— Википедија

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 109.181 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

1 − 2 + 3 − 4 + … — бесконечен ред во математиката, чиишто членови се последователни позитивни броеви со променлив знак. Сумата на првите m членови од редот може да се запише како:

\sum _{n=1}^{m}n(-1)^{n-1}.

Овој бесконечен ред дивергира, што значи дека неговата низа од делумни суми, (1, −1, 2, −2, ...), не тежнее кон било која гранична вредност. Сепак, во средината на 18. век, Леонард Ојлер го запишал следново, коешто го окарактеризирал како парадоксално:

1-2+3-4+\cdots ={\frac {1}{4}}.

Математички метод, употребен за да се објасни ваквото равенство, бил развиен многу подоцна. Почнувајќи во 1890 година, Ернесто Чезаро, Емил Борел и други математичари строго ги испитувале постоечките методи за утврдување на сумата на дивергентните редови, вклучувајќи и нови толкувања на Ојлеровите обиди. Многу од овие методи за пресметка на сумата на редот 1 − 2 + 3 − 4 + ... лесно доведуваат до решение еднакво на ¹⁄₄. Сумирањето по Чезаро е еден од неколкуте методи коишто не врши сумирање на 1 − 2 + 3 − 4 + ..., така што редот е пример за којшто е потребен многу поприкладен метод, како на пример Абеловото сумирање. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика на денот
Панаѓурот „Зенд“ во Минстер, Германија.
други избрани слики

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

...дека патристиката е наука за црковните отци и нивното дејствување во обединувањето на античката филозофија со христијанското учење?
...дека мариовското село Витолиште има барем 22 археолошки наоѓалишта?
...дека Елбрус (5.642 м) на Кавказ е највисоката планина во Европа?
...дека селото Центар Жупа изворно се нарекувало Вапа — поим во директно сродство со санскритскиот збор vāpī, што значи „долго блато“?
... дека со само 30 жители (2011), Хум на Истра е најмалиот град во светот?
... дека според месното предание, Ѓаволскиот Ѕид настанал кога ѓаволот неуспешно се обложил со Господ дека може да ја прегради Брегалница и за една ноќ да го потопи цело Овче Поле?
... дека островот Удово кај истоименото село на реката Вардар е најголемиот речен остров во Македонија и втор остров по површина во земјата?
... дека колибрито е единствената птица способна да лета наназад?
... дека Кралското друштво од Лондон е најстарата академија на науките во светот, основана во 1660 година?
... дека скопската населба Радишани е населена уште од римско време?
... дека Луј XIX кралувал со Франција само 20 минути, пред самиот да абдицира?
... дека според едно предание, основач на Лихнид (денешен Охрид) е легендарниот јунак Кадмо, прогонет Феничанец кој бил првиот смртник на чија свадба биле присутни олимписките божества?
... дека во археолошкото наоѓалиште Старо Бонче (Прилепско) се смета дека се наоѓаат остатоците од кралскиот дворец на Пелагонија, во чија близина е погребан кралот на Пелагонците?
...дека калциумот е најзастапениот метал во човечкото тело?
...дека Моштенците се подгрупа на македонскиот народ која живее во јужниот дел на Р. Македонија и поголем број села во Егејска Македонија?
...дека ѕвездата VY Големо Куче е дури три милијарди пати поголема од нашето Сонце?
...дека единствениот познат организам кој се смета за биолошки бесмртен е медузата Turritopsis nutricula?
... дека поимот кварц е германска варијанта на полското kwardy, што значи „тврд“, и го има истиот корен како македонскиот збор?
... дека тврдината Маркови Кули (Чрнче) на планината Водно датира од VI век?

aрхива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 27 октомври 2020 г.

Настани:

710	Сарацените извршиле инвазија во Сардинија.
1275	Oснован градот Амстердам.
1524	Италијански војни: Француските војски го опседнале градот Павија.
1644	Започнала Втората њуберска војна.
1787	Наполеон Бонапарт бил назначен за генерал на француската армија.
1806	По големата победа над Прусија, Наполеон Бонапарт влегува триумфално во Берлин.
1807	Потпишан договор помеѓу Наполеон Бонапарт и Карлос IV за поделба на Португалија.
1920	Седиштето на меѓународната организација Лига на народите (основана е на 19.04.1919 година со задача да го зачува светскиот мир, колективната безбедност и политичката независност на земјите, членки на Лигата на народите) од Лондон е префрлено во Женева, Швајцарија. Во тој град многубројните институции на Лигата на народите останаа сè до 1945 година, кога и формално беше укината, отстапувајќи и го местото на Организацијата на обединетите нации.
1922	Под притисок на фашистите на чело со Бенито Мусолини, владата на Италија поднела оставка.
1924	Создадена Узбечка ССР.
1947	Во Лерин е извршена смртна пресуда врз 13 Македонци од селото Герман, Леринско, обвинети за соработка со партизаните.
1969	Бања Лука била погодена од голем земјотрес.
1971	Демократска Република Конго била преименувана во Заир.
1979	Свети Винсент и Гренадините добиле независност од Обединетото Кралство.
1978	Египетскиот претседател Анвар ел Садат и израелскиот премиер Менахем Бегин, добиле Нобелова награда за мир.
1991	Туркменистан ја објавил својата независност.
1991	Во Полска биле спроведени првите демократски избори.
1998	Герхард Шредер станал канцелар на Германија, по оставката на Хелмут Кол.
1999	Фустанот на Мерилин Монро која го носела додека ја пеела песната „Happy Birthay, Mr. President“ на претседателот на САД, Џон Кенеди, бил продаден за рекордни 1.267.500 долари, што претставува рекордна сума на пари потрошени во аукција при таква намена.

Родени:

1272	Вацлав II — крал на Чешка и Полска.
1728	Џемс Кук — англиски морепловец и истражувач.
1759	Ференц Казинци — унгарски поет.
1782	Николо Паганини — италијански виртуоз на виолина и композитор.
1858	Теодор Рузвелт — претседател на САД.
1885	Владимир Чоровиќ — српски историчар.
1892	Грасилијано Рамос — бразилски писател.
1898	Димче Зографски — македонски револуционер и општествено-политички работник.
1920	Стефан Наумов - Стив — народен херој на Македонија.
1923	Рој Лихтенштајн — американски сликар.
1928	Мирослав Филип — чешки шахист.
1932	Силвија Плат — американска поетеса и писателка.
1939	Џон Клиз — британски комичар и глумец, еден од основачите на дружината „Монти Пајтон“.
1952	Роберто Бенињи — италијански глумец, комичар и режисер.
1952	Френсис Фукујама — американски филозоф, политичко-економски аналитичар и автор.
1957	Глен Ходл — англиски фудбалер.
1958	Сајмон Ле Бон — британски поп-музичар, пејач на групата „Дјуран Дјуран“ (Duran Duran).
1970	Сергеј Филин — руски балетан.
1972	Марија Мутола — атлетичарка од Мозамбик.
1975	Предраг Дробњак — црногорски кошаркар.
1980	Бартош Хузарски — полски велосипедист.
1981	Волкан Демирел — турски фудбалски голман.
1984	Даниел Субашиќ — хрватски фудбалски голман.
1992	Стефан Ел Шарави — италијански фудбалер.
1994	Курт Зума — француски фудбалер.

Починале:

1449	Улуг Бег — тимуридски монголски владетел, математичар и астроном.
1505	Иван III Василевич — кнез на Московското кнежевство и „голем кнез на сите Руси“ .
1605	Акбар Велики — цар на Индија.
1949	Марсел Сердан — светски шампион во бокс.
1949	Франтишек Халас — чешки поет и есеист.
1949	Анте Тресиќ-Павичиќ — хрватски писател и политичар.
1974	Сејмур Харис — американски економист.
1990	Уго Тањаци — италијански глумец.
1992	Дејвид Бом — американски физичар.
1993	Винсент Прајс — американски глумец.
1995	Слободан Селениќ — српски писател.
2009	Миле Попоски — македонски писател, сценарист и преведувач.
2010	Нестор Киршнер — претседател на Аргентина (р. 1950)
2013	Лу Рид — американски рок музичар, член на групата „Велвет андерграунд“ (Velvet Underground).

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика ·
логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Европа · Јужна Америка · Азија · Африка · Северна Америка · Антарктик · Океанија

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — Централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — Проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.

Збратимени проекти

Википедија е проект на фондацијата Викимедија — непрофитна организација, која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич

најгоре · превчитај ја страницава · статистики · односи со јавноста · пријавете неправилност · village pump