Рудолф II (Свето Римско Царство)

Рудолф II (германски: Rudolf II, роден на 18 јули 1552 во Виена - починал на 20 јануари 1612 во Прага) — цар на Светото Римско Царство во периодот од 1575 до неговата абдикција во 1611 година.

Рудолф II & I
Цар на Светото Римско Царство
На престол12 октомври 1576 –
20 јануари 1612
ПретходникМаксимилијан II
НаследникМатеја
Крал на Германија
На престол27 октомври 1575 –
20 јануари 1612
Крунисување1 ноември 1575
ПретходникМаксимилијан II
НаследникМатеја
Крал на Бохемија
На престол22 септември 1575 –
11 март 1611
Крунисување22 септември 1575
ПретходникМаксимилијан II
НаследникМатеја
Крал на Унгарија и Хрватска
На престол25 септември 1572 –
25 јуни 1608
Крунисување26 септември 1572
ПретходникМаксимилијан II
НаследникМатеја
Роден(а)18 јули 1552
Виена, Austria
Починал(а)20 јануари 1612(1612-01-20) (возр. 59)
Прага, Кралство Бохемија
Почивалиште
ДинастијаХабсбуршка династија
ТаткоМаксимилијан II
МајкаМарија Шпанска
ВероисповедРимокатоличка црква

Рани години уреди

Рудолф бил член на Хабсбуршката династија како син на Максимилијан II и Марија Шпанска, која била сестра на Филип II. Кога бил на единаесет години бил испратен од виенскиот двор во Мадрид каде се задржал до 1571 година. Таму во дворот на својот чичко добил високо образование. Во Мадрид научил да зборува неколку јазици: германски, шпански, француски, латински, чешки. Католиците во Рудолф гледале со голема надеж, а во Шпанија самиот Рудолф се стекнал со омразата кон ересите. Од Мадрид се вратил како круто и повлечено момче[1]. Уште во тоа време покажувал незаинтересираност кон државните институции. Од друга страна покажувал голем интерес кон алхемијата и астрологијата кои во текот на ренесансата биле сметани за науки. Освен тоа Рудолф се интересирал за часовници, коњи и разни ретки уметнички предмети и дела. Рудолф бил болен од меланхолија, која тогаш се нарекувала депресија. И покрај тоа што депресијата била вообичаена кај Хабсбуршката династија како фамилија, кај Рудолф нападите траеле почесто.

Слично како и англиската кралица Елизабета I, и самиот Рудолф водел чести преговори околу склучување на династички бракови, но тој никогаш не се оженил. Поради ова, често се шпекулирало околу неговата сексуална определеност и дека тој бил хомосексуалец[2]. Но денеска се смета дека овие шпекулации му биле подметнувани од страна на неговите непријатели[3], бидејќи е познато дека имал вонбрачни врски со неколку жени со кои имал и незаконски деца[1].

Владеење уреди

 
Царската круна на Рудолф II

Рудолф во 1572 година ја добил титулата крал на Унгарија. Рудолф ја добил бохемската круна на Свети Вацлав на 7 септември 1575, уште додека бил жив неговиот татко. Истата година на 1 ноември 1575 ја добил и титулата на цар на Светото Римско Царство во Регенсбург додека по смртта на неговиот татко во 1576 година станал надвојвода на Австрија. Рудолф II одлучил да ја премести царската резиденција во Прага на 16 октомври 1583 година, додека државните работи ги доверил на својот брат Матијас кој управувал од Австрија. Иако бил одгледан во католичкиот шпански двор, Рудолф покажал толерантност кон протестантите и еврејското население[1]. Тој во суштина не бил заинтересиран за религијата, туку сакал да воспостави рамнотежа помеѓу агресивниот папа кој инсистирал на политиката на контра-реформација. Неговата верска политика понекогаш се оценува како неодлучна и неадекватна.

Во текот на неговото владеење продолжила Триесетгодишната војна[4] каде Османлиите биле поразени во Битката кај Сисак започнале нова војна со Светото Римско Царство[5]. Војната главно била водена по течението на река Дунав, а како причина била територијата околу северна Унгарија и Трансилванија. Царот Рудолф во текот на овој период се наоѓал во Прага и имал намера да создаде нов христијански сојуз за војна против Османлиите. Во 1604 година, неговата фамилија го натерала да ја отстапи Унгарија на својот брат Матијас. Во меѓувреме бил потпишан договор од Житваторок според кој завршила Долгата војна во Унгарија. Според него, Османлиското Царство значително се проширила во Унгарија, но султанот го признал царот како рамноправен. Рудолф не сакал да го потпише договорот, и тоа го искористил Матијас кој со помош на Унгарија започнал опсада на својот брат во Прага. Поради тоа, Рудолф бил принуден најпрвин да го именува својот брат за наследник и во 1608 година да му ја отстапи Унгарија и Чешка, како и Австриското надвојводство.

Согледувајќи ја тешката положба на Рудолф, чешките протестанти побарале поголеми права, и истите ги добиле во 1609 година. Но барањата на протестантите не запреле, па Рудолф морал да употреби сила. По овој настан, чешката аристократија побарала да се повлече Рудолф од царскиот престол и на негово место да застане неговиот брат Матијас. Така, Матијас бил крунисан за цар на 23 мај 1611 година. Од овој момент Рудолф II останал без вистинска моќ и царската титула била само почесна. Изолиран, тој продолжил да живее сред своите колекции (имал направено околу три илјади слики) до смртта на 20 јануари 1612 година.

Колекционер уреди

Неговата колекција од уметнички дела станала легендарна. Голем дел од неговите нарачки биле со невообичаена еротска содржина[6]. Една од најбогатите за времето, таа вклучувала уметнички дела од Антонио Алегри да Кореџо, Пармиџанинои и Албрехт Дирер. Дел од оваа колекција може да се види на првиот спрат на Уметничкоисторискиот музеј во Виена.

Во Прага се наоѓа купената од Рудолф слика на Албрехт Дирер - „Мадоната со розите“ од венецијанската црква „Сан Вартоломео“. По негова наредба сликата била донесена во Прага.

Голема слава добил портретот кој бил насликан од Џузепе Арчимболдо на Рудолф II, т.н. „Плодотворен Рудолф“, претставен како антички римски бог. Рудолф се занимавал со различни окултни науки барајќи го т.н. камен на мудроста. Во тоа време границата меѓу астрономијата и астрологијата, минералогијата и алхемијата била нејасна.

Наводи уреди

  1. 1,0 1,1 1,2 Marshall, 2006.
  2. Trevor-Roper, 121-123. Trevor-Roper mentions many stories and rumours, but not those of Rudolf's homosexuality
  3. Rowse, 1977.
  4. Hotson, 1999.
  5. Craft, Kimberly L. (2011) The Private Letters of Countess Erzsébet Báthory, pp. 73-74.
  6. Trevor-Roper, 116-120

Надворешни врски уреди

Рудолф II (Свето Римско Царство)
Роден(а): 18 јули 1552 Починал(а): 20 јануари 1612
Владејачки титули
Претходник
Максимилијан II
Крал на Бохемија
1576–1611
Наследник
Матеја
Крал на Унгарија и Хрватска
Надвојвода на Австрија
Маркгроф од Моравија

1576–1608
Крал на Германија
1575–1612
Цар на Светото Римско Царство
1576–1612
Претходник
Јакопо VII Апијани
Кнез на Пјомбино
1603–1611
Наследник
Изабела Апијани
Претходник
Сигизмунд Батори
Кнез на Трансилванија
1601–1605
Наследник
Иштван Бочкај
Кнез на Трансилванија
1598
Наследник
Сигизмунд Батори
Претходник
Михај Храбриот
Кнез на Трансилванија
1600–1601