Град Скопје

административна целина во Македонија, составена од 10 општини

Град Скопје — посебна административна единица во Република Македонија која го покрива главниот град Скопје, но и 54 села во Скопско. Се состои од 10 општини. Дел е од Скопскиот Регион.

Град Скопје
Административна единица
Карта на Град Скопје и неговите општини (2004-до денес)
Карта на Град Скопје и неговите општини (2004-до денес)
Знаме на Град СкопјеГрб на Град Скопје
Карта
ДржаваМакедонија
РегионСкопски
Година кога е основана1913 (во рамки на Кралство Србија)
СедиштеДебар Маало, Скопје
Општини
Управа
 • ВидСобрание/Совет
 • ОрганСовет на Град Скопје
 • ГрадоначалникДанела Арсовска (независна)
Површина
 • Административна единица659,87 км2 (254,78 ми2)
Население (2021)[1]
 • Административна единица526.502
 • Густина800/км2 (2,100/ми2)
 • Градскo422,540
Час. појасCET (UTC+01:00)
 • Лето (ЛСВ)CEST (UTC+02:00)
Повикувачки број+02
Регистарски табличкиSK
Мреж. местоskopje.gov.mk

Поделбата на Град Скопје како посебна единица на локална самоуправа е дефинирана во Законот за Град Скопје[2], донесен на 16 август 2004 година.

Град Скопје се граничи со Општина Чучер-Сандево и Косово на север, Општина Јегуновце и Општина Желино на запад, Општина Сопиште на југ, Општина Студеничани и Општина Петровец на југозапад, Општина Илинден и Општина Арачиново на исток, и Општина Липково на североисток.

Општини

уреди

Десетте општини во Град Скопје се:

Општина HASC[1] Седиште на општината Површина
(км2)
Население
(2021)
Аеродром MK.AD Јане Сандански 21,85 77.735
Бутел MK.BU Бутел 60,79 37.968
Гази Баба MK.GB Гази Баба 110,86 69.626
Ѓорче Петров MK.GP Ѓорче Петров 66,93 44.844
Карпош MK.KX Карпош III 105 63.760
Кисела Вода MK.VD Кисела Вода 46,86 61.965
Сарај MK.AJ Сарај 229,06 38.399
Центар MK.CE Дебар Маало 7,52 43.893
Чаир MK.CI Чаир 3,52 62.586
Шуто Оризари MK.SO Шуто Оризари 7,48 25.726
Град Скопје Вкупно 659,87 526.502

Демографија

уреди

На пописот од 2002 година, Скопје има 506.926 жители. Најбројна етничка група се Македонците со 66,75% од населението, а потоа Албанците (20,46%), Ромите (4,63%), Србите (2,82%), Турците (1,70%), Бошњаците (1,50%) и Власите (0,50%).

97,5% од населението над 10-годишна возраст е писмено.

Народности во Град Скопје

уреди
 
Мнозински народности во секоја општина во Град Скопје. Засновано на пописот од 2002 година и територијалната поделба од 2004 година.
Година Македонци Албанци Турци Роми Власи Срби Бошњаци Останати Вкупно Навод
1948 51.819 5.209 13.928 5.796 665 5.872 405 3.960 87.6541 [3]
1953 74.686 3.166 22.562 7.829 438 8.650 4.812 122.1432 [4][5]
1961 120.467 13.130 10.652 13.341 526 24.153 182.2693 [6]
1971 245.529 53.946 17.068 21.426 381 50.612 388.9624 [7]
1981 320.562 86.462 24.027 21.342 13.905 38.634 504.9325 [8]
1994 356.535 113.426 12.827 20.979 2.230 20.085 19.146 545.2286 [9]
2002 332.778 71.483 8.549 23.202 2.546 14.251 6.465 7.983 467.2577 [10]
2004 338.358 100.891 8.595 23.475 2.557 14.298 7.585 8.167 506.9268 [2]
2021 309.107 120.293 8.524 18.498 2.778 9.478 7.365 50.459 526.5029 [11]

1 Бошњаците во оваа табела се заведени во графата „Неопределени муслимани“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (986), Словенци (425), Црногорци (770), Бугари (275), Чеси (74), Словаци (11), и останати (1,419).

2 Бошњаците биле заведувани во графата „Неопределени Југословени“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (1,351), Словенци (552), Црногорци (1,064), Југословени неопределени (203), останати Словени (784), и останати несловени (858).

3 Турците и Власите биле заведувани во службената графа „Останати“. Бошњаците биле заведувани во графата „Муслимани“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (1,910), Словенци (636), Црногорци (1,761), Унгарци (112), Југословени (521), и останати (19,213; вклучувајќи ги Турците и Власите).

4 Град Скопје тоа време имал голема бројка на население бидејќи ја покривало целата територија на Скопско, согласно територијалната поделба од 1965 година. Турците и Власите биле заведувани во службената графа „Останати“. Бошњаците биле заведувани во графата „Муслимани“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (2,252), Словенци (496), Црногорци (1,889), Унгарци (119), Југословени (2,135), и останати (43,721; вклучувајќи ги Турците и Власите).

5 Град Скопје тоа време имал голема бројка на население бидејќи ја покривало целата територија на Скопско. Турците и Власите биле заведувани во службената графа „Останати“. Бошњаците биле заведувани во графата „Муслимани“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (1,981), Словенци (401), Црногорци (2,494), Унгарци (150), Југословени (8,193), и останати (25,415; вклучувајќи ги Турците и Власите).

6 Град Скопје тоа време имал голема бројка на население бидејќи ја покривало целата територија на Скопско. Бошњаците биле заведувани во графата „Останати“.

7 Според административната поделба од 1996 година, територијата на Град Скопје била намалена, а со тоа била намалена бројката на жители.

8 Бројките се од пописот од 2002, но прераспоредени според променетата територијална поделба во 2004 година. Со новата територијална поделба, дошло до зголемување на албанското население во рамките на Град Скопје. На пример, во 2004 година била укината Општина Кондово и нејзината територија била припоена кон Општина Сарај - општина која веќе постоела и која тогаш била припоена кон Град Скопје.

9 Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Други неспомнати (народности) (5,777), Не се изјасниле (255), Непознато (252), Лица за кои податоците се преземени од административни извори (44,175).

Број на жители во Град Скопје по општина

уреди
Општина 1913 1921 1931 1948 1953 1961 1971 1981 1994 2002 2004 2021
Аеродром Општина
Скопје
е унитарна
едмини.
единица
Општина
Скопје
е унитарна
едмини.
единица
Град Скопје
е унитарна
едмини.
единица
Окружен
Народен
Одбор
Скопје
е унитарна
едмини.
единица
Град Скопје
е унитарна
едмини.
единица
72.009 77.735
Бутел 36.154 37.968
Гази Баба 92.472 100.259 72.222 72.617 69.626
Ѓорче Петров 41.490 41.634 44.844
Идадија 52.279 117.953
Кале 41.215 163.478
Карпош 121.746 127.462 59.810 59.666 63.760
Кисела Вода 44.025 107.531 114.176 146.746 125.379 57.236 61.965
Саат Кула 44.750
Сарај 35.408 38.399
Центар 93.614 85.021 82.604 45.412 43.893
Чаир 82.924 85.740 68.395 64.773 62.586
Шуто Оризари 17.357 22.017 25.726
Вкупно 47.384 40.666 68.334 87.654 122.143 182.269 388.962 504.932 545.228 467.257 506.926 526.502
Навод [12] [13] [14] [3] [4][5] [6] [7] [8] [9] [10] [3] [11]

Број на жители во Град Скопје по населено место

уреди
 
Графикон за селата во Град Скопје, подредени по население (според попис од 2021 година).
Општина 1921 1931 1948 1953 1961 1971 1981 1994 2002 20041 2021 Забелешка
Ајватовци × × × 292 239 225 × × ×
Алдинци × × × 211 158 24 × × ×
Арачиново × × 1.037 2.436 5.740 6.328 × × ×
Арнакија × × × 517 699 935 × 1.077 1.163
Бадар × × × 100 56 13 × × ×
Бањане × × × 625 660 563 × × ×
Бардовци × × × 1.472 1.472 2.291
Барово × × × 44 37 21 × × ×
Батинци × × × 1.819 3.239 4.117 × × ×
Блаце (Блатија) × × × 150 60 31 × × ×
Блаце (Црногорија) × × × 1.271 1.182 1.090 × × ×
Бојане × × × 1.306 1.579 1.910 × 2.230 2.132
Бразда × × × 488 458 449 × × ×
Брезица × × × 87 29 9 × × ×
Брест × × × 1.434 1.061 1.158 × × ×
Бродец × × × 44 28 6 × × ×
Брњарци × × 341 334 384 418 × 395 1.254
Бујковци × × × 554 609 645 × × ×
Буковиќ × × × 871 1.256 1.622 × 1.723 1.842
Булачани × × × 943 1.033 1.080 1.104 1.104 1.147
Бунарџик × × × 255 281 334 × × ×
Бутел × 373 × 14.005
Бучинци × × × 288 253 226 × × ×
Визбегово × × 150 2.817 2.817 3.748
Виниче 354 Во пописите од 1981, 1994 и 2002 година, жителите биле броени во Црешево.
Влае × × × 6.809
Волково × × × 6.750 6.750 6.402
Вражале × × × 376 288 167 × × ×
Вртекица × × × 434 237 213 × × ×
Глуво × × × 526 494 322 × × ×
Глумово × × × × 1.683 2.152
Говрлево × × × 290 124 24 × × ×
Горно Водно Во пописите од 1948 и 1953 година, жителите се броени во Скопје.
Горно Количани × × × 808 654 413 × × ×
Горно Коњари × × × 361 237 208 × × ×
Горно Лисиче × × 2.608 18.223
Горно Нерези × × 229 314 314 181
Горно Оризари × × × 454 454 540
Горно Свиларе × × × 358 505 600 × 712 845
Горно Соње × × × 239 182 113 × × ×
Горњане × × × 184 107 93 × × ×
Гоце Делчев 1.405 1.405 1.402 Во пописот од 1994 година, дел бројката на жители се сместени во Јурумлери.
Градманци × × × 66 59 11 × × ×
Градовци × × × 306 61 14 × × ×
Грачани × × × 442 358 21 0 0 0
Грушино × × × 862 879 1.007 × × ×
Грчец × × × 30 1.315 1.805 × 1 36
Гумалево × × × 206 194 168 × × ×
Дворце × × × 252 213 225 × 249 145
Дејковец × × × 153 156 117 × × ×
Дељадровци × × × 401 397 507 × × ×
Дивље × × × 250 121 60 × × ×
Добрино × × × 175 178 108 × × ×
Добри Дол × × × 487 476 401 × × ×
Долно Водно Во пописот од 1948 година, жителите се броени во Скопје.
Долно Количани × × × 1.036 1.276 1.395 × × ×
Долно Коњари × × × 596 656 742 × × ×
Долно Лисиче × × × 2.440 2.440 2.627
Долно Нерези × × 2.889 12.418
Долно Оризари × × × 1.550
Долно Свиларе × × × 1.123 1.435 1.725 × 2.010 2.174
Долно Соње × × × 705 617 601 × × ×
Драчевица × × × 645 584 380 × × ×
Драчево (населба) 10.605
Драчево (село) × × × 8.641 8.641 9.573
Држилово × × × 288 330 374 × × ×
Елово × × × 117 173 212 × × ×
Зелениково × × × 409 568 709 × × ×
Злокуќани × × × 1.635
Идризово × × × 1.562 2.292 1.789 1.589 1.589 1.824 Во пописите од 1971, 1981 и 1994 година, вклучува жители од денешното населено место Колонија.
Илинден × × × 2.495 4.077 4.321 × × ×
Инџиково × × 1.067 3.343 3.343 4.324
Јаболци × × × 396 180 66 × × ×
Јурумлери × × × 1.246 2.061 3.326 2.983 2.983 3.256 Во пописите од 1971, 1981 и 1994 година, вклучува жители од денешното населено место Гоце Делчев.
Кадино × × × 1.160 1.466 1.727 × × ×
Калдирец × × × 0 0 0 × × ×
Катланово × × × 765 811 766 × × ×
Кисела Јабука 1.317
Кожле × × × 130 70 13 × × ×
Кондово × × × 797 1.857 2.890 × 3.384 3.626
Колонија 451 451 Во пописите од 1981, 1994 и 2021 година, жителите се броени во Идризово
Копаница × × × 1.042 1.192 1.478 × 1.714 1.790
Крушопек × × × 952 1.277 1.642 × 1.902 2.017
Кучевиште × × × 1.942 1.904 1.869 × × ×
Кучково × × × 927 608 249 138 138 148
Ласкарци × × × 762 990 1.083 × 1.190 1.169
Летевци × × × 30 16 8 × × ×
Љубанци × × × 968 942 863 928 928 1.075
Љубин × × × 374 1.230 1.617 × 2.044 2.426
Љуботен × × × 1.452 1.613 2.035 2.343 2.343 2.688
Малчиште × × × 51 69 7 × × ×
Марино × × × 400 2.503 3.359 × × ×
Маркова Сушица × × × 66 44 24 × × ×
Матка × × × × 468 466
Маџари × 1.589 3.246 12.874
Миладиновци × × × 1.001 1.315 1.429 × × ×
Мирковци × × × 795 958 866 × × ×
Мојанци × × 392 537 120 1.519 × × ×
Морани × × × 933 1.099 1.287 × × ×
Мралино × × × 390 703 791 × × ×
Мршевци × × × 642 656 650 × × ×
Никиштане × × × 704 793 1.010 1.114 1.114 1.127
Нова Брезница × × × 908 276 80 × × ×
Ново Село (Блатија) × × × 243 205 149 × × ×
Ново Село (Лепенец) × × × 8.349 8.349 1.264
Огњанци × × × 828 1.145 1.207 × × ×
Оризари × × × 15.637
Орешани × × × 272 401 429 × × ×
Орланци × × 319 424 545 688 × × ×
Орман × × × 229 297 227 461 461 546
Осинчани × × × 23 12 2 × × ×
Пагаруша × × × 277 286 239 × × ×
Пакошево × × × 235 253 222 × × ×
Палиград × × × 418 407 397 × × ×
Паничари × × × 282 292 271 × 261 130
Патишка Река × × × 591 619 706 × × ×
Петровец × × × 1.397 2.016 2.490 × × ×
Побожје × × × 577 568 560 × × ×
Радишани × × × 765 1.956 7.579 9.123 9.123 6.066
Радуша × × × 1.565 1.781 1.824 × 1.892 1.533
Ракотинци × × × 546 580 576 × × ×
Рамни Габер × × × 167 144 66 × × ×
Раовиќ × × × 319 244 284 × 213 79
Раштак × × × 376 463 408 367 367 457
Рашче × × × 1.581 1.814 2.363 × 2.697 2.835
’Ржаничино × × × 539 787 903 × × ×
Рудник Радуша × × × 312 267 213 × 211 179
Сарај × × × ×
Света Петка × × × 519 590 632 × × ×
Семениште × × × 492 408 479 × 559 798
Синѓелиќ × × 1.399 23.915 23.915 7.829 Бројката на жители во пописот од 2002 година е голема бидејќи ги вклучува жителите на денешната скопска населба Ченто.
Скопје 87.654 119.134 165.529 312.980 408.143 429.964 283.146 386.000 422.540
Смесница × × × 146 164 168 × × ×
Смилковци × × 345 345 371
Сопиште × × × 2.141 3.761 5.554 × × ×
Средно Коњари × × × 842 1.089 1.102 × × ×
Стајковци × × 500 3.532 3.532 4.394
Станица Зелениково × × × 750 1.005 1.100 × × ×
Страхојадица × × × 200 225 228 × × ×
Страчинци × × 541 526 650 1.038 1.185 1.185 1.136
Студеничани × × × 2.315 3.260 4.488 × × ×
Сушица × × × 454 302 206 × × ×
Танушевци × × × 660 772 814 × × ×
Таор × × × 147 138 158 × × ×
Текија × × × 289 327 298 × × ×
Тисовица × × × 73 120 102 × × ×
Трубарево × 1.047 1.078 2.669 2.669 2.470
Ќојлија × × × 426 482 354 × × ×
Умово × × × 17 35 0 × × ×
Усје × × 944 724 1.054 1.202 845 845 1.035
Цветово × × × 461 610 847 × × ×
Црвена Вода × × × 186 98 47 × × ×
Црешево × × × 1.180 1.479 1.565 1.278 1.278 982
Црн Врв × × × 535 773 986 × × ×
Чајлане × × × 535 510 580 × 580 639
Чифлик × × × 339 444 536 × × ×
Чучер-Сандево × × × 438 374 274 × × ×
Шишево × × × × 3.376 3.958
Вкупно 40.666 68.334 87.654 122.143 182.269 388.962 504.932 545.228 467.257 506.926 526.502
Навод [15] [16] [3] [4][5] [6] [7] [8] [9] [10] [11]

Легенда:
× не е дел од Град Скопје
● нема статус на засебно населено место или воопшто не постои
○ населеното место е припоено кон Скопје
― нема статистика бидејќи жителите се броени во Скопје

1 Бројките се од пописот од 2002, но се прераспоредени според променетата територијална поделба и границите на населеното место Скопје и административната единица Град Скопје во 2004 година.

Администрација и политика

уреди

Во 2017 година, администрацијата на градот Скопје ја сочинувале 642 вработени, а вкупниот број вработени, заедно со јавните претпријатија, изнесувал 7.618. Од нив, најмногу биле вработени во ЈСП „Скопје“ (1.356), како и во ЈП „Водовод и канализација“ (1.164), во ЈП „Комунална хигиена“ (1.097), во ЈП „Улици и патишта“ (251) итн.[17] Градоначалничка на Град Скопје е Данела Арсовска. Таа бил избрана на локалните избори во 2021 година за мандат од четири години. Советот на Град Скопје е составен од 45 члена. Според последните локални избори година, членовите на советот според политичката припадност за мандатот 2021-2025 се:

 
  Левица (4)
  АА (1)
  А (1)
  СДСМ (12)
  ДУИ (5)
  ДОМ (1)
  ЛДП (1)
  ЗХГ (2)

Историја

уреди
  • Во 1945 со закон, Македонија територијално се организира во 4 области, 32 подобласти и 894 народни општини.
  • Од 1949 до 1952 се донесуваат шест закони за територијална организација.
  • Во 1952 бројот на општините паѓа од 223 на 86, а на подобластите од 18 на 7.
  • Во 1955 градот Скопје добива посебен административен статус, составен од 4 општини: Идадија, Кисела Вода, Саат Кула и Кале.
  • Во 1957 има 7 подобласти и 73 општини во 1965.
  • Во 1965 со законот кој ги дефинирал границите на општините во СРМ, подобластите се укинуваат и бројот на општините станува 32. Во подрачјето на Град Скопје, општината Саат кула се припојува кон општината Кале. Со тоа, бројот на општини кои го образуваат градот Скопје се намалува на 3.
  • Во 1969 општините на градот Скопје се обединуваат во единствена општина под назив Општина на Град Скопје.
  • Од 1976 до 1996 Скопје е организирано како посебна социо-политичка заедница од 5 општини: Гази Баба, Карпош, Кисела Вода, Центар и Чаир.
  • Од 1996 до 2004 Скопје се дефинира како посебна единица на локална самоуправа и има 7 општини: Гази Баба, Карпош, Кисела Вода,Центар, Чаир, Шуто Оризари и Ѓорче Петров.

Белешки

уреди
  1. ^ Хиерархиски кодови на административна поделба (HASC): поврзани со поддржавни ISO-кодови (сѐ уште недефинирани за македонските општини)
  2. ^ Резултати од пописот на македонски и англиски (PDF)

Наводи

уреди
  1. „Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 - прв сет на податоци“. Државен завод за статистика на Македонија. Посетено на 30 март 2022.
  2. Закон за градот Скопје - “Сл. весник на Република Македонија”, бр. 55/04 од 16.08.2004 година
  3. 3,0 3,1 3,2 Стално становништво по народности (PDF). Белград. 1954. стр. 6. Посетено на 3 октомври 2024.
  4. 4,0 4,1 4,2 „Укупно становништво по народности“ (PDF). Државен завод за статистика на Србија. Архивирано од изворникот (PDF) на 3 април 2019. Посетено на 28 септември 2024.
  5. 5,0 5,1 5,2 „Ethnic Composition of Yugoslavia 1961“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 29 јуни 2015. Посетено на 28 септември 2024.
  6. 6,0 6,1 6,2 „Ethnic Composition of Yugoslavia 1961“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 16 март 2016. Посетено на 28 септември 2024.
  7. 7,0 7,1 7,2 „Ethnic Composition of Yugoslavia 1971“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 16 март 2016. Посетено на 28 септември 2024.
  8. 8,0 8,1 8,2 „Ethnic Composition of Yugoslavia 1981“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 6 април 2016. Посетено на 28 септември 2024.
  9. 9,0 9,1 9,2 „Ethnic Composition of Macedonia 1994“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 23 ноември 2011. Посетено на 27 септември 2024.
  10. 10,0 10,1 10,2 „Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 година (Книга 10)“ (PDF). Државен завод за статистика. стр. 18, 62. Архивирано од изворникот (PDF) на 24 март 2012. Посетено на 26 септември 2024.
  11. 11,0 11,1 11,2 Ѓорѓиевска, Татјана, уред. (2022). Вкупно резидентно население, домаќинствата и становите во Република Македонија, Попис 2021 (PDF). Скопје: Државен завод за статистика. стр. 34–35. Посетено на 25 септември 2024.
  12. Вујичиќ, Милорад Ант. (1914). Речник места у ослобођеној области Старе Србије по службени подацима (PDF). Државна печатница на Кралство Србија. Посетено на 11 декември 2024.
  13. „Дефинитивни резултати пописа становништва од 31 јануара 1921 год“ (PDF). Сараево: Државна печатница. 1932. стр. 112. Архивирано од изворникот (PDF) на 16 август 2020. Посетено на 3 октомври 2024.
  14. „Definitivni rezultati popisa stanovništva od 31 marta 1931 godine - Knjiga I“ (PDF). Белград: Општа државна статистика на Југославија. 1937. стр. 105. Архивирано од изворникот (PDF) на 7 јуни 2021. Посетено на 3 октомври 2024.
  15. „Дефинитивни резултати пописа становништва од 31 јануара 1921 год“ (PDF). Сараево: Државна печатница. 1932. стр. 112. Архивирано од изворникот (PDF) на 16 август 2020. Посетено на 3 октомври 2024.
  16. „Definitivni rezultati popisa stanovništva od 31 marta 1931 godine - Knjiga I“ (PDF). Белград: Општа државна статистика на Југославија. 1937. стр. 105. Архивирано од изворникот (PDF) на 7 јуни 2021. Посетено на 3 октомври 2024.
  17. „Мора ли Шилегов да прима 101 нов работник, кога на располагање има 7.620?“, Скопско Ехо, бр. 75, 7.6.2018, стр. 4-5.

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди