стиглер — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 1982 година.
1913	Асен Тодоров — македонски новинар.
1923	Благој Попов — македонски академик.
1924	Благоја Талески — македонски државник.
1925	Зина Креља — македонска оперска пејачка.
1942	Мухамед Али — американски боксер, трикратен светски првак.
1946	Мето Јовановски — американски глумец.
1949	Љубомир Груевски — македонски поет.
1949	Мик Тејлор — аглиски рок-музичар, член на групата Ролинг стонс (Rolling Stones).
1955	Стив Ерл — американски рок и кантри-музичар.
1956	Пол Јанг — англиски поп-пејач.
1958	Миле Исаковиќ — српски и југословенски ракометар.
1941	Маја Чибурданиѕе — грузиска шахистка, светска шампионка од 1978 до 1991 година.
1962	Џим Кери — канадски глумец.
1964	Тајс Вервест — холандскидиџеј, познат како Тиесто.
1964	Мишел Обама — сопруга на Барак Обама.
1964	Рефет Абази — македонски глумец и педагог.
1966	Љубчо Георгиевски — премиер на Република Македонија (1998-2002).
1968	Светлана Мастеркова — руска атлетичарка.
1971	Кид Рок — американски пејач.
1977	Лука Паолини — италијански велосипедист.
1980	Грегори Раст — швајцарски велосипедист.
1981	Кристоф Риблон — француски велосипедист.
1982	Двејн Вејд — американски кошаркар.
1983	Алваро Арбелоа — шпански фудбалер.
1985	Себастијан Лангевелд — холандски велосипедист.
1987	Симоне Понци — италијански велосипедист.
1987	Александар Усик — украински боксер.
1988	Хектор Морено — мексикански фудбалер.
1994	Блаж Благотиншек — словенечки ракометар.
1995	Дејан Давидовац — српски кошаркар.
1998	Ловро Мајер — хрватски фудбалер.
2000	Ебрар Каракурт — турска одбојкарка.
2001	Енцо Фернандес — аргентински фудбалер.

Починале

395	Теодосиј I — римски цар.
1468	Скендербег — албански средновековен владетел.
1598	Фјодор I — руски цар.
1751	Томазо Албинони — италијански композитор.
1864	Марко Павлов — првиот дипломиран македонски лекар.
1961	Патрис Лумумба — прв премиер на Демократска Република Конго.
1978	Атанас Далчев — бугарски поет.
1986	Станко Липша — оперски пејач.
1997	Славко Поп Антовски — македонски професор.
2010	Михалис Папаконстантину — грчки политичар.
2008	Роберт Фишер — американски шаховски велемајстор.
2009	Томислав Црнковиќ — хрватски и југословенски фудбалер.
2016	Дејл Грифин — британски рок-музичар, член на групата „Мот д хупл“ (Mott the Hoople).
2020	Пјетро Анастази — италијански фудбалер.
2021	Фил Спектор — американски музички продуцент.

18 јануари

Настани

1535	Конквистадорот Франсиско Писаро го основал Сиудад де лос Рејес, денешна Лима, како главен град на новоосвоените територии на шпанската круна во Јужна Америка.
1778	Англискиот морепловец Џемс Кук ги откри Хаваите.
1871	На иницијатива на премиерот на Прусија Бизмарк, 26 држави се обединиле и го основале Германското Царство, на чело со прускиот цар Вилхелм I.
1995	Струмица стана членка на Федерацијата на карневалските градови.
1996	Владеачката социјалистичка партија во Грција (ПАСОК) го избра Костас Симитис за премиер на Грција. Основачот на ПАСОК, Андреас Папандреу поднесе оставка на функцијата поради нарушена здравствена состојба.
1997	Австрискиот канцелар Франц Враницки поднесе оставка на функцијата по 11 години служба.
2000	Поранешниот германски канцелар Хелмут Кол поднесе оставка на местото почесен претседател на Демохристијанската унија поради финансиски скандал односно противзаконско собирање парични донации додека ја предводеше германската Влада.
2002	Поранешниот политички водач на расформираната ОНА, Али Ахмети официјално побара од трите партии на Албанците во Македонија да делегираат по двајца свои претставници кои ќе бидат членови на Координативниот одбор на албанските политички субјекти и поранешните припадници на ОНА.

Родени

1519	Изабела Јагелонска — кралица на Унгарија.
1689	Шарл Монтескје — француски филозофско-политички писател.
1702	Сава Петровиќ Његош — црногорски владика и митрополит.
1795	Ана Павловна — кралица на Холандија.
1825	Григор Прличев — македонски поет, преведувач и преродбеник.
1834	Јоаким III — цариградски патријарх.
1864	Кантаро Сузуки — премиер на Јапонија.
1879	Александар Балабанов — македонски книжевен научник.
1892	Оливер Харди — американски глумец.
1894	Едмунд Бартон — премиер на Австралија.
1904	Кери Грант — англиско-американски глумец.
1909	Оскар Давичо — српски и југословенски писател.
1916	Волче Наумчески — македонски писател.
1921	Јоиширо Намбу — американски физичар.
1923	Александар Грличков — претседател на владата на СР Македонија.
1925	Гого Ивановски — македонски поет и раскажувач.
1950	Жил Вилнев — канадски возач на Формула 1.
1950	Дино Менегин — италијански кошаркар.
1954	Исмета Крвавац — босанскa и југословенскa поп-пејачка.
1955	Кевин Костнер — американски глумец.
1955	Сњешко Церин — хрватски и југословенски фудбалер.
1957	Рајко Јањанин — српски и југословенски фудбалер.
1959	Ранко Стојиќ — српски и југословенски фудбалски голман.
1961	Веселин Вујовиќ — југословенски ракометар и тренер.
1961	Питер Бердсли — англиски фудбалер.
1966	Александар Халифман — руски шахист.
1967	Иван Заморано — чилеански фудбалер.
1968	Драгана Мирковиќ — српска пејачка.
1970	Џонатан Дејвис — пејач на рок-групата „Корн“ (Korn).
1971	Жузеп Гвардиола — шпански фудбалер и тренер.
1978	Тор Хушовд — норвешки велосипедист.
1979	Пауло Фереира — португалски фудбалер.
1980	Роберт Грин — англиски фудбалер.
1981	Кристоф Керн — француски велосипедист.
1984	Евгенија Образцова — руска балерина.
1985	Рикардо Монтоливо — италијански фудбалер.
1986	Сенад Лулиќ — босански фудбалер.
1988	Бој ван Попел — холандски велосипедист.
1988	Анжелик Кербер — германска тенисерка.
1998	Едер Милитао — бразилски фудбалер.
1998	Лисандро Мартинес — аргентински фудбалер.
2002	Карим-Давид Адејеми — германски фудбалер.

Починале

350	Констанс I — римски цар.
474	Лав I — византиски цар.
1367	Петар I — крал на Португалија.
1567	Маргарита Пармска — намесничка на Холандија.
1860	Џон Тајлер — претседател на САД.
1862	Константин Миладинов — македонски поет, собирач на народни песни и умотворби.
1890	Амадеј I — шпански крал.
1906	Петар Јуруков — бугарски револуционер.
1910	Александар Чакаров — македонски деец.
1936	Радјард Киплинг — англиски писател.
1982	Хуанг Сјенфан — кинески историчар и антрополог.
2016	Глен Фреј — американски рок-музичар, член на групата Иглс.
2023	Дејвид Крозби — американски рок-музичар.

19 јануари

Настани

1419	Стогодишна војна: Градот Руан, а со тоа и сета Нормандија влегува во составот на Англија.
1806	Велика Британија го окупирала ’Рт на Добра Надеж.
1853	Операта „Трубадур“ од Џузепе Верди премиерно е прикажана во Рим.
1861	Џорџија станала петтата држава која се оделила од САД.
1899	Судан станал кондоминиум на Велика Британија и Египет.
1915	Францускиот пронаоѓач Жорж Клод ја патентирал неонската светилка за примена во рекламирањето.
1945	Втора светска војна: Советската војска го ослободила Варшавското гето. Од вкупно 230.000 жители во 1940, нацистичката окупација ја преживеале помалку од 900.
1966	Индира Ганди станала премиер на Индија.
1969	Студентот Јан Палах починал од повредите здобиени 3 дена претходно кога се запалил на Вацлавскиот плоштад во знак на протест поради задушувањето на Прашката пролет.

Родени

1544	Франсоа II — крал на Франција.
1736	Џејмс Ват — англиски физичар и пронаоѓач.
1798	Огист Конт — француски филозоф.
1809	Едгар Алан По — северноамерикански поет и писател.
1839	Пол Сезан — француски сликар.
1847	Милован Глишиќ — српски писател.
1868	Густав Мајринк — австриски писател.
1871	Дамјан Груев — македонски револуционер, еден од основачите на ТМОРО.
1879	Симеон Радев — публицист и новинар.
1912	Леонид Канторович — советски математичар и економист, добитник на Нобеловата награда.
1921	Јанез Врховец — српски и југословенски глумец.
1925	Кирил Македонски — македонски композитор.
1941	Климе Савин — македонски пливачки маратонец и спортски работник.
1943	Џенис Џоплин — американска рок-пејачка.
1945	Драган Холцер — југословенски фудбалер.
1949	Роберт Палмер — англиски поп-рок музичар.
1952	Ирфан Менсур — босански и српски глумец.
1960	Момчило Грошев — македонски фудбалер.
1960	Ал Џојнер — американски атлетичар.
1960	Жарко Лаушевиќ — југословенски и српски глумец.
1962	Џеф ван Ганди — американски кошаркарски тренер.
1966	Стефан Едберг — шведски тенисер.
1969	Лук Лонгли — американски кошаркар.
1969	Предраг Мијатовиќ — црногорски и југословенски фудбалер.
1979	Светлана Хоркина — руска гимнастичарка.
1980	Влатко Илиевски — македонски кошаркар.
1980	Џенсон Батон — британски возач, светски првак во „Формула 1“.
1986	Клаудио Маркизио — италијански фудбалер.
1990	Начо — шпански фудбалер.
1998	Александер Шмит — австриски фудбалер.

Починале

1526	Изабела — данска кралица.
1576	Ханс Закс — германски поет, мајстор-пејач, драматург и деец на реформацијата
1938	Бранислав Нушиќ — српски комедиограф, сатиричар и критичар.
1998	Карл Перкинс — американски кантри-пејач.
2000	Хеди Ламар — австриско-американска глумица.
2002	Вава — бразилски фудбалер.
2004	Мирослав Павловиќ — српски и југословенски фудбалер.
2006	Вилсон Пикет — американски соул-пејач.
2016	Еторе Скола — италијански режисер.

20 јануари

Настани

1265	Првпат е свикан англискиот Парламент со што беше ограничена власта на монархијата.
1327	Високото благородништво го принуди англискиот крал Едвард II да абдицира во корист на синот Едвард III.
1649	Заробениот крал Чарлс I на крајот на граѓанската војна меѓу монархистите и следбениците на парламентот во Англија беше изведен на суд обвинет за предавство, односно за тајни преговори со Шкотите. Наброзо беше осуден на смрт и погубен 10 дена подоцна.
1667	По 13-годишните борби Русија ја порази Полска во војната која изби во 1654 година. По мирен пат во Андрусова, Полска се одрече од Киев, Смоленска и од делови на Украина на левиот брег од реката Днепар.
1921	Прогласен е првиот устав на Турција.
1936	Едвард VIII станал крал на Обединетото Кралство.
1936	Инвазиските италијански фашистички трупи, кои на почетокот на октомври 1935 година без објава на војна упаднаа во Етиопија, презедоа решителна офанзива против етиопските сили, успеаја да го скршат нивниот отпор и да ја колонизираат таа земја.
1936	Пуштена е во сообраќај железничката линија Прилеп - Велес во должина од 86 километри.
1941	Франклин Рузвелт, водач на Демократската партија, по третпат е избран за претседател на САД. Првиот мандат го презеде во 1932 година, во времето на големата економска криза, а во 1945 година по четврти пат е избран за претседател, што е единствен случај во историјата на САД.
1945	Во Воденско, Егејска Македонија, е формирана Тајната македонска ослободителна револуционерна организација (ТМОРО). Иницијатор, организатор и раководител на организацијата беше Вангел Ајановски - Оче.
1961	Демократот Џон Кенеди е инаугуриран во 43 година од животот за претседател на САД, како најмлад шеф на државата во американската историја.
1970	По двегодишна пауза, во Варшава продолжија американско-кинеските контакти на ниво на амбасадори.
1981	Републиканецот Роналд Реган, на 70-годишна возраст ја презеде функцијата претседател на државата, станувајќи најстар претседател во американската историја.
1981	По 444 денови во заробеништво, од амбасадата на САД во Техеран беа ослободени 52 американски заложници.
1992	Падот на „Ербас А-230“ јужно од францускиот град Стразбур го преживеаја само девет од вкупно 96 луѓе во авионот.
1996	На изборите во Газа и на Западниот брег, одржани според договорот меѓу Израел и Палестинците, водачот на ПЛО Јасер Арафат стана првиот демократски избран водач на палестинскиот народ.
2001	Потпрестедателот на Филипините, Глорија Аројо ја презеде должноста шеф на државата, бидејќи филипинскиот Врховен суд пресуди дека сменетиот претседател Џозеф Естрад не може да ја врши оваа функција.
2011	На космодромот Бајконур е лансиран „Електро-Л“ — првиот функционален метеоролошки сателит на Русија.
2017	Доналд Трамп станува 45. претседател на САД со силна народна поддршка.
2021	Џо Бајден станува 46. претседател на САД.

Родени

225	Гордијан III — римски цар.
1716	Карлос III — шпански крал.
1775	Андре Мари Ампер — француски физичар и математичар.
1888	Назим Хикмет — турски писател.
1919	Силва Капутикјан — советска и ерменска поетеса.
1920	Федерико Фелини — италијански режисер.
1921	Телмо Зара — шпански фудбалер.
1945	Владимир Борозанов — македонски кардиолог.
1945	Сабит Кранли — македонски правник.
1946	Дејвид Линч — американски режисер.
1949	Јеран Персон — шведски премиер.
1964	Лубош Кубик — словачки фудбалер.
1964	Рон Харпер — американски кошаркар.
1970	Бранка Катиќ — српска глумица.
1971	Дерик Грин — американски рок-музичар.
1976	Анастасија Волочкова — руска балерина.
1976	Пабло Ластрас — шпански велосипедист.
1979	Александар Маленко — македонски пливач.
1995	Калум Чемберс — англиски фудбалер.
2000	Тајлер Хироу — американски кошаркар.

Починале

250	Фабијан — римски папа.
287	Свети Севастијан — христијански маченик.
842	Теофил — византиски цар.
1513	Елена Ивановна — полска кралица.
1612	Рудолф II — цар на Светото Римско Царство.
1666	Ана — француска кралица.
1693	Мустафа I — отомански султан.
1819	Карлос IV — шпански крал.
1878	Јани Попов — бугарски револуционер.
1904	Фердинанд Манлихер — австриски конструктор на оружје, изумител на Манлихерката.
1983	Гаринча — бразилски фудбалер.
1984	Џони Вајсмилер — американски пливач и глумец.
1990	Барбара Стенвик — американска глумица.
1993	Одри Хепберн — англиска глумица од белгиско потекло, балерина, манекенка и хуманитарка.
2000	Славко Јаневски — македонски писател.
2003	Паскал Сотировски — македонски научник.
2014	Клаудио Абадо — италијански диригент.
2012	Ета Џејмс — американска пејачка.
2015	Јован Тофоски — македонски гинеколог, универзитетски професор и министер за здравство.
2018	Џим Родфорд — британски рок-музичар.
2021	Мира Фурлан — хрватска глумица.
2022	Мит Лоуф — американски рок-музичар.

21 јануари

Настани

1793	Откако бил осуден од Француската конвенција, Луј XVI бил погубен на гилотина.
1899	„Опел“ го произвел првиот автомобил.
1911	Првото Рели Монте Карло.
1924	Починал Владимир Илич Ленин.
1925	Албанија се прогласила за република.

Родени

1277	Галеацо I Висконти — владетел на Милано.
1338	Шарл V Мудриот — француски крал.
1823	Имре Мадач — унгарски писател.
1829	Оскар II — крал на Шведска и Норвешка.
1881	Иван Рибар — југословенски политичар.
1901	Рикардо Самора — шпански фудбалер.
1905	Кристијан Диор — француски моден дизајнер.
1909	Тодор Скаловски — македонски композитор.
1922	Тели Савалас — американски глумец.
1923	Љутви Руси — македонски новинар.
1924	Бени Хил — англиски глумец.
1941	Пласидо Доминго — шпански оперски пејач.
1946	Мигел Рејна — шпански фудбалски голман.
1950	Били Оушн — британски пејач.
1956	Џина Дејвис — американска глумица.
1960	Садула Дураку — македонски политичар.
1960	Бајро Жупиќ — српски и југословенски фудбалер.
1963	Хаким Олајџувон — нигериско-американски кошаркар.
1963	Детлеф Шремф — германско-американски кошаркар.
1970	Ален Бокшиќ — хрватски фудбалер.
1975	Оливер Друлиќ — српски политичар.
1975	Ники Бат — англиски фудбалер.
1977	Фил Невил — англиски фудбалер.
1982	Лидија Размоска — македонска поетеса.
1985	Димитриј Соколов — руски кошаркар.
1985	Сергеј Гранкин — руски одбојкар.
1989	Матео Пелуки — италијански велосипедист.
1996	Марко Асенсио — шпански фудбалер.
1998	Борна Соса — хрватски фудбалер.

Починале

304	Света Агнија — христијанска светителка.
1118	Паскал II — римски папа.
1744	Џовани Батиста Вико — италијански филозоф.
1774	Мустафа III — отомански султан.
1793	Луј XVI — крал на Франција.
1851	Алберт Лорцинг — германски композитор.
1862	Божена Немцова — чешка писателка.
1879	Љубен Каравелов — бугарски писател.
1894	Воислав Илиќ — српски поет.
1919	Ахмед Мухтар-паша — отомански голем везир.
1924	Владимир Илич Ленин — руски револуционер.
1926	Камилио Голџи — италијански лекар.
1939	Јонко Вапцаров — македонски револуционер.
1940	Кристофер — принц на Грција.
1950	Џорџ Орвел — англиски писател.
1979	Трајко Прокопиев — македонски композитор и диригент.
2006	Ибрахим Ругова — косовски политичар.
2015	Кемал Монтено — босански и југословенски поп-пејач.
2020	Тери Џонс — британски комичар, член на групата „Монти Пајтон“.
2021	Натали Делон — француска глумица.
2021	Бранка Станковска — македонска телевизиска и радио водителка.

22 јануари

Настани

1506	Првиот контингент од 150 војници, кои имале за цел да го заштитуваат папата Јулиј II пристигнал во Рим. Овој датум официјално се смета за денот на основање на папската швајцарска гарда.
1727	Георг Фридрих Хендл се стекнува со британско државјанство.
1964	Кенет Дејвид Каунда стана прв претседател на Владата во Северна Родезија (Замбија).
1978	Првпат во историјата на космонаутиката, во вселенската орбита е остварена „операцијата снабдување“. По дводневно самостојно летање товарниот брод без екипаж „Прогрес - 1“ автоматски се спои со системот „Саљут - 6“ - „Сојуз - 27“. Ова летало однесе во вселената гориво за моторите, материјали за натамошно истражување, како и вода, воздух и храна за космонаутите.
1990	Делегатите од Македонија, Словенија и Хрватска го напушаат 14-тиот и последен Конгрес на СКЈ .
2001	Еден македонски полицаец е убиен, а тројца ранети во нападот на полициската станица во Теарце, во близина на Тетово.

Родени

1561	Френсис Бејкон — англиски филозоф, научник, есеист и државник, еден од основачите на современиот материјализам.
1788	Џорџ Гордон Бајрон — англиски поет од времето на романтизмот.
1875	Дејвид Грифит — американски филмски режисер.
1879	Франсис Пикабија — француски сликар.
1898	Сергеј Ејзенштајн — советски филмски режисер и теоретичар.
1907	Дикси Дин — англиски фудбалер.
1909	У Тант — бурмански дипломат и почесен граѓанин на Скопје.
1911	Бруно Крајски — австриски политичар.
1924	Мира Траиловиќ — српска театарска режисерка.
1924	Џ. Џ. Џонсон — американски џез-музичар.
1931	Сем Кук — американски соул-пејач.
1936	Предраг Живковиќ Тозовац — српски фолк-пејач.
1953	Џим Џармуш — американски филмски режисер.
1955	Рајко Жижиќ — српски и југословенски кошаркар.
1964	Најџел Бен — британски боксер.
1964	Стојко Вранковиќ — хрватски и југословенски кошаркар.
1977	Хидетоши Наката — јапонски фудбалер.
1987	Дмитриј Комбаров — руски фудбалер.
1987	Кирил Комбаров — руски фудбалер.
1988	Марсел Шмелцер — германски фудбалер.
1990	Артем Волвич — руски одбојкар.
2001	Страхиња Ераковиќ — српски фудбалер.
2007	Пау Кубарси — шпански фудбалер.

Починале

1919	Карл Ларсон — истакнат шведски битово-историски сликар.
1994	Тели Савалас — американски глумец.
1997	Ордан Петлески — македонски академски сликар.
2004	Руди Шелиго - словенечки писател и политичар.
2017	Јаки Либецајт — германски рок-тапанар, член на групата Кен (Can).
2021	Хенк Арон — американски бејзбол играч.
2022	Аки Рахимовски — македонско-хрватски пејач, член на рок- групата Парни ваљак.
2024	Џиџи Рива — италијански фудбалер.

23 јануари

Настани

1556	Најкатастрофалниот земјотрес во историјата се случил во густонаселената покраина Шенси во Кина, во кој се проценува дека загинале околу 830.000 луѓе. Огромниот број на жртви се должи на тоа што живееле во вештачки пештери („јаодунг“) ископани во растресита глина.
1793	Русија и Прусија си ја поделиле Полска.
1960	Батискафот на САД „Трст“ постигнал рекордна длабочина од 10.911 м во водите на Тихиот Океан.
1968	Морнарицата на ДНР Кореја го заробила американскиот шпионски брод „Пуебло“, тврдејќи дека навлегол во севернокорејските води. Случајот предизвика голема напнатост меѓу двете земји. ДНР Кореја подоцна го ослободила екипажот, а бродот и денес претставува туристичка атракција во Пјонгјанг.
1973	Претседателот на САД Ричард Никсон објавил дека е постигнат мировен договор за Виетнам.
1991	Конституирано е првото повеќепартиско еднодомно Собрание на Град Скопје, а за претседател бил избран Милан Талевски од ВМРО-ДПМНЕ.
2015	Салман бин Абдулазиз станува Крал на Саудиска Арабија по смртта на брат му Абдула.

Родени

1783	Мари Анри Бејл (Стендал) — француски писател, основоположник на францускиот реализам.
1832	Едуар Мане — француски сликар, непосреден претходник на импресионистите.
1872	Јоже Плечник — словенечки архитект.
1878	Отон Жупанчич — словенечки поет.
1910	Џанго Рајнхард — француски гитарист.
1928	Жана Моро — француска глумица.
1940	Питер Фонда — американски глумец.
1943	Гери Бартон — американски џез-музичар.
1945	Тито Петковски — македонски политичар, претседател на Нова социјалдемократска партија.
1947	Владан Холец — српски и југословенски глумец.
1956	Лаза Ристовски — српски рок-музичар, член на групите Смак и Бијело дугме.
1962	Ненад Грачан — хрватски фудбалер и тренер.
1967	Наим Сулејманоглу — турски кревач на тегови.
1969	Никола Ристановски — македонски глумец.
1970	Аријан Комазец — хрватски кошаркар.
1982	Карол Бјелецки — полски ракометар.
1984	Арјен Робен — холандски фудбалер.
1996	Рубен Лофтус-Чик — англиски фудбалер.
2002	Јошко Гвардиол — хрватски фудбалер.

Починале

1744	Џамбатиста Вико — италијански политички филозоф и реторичар.
1837	Џон Филд — ирски композитор од романтизмот.
1862	Димитрија Миладинов — македонски народен преродбеник, поет, учител, публицист и научник.
1931	Ана Павлова — руска балерина.
1939	Матијас Зинделар — австриски фудбалер.
1944	Едвард Мунк — норвешки експресионистички сликар.
1989	Салвадор Дали — шпански сликар.
1995	Вањо Хаџиев — повеќегодишен соработник на весникот „Нова Македонија“.
1980	Ернст Оцвирк — австриски фудбалер.
2000	Александар Христовски — македонски писател.
2021	Лари Кинг — американски телевизиски водител.
2022	Радован П. Цветковски — македонски писател.

24 јануари

Настани

41	Римскиот цар Калигула, познат по својата ексцентричност и суров деспотизам, е убиен од неговата незадоволна Преторијанска гарда.
1848	Започнува Калифорниската златна треска во Сакраменто.
1946	Со решение на Министерството за народна просвета на Македонија првата македонска граматика е одобрена за учебник во средните училишта. Нејзин автор беше професорот Круме Кепески.
1991	Во Скопје, во издание на НИП „Нова Македонија, излезе првиот број на независниот македонски неделник „Пулс“.

Родени

1444	Галеацо Марија Сфорца — војвода на Милано.
1712	Фридрих II Велики — крал на Прусија.
1752	Муцио Клементи — англиски композитор.
1776	Ернест Теодор Хофман — германски писател, композитор, цртач, судија и професор по музика.
1799	Пјер Огистен Карон де Бомарше — француски писател.
1915	Роберт Мадервел — американски сликар.
1915	Тони Мурена — италијанско-француски џез-музичар.
1922	Ава Гарднер — холивудска глумица.
1922	Блага Алексова — македонски археолог и академик.
1923	Владо Кристл — хрватски и германски сликар и филмски режисер.
1929	Иван Ивањи — српски писател.
1933	Асим Ферхатовиќ — босански и југословенски фудбалер.
1934	Станислав Гроховјак — полски поет.
1941	Нил Дајмонд — американски поп-рок-музичар.
1949	Џон Белуши — американски глумец.
1957	Влатко Стефановски — македонски рок-музичар, член на групата Леб и сол.
1961	Настасја Кински — германска глумица.
1967	Џон Мјанг — басист на американската прогресивна метал група „Dream Theater“.
1977	Андрија Гериќ — српски одбојкар.
1985	Миша Бартон — англиска глумица.
1987	Луис Суарес — уругвајски фудбалер.
1991	Родриго Коралес — шпански ракометен голман.
1994	Даниел Андре Танде — норвешки скокач со скии.
1998	Мартин Ерлиќ — хрватски фудбалер.

Починале

41	Калигула — римски цар.
1920	Амедео Модиљани — италијански сликар.
1929	Васил Главинов — еден од првите организатори на социјалистичките идеи и организатор на работничкото движење во Македонија, поборник за Балканска Федерација.
1965	Винстон Черчил — британски политичар, државник и писател.
2004	Леонидас — бразилски фудбалер.
2006	Марија Мирчов - Скаловска — македонска оперска и концертна пејачка.
2017	Буч Тракс — американски блуз-музичар.
2018	Марк Е. Смит — англиски рок-музичар, член на групата „Фол“.

25 јануари

Настани

1533	Англискиот крал Хенри VIII се ожени со Ана Болејн, спротивно на ставот на папата кој не му дозволи развод од првата сопруга Катерина Арагонска.
1579	Во Утрехт побунетите покраини Холандија, Зеланд, Утрехт, Гелдерланд, Фризија, Гронинген и Оверајсел, поради пропаднатите обиди за смирување со шпанската управа, создадале Утрешки сојуз за борба против Шпанија.
1904	Излезе првиот број на белградскиот весник „Политика“.
1918	Со цел да згасне контрареволуционерната побуна создадена е Црвената армија.
1924	Во францускиот град Шамони почнаа првите Зимски олимписки игри.
1942	Втора светска војна: Тајланд им објави војна на Велика Британија и САД.
1955	Президиумот на Врховниот совет на СССР издаде указ за окончување на воената состојба меѓу СССР и Германија.
1971	Во Уганда е извршен воен удар, по што на чело на државата доаѓа Иди Амин.
1991	Македонското собрание ја усвојува Декларацијата за сувереност на Социјалистичка Република Македонија.
1996	Парламентарното собрание на Советот на Европа одлучи да ја прими Русија наспроти острите критики поради воената интервенција во Чеченија.
1996	Република Македонија и Белиз воспоставиле дипломатски односи.

Родени

750	Лав IV Хазар — византиски цар.
1493	Максимилијан Сфорца — милански војвода.
1627	Роберт Бојл — ирски физичар и хемичар.
1736	Жозеф Луј Лагранж — италијански математичар и астроном.
1832	Иван Иванович Шишкин — руски сликар.
1843	Амандус Шварц — германски математичар.
1865	Елизабета Маврикиевна — руска кнегиња.
1874	Вилијам Сомерсет Мом — англиски писател.
1882	Вирџинија Вулф — англиска писателка и есеистка.
1899	Гвидо Тартаља — југословенски писател.
1894	Флоријан Реј — шпански режисер и глумец.
1927	Едуард Шеварнаѕе — советски и грузиски политичар, претседател на Грузија.
1931	Ефтим Манев — македонски поет и преведувач.
1933	Корасон Акино — претседателка на Филипини.
1938	Владимир Висоцки — советски пејач.
1938	Ета Џејмс — американска пејачка.
1942	Еузебио — португалски фудбалер.
1947	Тостао — бразилски фудбалер.
1953	Дражен Мужиниќ — хрватски и југословенски фудбалер.
1953	Методи Манев — македонски писател.
1958	Алесандро Барико — италијански писател.
1967	Давид Жинола — француски фудбалер.
1970	Џејсон Ли — американски глумец.
1975	Тим Монтгомери — американски атлетичар.
1977	Стефан Миленковиќ — српски виолинист.
1978	Денис Мењшов — руски велосипедист.
1981	Тоше Проески — македонски пејач.
1981	Алиша Кис — американска пејачка.
1983	Аксел Седрик Конан — фудбалер.
1984	Робињо — бразилски фудбалер.
1986	Крис О’Грејди — англиски фудбалер.
1987	Марија Кириленко — руска тенисерка.
1996	Адама Траоре — шпански фудбалер.
2001	Јован Манев — македонски фудбалер.

Починале

844	Грегориј IV — римски папа.
1756	Кристоф Томас Шефлер — германски фрескописец.
1824	Теодор Жерико — француски сликар и графичар.
1896	Фредерик Лејтон — англиски сликар.
1920	Амадео Модиљани — италијански сликар.
1987	Асим Ферхатовиќ — босански и југословенски фудбалер.
1987	Предраг Милосављевиќ — српски и југословенски сликар, дипломат и писател.
1990	Ава Гарднер — американска глумица.
2015	Демис Русос — грчки поп-пејач.
2017	Џон Херт — англиски глумец.
2019	Душан Макавеев — српски и југословенски филмски режисер.
2022	Вим Јансен — холандски фудбалер.

26 јануари

Настани

1531	Лисабон го погодил катастрофален земјотрес при што загинаале околу 30.000 луѓе.
1788	736 затвореници од Англија пристигнале во Австралија, во Порт Џексон (денешен Сиднеј), и ја формирале првата европска колонија на новиот континент. Ден на Австралија.
1827	Перу прогласи независност.
1841	Прогласена британска сувереност над Хонгконг. По шест дена Кина била принудена да го отстапи на Велика Британија.
1905	Кај Преторија во Јужна Африка откриен е „Калинан“, најголемиот дијамант во светот, со вредност од 3.106 карати.
1934	Потпишана е германско-полска изјава за ненапаѓање и за мирно решавање на споровите. Со тоа Хитлер доби безбедност на исток и можеше да тргне во освојување на Подунавје. Излегувањето на Полска од францускиот блок значеше голема пукнатина на европскиот систем на колективна безбедност и успех на Хитлер.
1942	Втора светска војна: САД упатија први сили во Европа, во која во тоа време војна се водеше само на Источниот фронт и на подрачјето на Југославија. Трупите беа стационирани во Северна Ирска.
1946	Излезе од печат првата граматика на македонски јазик што ја напиша професорот Круме Кепески.
1950	Индија формално е прогласена за Република во рамките на Британскиот комонвелт.
1993	Вацлав Хавел е избран за прв претседател на Чешка.
1994	Романија стана прва поранешна членка на Варшавскиот пакт која со НАТО пактот потпиша Документ „Партнерство за мир“.
1994	Во Рим, Република Македонија е примена за полноправен член на Меѓународен фонд за земјоделски развој (ИФАД).
1996	Американскиот сенат го одобри договорот „Старт-2“ за намалување на бројот на американските и руските јадрени ракети.
2015	Алексис Ципрас од Коалицијата на радикалната левица (СИРИЗА) станува Премиер на Грција.

Родени

1494	Иполита Марија Сфорца — ќерка на Џан Галеацо Сфорца.
1847	Џон Бејтс Кларк — американски економист.
1917	Антонио Каладо — бразилски писател и новинар.
1919	Валентино Мацола — италијански фудбалер.
1925	Пол Њуман — американски филмски глумец и режисер.
1928	Роже Вадим — француски филмски режисер.
1939	Ѓело Јусиќ — хрватски композитор, аранжер, диригент и гитарист.
1950	Ратислав Ѓелмаш — српски и југословенски рок-тапанар.
1951	Јармила Кратохвилова — чехословачка атлетичарка.
1951	Енди Хамел — американски поп-рок музичар, член на групата Биг стар (Big Star).
1953	Лусинда Вилијамс — американска пејачка.
1955	Еди ван Хален — американски рок-гитарист, член на групата Ван Хејлен (Van Halen).
1959	Александар Станковски — македонски уметник.
1959	Салвадро Санчес — мексикански боксер.
1963	Милко Ѓуровски — југословенски и македонски фудбалер и тренер.
1963	Жозе Мурињо — португалски фудбалер и тренер.
1973	Брендан Роџерс — северноирски фудбалер и тренер.
1975	Анабела — српска пејачка.
1977	Винс Картер — американски кошаркар.
1981	Хуан Хосе Аедо — аргентински велосипедист.
1984	Јуриј Трофимов — руски велосипедист.
1987	Себастијан Џовинко — италијански фудбалер.
1987	Ригоберто Уран — колумбиски велосипедист.
1987	Гојко Качар — српски фудбалер.
1990	Петер Саган — словачки велосипедист.
1991	Николо Мели — италијански кошаркар.
1991	Алекс Сандро — бразилски фудбалер.
2000	Нуно Тавареш — португалски фудбалер.

Починале

1823	Едвард Џенер — пронаоѓач на вакцината против големи сипаници.
1864	Лео фон Кленце — германски неокласичен архитект.
1961	Сотир Ставридис — македонски хирург и уролог.
1990	Ава Гарднер — американска глумица.
1996	Јосиф Бродски — руски и американски поет.
2000	Дон Баџ — американски тенисер.
2020	Коби Брајант — американски кошаркар.
2024	Горан Петровиќ — српски писател, член на САНУ.

27 јануари

Настани

1916	Во Берлин е формирана социјалистичка револуционерна организација „Сојуз на спартаковците“, на чие чело се наоѓаа Роза Луксембург и Карл Либкнехт.
1945	Црвената армија го ослободи Аушвиц, најголемиот и најстраотниот логор во Втората светска војна.
1995	Република Молдавија и Република Македонија воспоставиле дипломатски односи.

Родени

1585	Хендрик Аверкамп — пејзажист од златното време на холандското сликарство
1687	Балтазар Нојман — германски барокен архитект.
1756	Волфганг Амадеус Моцарт — австриски композитор.
1775	Вилхелм Шелинг — германски филозоф, последен претставник на германската класична филозофија.
1826	Михаил Салтиков-Шчедрин — руски писател и новинар.
1910	Едвард Кардељ — словенски политичар, министер за надворешни работи на СФР Југославија.
1918	Елмор Џејмс — американски блуз-музичар.
1922	Дона Рид — американска глумица.
1926	Ингрид Тулин — шведска глумица.
1932	Рима Казакова — советска и руска поетеса.
1944	Ник Мејсон — англиски рок-музичар, член на групата Пинк флојд (Pink Floyd).
1948	Михаил Баришников — советски, руски и американски балетан.
1954	Маринко Роквиќ — српски фолк-пејач.
1964	Бриџит Фонда — американска глумица.
1978	Александар Митевски — македонски поп-пејач и композитор.
1979	Розамунд Пајк — американска глумица.
1980	Марат Сафин — руски тенисер.
1984	Јури Бережко — руски одбојкар.
1987	Денис Глушаков — руски фудбалер.
1987	Антон Шунин — руски фудбалски голман.
1993	Јаја Саного — француски фудбалер.
2000	Орелијан Чуамени — француски фудбалер.

Починале

1814	Јохан Готлиб Фихте — германски идеалистички филозоф.
1901	Џузепе Верди — италијански композитор.
1919	Ендре Ади — унгарски поет.
1860	Јанош Бојаи — унгарски математичар.
1940	Исак Бабел — руски писател.
1972	Махалија Џексон — американска пејачка, позната како „кралица на госпелот“.
2006	Никица Калоѓера — хрватски композитор.
2009	Џон Апдајк — американски писател.

28 јануари

Настани

1531	Лисабон го погодил катастрофален земјотрес при што загинаале околу 30.000 луѓе.
1788	736 затвореници од Англија пристигнале во Австралија, во Порт Џексон (денешен Сиднеј), и ја формирале првата европска колонија на новиот континент. Ден на Австралија.
1827	Перу прогласи независност.
1841	Прогласена британска сувереност над Хонгконг. По шест дена Кина била принудена да го отстапи на Велика Британија.
1905	Кај Преторија во Јужна Африка откриен е „Калинан“, најголемиот дијамант во светот, со вредност од 3.106 карати.
1934	Потпишана е германско-полска изјава за ненапаѓање и за мирно решавање на споровите. Со тоа Хитлер доби безбедност на исток и можеше да тргне во освојување на Подунавје. Излегувањето на Полска од францускиот блок значеше голема пукнатина на европскиот систем на колективна безбедност и успех на Хитлер.
1942	Втора светска војна: САД упатија први сили во Европа, во која во тоа време војна се водеше само на Источниот фронт и на подрачјето на Југославија. Трупите беа стационирани во Северна Ирска.
1946	Излезе од печат првата граматика на македонски јазик што ја напиша професорот Круме Кепески.
1950	Индија формално е прогласена за Република во рамките на Британскиот комонвелт.
1993	Вацлав Хавел е избран за прв претседател на Чешка.
1994	Романија стана прва поранешна членка на Варшавскиот пакт која со НАТО пактот потпиша Документ „Партнерство за мир“.
1994	Во Рим, Република Македонија е примена за полноправен член на Меѓународен фонд за земјоделски развој (ИФАД).
1996	Американскиот сенат го одобри договорот „Старт-2“ за намалување на бројот на американските и руските јадрени ракети.
2015	Алексис Ципрас од Коалицијата на радикалната левица (СИРИЗА) станува Премиер на Грција.

Родени

1457	Хенри VII — англиски крал
1540	Лудолф ван Цојлен — германски математичар, познат по своите пресметки на бројот π
1600	Папа Климент IX — римски папа.
1717	Мустафа III — 26. султан на Отоманското Царство.
1887	Артур Рубинштајн — полско-американски пијанист.
1912	Џексон Полок — американски сликар.
1928	Славко Милосавлевски — македонски социолог.
1936	Исмаил Кадаре — албански писател.
1949	Грег Попович — американски кошаркарски тренер.
1955	Никола Саркози — француски политичар, 23. претседател на Франција
1957	Мирјана Карановиќ — српска и југословенска глумица.
1958	Едевалдо — бразилски фудбалер.
1959	Патрицио Олива — италијански боксер.
1975	Тим Монтгомери — американски атлетичар.
1978	Џанлујџи Буфон — италијански фудбалер.
1978	Џејми Карагер — англиски фудбалер.
1982	Михаел Гигу — француски ракометар.
1983	Дани Макели — холандски фудбалски судија.
1984	Андре Игуодала — американски кошаркар.
1985	Славица Ќуктераш — српска пејачка.
1988	Адријано Малори — италијански велосипедист.
1999	Димитар Митровски — македонски фудбалер.
2000	Душан Влаховиќ — српски фудбалер.

Починале

592	Гунтрам — крал на Франките.
1547	Хенри VIII — славен крал на Англија.
1868	Адалберт Штифтер — австриски писател, сликар и педагог.
1919	Франц Меринг — германски социолог и историчар, еден од водачите на левото крило на германската социјалдемократија и еден од основачите на Комунистичката партија на Германија.
1972	Дино Буцати — италијански писател.
1996	Јосиф Бродски — руски поет, добитник на Нобеловата награда за литература и „Златен венец“ на Струшките вечери на поезијата.
1997	Антонио Каладо — бразилски писател и новинар.
2006	Душко Трифуновиќ — српски поет.
2016	Пол Кантнер — американски рок-музичар, член на групата Џеферсон ерплејн (Jefferson Airplane).
2023	Том Верлејн — американски рок-музичар, член на групата Телевижн (Television).

29 јануари

Настани

1573	Под водство на Матија Губец, во Хрватска избувна Селанската буна против неподносливите услови за живот што ги наметнаа австриските и унгарските феудалци. Тоа беше една од најголемите селански буни во Европа во тоа време. Востанието беше крваво задушено, а Матија Губец беше погубен во Загреб, на 15.02.1573 година. Хрватскиот писател Август Шеноа по тој повод го напиша романот „Селанска буна“.
1963	Францускиот претседател Шарл де Гол стави вето на приемот на Велика Британија во Европската економска заедница.
1973	Во Адис Абеба почна заседанието на Советот за безбедност на ООН, прво заседание на овој орган на ООН на африканскиот континент.

Родени

1843	Вилијам Макинли — претседател на САД.
1860	Антон Павлович Чехов — руски раскажувач и драмски писател.
1866	Ромен Ролан — француски раскажувач, романописец, драматург, музиколог и борец за мир и демократија.
1892	Ернст Љубич — германско-американски режисер.
1905	Барнет Њуман — американски сликар.
1924	Лујџи Ноно — италијански композитор.
1934	Бранко Миљковиќ — српски и југословенски поет.
1945	Том Селек — американски глумец.
1965	Доминик Хашек — чешки хокеар.
1966	Ромарио — бразилски фудбалер и политичар.
1969	Саша Обрадовиќ — српски и југословенски кошаркар и тренер.
1976	Карстен Крон — холандски велосипедист.
1980	Иван Класниќ — хрватски фудбалер.
1981	Јордан Георгиевски — македонски фудбалер.
1985	Марк Гасол — шпански кошаркар.
1997	Јусуф Јазиџи — турски фудбалер.

Починале

1962	Фриц Крајзлер — австриско-американски композитор и виолинист.
1992	Иван Дојчинов — борец во Шпанската граѓанска војна, учесник на Првото заседание на АСНОМ, член на Главниот штаб на НОВ на Македонија и носител на „Партизанска споменица 1941“.
1992	Вили Диксон — американски блуз-музичар.
2005	Ефраим Кишон — израелски писател, сценарист и режисер.
2013	Буч Морис — американски џез-музичар.
2016	Жак Ривет — француски режисер.
2019	Џејмс Инграм — американски поп-пејач.

30 јануари

Настани

1889	Австроунгарскиот престолонаследник, надвојводата Франц Карл Јосиф Рудолф Хабсбург и неговата седумнаесетгодишна љубовница, баронесата Марија извршиле самоубиство во царската ловечка куќа во Маерлинг.
1944	На планината Кожуф генералштабот на НОВ и партизанските одреди на Македонија и Иницијативниот одбор за свикување на АСНОМ одржуваат советување. Одлучено е што поскоро да се изберат делегати од сите народни одбори од Македонија и да се забрза со подготовките за свикување на АСНОМ.
1945	Руска подморница го торпедирала и потопила германскиот брод „Вилхелм Густлов“, преполн со бегалци при што загинале над 9.000 лица. Тоа се смета за најголема поморска катастрофа во историјата.
1948	Во Њу Делхи е извршен атентат врз Махатма Ганди, водач на индиското ослободително движење.
1996	Како прилог на весникот „Вечер“ излегол првиот број на весникот „Занаетчија“, гласило на Здружението на занаетчиски и други самостојни стопанственици на град Скопје — Стопанска комора на Македонија.

Родени

133	Дидиј Јулијан — римски цар.
1491	Франческо Марија Сфорца — син на Џан Галеацо Сфорца.
1781	Аделберт фон Шамисо — германски писател.
1830	Григор Прличев — македонски поет.
1848	Фердинанд Манлихер — австриски конструктор на оружје, изумител на Манлихерката.
1875	Климент Шапкарев — македонски револуционер.
1878	Дончо Лазаров — македонски револуционер.
1882	Франклин Делано Рузвелт — американски претседател.
1883	Јарослав Хашек — чешки писател.
1894	Борис III — цар на Бугарија.
1909	Харалампие Поленаковиќ — еден од основоположниците на историјата на македонската книжевност.
1925	Даглас Енгелбарт — американски пронаоѓач.
1930	Џин Хекман — американски глумец.
1937	Ванеса Редгрејв — британска театарска и филмска глумица.
1937	Борис Спаски — руски и советски шахист, светски првак од 1969 до 1972 година.
1951	Фил Колинс — англиски рок и поп-музичар.
1954	Чак Свирски — кошаркарски коментатор.
1954	Хусеин Хасанефендиќ — хрватски и југословенски рок-музичар, член на групата „Парни валјак“..
1956	Дарко Рундек — хрватски и југословенски рок-музичар, член на групата „Хаустор“.
1970	Васил Шишков — македонски глумец.
1974	Кристијан Бејл — англиски глумец.
1975	Жунињо — бразилски фудбалер.
1976	Ѓорѓи Христов — македонски фудбалер.
1981	Димитар Бербатов — бугарски фудбалер.
1981	Питер Крауч — англиски фудбалер.
1983	Влатко Грозданоски — македонски фудбалер.
1983	Стив Морабито — швајцарски велосипедист.
1985	Ричи Порт — австралиски велосипедист.
1987	Арда Туран — турски фудбалер.
1988	Рамунас Навардаускас — литвански велосипедист.
1989	Џакомо Ницоло — италијански велосипедист.
1995	Маркос Љоренте — шпански фудбалер.

Починале

1948	Махатма Ганди — водач на индиското ослободително движење.
2024	Чита Ривера — американска танчерка и глумица.

31 јануари

Настани

1945	Со решение број 581 на Президиумот на АСНОМ е основан Македонскиот народен театар. Првата драмска претстава ја прикажа на 3 април истата година. Тоа беше драмската претстава „Платон Кречет“ од советскиот драматург Александар Корнејчук, а во режија на Димитар Костаров.
1958	САД го лансираа во орбитата околу Земјата, својот прв вештачки сателит „Експлорер 1“.
1994	Швајцарската Конфедерација и Кнежевството Лихтенштајн воспоставиле дипломатски односи со Република Македонија.
1994	Во Скопје е основано Друштвото на македонско-турско пријателство и соработка.

Родени

1624	Арнолд Гелинкс — фламански филозоф и следбеник на Декарт
1797	Франц Шуберт — австриски композитор, претставник на музичкиот романтизам.
1841	Лаза Костиќ — српски писател и преведувач, родоначалник на српската авангардна лирика.
1911	Баба Ванѓа — бугарска јасновитка.
1921	Марио Ланца — американски тенор.
1923	Норман Мајлер — американски писател.
1927	Ацо Караманов — македонски поет и борец во НОБ.
1937	Филип Глас — американски композитор.
1943	Ристо Василевски — македонски поет, есеист, критичар, преведувач.
1964	Џеф Ханеман — американски хеви-метал гитарист.
1965	Влада Стошиќ— српски фудбалер.
1969	Ивана — бугарска пејачка.
1981	Џастин Тимберлејк — американски поп-музичар и глумец.
1982	Елена Папаризу — грчка пејачка.
1983	Фабио Кваљарела — италијански фудбалер.
1984	Џереми Воринер — американски атлетичар.
1985	Каломира — грчка пејачка.
1997	Мелвин Ричардсон — француски ракометар.
2000	Хулиан Алварес — аргентински фудбалер.

Починале

1632	Јост Бирги — швајцарски часовничар и математичар.
1933	Џон Голсфорди — англиски писател.
1948	Махатма Ганди — индиски национален водач.
1973	Рагнар Фриш — норвешки економист, добитник на Нобеловата награда во 1969 година.
1979	Грант Грин — американски џез-музичар.
2007	Мухамед Џамал Калифа — саудиски претприемач и зет на Осама Бин Ладен.
2015	Удо Латек — германски фудбалер и тренер.

јануари - февруари - март - април - мај - јуни - јули - август - септември - октомври - ноември - декември

---

Начин на користење на предлошките во рубриката