Дејвид Роберт Џоунс, познат како Дејвид Боуви[2] (роден на 8 јануари 1947 - починал на 10 јануари 2016) — англиски музичар, глумец, музички продуцент и аранжер. Боуви имал водечка улога пет децении во светот на поп-музиката. Боуви е широко признат како иноватор, особено за неговата работа во 70-тите, и познат по неговиот специфичен глас и интелектуалната длабочина во работата. Боуви за првпат допрел до јавноста во јули 1969 година, кога неговата песна „Space Oddity“ ја достигнал англиската топ 5 список на синглови. По тригодишен период на експериментирање, тој повторно се појавил во 1972 година за време на гламурозната рок ера со темпераментното, андрогено второ „јасЗиги Стардаст, предводен од хит-синглот „Starman“ и албумот „The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars“. Влијанието на Боуви во тоа време, како што е опишано од биографот Дејвид Бакли, ги предизвикало основните верувања на рок-музиката на негово време и го создаде можеби најголемиот култ на поп-културата. Релатвно краткиот живот на личноста Зиги покажала само еден дел од кариера, одбележана со континуирана реинвенција, музичка иновација и впечатлива визуелна презентација.

Дејвид Боуви
Bowie smiling
Дејвид Боуви во 2002
Роден(а)Дејвид Роберт Џоунс
8 јануари 1947(1947-01-08)
Брикстон, Лондон, Англија
Починал(а)10 јануари 2016(2016-01-10) (возр. 69)
Њујорк, САД
Причина за смртРак на црниот дроб
ПочивалиштеБали[1]
Занимање
  • Singer
  • songwriter
  • actor
Активен период1962–2016
Сопружник
Деца2 Данкан Џонс

Во 1975 година, Боуви го достигнал најголемиот успех во Америка со број еден синглот „Fame“, напишан заедно со Џон Ленон, и со хит-албумот „Young Americans“, кој го карактеризира пејачот како „пластична душа“. Музиката покажала радикална промена во стилот, и отпрвин отуѓила многу од неговите англиски приврзаници. Потоа тој ги збунил очекувањата на неговата издавачка куќа и неговата американска публика со снимањето на минималистичкиот албум „Low“ (1977 година) - првиот од трите соработувања со Брајан Ено во наредните две години. Сите три албуми од таканаречената „Berlin Trilogy“ стигнале на англиската топ 5 листа и заработиле трајни критички пофалби.

По нееднаквиот комерцијален успех во доцните 70-ти, Боуви го добил англискиот број 1 со синглот од 1980-та „Ashes to Ashes“ и моменталниот албум, „Scary Monsters (and Super Creeps)“. Тој се здружил со групата „Queen“ за изработка на број 1 хитот во Англија Under Pressure од 1981 година, а потоа достигнал нов комерцијален врв во 1983 со албумот „Let`s Dance”, во кој се наоѓаат песните „Let`s Dance“, „China Girl“, and „Modern Love“. Во текот на 90-те и 2000-те, Боуви продолжил со експериментирање во музичките стилови, вклучувајќи blue-eyed soul, industrial, adult contemporary, и jungle стил. Неговиот последен снимен албум бил „Reality“ (во 2003 година), којшто бил поддржан со Reality-турнејата (2003 - 2004 година).

Биографот Дејвид Бакли изјавил за Боуви: „Неговото влијание бил уникатно во поп-културата - тој ограничи и измени повеќе животи отколку која било споредлива фигура“. Во анкетата на БиБиСи од 2002 година за 100 најдобри Британци, Боуви бил на 29-то место. За време на неговата кариера, тој продал 136 милиони примероци од неговите албуми. Во Англија му биле доделени 9 платинести сертификати за албумите, 11 златни и 8 сребрени, а во Америка 5 платинести и 7 златни сертификати. Во 2004 година се пласирал на 39-то место на списокот на списанието „Ролинг Стоун“ на 100 најдобри артисти на сите времиња, и на 23-то на списокот на најдобри пејачи на сите времиња.

Историја уреди

Рани години уреди

Давид Боуви (Дејвид Роберт Џоунс) е роден во Брикстон, Лондон на 8 јануари 1947 година. Неговата мајка, Маргарет Мери, „Пеги“[3][4] (мам Барнс) има ирско потекло[5] и работела како редарка во кино[6], додека неговиот татко Хеивуд Стентон „Џон“ Џоунс[3][4] бил од Јоркшир[7], бил службеник за промоции во Barnardo´s.[8] Семејството живеело на 40-та улица Стенсфилд, која се наоѓала блиску до границата на областите Брикстон и Стоквел во јужен Лондон. Еден сосед изјавил дека во 40-те дека Лондон бил најлошото место и најлошото време за одгледување деца. Боуви се школувал во училиштето „Stockwell Infant“ до неговата шеста година, стекнувајќи углед на надарено и одлучно дете, но и на жесток кавгаџија.

Семејството се преселило во 1953 во блиското предградие Бромли, каде што две години подоцна Боуви бил преместен во училиштето Burnt Ash Junior. Неговиот глас од школскиот хор бил опишан како „адекватен“, а неговото свирење покажалало надпросечна музичка способност[9]. На деветтата година, неговото играње за време на новововедените часови по музика и играње било неверојатно имагинативно: наставниците ги нарекувале неговите интерпретации живоуметнички, а неговиот став зачудувачки за едно дете.

Истата година неговиот интерес за музиката бил далеку стимулиран кога неговиот татко купи колекција од американски музичари од 45-тата, како што се: Френки Лајмон и the Teenagers, The Platters, Fats Domino, Елвис Присли и Литл Ричард[10][11]. По слушањето на „Tutti Frutti“, Боуви подоцна рекол: „Го имав слушнато Бог[12]. Влијанието на Пресли врз него бил исто така нагласено: „Видов моја роднина како танцува на... Hound Dog и досега не сум ја видел да биде толку раздвижена од што било друго[11]. Навистина ме импресионираше моќта на музиката. Веднаш потоа започналв да собирам грамафонски плочи.“ До крајот од следната година започнал да свири на укулеле и tea-chest бас и започнал да учествува во пабот Skiffle на свирки со пријателите, на пијано, во меѓувреме неговото сценско претставување на бројки од Присли и Чак Бери-комплетирано со кружење во трибјут на оригиналните уметници, сè до неговата локална група Wolf Cub било опишано како „смирувачки“...како некој од друга планета. По неуспехот на неговиот единаесет плус испит во заклучувањето на образованието во Burnt Ash Junior, Боуви се приклучил на техничкото средно училиште Бромли[13].

Тоа бил необично техничко училиште, како што напишал биографот Кристофер Сандфорд:

Покрај неговиот статус, во времето кога Дејвид пристигна во 1958та, тоа бил богато во мистериозен ритуал како и секое јавно англиско училиште. Постоеја куќи, именувани според државници од осумнаесеттиот век како Пит и Вилберфорс. Се носеа униформи и бил вклучен систем на награди и казни. Таму исто така бил даден акцент врз јазиците, наука, и особено дизајн, каде што колегијалната атмосфера процвета под раководството на Овен Фремптон. Во профилот на Дејвид, Фремптон бил предводен од силата на личноста, не од интелектот, неговите колеги во Bromley Tech не се издвојуваа во ништо, па ги испраќаа најмногу надарените ученици во училиштето за уметности, толку либерален бил режимот, така што Фремптон активно го охрабруваше својот син Петар даја продолжил музичката кариера заедно со Дејвид, партнерство, накратко недопрено во наредните 30 години“.[13]


Боуви студирал уметност, музика и дизајн. Откако Тери Барнс, неговиот полубрат, го вовел во модерниот џез, неговиот ентузијазам за музичари како Чарлс Мингус и Џон Колтреин ја натерало неговата мајка да му поклони пластичен алто-саксофон во 1961 година година[14]. Тој наскоро држел часови кај еден музичар од неговата населба. Бил сериозно повреден во училиште во 1962 година, кога неговиот другар Џорџ Андервуд со прстен го удрил по левото око, во борбата за некое девојче. Докторите се плашле дека може да го загуби видот на окото, па затоа морало да отсуствува од училиште наредните 4 месеци поради неколку серии операции,[15]. Штетата не можела да биде целосно поправена, оставајќи го со грешна длабока перцепција и привремена дилатирана зеница (второто направи да има Боуви различно обоени очи, иако и двата ириса ја имаат истата сина боја). И покрај нивните тепачки, Андервуд и Боуви останале добри пријатели, и Андервуд заминал да создава уметнички дела за раните албуми на Боуви[16]

1962-1968 : the Konrads to the Riot Squad уреди

 
Боуви во 1967 година

Напредувајќи од пластичен саксофон до вистински инструмент во 1962, Боуви го формирал својот прв бенд на 15 години. Свирејќи рокенрол на локални младински собири и венчавки, the Konrads имале променлив состав од помеѓу четири и осум членови, помеѓу кои и Андервуд.[17]. Следната година, кога Боуви го напуштил техничкото училиште, ги известил своите родители за намерата да стане поп ѕвезда. Неговата мајка веднаш ја средила неговата вработеност како другар на електриката. Исфрустриран од неговите другари од бендот и од нивните ограничени желби и ставови, го напуштил својот бенд и се приклучил кон the King Bees. Toj му пишал на новоуспешниот претпиемач Џон Блум да го направи истото за нив, што Брајан Епштеин го направил за Битлси и да заработи уште еден милион. Блум не одговорил на неговата понуда, но го упатил до партнерот на Дик Џејмс, Лесли Кон и го склучиле првиот договор[18].

Кон брзо започнал да го промовира Боуви. Неговата деби-песна, “Liza Jane”, спонзорирана од Дејви Џоунс и The King Bees, немаала комерцијален успех. Незадоволен од The King Bees и нивниот репертоар, Боуви го напуштил бендот за помалку од месец и се приклучил кон Manish Boys, уште еден блуз бенд, кои мешале фолк и соул: „Сонував да бидам нивниот Миг Џегер”, изјавил Боуви[18]. „I Pity the Fool“ не била поуспешна од „Liza Jane“, и Боуви наскоро заминал повторно за да се вклучи во The Lower Third, блуз-трио кои биле под влијание на The Who. Неуспехот на “You’ve Got a Habit of Leaving” го сигнализирал крајот на договорот со Кон. Изјавувајќи дека ќе го напушти поп-светот за да учи мимика на Sadler’s Wells театарот, Боуви сепак останал со The Lower Third. Неговиот вон менаџер, Ралф Хортон, сведочи за неговиот премин во нова група, The Buzz, ја најавил петтата неуспешна песна, „Do Anything You Say“. Додека бил со The Buzz, Боуви исто така се приклучил кон The Riot Squad, нивните снимања, во кои Боуви додал дел од материјалот на Velvet Underground, поминала неиздадена. Кен Пит, претставен од Хортон, ја презел функцијата на менаџер на Боуви[19].

Незадоволен со неговото сценско име Дејви Џоунс, кое во средината на 60-те предизвикало забуна поради Дејви Џоунс од The Monkees, Боуви го изменил своето име според американскиот жител од 19 век Џим Боуви и ножот кој тој го популаризирал[20]. Неговиот соло-сингл од Април, 1967, „The Laughing Gnome“, користејќи забрзан вокален стил, не поминал на топ-листата. Шест месеци по издавањето на неговиот деби албум, David Bowie, мешавина од поп, психоделиа и театралност, го следело истата судбина. Требало да биде неговото последно издавање за период од две години[21].

Фасцинацијата на Боуви од бизарното била разгорена кога го запознал танчерот Линдзеи Кемп[22]: „Живееше со неговите емоции, бил прекрасно влијание за мене. Неговиот живот ден за ден бил најтеатралната работа што ја имав видено. Бил се што мислев дека Бохемијата е воопшто. Се приклучив на циркузот[23]. Кемп за неговиот дел изјавил: „Јас всушност не го учев да биде мимичен уметник, но да биде повеќе свој однадвор...Му овозможив да ги ослободи ангелот и демонот од неговата внатрешност“. Учејќи ја драмската уметност заедно со Кемп, од авандгардскиот театар и мимика за италијанскиот commedia dell’arte, Боуви бил нурнат во создавањето на ликот да го претстави на светот. Сатиричниот живот во британскиот затвор, од Боуви напишаната песна „Over the Wall we go“ станала песна за Оскар во 1967. Уште една композиција на Боуви, „Silly Boy Blue“ бил издадена од Billy Fury[24], следната година. По Кемп, Боуви учествувал заедно со Хермион Фертингеил во поетски менует, а двајцата започнале и да се гледаат[25][26]. Тие подоцна започнале да живеат во стан во Лондон заедно. Свирејќи акустична гитара, оформиле група со Боуви и басистот Џон Хачинсон. Во периодот помеѓу септември 1968 и почетокот на 1969 година, кога Боуви и Фертингеил раскинале, триото извеле мал број концерти, комбинирајќи фолк, мерси-бит, поезија и мимика[27].

1969-1973: Од Space Oddity до Hunky Dory уреди

Поради недостатокот од комерцијален успех, Боуви бил присилен да се обидува да заработува на различни начини. Тој се појавил во Lyons Maid-рекламата за сладолед, но бил одбиен за друга од Kit Kat[28]. Бил направен 30-минутен филм со настапи од негов репертоар, Love You till Tuesday, со намера за негово промовирање. И покрај неиздавањето до 1984, филмските снимања во јануари 1969 довеле до неочекуван успех кога Боуви им кажал на продуцентите дека има нова песна за нивниот филм. Потоа тој со намера сними песна, што ќе го обезбеди неговиот комерцијален пробив. „Space Oddity“ била издадена подоцна истата година и се поклопи со првото слетување на месечината. Раскинувањето со Фертингеил брзо по завршувањето на филмот, Боуви почнал да живее со Мери Финиген како нејзин потстанар. Продолжувајќи го преминот од рокенрол и блуз започналт со Фетингеил, Боуви заедно со Финиген, Кристина Остром и Бери Џексон започналле фолк-клуб во неделните вечери во Three Tuns-пабот во Бекенхем на главната улица. Ова наскоро прераснало во Бекенхем-уметничката лабораторија и постана екстремно популарно[29]. Уметничката лабораторија бил домаќин на бесплатен фестивал на локален парк, подоцна овековечен од Боуви во неговата песна „Memory of a Free Festival[30]. „Space Oddity“ била издадена на 11 јули, пет дена пред лансирањето на Apolo 11[28], да стане хит на англиската топ пет листа. Вториот албум на Боуви, „Space Oddity“, излегол во ноември.

Боуви ја запознал Ангела Барнет во април 1969 година. Тие стапиле во брак во рок од една година. Нејзиното влијание врз него било брзо, и нејзиното вклучување во неговата кариера го ограничило влијанието на Пит. По започнувањето како соло-уметник со Space Oddity, Боуви почнал да чувствува недостаток: „сопствен бенд за свирки и снимање-луѓе со кои може лично да се поврзе[31]. Недостатокот бил истакнат од страна на неговото уметничко соперништво со Марк Болан, кој во времето бил негов гитарист.[31]. Бендот бил прописно уреден. Џон Кембриџ, тапанар кој Боуви го запознал во уметничката лабораторија, бил придружуван од Тони Висконти на бас и Мик Ронсон на електрична гитара. По кратка и катастрофална манифестација како The Hype, групата се вратила на конфигурација, презентирајќи се Боуви како соло-пејач. Нивната студиска работа бил нарушена од вжештено несогласување помеѓу Боуви и Кембриџ преку последниот тапанарски стил. Работите дојдоа до врвот кога Боуви го обвини дека му го расипал албумот. Кембриџ се откажал и бил заменет од Мик Вудменси. Не долго подоцна, во потег кој резултирал со години на судска постапка, во договорот според кој Боуви морал да му плати надоместок на Пит, пејачот го напуштил својот менаџер и го заменил со Тони Дефрис[32].

Студиските снимања продолжиле и резултирале со трет албум на Боуви, „The Man Who Sold The World“ (1970).[33]. Карактеризиран со тежок рок звук од неговиот нов придружен бенд, било означено заминување на акустичната гитара и фолк рок стилот уште со Space Oddity. За негово промовирање во САД, Mercury Records ја финансирале брег до брег турнејата во која Боуви, во периодот помеѓу јануари и февруари 1971 бил интервјуиран од радио станиците и медиумите.

Искористувајќи го неговиот андроген изглед, оригиналната корица на британската верзија открила два месеци подоцна дека го сликала како пејачот носи фустан, а потоа ќе го носи и во текот на интервјуата-како одобрение од критичарите, вклучувајќи го и Џон Менделсон од Стоунси кој го опишал како крајно привлечен, скоро вознемирувачки потсетува и на Lauren Bacall-и на улица, за да се измеша реакцијата внесувајќи смеа и во случај на маж пешак, правејќи пиштол и кажувајќи му на Боуви да му го бакне задникот[34][35]. За време на турнејата набљудувањето на Боуви од двајца прапанк музичари довело до развивање на концепт кој евентуално ќе најде форма во карактерот на Ziggy Stardust: „комбинација од личноста на Iggy Pop и музиката на Lou Reed, создавајќи го крајниот поп-идол. Неговата девојка се сеќава на неговите начкртани натписи на салфетката од коктелот за некол откачен рок-лик наречен Iggy или Ziggy, и на неговото враќање во Англија тој изјави својата намера да создаде лик кој личи како да слетал на Марс“. Hunky Dory (1971) направил да биде заменет Висконти, продуцент и басист на Дејвид Боуви во двете улоги од Кен Скот и Тревор Болдер, соодветно. Албумот забележал делумно враќање на феј поп-пејачот на Space Oddity, со Kooks, песна напишана за неговиот син, Данкан Зои Хеивуд Џоунс, роден на 30 мај. (Неговите родители се одлучиле за неговото име поради грчкиот збор Zoe, што значи живот.) Како и да е, албумот опфаќа многу сериозни теми и го прикажува Боуви како покажува невообичаена директна почит кон неговите влијанија со Song for Bob Dylan, Andy Warhol, и Queen Bitch, имитација на Velvet Underground. Не бил значаен комерцијален успех во тоа време.

1972–1974: Ziggy Stardust уреди

 
Боуви за време на турнејата на Ziggy Stardust од 1972–73

Со неговиот следен влог, Давид Бакли изјавил дека „го предизвикало основното верување на рок-музиката од негово време“ и „го создаде можеби најголемиот култ во поп-културата“. Облечен во пругасти костуми, со неговата црвено обоена коса, Боуви го започнал неговото Зиги Стардаст сценско шоу со Spiders from Mars во состав: Ронсон, Болдер и Вудменси во Toby Jug-пабот во Толворт на 10 февруари 1972 година[36]. Шоуто бил доста популарно, носејќи му статус на ѕвезда за време на турнејата во Англија во наредните шест месеци и создавајќи, како што е опишано од Бакли, култ на Боуви кој бил уникатен. Неговото влијание траеше подолго и стана покреативен од која било друга сила во рамките на поп-фанството. „The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars“(1972), комбинирајќи тежок рок елементи од The Man Who Sold The World со полесен експериментален рок и поп од Hunky Dory, бил издаден во јуни. „Starman“, објавен како априлски хит на прво место на албумот, го истакнал пробивот на Боуви во Англија. Албумот и песната се појавиле за брзо време на врвот, проследени од јулскаta Top of the Pops изведба на песната. Албумот, којшто останал две години на листата, бил наскоро придружен од шестмесечниот Hunky Dory. Во исто време песната „John, I’m Only Dancing”, и „All the Young Dudes”, песна, која ја напишал и спремил за Mott the Hoople, се приклучил кон англиските хитови. Ziggy Stardust-турнејата продолжила и во САД[37].

Боуви придонел за соло-пробивот на придружните вокали на Reed´s, Transformer, режирајќи го албумот заедно со Ронсон. Неговиот Aladdin Sane (1973) се појавил на врвот на англиската листа, негов прв број еден албум. Опишан од Боуви како „Зиги оди за Америка“, содржи песни кои ги напишал патувајќи низ САД за време на првиот дел од турнејата, која продолжила за Јапонија да го промовира новиот албум. Aladin Sane ги предизвикало англиските топ пет синглови „The Jean Genie“ и „Drive-in Saturday[38][39].

Љубовта на Боуви кон глумата довела до тотално внесување во создавањето на карактерите за неговата музика: „Надвор од сцената, јас сум робот.На сцената развивам емоции. Можеби затоа претпочитам да се преоблекувам како Зиги за да бидам Дејвид.“ Со задоволство дојдоа одделни тешкотии, глумење иста улога во продолжен период, стана невозможно за него да го оддели Ziggy Stardust и подоцна, the Thin White Duke, од неговиот сопствен карактер во приватниот живот. Ziggy, вели Боуви,„ не сака да ме остави на мира со години. Тоа бил кога се почна да се влошува... Мојата цела личност бил во афект. Стана многу опасно. Имав доста сомнежи во врска со мојот разум[40].“ Подоцна неговите Зиги-серии, кои ги вклучуваат и двата лика, Ziggy Stardust и Aladdin Sane, биле таетрални афери исполнети со шокирачки моменти на сцената каде што Боуви вадел појас за сумо-борење или пак глумел дека има орален секс со гитарата на Ронсон[41]. Боуви ја продолжил турнејата и имал прес-конференции како Ziggy пред драматично и нагло пензионирање од сцената во лондонскиот театар Хамерсмит на 3 јули 1973. Снимката од последното шоу била објавена во 1983 за филмот ''Ziggy Stardust and the Spiders from Mars''[42].

По завршувањето со the Spiders from Mars, Боуви имал намера да заврши со неговата личност Зиги. Неговото рано творештво станало мошне баранo. The Man Who Sold The World бил реобјавен во 1972 заедно со Space Oddity. „Life on Mars?“ од Hunky Dory, била објавена во јуни 1973 и станала број три во англиската поп-листа. Влегувајќи во истата поп-листа во септември, плочата на Боуви од 1967, „The Laughing Gnome” го добил четвртото место[43]. Pin Ups, колекција од насловни страни од неговите омилени од 60-те, следел во октомври, создавајќи хит број три во „Sorrow“ и истиот се искачил на местото број еден, правејќи ги неговите најпродавани дела за 1973 во Англија[44].

1974-1976: the Thin White Duke уреди

 
Боуви во 1974 година

Боуви се преселил во СAД во 1974 година, првин во Њујорк, а потоа во Лос Анџелес.[45]. Diamond Dogs (1974), бил производ на две различни идеи: музика заснована врз основа на дива иднина во некој пост-апокалиптичен град и претворајќи ја Орвеловата 1984 во музика[46]. Албумот бил број еден во Англија, и петти во САД, лансирајќи ги хитовите Rebel Rebel и Diamond Dogs. За промоција на овие хитови Боуви ја лансирал турнејата “Diamond Dogs” низ градовите во Северна Америка помеѓу јуни и декември 1974 година. Со кореографија на Тони Бејзил и со богата продукција на специјални ефекти, бил снимен високобуџетен филм од страна на Алан Џентоб. Тој подоцна коментирал дека албумот “David Live” требало да го носи името “David Bowie is alive and well and living only in theory.” “David Live[47], сепак го зацврстил статусот на Боуви како суперѕвезда, трасирајќи го патот до второто место на листата во Англија и број осум во САД. Тоа исто така го лансирал и неговиот хит на десеттото место. После паузата во Филаделфија каде Боуви снимал нов материјал, турнејата продолжила со нов акцент на соул-музиката.

 
Боуви во 1974 година

Резултатот од снимањата во Филаделфија бил „Young Americans“ (1975). Биографот Кристофер Сендфорд напишал: “Низ годините, повеќето британски рокери се обиделе на еден или друг начин да станат black-by-extension. Малку успеале како Боуви. Звукот на албумот, којшто пејачот го дефинира како plastical soul, предизвикало радикална измена во стилот што во почетокот ги оддалечил неговите британски обожаватели[48]. „Young Americans“ им се придружил на хитовите број еден на Боуви.[49], „Fame“ како соавтор со Џон Ленон кој придонел како придружен вокал и Карлос Аломар[50]. „Young Americans“ бил комерцијален успех и во САД и во Обединетото Кралство и ре-изданието на синглот од 1969 година Space Oddity станал првиот хит број еден на Боуви во Англија по неколку месеци откако „Fame“ го достигнал истото во САД[51]. И покрај тоа што е досега добро изградена суперѕвезда, сепак според зборовите на биографот Кристофер Сендфорд: ”покрај неговите рекордни продажби, сепак тој живееше во сиромаштија[52]. Во 1975 година по една жолчна расправија Боуви го отпушти својот менаџер. Во кулминацијата на со месеци долгата расправија[52], Боуви според зборовите на Сендфорд гледал како неговите пари исчезнуваат поради великодушните услови за Дефри. Мајкл Липман, адвокатот на Боуви додека траеле преговорите станал негов менаџер. Доколку Липман биде отпуштен, како надоместок во следните години би добилл значителна сума[53].

 
Боуви со Шер во 1975 година

Station to station (1976), прикажал нов карактер на Боуви. Визуелно карактерот е продолжение на Томас Џером Њутон, вонземскиот карактер што Боуви го играл во филмот „The man who fell to Earth“ истата година.[54]. Надградувајќи го фанкот и соулот од „Young Americans“, Station to station го навестил “krautrock” и музиката на синтисајзерите во следните изданија. Степенот до кој зависноста од дрога делувала врз Боуви се појавил во јавноста кога Расел Харти го интервјуирал пејачот за неговото ток шоу на London Weekend Television. Кратко пред сателитски поврзаното интервју да почне била објавена смртта на Франциско Франко. Кога било побарано да биде откажано за да шпанската влада да оди со вести во живо, тој го одбил тоа. Како што вели биографот Дејвид Бакли, во интервјуто пејачот „зборуваше некако неповрзано и не можеше да склопи една поврзана реченица. Тој се предозира неколкупати во годината, и мораше да оди на терапија[55].

Јануарското издание на Station to station од 1976 година било следено во февруари со почеток на трииполмесечна концертна турнеја низ Европа и Северна Америка. Целиот бенд кој бил собран на албумот и турнејата продолжила стабилно да функционира како остаток од 70-те. Турнејата била многу успешна но поминала со многу политички контроверзии. Во Стокхолм изјавил дека Британија можела да профитира од фашистичкиот водач, а на руско-полската граница бил уапсен поради поседување на нацистички реквизити. Врвот го достигнал во Лондон во мај во познатиот инцидент “Victoria station”. Имено, пристигнувајќи со мерцедесот со отворен покрив пејачот ја разбранува публиката со поздрав што се смета како фашистички и тоа бил фатено на камера и објавено во “New musical express”. Сепак пејачот одговорил на тоа дека бил само фатен на сред поздрав. Подоцна тој ги осудил таквите свои испади и про-фашистички коментари од периодот на својата зависност. “Бев надвор од умот, целосно полуден. Единственото нешто на што функционирав бил митологија.... сите тие нешта за Хитлер и десницата.... го открив кралот Артур[56]. “ Писателот Алан Франк, во The Times напишал дека навистина бил луд и растроен. Тој имал многу лошо искуство со тешките дроги.

1976-1979 Ерата во Берлин уреди

Боуви во 1976 година се преселил во Швајцарија, каде што си купил имот на планина северно од Женевското Езеро. Во новата средина, употребата на кокаинот од негова страна продолжил, исто како што продолжил и неговиот интерес за неговите работи надвор од музичката кариера.[57]. Започнал со цртање, продуцирајќи бројни постмодернистички дела. За време на турнејата, скицирал во тетратката, и фотографирал сцени за подоцнежни наводи. Со посетувањето на галериите во Женева и “Brucke Museum” во Берлин, Боуви станал според зборовите на Кристофер Сендфорд: ”плоден продуцент и собирач на модерна уметност. Тој не само што станал добро познат патрон на експресионистичката уметност, туку и заклучен во Clos des Mesanges тој започнал курс за да се подобри себеси во полето на класичната музика и литература, а започнал да работи на својата автобиографија[58].

 
Апартманот во Берлин каде Боуви живеел од 1976 до 1978 година

Кон крајот на 1976 година, интересот за германската музичка сцена во развој, како и неговата зависност од дрога, го натерало Боуви да се пресели во Западен Берлин за да посетува терапија за одвикнување како и за ревитализација на неговата кариера. Работејќи со Брајан Ено, додека го делел станот во Schoneberg со Иги Поп, тој започнал да се насочува кон амбиенталната музика за првиот од трите албуми, ко-продуцирани со Тони Висконт, што ќе станат познати како Берлинска Трилогија[59]. За исто време, Иги Поп со Боуви како соавтор и музичар го завршил својот прв соло албум “The Idiot” и неговото продолжение „Lust for life”, и турнејата по Обединетото Кралство, САД и Европа.[60]. Тој албум примил негативни критики по неговото издание- издание кое RCA, нервозна да продолжил воспоставениот комерцијална динамика, не го пречека баш најдобро, и поранешниот менаџер на Боуви, Тони Дефри, кој сè уште имал значаен финансиски интерес од аферите на пејачот, се обиде да го сопре.

 
Боуви во Осло, 1978

И покрај таквиот почеток, сепак „Low“ му се придружил на хитот број три Sound and Vision, и изведбата ја надминала таа на Station to station, на топ листите во Англија каде што го зазема второто место. Водечкиот модерен композитор, Филип Глас го опиша „Low“ како генијална работа во 1992 и го искористи како основа за неговата Symphony No.1, Low. Подоцна исто така, Глас го искористи следниот албум на Боуви како основа за неговата Symphony No. 4 Heroes, од 1996[61][62]. Глас го пофалил подарокот на Боуви како комплексни парчиња на музика кои се вешто замаскирани како едноставни[63].

Одекнувајќи како минималистички, инструментален приод кон Low, Неroes ја инкорпорира поп и рок-музиката до солиден степен. Како и Low, и Heroes е израз на Студената војна окарактеризирана во поделениот град Берлин.[64]. Инкорпорирајќи амбиентални звуци од различни извори, вклучувајќи и генератори, синтисајзери и кото, албумот бил уште еден хит искачувајќи сè до третото место во Англија. Неговата насловна песна и покрај тоа што бил само 24-та на топ- листите во Англија, сепак доживеа долготрајна популарност, и реиздадена на германски и француски[65]. Кон крајот на годината, Боуви ја изведе песната за телевизиското шоу на Марк Болан, Marc, и два дена потоа во божиќното шоу на Бинг Крозби, Peace on Earth/ Little drummer boy, верзија на The little drummer boy. Пет години подоцна, дуетот ќе ја потврди светската популарност, држејќи го третото место на топ листите во Обединетото Кралство на Божик 1982 година[66].

По комплетирањето на „Low“ и Heroes, Боуви го поминал поголемиот дел од 1978 година на “Isolar II world tour” доближувајќи ја музиката од првите два “Berlin Trilogy” албуми до речиси милиони луѓе на 70 концерти во 12 држави. Тој на оваа турнеја веќе ја имал победено зависноста од дрога, за што биографот Дејвид Бакли пишува:” Првата тура на Боуви по 5 години во која веројатно тој веќе не се анестезираше себеси со обилни количества на кокаин пред настап.... И покрај заборавот што дрогата го имаше донесено со себе, сепак тој бил во солидна ментална кондиција. “ Снимките од турнејата го направија live-албумот „Stage” кој бил издаден истата година.

Последното парче од она што Боуви го нарекувал своја Трилогија, Lodger, ја избегнал минималистичката, амбиентална на претходните два дела правејќи делумно враќање на поп-рокот заснован на гитара и тапани од неговата пред-берлинска ера. Резултатот бил комплексна мешавина од New Wave и World Music со наместа инкорпориран “Hejaz non- Western scales”. Некои песни биле композирани користејќи ги Ено и “Oblique Strategies” на Петер Шмид. Албумот бил снимен во Швајцарија. Пред неговото издавање Мел Либерман од RCA рекол: “Би било фер да го наречеме делото на Наредникот Боуви... концепиран албум кој го отсликува потстанарот како бескуќник, скитник избегнуван и жртва на животните притисоци и технологијата“. Како што запишал Кристофер Сендфорд: „Рекордот ги потцрта така големите надежи со сомнителни избори и продукција која го напиша крајот на 15-годишното пријателство на Боуви со Ено.” Lodger го достигнал четвртото место на топ листите во Англија и бил сингл број 20 во САД и им се придружи на англиските хит синглови Boys keep swinging и DJ. Кон крајот на годината Боуви и Анџела покренаа постапка за развод и после неколкумесечна судска постапка бракот заврши во раната 1980 година.

1980-1989: Од суперѕвезда до мегаѕвезда уреди

 
Serious Moonlight Tour, 1983

Scary Monsters (and Super Creeps)“ (1980) го произвел хитот број еден „Ashes to Ashes“ придружуван од текстуалната работа на гитаристот и синтисајзеристот Чак Хамер и посетување на карактерот на мајорот Том од Space Oddity. Песната дала меѓународна изложеност на подземното движење “New romantic” кога Боуви го посетил лондонскиот клуб “Blitz”- местото за излегување на членовите на New romantic за да регрутира неколку члена вклучувајќи го и Стив Стренџ од бендот Visage за да глумат во придружното видео, кое е познато како едно од најиновативните на сите времиња[67]. “While scary monsters” користи востановените принципи од берлинските албуми. Критичарите сметаат дека тоа е далеку подиректен музички и лирички. Работ на хардрок-албумот вклучува и видлив гитарски придонес од Фрип, Пит Тауншед[68], Чак Хамер и Том Верлејн. Бидејќи Ashes to Аshes бил хит број еден на англиските топ сингл листи, Боуви започнал со три месечна работа во Бродвеј на 24 септември, глумејќи во “ The elephant man”.[69].

Боуви во 1981 година снимил дует со Queen за песната Under pressure. Дуетот бил хит, станувајќи третиот хит број еден во Англија на Боуви. Истата година тој се појавил во германскиот филм “Christiane F.”, вистинска животна приказна за тинејџерска зависност од дрога во Берлин во 70-те. Саундтракот во којшто музиката на Боуви е видлива, бил издаден неколку месеци подоцна. Боуви ја добил главната улога во телевизиската адаптација на претставата од Бертолт Бреч Baal на BBC во 1981 година. Заедно со тоа бил издаден “David Bowie in Bertolt Brecht`s Baal”- продолжен албум со пет песни снимени порано во Берлин. Во март 1982, еден месец пред филмот на Пол Шрадер “Cat people”, насловната песна од Боуви “Cat people ( putting out fire)”, била издадена како сингл, што не доживеала голема популарност во САД а во Англија влегла меѓу топ 30[70].

Боуви доживеал нов врв на својата популарност и комерцијален успех во 1983 година со албумот Let`s dance[71]. Ко-продуциран од Чик Нил`с Роџерс, албумот доживеал голема популарност во САД и Англија. Неговите три сингла биле топ 20 хитови во двете држави, каде насловната песна бил хит број еден. „Modern Love“ и China Girl го зафатија бројот 2 во Англија, придружени од неколку промотивни докажани видео спотови што како што кажува биографот Дејвид Бакли “биле тотално апсорбирачки и активни архетипови во поп светот”. Let´s dance со мало наративно опкружување од млад абориџински пар, цели кон “Youth ” и ”China Girl” каде што (подоцна цензурирано ) сцена на плажа како водат љубов ( се однесува на филмот From Here to Еternity) бил провокативна за да и гарантира постојано вртење на MTV[72]. До 1983 Боуви бил прогласен како еден од најважните видео артисти на денот. Lets dance бил следен од турата Serious Moonlight, а за тоа време Боуви бил придружуван од гитаристот Ерл Слик и придружните вокали Френк и Џорџ Симс[73]. Турнејата траела шест месеци и била екстремно популарна.

 
Боуви за време на Glass Spider Tour, 1987

Tonight (1984) претставува еден денс-ориентиран албум, каде Боуви соработува со Тина Тарнер и повторно со Иги Поп. Вклучувал број на насловни песни, а меѓу нив во 1966 Beach Boys хитот God Оnly Кnows. Албумот го раѓа трансатланскиот топ десет хит Blue Jean за себе инспирација за краток филм за кој Боуви добил Греми музичка награда за најдобро кратко музичко видео Jazzin´ for Blue Jean. Боуви настапил на Вембли во 1985 за Live Aid мулти вреднуван концепт за жените во Етиопија. За време на настанот било промовирано видеото за дуетот на Боуви и Џегер. ”Dancing in the Street” набргу станал број еден веднаш штом бил објавен. Истата година Боуви соработува со Pet Metheny Group за да ја снима This is not America за саундтрак на The Falcon and the Snowman. Пуштена како сингл песната станала меѓу топ 40 песни во САД и Англија.[74]. Во 1985 година, Боуви ја снимил песната „Аполутни почетници“ (Absolute Begginers) за истоимениот филм, во која настапувал и тој.[75]

Исто така се појавува како Џарет, кралот на Гоблините, во 1986 Џим Хенсон во филмот Labyrinth за којшто напишал 5 песни. Неговиот последен соло албум од декадата бил од 1987 насловен како Never Let Me Down каде што го пронашол лесниот звук на претходните два албума.[76], наместо претпочитаниот тежок рок заедно со индустриал техно денсе период. Бирајќи го шестото место во Велика Британија, албумот ги извадил хитовите како што се Day in, Day out, Time Will Crawl, Neber Let Me Down. Боуви подоцна го опишал како негово дно нарекувајќи го одвратен албум. Поддржувајќи ја Never Let Me Down и претходен од девет промотивни прес шоуа, започнал 86та Glass Spider турнеја на 30 мај. Бендот за враќање го вклучувал Петар Фремптон како водечка гитара. Кртичарите ја проценија турнејата како препродуктивна, велејќи дека тоа се однесува на сегашните рок трендови во нејзините посебни ефекти и танци[77].

1989-1991 Tin Machine уреди

Боуви прекинал со својата соло кариера во 1989, повлекувајќи се во релативна анонимност во однос на членството во групата за првпат од раните 70-ти. Хард-рок квартетот, Tin Machine започнал да постои откако Боуви започнал со ескпериментална работа со гитаристот Ривс Габрелс. Последната линија била комплетирана со Тони и Хант Сејлс, кои Боуви ги познавал од доцните 1970-ти за нивното учество, на тапани и бас односно на албумот на Иги Поп од 1977 - Последен за живот[78].

 
Дејвид Боуви во Чиле за време на Sound+Vision Tour, 1990

Иако тој настојувал Тin Machine да работи рамноправно, Боуви доминирал како во пишување на песните така и со донесувањето на одлуките[79]. Деби-албумот на бендот Tin Machine бил првично популарен иако имал политизирани стихови коишто не биле универзално прифатени. Боуви една песна ја опишал како симплистичка, наивна, радикална произнесувајќи се за појавата на нео-нацистите, во погледот на биографот Кристофер Сендфорд. Потребни биле нерви за откажување од дрогата, фашизам и ТВ, во смисла дека стигна до ниво на литературен стил[80]. ЕМИ се пожалиле на стихови кои проповедаат или „повторувачки”, „минималистички” или „непроизводствени”.[81]. Но албумот сепак се искачил до бројот 3 во Англија[80].

Првата турнеија на Тin Machine имала комерцијален успех но се зголемувала незаинтересираноста помеѓу обожавателите и критичарите да се прифати презентацијата дека Боуви е само член на групата[82]. Неколки синглови на Tin Machine не успеале и Боуви после несогласувањата со ЕМИ ја напуштил истата[83]. Како и неговата публика и неговите критичари, Боуви сè повеќе станал незадоволен со својата улога како само еден член на групата[84]. Tin Machine започнала со работа на својот втор албум, но Боуви се воздржал и се вратил кон соло кариерата. Изведувајќи ги своите поранешни хитови за време на седуммесечната Sound+Vision-турнеја тој имал комерцијален успех и се докажал уште еднаш[85].

Во октомври 1990, деценија после разводот со Ангела, Боуви и Сомалискиот супер модел Иман биле запознаени од страна на заеднички пријател. Боуви изјавува “ги крстев децата ноќта кога се сретнавме-беше апсолутно наеднаш[86]. Tin Machine продолжил со работата истиот месец, но нивната публка и критичари, незадоволни од првиот албум, покажалаа интерес на вториот. Враќањето на Tin Machine бил означено со широк публицитет и конфликт околу насловната тема, откако започнала, новата насловна тема Победа, сметана од актот на четирите древни статуи Kuoroi, проценети од Боуви да биде „деликатен вкус”, „шоу на погрешни имагинарни слики“, вклучувајќи четки за рендерирање на безполови фигури[87]. Tin Machine повторно заминале на турнеја, но после пропаѓањето на албумот Tin Machine Live: Oy Vey, Baby бендот се распаднал и Боуви иако ја продолжил соработката со Гебрелс ја продолжил и својата соло кариера.[88].

1992-1999 Електроника уреди

Во април 1992 Боуви се појавил на концертот Tribute за Фреди Мекјури по смртта на фронтменот на Queen претходната година. Настапувајќи со Heroes и All the Young Friends тој бил придружен од Under Pressure со Ени Ленокс, која го заземала вокалот на Меркjури. Четири дена подоцна, Боуви и Иман се земале во Швајцарија. Настојувајќи да се преселат во Лос Анџелес, тие барале удобен имот, а се нашле во нивните хотели под полициски час. Во 1992 година започналле немири во Лос Анџелес. Наместо таму се сместиле во Њујорк.[89].

 
Дејвид Боуви во Финска, 1997

Во 1993 година година се појавил првиот соло албум на Боуви по пропаѓањето на Tin Machine, соул, џез и хип-хоп влијание на Black Tie White Noise. Правејќи истакнувачка употреба на електронска музика, албумот, кој ги соединил Боуви со продуцентот на Let's Dance, Нил Роџерс го потврдило враќањето на Боуви во неговата популарност, погодувајќи го првото место на британските листи на топ 40 вклучувајќи ги во првите 10 песни. Боуви истражил нови правци во The Buddha of Suburbia, саундтрак за албум направен за ТВ серија според новелата на Ханиф Куреиши[90]. Таа содржи некои нови елементи воведени во Black Tie White Noise, и исто така сигнализира нови правци на алтернативен рок. Алубумот добилл позитивни критики, но го достигналл само 87-то место на англиските листи[91].

Повторното обединување на Боуви со Ено, квази индусkата Outside (1995) првично е замислен како прв том не-линеарни наративи на уметноста и убиство. Играјќи ги ликовите од расказ напишана од Боуви, албумот го достигнал врвот на англиските и американските листи, и имал три синглови во САД. Во налив на измешани реакции од обожавателите и критичарите, Боуви го избрал Nine Inch Nails, како негов партнер за турнејата Outside. Посетувајќи градови во Европа и Северна Америка помеѓу септември 1995 и февруари 1996 година, турнејата го гледа враќањето на Гебрелс како гитарист на Боуви.

Боуви бил примен во Куќата на славните на рокенролот на 17 јануари 1996 година[92]. Вклучувајќи експерименти во Британската џунгла и драмендбејс бил критички и комерцијален успех во Англија и САД и два синглови од албумот станале меѓу топ 40 синглови. Песната на Боуви „Се плашам од Америка“ од филмот на Пол ВерховенШоу девојки“ бил снимен за албумот, и ремиксиран од Трент Резнор за издавање како сингл. Тешката ротација на придружното видео, исто така вклучувајќи го Резнор, придонесува за песната да остане 16 недели во САД 100 топ листа. Турнејата Earthling се одржала во Европа и Северна Америка помеѓу јуни и ноември 1997 година. Боуви се реобединил заедно со Висконти во 1998 за да ја снима Sky Life за филмот Rugrats. И покрај тоа што песната била поправена, подоцна била преправена и пуштена како Safe на Б-страната на синглот во 2002 година на Everyone Says Hi.[93]. Повторното обединување довело кон други соработки вклучувајќи лимитиран едитуван сингл, пуштена верзија на песната Without You I´m Nothing, во соработка со Висконти[94].

1999-2012: Неокласицистот Боуви уреди

Боуви го создал саундтракот за Omikron: The Nomad Soul, компјутерска игра во која и тој заедно со Иман се појавуваат како карактери. Објавена истата година ги содржила пресниманите песни од Омиркон, неговиот албум „Hours“, избрана песна заедно со текст од победникот на интернет натпреварот за Сајбер хитови-интернет Алекс Грант[95]. Користејќи широка употреба на живи инструменти, албумот бил излез на Боуви од тешката електроника. Снимањата за планираниот албум „Toy“ со намера да карактеризира нови верзии на некои од поранешните дела на Боуви како што и трите нови песни, започнал во 2000 година но албумот никогаш не бил објавен. Боуви и Висконти ја продолжиле нивната соработка, продуцирајќи нов албум со навистина нови оригинални песни, а како резултат се појавил албумот од 2002 година „Heathen[96]. Александрија Зара Џоунс, ќерката на Боуви и Иман се родила на 15 август.

Во октомври 2001 година, Бовуи го отворил концертот за Њујорк, добротворен настан за жртвите од 11 септември со минимален настап на Simon & Garfunkel's "America, придружуван со настап на бендот во полн состав за Heroes[97]. Во 2002 година бил издаден и албумот Heathen и за време на втората половина од годината турнејата за истоимениот албум. Турнејата се одвивала во Европа и Северна Америка, а започналла во Лондон за време на фетивалот Meltdown за којшто Боуви истата година бил назначен како уметнички директор. Меѓу делата кој ги одбрал за фестивалот биле и Philip Glass, Television и Polyphonic Spree. Покрај песните од новиот албум, турнејата искористила и постар материјал од творештвото на Боуви. Подоцна песните од новиот албум, придружени од Боувиевите „Low“ и „Reality“ (2003) довеле до нова светска турнеја[98], која ги покривала Европа, САД, Канада, Нов Зеланд, Австралија и Јапонија, “A Reality Tour”, која според проценетата посетеност од 722,000 заработи повеќе од која било друга турнеја во 2004. На сцената во Осло, Норвешка на 18 јуни, Боуви бил удрен во окото со лижавче од негов обожавател. Една недела подоцна страдал од болка во градите за време на настапот на бурниот фестивал во Шесел, Германија. Прво се сметало дека е притиснат нерв во рамото, но подоцна била дијагностицирана како акутно блокирана артерија, за што била неизбежна ангиопластика во Хамбург. Останатите 14 дена од турнејата биле откажани[99]. во овој период Боуви започнал да покажува и голем интерес кон будизмот[100].

 
Боуви во 2009 со својот син

По закрепнувањето од операција на срцето, Боуви го намалил неговото музичко појавување, излегувајќи само еднаш на сцена и во студио. Пеел во дуетот „Changes” од 1972 со Butterfly Boucher за анимираниот филм Shreak 2 од 2004 година[101]. За време на релативно мирната 2005, тој го снимил вокалот за песната „(She Can) Do That“, напишана со Брајан Трензо, за филмот Stealth[102]. Тој се вратил на сцената на 8 септември 2005 година, појавувајќи се со Arcade Fire за американскиот народен телевизиски настан Fashion Rocks, и настапил со канадскиот бенд за вторпат во истата недела подоцна за време на CMJ-музичкиот маратон[103]. Тој им бил придружен вокал во песната „Province“ од TV on the Radio за нивниот албум ''Return to Cookie Mountain''[104], снимил реклама со Snoop Dog за сателитското радио XM[105] и му се придружил на Lou Reed во албумот No Balance Palace на данските стари рокери Kashmir од 2005 година.[106].

Боуви ја примил греми наградата за животно дело на 8 февруари 2006 година[107]. Во април тој изјавил: „ќе земам годишен одмор, без турнеи, без нови албуми.[108]“ Направил огромно изненадување со појавувањето на концертот на Дејвид Гилмор на 29 мај во салата Ројал Алберт, во Лондон. Настанот бил сниман и делот од песните во кој го придружуваше биле објавени[109]. Настапил повторно во ноември, покрај Алиша Кис, на хуманитарен настан во Њујорк[110].

Боуви бил избран за големиот фестивал во 2007 година во Менхетен, за избор на музичари, и настапил во албумот на Скарлет Јохансон, за насловната на Том Вејтс, Anywhere I Lay My Head[111]. На 40-тата годишнина од слетувањето на месечината во јули 1969 година со неговиот пробив со Space Oddity, EMI објавил поединечни снимки од снимањето на песната[112], во 2009 година бил објавен контест за нејзин ремикс. Во јануари 2010 бил објавен дупли албум со материјал од турнејата во 2003 година[113].

Во март 2011 година, неговиот необјавен албум, Toy од 2001 се појавил на интернет, со материјал, искористен за Heathen и поголем дел од неговите песни од Б-страната, како и многу нечуени верзии од неговото рано творештво[114][115].

Глумечка кариера уреди

Биографот Бакли напишал: “Значењето на придонесот на Боуви во популарната музика може да се најде во неговата извонредна можност да анализира и селектира идеи надвор од мејнстримот(главната тенденција) – од уметноста, литературата, театарот и филмот – и да ги воведе внатре така што постојаноста на поп културата константно се менува”. Бакли исто така напишал: „Само една личност го издигна гламурозниот рок до нови угледни висини и воведе игра на ликови во поп-музиката, обединувајќи ги театарот и популарната музика во една моќна целина”. Кариерата на Боуви исто така била обележана и од неколку улоги во филмовите и театарските продукции, што му донело признавање и како глумец.

Почетоците на неговата глумечка кариера датираат од неговиот комерцијален пробив како музичар. Студирањето на авангарден театар и мимика под водство на Линдзи Кемп, тој ја добилл улогата на Cloud во театарската продукција на Кемп во 1967[116][117], Pierrot in Turquoise (подоцна направен е филм за истата, The Looking Glass Murders, 1970). Тој има глумено во црно-бел краток филм, The Image (1969), играјќи ја улогата на момче сениште кое излегува од слика на проблематичен сликар за да го прогонува. Истата година во филмот на Leslie Thomas според комичната новела The Virgin Soldiers[117], Боуви кратко се појавува. Во 1976 тој добилл признанија за неговата прва голема филмска улога, Thomas Jerome Newton, странец од планета пред умирање, во The Man Who Fell to Earth во режија на Nic Roeg. Just a Gigolo (1979), што претставува англиско-германска копродукција во режија на Дејвид Хемингс, е филм во кој Боуви се појавува како главна улога како пруски офицер, кој после враќањето од Првата светска војна, е откритие на баронеса како постојан жиголо[118].

Боуви ја имал главната улога во театарска продукција на Бродвеј, The Elephant Man[69], заработувајќи високи отцени за експресивната изведба. Тој ја одиграл улогата 157 пати во периодот помеѓу 1980 и 1981. Christiane F. – Wir Kinder vom Bahnhof Zoo, биографски филм од 1981 кој се фокусирал на зависноста од дрога на млада девојка во Западен Берлин, со појава на Боуви како самиот себеси на концерт во Германија. Музиката за овој филм содржела голем дел од неговиот материјал од неговите Berlin Trilogy албуми.[119]. Боуви глуми и во The Hunger, ревизионистички вампирски филм. Во филмот на Nagisa Oshima во истата година, Merry Christmas Mr.Lawrence, заснован на новелата на Лауренс ван дер Пост, The Seed and the Sower. Боуви го глумел и Major Jack Celliers, затвореник од војна во јапонски концентрационен логор. Боуви се појавилл и во Yellowbeard, пиратска комедија од 1983 создадена од членовите на Monty Python, како и мала улога како Colin, убиецот во филмот Into The Night од 1985. Тој одбил да ја одигра улогата на негативец, Max Zorin во Џејмс Бонд филмот Поглед на убиство[120].

Absolute Beginners (1986), рок мјузикал заснован на новелата за животот во Лондон од Colin Maclnnes во 1959, ја користел музиката на Боуви а и тој самиот имал мала улога во истиот. Истата година тој ја одиграл улогата на Jareth, крал на гоблините, во мрачната фантазија Labyrinth од Џим Хенсон[121]. Две години подоцна го глумел Понтиј Пилат во филмот од 1988, The Last Temptatiot Christ на Martin Scorsese. Боуви глумел портрет на незадоволен вработен во ресторан во The Linguini Incident (1991), како и мистериозниот FBI агент Phillip Jeffries во филмот на Дејвид Линч, Twin Peaks : Fire Walk With Me (1992). Тој има мала но клучна улога како во филмот Basquiat, на Жулијан Шабел во 1996, исто така и во филмот на Џовани Веронеси, Spaghetti Western II Mio West (1998, издаден како Gunlinger’s Revenge во Англија во 2005) во улога на најстрашниот пиштолџија во регионот[122]. Тој го одиграл ганстерот Берни во филмот на Andrew Goth, Everybody Loves Sunshine (1999), и се појавилл во телевизискиот хорор серијал The Hunger. Во Mr. Rice’s Secret (2000), ја одиграл главната улога како комшија на смртно болно дваесет и две годишно момче. Во годините што следеле се појавува како себеси во Zoolander[123].

Боуви го играл портретот на физичарот Никола Тесла во филмот на Кристофер Нолан, The Prestige (2006), филм за соперништво помеѓу двајца магионичари во раниот период од XX век. Тој го позајмил својот глас за анимираниот филм Arthur and the Invisibles како моќниот негативец Maltzard, како и за ликот Lord Royal Highness во SpongeBob’s Atlantis SquerePantis. Во филмот August во 2008, во режија на Остин Чик, тој ја одиграл споредната улога на Ogilvie, заедно со Josh Hartnett и Rip Tom, со кој работел во 1976 за The Man Who Fell to Earth.[124][125].

Смртта на Боуви уреди

Кога во јануари 2015 година влегол во студиото за да го сними својот 25 албум, Боуви веќе шест месеци водел борба со карцином на џигерот. Според сведочењето на долгогодишниот оработник на Боуви, музичкиот продуцент Тони Висконти, за време на снимањето, Боуви неколкупати се појавилл без веѓи и коса, како последица на хемотерапијата што ја примал. Подоцна, во ноември 2015 година, Боуви дознал дека карциномот е смртоносен, меѓутоа дури ни за време на последните седмици тој не бил свесен дека смртта ќе дојде толку брзо.[126]

Дејвид Боуви починал на 10 јануари 2016 година, по осумнаесетмесечна борба со карциномот. По веста за неговата смрт, бројни музичари и љубители на неговата музика дале бројни изјави, истакнувајќи ја неговата оригиналност и влијание. Продуцентот Тони Висконти изјавил: „Тој секогаш го правеше она што го сакаше. А, тој сакаше да работи на свој начин и на најдобар начин. Неговата смрт не се разликуваше од неговиот живот - ументичко дело“. Мик Џегер на својот профил на „Твитер“ напишал: „Тој бил чудесно бесрамен во неговата работа...Тој ми бил пријател и никогаш нема да го заборавам“. Гитаристот на „Ху“, Пит Таунзенд напишал: „Дејвид Боуви бил мојот Салвадор Дали“, а Брус Спрингстин го опишал како „уметник кон кого се стремиш“.[127] Веројатно, една од најпопуларните реакции била онаа поставена на „Твитер“, која гласела: „Ако некогаш си тажен, сети се дека светот е стар 4.543 милиони години, а ти некако успеа да постоиш во исто време со Дејвид Боуви.[128]

Непосредно по смртта на Боуви, раперот Кање Вест објавил дека планира да сними албум со обработки на познати песни на Боуви, по што 5.000 обожаватели на Боуви веднаш реагирале со петиција, барајќи да се запре намерата на раперот. Петицијата гласела: „Дејвид Боуви бил еден од најзначајните музичари на 20. и 21. век и би било сквернавење да се дозволи да биде уништен од страна на Кање Вест.“[129] Еден месец по неговата смрт, во рамките на доделувањето на наградите „Греми“, Леди Гага (со портокалова перика и облечена во познатиот андроген стил на Боуви) му оддала почит на Боуви, пеејќи 10 негови песни.[130]

На 30 јануари 2016 година бил отворен тестаментот на Боуви (напишан во 2004 година) во кој изразил желба да биде кремиран на островот Бали, во согласност со будистичките ритуали, а ако тоа не е практично, да биде кремиран на друго место, но во секој случај, пепелта да му биде расфрлана на тој остров. Во согласност со тестаментот, Боуви бил кремиран на 12 јануари 2016 година во Њу Џерси, но не е познато дали е остварена неговата желба за растурање на пепелта. Исто така, во согласност со неговиот тестамент, вкупниот имот на Боуви, проценет на околу 100 милиони долари, бил поделен на следниов начин: два милиони и акциите што Боуви ги поседувал во фирмата „Opossum Inc.“ ѝ припаднале на личната асистентка на Боуви, Корина Шваб, а еден милион добила поранешната дадилка на неговата ќерка, Мерион Скен. Најголемиот дел од имотот Боуви им го оставил на сопругата Иман (која добилла 50% од имотот плус станот во Њујорк) и на двете деца - синот Данкан Џонс и ќерката Александрија Зара Џонс, кои добиле по 25% од неговото богатство.[131][132]

Сексуална ориентација уреди

Биографот на Боуви напишал: „Ако Зиги ги збуни и неговиот творец и неговата публика, голем дел од таа конфузија е центрирана на тема сексуалност[133].” Боуви се изјавил како бисексуалец во интервју во јануари во 1972 година, чекор кој го направил напоредно со првите снимки за неговата кампања за статус на ѕвезда како Ziggy Stardust[41]. Во септември 1976 во интервју за Playboy[134], Боуви изјавил: „Вистина е – јас сум бисексуалец. Но не можам да негирам дека го искористив тој факт многу добро. Претпоставувам дека е најдобрата работа што ми се има случено.” Според Ангела, тој имал врска со Џегер[135][136].

Во интервју со Rolling Stones во 1983, Боуви изјавил дека неговата јавна декларација за неговата бисексуалност била “најголемата грешка што некогаш сум ја направил[137], и исто така во други пригоди тој изјавил дека неговиот интерес за хомосексуалната и бисексуалната култура повеќе бил производ на времето во кое се наоѓал и ситуациите во кој бил отколку неговите лични чувства. Како што е опишано од биографот, тој рекол дека бил воден повеќе од „присилно игнорирање на моралните вредности од колку вистинската биолошка и психолошка состојба на битието.[138]

Подоцна во 2002 му било поставено прашањето дали сè уште мисли дека неговата јавна декларација за неговата бисексуалност е најголемата грешка што некогаш ја направил од страна на Blender, на што тој одговорил: „Интересно... не мислам дека бил грешка во Европа, но дефинитивно бил многу потешко во Америка. Нема проблем со тој што народот знаеше дека сум бисексуалец. Но немав намера да носам никакви пароли ниту да бидам претставник на било кој група на луѓе. Знаев што сакав да бидам, а тоа бил композитор и изведувач, и почувствував дека бисексуалност ми стана нешто по што бев препознат овде долг период. Америка е многу пуританско место, и јас мислам дека бисексуалноста ми стоеше како пречка на патот за многу работи кои сакав да си направам.[139]

Гледиштето на Бакли на овој период е дека Боуви, “табу-разбивач и дилетант... кој ги користел сексуалните интриги како негова способност да шокира”, и дека “најверојатно е вистика дека Боуви никогаш не бил геј, ниту пак континуирано активен бисексуалец... да, тој од време на време, експериментирал, дури и само поради љубопитност и вистинска верност кон кршење на закони и должности.” Биографот Кристофер Сендфорд рекол дека според Мери Финиген, со која Боуви имал афера во 1969, пејачот и неговата прва жена: „живееја во свет во фантазијата.. и тие создадоа нивна бисексуална фантазија.” Сендфорд кажува како, за време на бракот, Боуви “направил позитивен фетиш од повторувајќи ја шегата дека тој и неговата жена се запознале додека ‘имале односи со ист човек’... геј сексот отсекогаш бил анегдотски и работа за смеење. Јасно е дека вистинскиот вкус на Боуви бил насочен на другата страна што може јасно да се забележи дури и само од дел од приказна за неговите афери со жени.”

Музицирање уреди

 
Гитара на Боуви

Од времето на неговите најрани снимки во 1960 година, Боуви располага во широк спектар на музички стилови. Неговите рани композиции и изведби биле под големо влијание не само од рокенрол музичарите како Литл Ричард и Елвис Присли но исто така и од поширокиот свет од шоу бизнисот. Тој особено се борел да се емулира Британскиот музички театарски композитор на песни и глумец Ентони Њулеј, чии вокални стилови тој често ги преземал, и ги искористил за неговиот дебитантско издание во 1967, Дејвид Боуви (со одвратност кон делото Ентони ја уништил копијата што ја добилл од издавачот на Боуви)[21][140].

Музикологот Џејмс Перон ја набљудувал употребата на Боуви на промените на октавите за различни повторувања на истата мелодија, како пример во неговиот комерцијален пробивен сингл, “Space Oddity”, и подоцна во песната “Heroes”, за да се добиле драматичен ефект; Перон забележал дека “во ниските делови на неговиот вокален регистер... неговиот глас има скоро crooner-like богатство[141]”.

Вокалниот инструктор Џо Томпсон ја опишува вибрато техниката на Боуви како “особено препознатлива.[142]” Шиндер и Шварц го нарекле него “вокалист со извонредни технички можности, кој може да го доведе неговото пеење до одредени ефекти"[143].” Овде исто така како и во неговите сценски вештини и пишување на песни, очигледна е камелеонската природа на Боуви: историографот Мајкл Кемпбел рекол дека текстовите на Боуви “ги заробуваат нашите уши, без прашање. Но Боуви континуирано се префрла од личност во личност како што ги донесува и текстовите... неговиот глас се менува драматично од една во друга секција.”

Боуви свирел многу инструменти, меѓу кои електрични, акустични и гитара со дванаесет жици, алт,тенор и баритон саксофон, клавијатура вклучувајќи и пијано, синтисајзер и мелотрон, хармоника, стилофон, ксилофон, вибрафон, кото, тапани и перкусија, и жичени инструменти вклучувајќи виола и чело.

Наследство уреди

Иновативните песни на Боуви и сценските вештини довеле до нова димензија во популарната музика во раните 1970-ти, имале големо влијание на најзината непосредна форма и понатамошниот развој. Според музичките историчари Schinder и Schwartz, заедно со Марк Болан, Боуви има пресудно значење за создавањето на овој глам рокот. Во исто време, тој ги инспирирал иноваторите на панк рок музичкото дружење – историчарот Мајкл Кемпбел го нарекува „еден од првобитните влијатели на панкот”. Биографот Дејвид Бакли напишал: „Во време кога панк рок-музиката гласно ја припитомувала три минутната поп песна во шоу на јавен пркос, Боуви скоро целосно го напуштил традиционалното рок оркестрирање.” Издавачката куќа на Боуви се обидувала да го изрази неговиот единствен статус во популарната музика со слоганот, “Постои стар бран, постои нов бран, и постои Боуви…” Музикологот Џејмс Перон му дава заслуга за „софистикацијата во рок-музиката“, и критичките прегледи често ја признавале интелектуалната длабочина на неговата работа и влијание.

Бакли пишува дека, во раните 1970-ти поп светот кој бил: „надуен, полн со себе, облечен во кожа, само задоволен.. Боуви го предизвикалол коренот на вербата во рок-музиката н неговите денови.” Како што е опишано од страна на Џон Пеел: „ Единствената истакната одлика за прогресивниот рок во раните 70-ти бил што немало никаков напредок. Пред Боуви да се појавил на сцената, луѓето не сакале многу промени.” Бакли вели дека Боуви: „го соборил целото движење што значело да се биде рок ѕвезда”, со резултата дека: „после Боуви не постоела друга поп икона од негов ранг, бидејќи поп светот што произведува вакви рок богови не постои повеќе.. жестокиот удел на култот на Боуви исто така бил единствен – неговото влијание траело подолго и било повеќе креативно од колку било која друга сила во рамките на поп културата.” Бакли заклучил дека: „Боуви претставува и ѕвезда и икона. Огромното тело на неговата работа... го создал најверојатно најголемиот култ во популарната култура... неговото влијание било единствено во популарната култура – тој се пробил и променил повеќе животи од било која слична фигура.”

Боуви бил претставен во „Rock and Roll Hall of Fame“ во 1996 година. Низ постојани преродувања, тој го забележал своето влијание како продолжувало да се шири и расте: музичкиот критичар Бред Филики пишува дека низ декадите: „'Боуви станал познат како музички камелеон, менувајќи и диктирајќи трендови како што тој го менувал својот стил”, влијаејќи врз модата и поп културата до степен на секунда до Мадона”. Биографот Томас Форгет додава: „Бидејќи тој успеа во толку многу различни стилови на музика, просто е невозможно да се најде популарен изведувач што не бил под влијание на Дејвид Боуви.”

Една песна од албумот „Double Bummer“ (1988) на американската рок-група Бонгвотер (Bongwater) е наречена „Дејвид Боуви сака идеи“ (David Bowie Wants Ideas).[144]

Награди и признанија уреди

 

Комерцијалниот пробив на Боуви, со песната “Space Oddity”, му донела посебна награда за оригиналниот[145]. За неговата изведба во 1976 во филмот со тематика научна фантастика, The Man Who Fell to Earth, се здобилл со Satum-награда за најдобар глумец. Во декадите кој доаѓале тој добилвал бројни награди за неговата музика и соодветните видео клипови за истата, добилвајќи, меѓу другите две греми награди[146][147][148] и две BRIT-награди, како и постфуманата за трајно влијание во англиската култура во 2016 година[149][150][151].

Во 1999 година, Боуви бил назначен за Командир на Ordre des Arts et des Lettres од страна на Француската влад[152] а. Истата година, тој добил почестен докторат од „Berkley College“ за музика[153]. Во 2000 година, Боуви го одбил понудениот Ред на Британската Империја.[154], а во 2003 година и витешката титула, изјавувајќи: „Никогаш нема да имам намера да прифатам бил што од овој вид. Сериозно не знам зошто служи тоа. Сигурно не е нешто за што работев целиот мој живот.”[155]

Низ неговата кариера тој има продадено точно 140 милиони албуми[156][б 1]. Во Британија, тој бил награден со 9 платинести, 11 златни и 8 сребрени албуми, и во САД, 5 платинести и 7 златни.[158] Во гласањето издадено од страна на BBC во 2002 година за 100 Greatest Britons (100 Најголеми Британци) тој го заземал 29-то место[159]. Во 2004 година, списанието „Ролинг стоун“ (Rolling Stone) го рангирало на 39. место на списокот на 100 Greatest Rock Artists of All Time (100 Најголеми Рок Изведувачи на Сите Времиња) и 23-ти најдобар пејач на сите времиња. Боуви бил претставен во Rock and Roll Hall of Fame на 17 јануари 1996 година[160].

Во 2017 година, на 59. доделување на наградите „Греми“, последниот албум на Боуви Black star победил во сите пет категории во кои бил номиниран, меѓу кои и во категориите за најдобар алтернативен албум и за најдобра рок-песна. Инаку, претходно, тој никогаш не добилл награда „Греми“ за некоја негова песна или албум, иако во 1999 година му била доделена наградата за животно дело.[161]

Дискографија уреди

Студио албуми уреди

Белешки уреди

  1. Additional sources place this figure somewhere between 100 million and 150 million.[157]

Наводи уреди

  1. Woolf, Nicky. „David Bowie's Will Detailed, Ashes Scattered in Bali“. The Guardian. Посетено на 7 May 2016.
  2. „How to say: Bowie“. BBC. 8 January 2008. Посетено на 16 September 2010.
  3. 3,0 3,1 „David Bowie FAQ – Frequently Asked Questions“.
  4. 4,0 4,1 „Bowie mourns mother's death“. 2 April 2001 – преку bbc.co.uk.
  5. Gillman (1987) p.17 "[Peggy] was born in the hospital at Shorncliffe Camp [near Folkestone, Kent] on October 2nd, 1913." p.15 "[Her father] Jimmy Burns's parents were poor Irish immigrants who had settled in Manchester" p.16 "[Jimmy] had known [her mother] in Manchester. Her name was Margaret Heaton"
  6. Gillman (1987) p.44 "At the end of the war, Peggy Burns was working as a waitress at the Ritz cinema in Tunbridge Wells"
  7. Gillman (1987) p. 44 "John Jones was born in the grimy Yorkshire town of Doncaster in 1912."
  8. Sandford (1997): pp. 9–16
  9. Sandford (1997): pp. 18–19
  10. Buckley (2000): p. 21.
  11. 11,0 11,1 Sandford (1997): pp. 19–20
  12. Doggett, Peter (January 2007). „Teenage Wildlife“. Mojo Classic (60 Years of Bowie): 8–9.
  13. 13,0 13,1 Sandford (1997): pp. 21–22
  14. Sandford (1997): p. 25
  15. Evans, Mike (2006). Rock 'n' Roll's Strangest Moments: Extraordinary Tales from Over Fifty Years. Anova Books. стр. 57. ISBN 978-1-86105-923-9.
  16. "The Story Behind David Bowie’s Unusual Eyes". NY Magazine. Retrieved 21 January 2016
  17. Sandford (1997): p. 28
  18. 18,0 18,1 Sandford (1997): pp. 29–30
  19. Sandford (1997): pp. 35–39
  20. Buckley (2000): p. 33
  21. 21,0 21,1 Sandford (1997): pp. 41–42
  22. Thian, Helene Marie (24 March 2015). „Moss Garden“. Во Eoin Devereux (уред.). David Bowie: Critical Perspectives. Routledge. стр. 131.
  23. Buckley (2005): pp. 41–42
  24. Buckley (2005): p. 46
  25. Pegg, Nicholas (2 December 2011). The Complete David Bowie. Titan Books.
  26. Sandford, Christopher (5 August 2009). Bowie: Loving The Alien. Da Capo Press. стр. 46.
  27. Buckley (2005): pp. 49–52
  28. 28,0 28,1 Sandford (1997): pp. 49–50
  29. Sandford (1997): p. 53
  30. McKay, George (1996). Senseless Acts of Beauty: Cultures of Resistance. Verso. стр. 188. ISBN 978-1-85984-908-8.
  31. 31,0 31,1 Sandford (1997): pp. 62–63
  32. Sandford (1997): p. 67
  33. Smith, Karl (6 October 2014). „Random Ultra-Violence: Simon Critchley On David Bowie“. The Quietus. Посетено на 14 December 2014.
  34. Sandford (1997): pp. 73–74
  35. Pegg (2000): pp. 260–65
  36. Buckley (2005): pp. 135–36
  37. Sandford (1997): pp. 93–95
  38. Pegg (2004): pp. 281–83
  39. Sandford (1997): p. 108
  40. Sandford (1997): pp. 106–07
  41. 41,0 41,1 Carr & Murray (1981): p. 7
  42. Carr & Murray (1981): p. 116
  43. Buckley (2005): p. 163
  44. Sandford (1997): p. 115
  45. Buckley (2005): p. 3
  46. Buckley (2005): pp. 180–83
  47. Sandford (1997): p. 128
  48. Sandford (1997): p. 138
  49. Carr & Murray (1981): pp. 68–74
  50. Buckley, Peter, уред. (2003). The Rough Guide to Rock. Rough Guides. стр. 130. ISBN 1-84353-105-4.
  51. Roberts, David (ed.) (2001). Guinness World Records: British Hit Singles. Guinness World Records Ltd. стр. 120. ISBN 0-85156-156-X.CS1-одржување: излишен текст: список на автори (link)
  52. 52,0 52,1 Sandford (1997): pp. 135–36
  53. Sandford (1997): pp. 137, 153
  54. Buckley (2005): p. 238
  55. Buckley (2005): p. 244
  56. Greene, Andy (13 May 2014). „Flashback: The Clash Rock Against Racism in 1978“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2018-02-08. Посетено на 21 March 2015.
  57. „Bowie's discreet time in Switzerland recalled“ (англиски). 2016-01-11. Посетено на 2017-09-22.
  58. Sandford (1997): pp. 154–55
  59. Sandford (1997): p. 149
  60. Needs, Kris (January 2007). „The Passenger“. Mojo Classic (60 Years of Bowie): 65.
  61. Sandford (1997): pp. 166–68
  62. Perone (2007): p. 175
  63. Thomson (1993): p. xiii
  64. Pegg (2000): pp. 90–92
  65. Sandford (1997): pp. 181–82
  66. Bronson, Fred (1990). The Billboard Book of Number 1 Hits. Billboard Books. стр. 572. ISBN 0-8230-7677-6.
  67. Pegg (2000): p. 29
  68. Carr & Murray (1981): pp. 108–14
  69. 69,0 69,1 Sandford (1997): pp. 205–7
  70. Sandford (1997): pp. 208, 211–12
  71. Brown, Mick (11 January 2016). „David Bowie interview from 1996: 'I have done just about everything that it's possible to do'. The Daily Telegraph. London. Посетено на 14 March 2016.
  72. Buckley (2000): p. 344.
  73. Buckley (2005): pp. 335–55
  74. Buckley (2005): pp. 165–66
  75. Tom Breihan, „Hear David Bowie’s Hilarious Rock Star Impressions In Unearthed Studio Outtake“ (пристапено на 22.1.2016)
  76. McNair, James (January 2007). „Tumble & Twirl“. Mojo Classic (60 Years of Bowie): 101.
  77. Fyfe, Andy (January 2007). „Too Dizzy“. Mojo Classic (60 Years of Bowie): 88–91.
  78. Buckley (2005): p. 387
  79. Sandford (1997): p. 274
  80. 80,0 80,1 Sandford (1997): p. 275
  81. Sandford (1997): p. 273
  82. Buckley (2005): p. 394
  83. Sandford (1997): pp. 278–79
  84. Sandford (1997): p. 278
  85. Sandford (1997): pp. 280–86
  86. Sandford (1997): p. 289
  87. Sandford (1997): p. 292
  88. Sandford (1997): pp. 294–95
  89. Buckley (2005): pp. 413–14
  90. Keefe, Michael (16 октомври 2007). „David Bowie The Buddha of Suburbia“. PopMatters. Архивирано од изворникот на 4 January 2017. Посетено на 6 January 2017. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help)
  91. Buckley (2000): pp. 494–95, 623
  92. „David Bowie: Rock and Roll Hall of Fame Induction“. Rock and Roll Hall of Fame. Посетено на 16 September 2010.
  93. Thompson (2006): p. 203
  94. Thompson (2006): pp. 203, 212
  95. Buckley (2005): p. 466
  96. Buckley (2005): pp. 488–89
  97. Buckley (2005): p. 491
  98. Buckley (2005): pp. 493–95
  99. Buckley (2005): pp. 504–5
  100. Tenzin Dharpo, "Rock star and a friend of Tibet David Bowie dies", Phayul.com, 12 January 2016
  101. Buckley (2004): p. 16
  102. Perone (2007): p. 142
  103. Thompson (2006): pp. 291–92
  104. „Space Is the Place: Innovative Brooklyn rockers blast off to the future“. Spin. June 2006. стр. 1.
  105. Lamb, Charles W.; Hair, Joseph F.; McDaniel, Carl (2007). Marketing. South-Western College Pub. стр. 472. ISBN 978-0-324-36208-4.
  106. Stone, Andrew (2008). Denmark. Lonely Planet. стр. 46. ISBN 978-1-74104-669-4.
  107. Thompson (2006): p. 293
  108. Yuan, Jada (1 May 2006). „David Bowie Takes Time Off, Sneaks into Movies“. New York. Посетено на 16 September 2010.
  109. Gulla, Bob (2008). Guitar Gods: The 25 Players Who Made Rock History. Greenwood. стр. 95. ISBN 978-0-313-35806-7.
  110. Mitchell, Gail (November 2009). „The Elements of Style“. Billboard: 22.
  111. Marchese, David (May 2008). „The Inquisition: Scarlett Johansson“. Spin. стр. 40.
  112. „David Bowie to release "Space Oddity" multi-tracks to celebrate moon landing“. NME News. 6 July 2009. Посетено на 2 September 2010.
  113. Diver, Mike (5 February 2010). „David Bowie A Reality Tour Review“. BBC. Посетено на 2 September 2010.
  114. Perpetua, Matthew (22 March 2011). „Unreleased David Bowie LP 'Toy' Leaks Online“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2013-01-23. Посетено на 25 March 2011.
  115. Michaels, Sean (23 March 2011). „David Bowie's unreleased album Toy leaks online“. The Guardian. UK. Посетено на 25 March 2011.
  116. Sandford (1997): p. 43
  117. 117,0 117,1 Buckley (2005): p. 49
  118. Hendrikse, Wim (2013). David Bowie – The Man Who Changed the World. New Generation Publishing.
  119. Sandford (1997); p. 208
  120. Pegg (2004), p. 561
  121. Sandford (1997): pp. 252–53
  122. Thompson (2006): p. 195
  123. „Zoolander returns: Ben Stiller and Owen Wilson bring blue steel to Paris fashion week“. The Guardian. 11 January 2015.
  124. August (2008) details“. Internet Movie Database. Посетено на 14 September 2010.
  125. The Man Who Fell to Earth details“. Internet Movie Database. Посетено на 14 September 2010.
  126. The Guardian, „David Bowie's last days: an 18-month burst of creativity“ (пристапено на 17.1.2016)
  127. The Guardian, „Worldwide tributes to David Bowie: 'His death was a work of art'“ (пристапено на 17.1.2016)
  128. Офелија Димковска, „И по Боуви, Боуви“, Фокус, број 1058, 15.1. 2015, стр. 55.
  129. „Stephanie Soteriou, "Thousands Sign Petition To Stop Kanye West's David Bowie Tribute Album" (пристапено на 22.1.2016)“. Архивирано од изворникот на 2018-12-14. Посетено на 2016-02-21.
  130. Н.Н.С., „Свифт му врати на провокаторот Вест, Адел ја разочара публиката“, Дневник, година XX, број 5991 среда, 17 февруари 2016, стр. 21.
  131. Associated Press. „David Bowie wanted ashes scattered in Bali“, 30.1.2016 (пристапено на 1.2.2016)[мртва врска]
  132. „www.yahoo.com, „David Bowie's Will Holds A Few Surprises For His Friends And Family" (пристапено на 17.2.2016)“. Архивирано од изворникот на 2016-02-23. Посетено на 2016-02-17.
  133. Watts, Michael (22 January 2006). „On the cusp of fame, Bowie tells Melody Maker he's gay – and changes pop for ever“. The Observer. Посетено на 11 August 2012.
  134. „Interview: David Bowie“. Playboy. September 1976. Архивирано од изворникот на 1 August 2010. Посетено на 14 September 2010.
  135. Andersen, Christopher (July 2012). Mick: the Wild Life and Mad Genius of Jagger. Robson Press. ISBN 978-1-84954-382-8.
  136. „Mick Jagger's affair with David Bowie revealed in new book: They 'were really sexually obsessed with each other'. Daily News. New York. Посетено на 11 January 2016.
  137. „David Bowie Calls Himself 'A Closet Heterosexual'. Orlando Sentinel. 30 May 1993. Архивирано од изворникот на 2013-05-08. Посетено на 13 May 2012.
  138. Parsons, Tony. „Bowie, what is he like?“. Arena. Spring/Summer 1993. Посетено на 31 January 2016 – преку Exploring David Bowie.
  139. Collis, Clark (August 2002). „Dear Superstar: David Bowie“. Blender. Архивирано од изворникот на 10 May 2008. Посетено на 16 September 2010.
  140. Perone (2007): p. 4
  141. Perone (2007) p. 12
  142. Thompson, Jo (2004). Find Your Voice: A Self-Help Manual for Singers. Artemis Editions. стр. 76. ISBN 978-0-634-07435-6.
  143. Schinder & Schwartz (2007): p. 483
  144. DISCOGS, Bongwater – Double Bummer (пристапено на 30 јуни 2021)
  145. „Ivor Novello Awards“. Bucks Music Group. Архивирано од изворникот на 2007-08-22. Посетено на 16 September 2010.
  146. „Grammy Award Winners“. National Academy of Recording Arts and Sciences. Посетено на 16 September 2010.
  147. „Lifetime Achievement Award: Past Recipients“. National Academy of Recording Arts and Sciences. Архивирано од изворникот на 26 August 2010. Посетено на 16 September 2010.
  148. Kelley, Seth (12 February 2017). „David Bowie's 'Blackstar' Wins All Five Nominated Categories at 2017 Grammys“. Variety. Посетено на 12 February 2017.
  149. „Brit Awards 2016: Adele dominates with four awards“. BBC. 25 February 2016.
  150. „Brit Awards 2014: David Bowie wins Best Male and wades into Scottish independence debate via Kate 'Ziggy' Moss“. The Independent. 11 January 2015.
  151. „Read Annie Lennox And Gary Oldman's David Bowie Tribute Speeches at the Brit Awards 2016“. NME. 4 October 2016.
  152. Lichfield, John (8 May 2009). „The Big Question: How does the French honours system work, and why has Kylie been decorated?“. The Independent. UK. Посетено на 17 September 2010.
  153. „ChChChChanges“. Berklee College of Music. Архивирано од изворникот на 26 March 2012. Посетено на 17 September 2010.
  154. Thompson, Jody (8 January 2007). „Sixty things about David Bowie“. (No. 35): BBC News. Посетено на 17 September 2010.
  155. „Боуви одби да стане витез, Брандо ги бојкотира Оскарите“, Дневник, година XX, број 6224, петок, 25 ноември 2016, стр. 22.
  156. Kirk, Ashley (11 January 2016). „David Bowie: The legendary singer in numbers“. The Daily Telegraph. Посетено на 11 January 2016.
  157. Gill, Andy (2 January 2016). „Rebel, rebel: We profile singing legend David Bowie“. Belfast Telegraph. Посетено на 28 April 2017.
       Wilkinson, Peter (22 March 2013). „Bowie exhibition charts life of pop's ultimate Starman“. CNN. Посетено на 29 April 2017.
       Anderson, Kyle (21 January 2016). „David Bowie EW cover story: How the singer, style icon, and eternal chameleon, ch-ch-ch-changed pop culture forever“. Entertainment Weekly. Посетено на 29 April 2017.
  158. „RIAA Searchable Database: search for David Bowie“. Recording Industry Association of America. Посетено на 11 January 2016.
  159. Levy, Joe; Van Zandt, Steven, уред. (2006) [2005]. Rolling Stone 500 Greatest Albums of All Time (3. изд.). London: Turnaround.
  160. „Архивиран примерок“. Архивирано од изворникот на 17 March 2010. Посетено на 2008-01-12.
  161. Н.С.Ц.„Бијонсе, те обожавам, сакам да ми бидеш мајка“, Дневник, година XXI, број 6289, вторник, 14 февруари 2017, стр. 19.

Извори уреди

Литература уреди

  • Auliac, Philippe (2004). Passenger – David Bowie Photobook. Venezia: Sound & Vision. стр. 200.
  • Cann, David (2011). Any Day Now: David Bowie the London Years 1947–1974. Kenneth Pitt in Books.
  • Duffy, Chris; Cann, Kevin (2014). Duffy/Bowie Five Sessions (1 UK. изд.). ACC Editions. стр. 170. ISBN 978-1-85149-765-2.
  • Egan, Sean (2015). Bowie on Bowie. Chicago Review Press. ISBN 978-1-56976-977-5.
  • Greco, Nicholas P. (2015). David Bowie in Darkness: A Study of 1. Outside and the Late Career. McFarland & Co. ISBN 978-0-7864-9410-1.
  • Hendrikse, Wim (2004). Never Get Old. Man of Ch-Ch-Changes Part 1 and Part 2. Gopher Publishers.
  • Hendrikse, Wim (2013). David Bowie: The Man Who Changed the World. Authors Online.
  • Jacke, Andreas (2011). David Bowie – Station To Station. Psychosozial- Verlag.
  • Seabrook, Thomas Jerome (2008). Bowie in Berlin: A New Career in a New Town. Jawbone Press.
  • Tremlett, George (1997). David Bowie: Living on the Brink. Carroll and Graf.
  • Trynka, Paul (2011). Starman: David Bowie – The Definitive Biography. Little, Brown Book Group Limited.
  • Waldrep, Shelton, "Phenomenology of Performance", The Aesthetics of Self-Invention: Oscar Wilde to David Bowie, University of Minnesota Press, 2004.'
  • Welch, Chris (1999). David Bowie: We Could Be Heroes: The Stories Behind Every David Bowie Song. Da Capo Press.
  • Wilcken, Hugo (2005). 33⅓: David Bowie's Low. Continuum.
  • St. Clair, Jeffrey (6 May 2016). David Bowie’s 100 Favorite Books

Надворешни врски уреди

Останати проекти
Викицитат
Збирка цитати
Викиречник
Речник на разни јазици
Викивидови
Директориум на видови
Викивести
Извор на бесплатни вести
Викиизвор
Библиотека на слободни дела
Ризница
Заедничка медиумска колекција
Викиверзитет
Центар за безгранично учење
Викикниги
Учебници и прирачници
Мета-Вики
Координација на проектите