Настани во декември
1918 | Создадено Кралството на Србите, Хрватите и Словенците. |
1991 | Украинските гласачи со огромно мнозинство гласаат позитивно за независност од Советскиот Сојуз. |
1995 | Хавиер Солана е избран за генерален секретар на НАТО. |
2018 | Андрес Мануел Лопес Обрадор станува претседател на Мексико. |
1772 | Основано Кралското физиографско друштво во Лунд, Шведска. |
1804 | Наполеон Бонапарт е крунисан за цар на Франција. |
1805 | Наполеон Бонапарт ги победил руските и австриските трупи кај Аустерлиц (место кај Брно, во Чешка). Француската војска (околу 73.000 војници) ги поразила сојузничките сили на Русија (околу 70.000 војници) и на Австрија (околу 15.000 војници). Австрискиот цар Франц II утредента склучил примирје со Наполеон. Аустерлиц подоцна станал поим за брза победа. |
1942 | Во Чикаго за првпат практично бил остварен процесот на јадрено цепење. Експериментот успешно го извеле научниците кои работеле на тајниот проект за производство на првата атомска бомба. |
1946 | По борбата што се водела помеѓу македонските партизани и грчката владина војска на патот Лерин - Песодер, грчките власти започнале со терор во селото Буф. Околу 200 полицајци и 80 вооружени монархисти од околните села вршеле грабежи, горење и пустошење. Запалиле 46 трла, плевни, воденици, ѕверски мачеле 28 невини Македонци. |
1956 | Фидел Кастро и помала група кубански револуционери се истовариле на Куба и започнале борба, која завршила со соборување на диктаторскиот режим на Баиста. |
1993 | Франција официјално објави дека ќе воспостави дипломатски односи со Република Македонија. |
1997 | Во Новокузнецк, од експлозија на метан во рудникот за јаглен Зирјановскаја, загинале 61 рудар. |
1942 | Во Тетово излезе првиот број на весникот на Окружниот комитет на КПЈ за територијата на Македонија под италијанска окупација „Востаник“. Излегуваше до февруари 1943 година. |
1944 | Грчка граѓанска војна: Во Атина избиле судири помеѓу ЕЛАС и владините сили поддржани од британската војска. |
1967 | Лекарите во Кејптаун, во Јужноафриканската Република, објавија дека во болницата „Гроте Шур“, за првпат во историјата, е извршено успешно пресадување на човечко срце. Екипата на чело со д-р Кристијан Барнар изврши операција врз заболениот Луис Вашкански, меѓутоа тој умре по десетина дена. |
1984 | Во Бопал, Индија, во фабриката за пестициди во мнозинска сопственост на американската компанија „Јунион Карбид“ се случила катастрофа во која загинале повеќе од 3.800 луѓе, а помеѓу 150.000 и 600.000 луѓе претрпеле здравствени последици. Бопалската катастрофа претставува најголема индустриска катастрофа во светот. |
1993 | САД отворија Канцеларија за врски во Скопје, а на чело на ова дипломатско претставништво е поставен Роберт Норман. |
1997 | Германското Министерство за одбрана поведе дисциплинска постапка против шестмина војници, кои просториите во нивните касарни ги украсувале со слики на Адолф Хитлер и со нацистички знамиња. |
2012 | Најмалку 475 луѓе загинале кога тајфунот „Бофа“ ги погодил Филипините. |
1993 | На изборниот Архиепископско-црковен народен собир на МПЦ, што се одржа во катедралниот храм на охридските архиепископи „Св. Софија“, во Охрид, Митрополитот Повардарски Господин Михаил, е избран за поглавар на Македонската православна црква, станувајќи Господин Господин Михаил. |
1993 | Сооронбај Жеенбеков станува престедател на Киргистан. |
1492 | Кристофер Колумбо во Карипското Море го откри островот Санто Доминго. |
1848 | Во цела Америка почна „златната треска“ откако американскиот претседател, Џемс Полк објави дека во Калифорнија е пронајдено злато. |
1931 | Црква на Исус Христос Спасителот во Москва беше уништен од страна наредба на Јосиф Сталин. |
1997 | Вулканот Безимјани на полуостровот Камчатка, на Рускиот Далечен Исток, повторно е активиран, при што се формираше вулкански прав од осум до девет километри над Земјината површина. |
1768 | Објавено е првото издание на „Енциклопедија Британика“. |
1897 | Лондон станал првиот град во кој таксистите добивале дозволи за работа. |
1917 | Објавена е независноста на Финска. |
1917 | Во Експлозијата во Халифакс, во Канада, предизвикана од судир на бродови со муниција, загинале над 1900 луѓе и бил уништен поголем дел од градот. |
1929 | Во Република Турција, жените беа изедначени со мажите во поглед на правото на глас. |
1941 | Почна контраофанзивата на силите на Црвената армија против германските сили на фронтот пред Москва. На фронтот, широк 300 километри, беа пробиени германските линии. Нацистичките девизии беа прегазени или опколени, а подоцна разбиени. |
1991 | Распаѓање на СФРЈ: Во Хрватска, единиците на ЈНА го бомбардирале Дубровник по шестмесечна опсада. |
2015 | Во Ерменија одржан референдум, на кој народот изгласал земјата да стане парламентарна република, заменувајќи го доготашниот полупретседателски систем. |
2021 | Карл Нехамер станува канцелар на Австрија. |
43 п.н.е. | Марко Тулиј Цицерон, еден од најголемите оратори, државници и филозофи на Стариот Рим е убиен од приврзаниците на Марко Антониј при обидот да пребега во Македонија. |
1900 | Макс Планк ги открил законите за црнотелесно зрачење. |
1917 | Прва светска војна: САД ѝ објавиле војна на Австроунгарија. |
1941 | Втора светска војна: Јапонската царска морнарица извршила напад на Перл Харбор со цел да ја неутрализира воената моќ на САД во Тихиот Океан. |
1988 | Во Ерменија, тогашен СССР, силен земјотрес го разурнал регионот Спитак при што загинале над 25.000 луѓе. |
1995 | Во Атина, дипломатот Александар Маљас, беше наименуван за шеф на канцеларијата за врски, во главниот град на Република Македонија, Скопје. |
2005 | Уапсен е Анте Готовина, хрватски генерал, баран од Хашкиот трибунал, на Канарските Острови. |
883 | Свети Климент Охридски, родоначалник на словенската литература и црковно беседништво, прв оригнален словенски и македонски поет, говорник, преведувач, заштитник на Охрид е назначен за прв словенски епископ на Балканот. |
1914 | Германските воени бродови по враќањето од Тихиот Океан требаше, според планот на адмирал Шпе, да ја уништи англиската база на Фокландските Острови. Кога Англичаните отворија оган Шпе сфати дека наишол на многу голем отпор од очекуваниот. Во оваа поморска битка Германците претрпеа големи загуби во бродови и во луѓе. |
1925 | По неуспешниот пуч на нацистите во Минхен во 1923 година, нивниот водач Адолф Хитлер ја објави книгата „Мојата борба“, во која ја разработува националистичката фашистичко - расистичка идеологија на агресивниот германски национализам. |
1948 | Во Лерин три жени Македонки од селото Екши - Су, Леринско беа обвинети за соработка со НОФ и со партизаните, за што беа осудени на смрт и стрелани. |
1949 | Во околината на градот Панаѓуриште (Бугарија) е пронајдено познатото Панаѓуришко богатство од златни предмети од стара Тракија (IV-III век п.н.е.). |
1991 | Во Токио, „Црвена ѕвезда“ го освоила Интерконтиненталниот куп, победувајќи го во финалето тимот на „Коло Коло“ со 3:0. |
1994 | Белгискиот министер за одбрана Лео Делкроа поднесе оставка поради обвинувањето околу финансирањето на една куќа што ја купил во јужниот дел на Франција. |
1997 | Двете најголеми швајцарски банки соопштиле дека се интегрираат, со што се основала во тоа време најголемата банка на светот со вкупна актива од еден билиони (1012) долари. |
1824 | Легендарниот латиноамерикански водач Симон Боливар ја поразил шпанската војска во историската Битка кај Ајакучо, Перу. |
1905 | Во Франција со указ е извршено одвојувањето на државата и црквата. |
1940 | Втора светска војна: Во Северна Африка почна офанзивата на VIII Британска армија против германските окупациони трупи. |
1961 | Тангањика, поранешната британска колонија, стана независна држава во рамките на Комонвелтот, а од 09.12.1962 година стана Република. Две години подоцна, на 26 април 1964 година со обединувањето на Тангањика и на Занзибар настана Обединета Република Танзанија. |
1997 | Во Брисел, генералните директори на царинските служби на Белгија и Македонија, Илија Илоски и Ван Валегем, парафираа Спогодба за царинска соработка. |
1868 | Првите семафори биле поставени во Лондон. Ноќе биле осветлувани со зелена и црвена гасна ламба. |
1901 | Доделени се првите Нобелови награди. |
1913 | Познатата слика на Леонардо да Винчи „Мона Лиза“ е вратена во парискиот музеј Лувр, од каде што две години порано беше украдена. |
1936 | По само 325 дена на британскиот престол, Едвард VIII абдицирал за да може да се ожени со својата избраничка Волис Симпсон. Го наследил неговиот брат принцот Алберт, кој владеел како Џорџ VI, татко на кралицата Елизабета II. |
1948 | Генералното собрание на ОН ја усвоило Универзалната декларација за правата на човекот. По тој повод, овој ден се смета за Ден на човековите права. |
1964 | Познатиот црнечки политичар и борец за црнечките права во САД Мартин Лутер Кинг ја доби Нобеловата награда за мир. |
1979 | Мајка Тереза ја доби Нобеловата награда за мир. |
1991 | Одржан е референдум за независност на Нагорно-Карабах. |
1992 | Британскиот престолонаследник принцот Чарлс и неговата сопруга, принцезата Дајана се разведоа. Нивното венчавање во катедралата Сент Пол на 29 јули 1981 година беше светски медиумски настан. |
1816 | Индијана станува 19-та американска држава. |
1937 | Италија го напушта Друштвото на народите. |
1941 | Втора светска војна: САД им објавија војна на Германија и на Италија. |
1941 | Втора светска војна: Германија и Италија објавуваат војна на САД. |
1946 | Со одлука на Генералното собрание на ООН основан е Меѓународниот фонд на ОН за помош на децата (УНИЦЕФ). Како најблагородна организација на ОН во 1965 година, ја доби Нобеловата награда за мир. Седиштето на УНИЦЕФ е во Њујорк. |
1958 | Горна Волта (Буркина Фасо) ја објавува својата независност од Франција |
1972 | Американските космонаути и членови на екипажот на вселенскиот брод „Аполо 17“ стапнаа на Месечината. Тоа беше последната мисија во рамките на американската програма „Аполо“. |
1993 | Во Скопје повеќе од 60 делегати младинци одржаа Основачко Собрание и ја конституираа организацијата „Млади социјалисти“, како подмладок на Социјалистичката партија на Македонија. |
1996 | Во Битола е одржано основачкото собрание на Националниот сојуз на студентите на Македеонија. |
2008 | Во Њујорк е уапсен Бернард Мадоф, човекот кој преку пирамидални инвестициски измами успеал да проневери скоро 65 милијарди долари од инвеститорите. Осуден е на 29 јуни 2009 г. на 150 години затвор без право на помилување. |
1642 | Холандскиот морепловец Абел Тасман го открил Нов Зеланд, во југозападниот дел на Тихиот Океан, југоисточно од Австралија. Нов Зеланд бил британска колонија од 1841 година, а британски доминион од 1907 година, кога влегол во составот на Британската заедница на народите како независна држава. |
1963 | Кенија се стекнала со независност и била прогласена за република во рамките на британскиот Комонвелт. |
1979 | НАТО дозволил инсталирање на ракети во Европа. |
1997 | Пијаното на познатиот композитор и диригент, Леонард Бернштајн, на една аукција во „Сотби“, било продадено за 387.500 американски долари. |
1997 | Во Париз почнало судењето на Карлос Шакалот, „професионален револуционер“ од Венецуела, чие вистинско име е Илич Рамирес Санчес. Тој бил обвинет за некои од најспектакуларните герилски операции во 1970-те и 1980-те години. |
1294 | По пет месеци по изборот, папата Целестин V абдицирал за да се посвети на испосништвото. Тоа е единствен случај на абдикација на папа. |
1545 | Започнал Соборот од Тренто, XIX вселенски собор на католичката црква, кој со прекини траел 18 години. |
1642 | Холандскиот морепловец Абел Тасман бил првиот Европеец кој стигнал до Нов Зеланд. |
1992 | На границата меѓу Република Македонија и Албанија беа отворени три нови гранични премини. |
1995 | Генералното собрание на ООН во Њујорк, со мнозинство гласови гласаше во полза за итно запирање на јадрените проби кои се изведуваат во Франција и Кина, единствени земји што изведуваат контроверзни проби. |
1782 | За првпат полетал балонот на браќата Монголфје. |
1911 | Експедицијата на норвешкиот поларен истражувач Роалд Амундсен стапи на Јужниот Пол, дотогаш неосвоена точка на нашата планета. Еден месец подоцна тоа го направи и англискиот истражувач Роберт Скот. |
1955 | Австралија, Албанија, Бугарија, Јордан, Камбоџа, Либија, Унгарија и Цејлон беа примени за членки на Обединетите нации. |
1964 | Во Скопје, од едно импровизирано студио во Нерези и со една репортажна кола (по земјотресот на 26 јули 1963 година на Скопје му беа подарени стари репортажни коли од Велика Британија и од Италија), е емитуван првиот македонски ТВ весник на РТВ Скопје. Со тоа почна редовната програма на ТВ Скопје. |
1994 | Во Скопје е одбележана 50 годишнината на АФЖ. |
1995 | Потпишан е Дејтонскиот мировен договор, со кој е ставен крај на воениот конфликт во Босна и Херцеговина. Потписници на договорот се Алија Изетбеговиќ, претседател на претседателството на Босна и Херцеговина, Фрањо Туѓман, претседател на Република Хрватска и Слободан Милошевиќ, претседател на СР Југославија. |
1891 | Ковчегот со посмртните останки на Наполеон Бонапарт бил положен во „Домот на инвалидите“ во Париз, по 19 години од неговата смрт на островот Св. Елена. |
1891 | Џејмс Нејсмит им ја претставил на своите ученици првата верзија на кошарката, со по девет играчи и корпи на земја. |
1941 | Греманските војници погубиле над 15.000 Евреи во Дробицки Јар, близу до Харков, денешна Украина. |
1945 | Симфонискиот оркестар на денешната Македонска филхармонија го оддржал својот прв симфониски концерт. |
1946 | Во Скопје започнале првите предавања на Филозофскиот факултет — наследник на стариот скопски филозофски факултет (во склоп на Белградскиот) и прв факултет при Универзитетот во Скопје, денес „Св. Кирил и Методиј“. |
1961 | Судот во Ерусалим го осудил на смрт нацистичкиот злосторник Адолф Ајхман, одговорен за смртта на повеќе стотици илјади невини цивили во Втората светска војна. |
1994 | По едномесечна политичка криза, Џон Брутон станал нов премиер на Република Ирска. |
1999 | Борис Трајковски ја презел должноста Претседател на Република Македонија. |
1946 | Започнува со работа обновениот Филозофски факултет во Скопје, наследник на истоимениот факултет отворен во 1920 г. Оваа година станува првиот факултет во Македонија на македонски јазик и првата високошколска установа на идниот Скопски универзитет. |
1993 | Со размена на официјални документи, во Скопје, шест земји членки на ЕУ — Велика Британија, Германија, Франција, Италија, Холандија и Данска - воспоставиле целосни дипломатски односи со Република Македонија. |
1945 | Во Костур, Егејска Македонија, започна судскиот процес против 106 Македонци од гратчето Хрупишта, Костурско, обвинети за соработка со окупаторот и покрај тоа што повеќето од нив беа борци на ЕЛАС. Некои од нив беа осудени на казна доживотен затвор, а други на временски казни. |
1538 | Папата Павле III го екскомуницирал Хенри VIII од католичката црква. За возврат, Хенри ја укинал неговата јурисдикција и го иницирал осамостојувањето на Црквата на Англија. |
1577 | По налог на кралицата Елизабета I, Франсис Дрејк отпловил од Плимут, Англија, на тајна мисија да го истражи тихоокеанскиот брег на Америка. |
1903 | Во Северна Каролина, во САД, браќата Рајт го извршиле првиот лет со машина потешка од воздухот. |
1970 | Работничките протести во Полска против покачувањето на цените на храната биле крваво задушени со пукање во протестантите од војската и полицијата, при што загинале околу 40 луѓе, а стотици биле ранети. |
1991 | Турција, ги призна сите советски републики, кои прогласија независност. |
1993 | Финска ја призна Република Македонија. Претседателот Мауно Коивисто го објави признавањето на службен прием и му врачи акт и го овласти Министерството за надворешни работи да воспостави дипломатски односи со Македонија. |
1989 | Емитувана е првата епизода на „Симпсонови“. |
2005 | Република Македонија доби статус на кандидат за членка на Европската Унија. |
2004 | Избрана владата на Република Македонија, предводена од Владо Бучковски. |
1828 | Силен земјотрес го разурна јапонскиот град Нагаока, при што загинаа 30.000 луѓе. |
1958 | Лансиран SCORE, првиот комуникациски сателит во орбита околу Земјата |
1965 | Девет африкански држави ги прекинаа дипломатските односи со Велика Британија, откако Лондон му даде поддршка на расистичкиот режим во Родезија. |
1970 | Во Италија е усвоен Законот за развод на бракот и покрај големото противење на Католичката црква. |
1994 | Поранешниот американски претседател, Џими Картер пристигна на сараевскиот аеродром, со што ја започна втората етапа од својата посредничка мисија во БиХ. |
1865 | Укинато е ропството во Соединетите Американски Држави. |
1956 | Јапонија е примена за член на Организацијата на Обединетите нации. |
1941 | Во Вашингтон почна конференцијата на претставниците на 26 држави - сојузнички во Втората светска војна. Беше решено на 1 јануари 1942 година да се објави декларација на сојузниците за тоа дека ќе ја продолжат војната против силите на Оската и против нивните приврзаници сè до нивната капитулација и дека нема да се склучува примирје со непријателот. |
1942 | Бугарската полиција ги открива и апси членовите на покраинскиот комитет на КПЈ за Македонија народните херои Мирче Ацев и Страшо Пинџур (кои подоцна на ѕверски начин се убиени). Во истата акција запленета и печатницата на ПК КПЈ за Македонија „Гоце Делчев“. |
1940 | Како врховен командант на Вермахтот, Адолф Хитлер ја потпиша Директивата бр. 1, за напад на Советскиот Сојуз, позната во историјата на како „План Барбароса“. |
1942 | Во манастирот „Св. Никола“ во с. Прилепец, прилепско, во борба против бугарската окупаторска војска и полиција, откако беа предадени, загинаа деветмина борци на партизанскиот одред „Ѓорче Петров“. Борбата на Прилепец, претставува легенда за херојството на македонските партизани во борбата за слобода. |
1991 | На патот Скопје - Белград загина Јордан Мијалков, првиот министер за внатрешни работи во независна Македонија. |
1997 | Во Индонезија се урна авион „Боинг 737“ на сингапурската авиокомпанија „Силк ер“, кој летал од Сингапур за Џакарта. Во несреќата загинаа 104 лица. |
1582 | По неколку други европски земји, и во Франција е воведен грегоријанскиот календар, со прескокнување на 10 дена, и сметајќи го денот по 9 декември како 20 декември. |
1830 | Учесниците на Лондонската конференција, на која беа застапени Британија, Франција, Австрија, Прусија и Русија, се согласија за одделување на Белгија и Холандија, по востанието што го кренаа Белгијците, за да формираат независна држава. |
1994 | Непопусливоста во разговорите меѓу руското и чеченското раководство доведе до жестоки борби во главниот град на Чеченија, Грозни и до стотици загинати невини граѓани. |
1902 | Француските научници Марија и Пјер Кири лабораториски издвоија нов елемент - радиум што го открија уште во 1898 година. Тие тогаш, само утврдија дека радиумот постои, но беа потребни низа години голема работа, трпеливост и самооткажување додека, Марија Кири успеа лабораториски да ги издвои чистите честички на радиумот. Во 1903 година Марија и Пјер Кири ја добија Нобелова награда за физика. |
1991 | Во Минск, БССР формирана е Заедницата на независни држави. |
1994 | Група селани во Перу, открија 30 добро сочувани мумии од периодот пред Инките, во една пештера, во југоисточниот дел на земјата. Археолозите веруваат дека, откриените мумии се стари 800 години. |
1994 | Русија успешно ја тестира новата интерконтинентална ракета на полигонот во Плесецк, во северниот регион Архангел. Ракетата „Топол-М“, претставува прва ракета целосно направена во Русија, која ќе ги замени седумте поранешни видови на ракети што беа произведени во Украина. |
1968 | Соединетите Американски Држави го лансираа кон Месечината вселенскиот брод „Аполо 8“ со човечки екипаж (Френк Бормен, Џемс Ловел и Вилијам Андерс). Бродот десет пати ја обиколи Месечината и на 27 декември 1968 година, успешно се спушти на Земјата. |
1945 | Грчката жандармерија го уапси секретарот на реонскиот комитет на КПГ, Таки Белчев и офицерот на ЕЛАС, Понто Влахов од селото Пилкати, Костурско. Идниот ден во селото Калевишта, костурско на ѕверски начин беа убиени. |
1514 | Диего Веласкес де Куељар го основа градот Тринидад во Куба. |
1808 | Лудвиг ван Бетовен ја одржал премиерата на својата Петта симфонија во Виена. |
1849 | Во последен миг е откажано погубувањето на Фјодор Достоевски. |
1943 | Се одржа прв конгрес на Народноослободителниот младински сојуз на Македонија (НОМСМ). Одлуките на овој конгрес имаа за цел да ја засилат борбата против окупаторот, да се ангажира младината во создавањето на народната власт, да работи на културното-просветното поле и друго. |
1999 | Основана е Либералната партија на Македонија. |
2008 | Љубомир Фрчковски е осуден за клевета, навреда и омаловажување на Никола Груевски, изнесени во колумна во весникот „Дневник“. |
1888 | Винсент ван Гог си отсекол делче од левото уво. |
1944 | Во Скопје излезе првиот број на весникот „Бирлик“ на турски јазик, како орган на НОФ на Македонија. |
1947 | Откриен е транзисторот, кој физичарите Џон Бардин, Волтер Братин и Вилијам Шокли го развиле во лабораториите Бел во САД. |
1991 | Во Скопје е регистрирано здружението Млади европски федералисти на Македонија, со седиште во Скопје. За претседател е избран Нано Ружин. |
1993 | Официјално е отворена Амбасадата на Велика Британија во Република Македонија. За амбасадор, е наименуван Тони Милсон. |
563 | Базиликата Света Софија во Цариград, по два пожарa и три земјотреси во кои била двапати целосно и уште двапати делумно уништена, била повторно изградена и осветена од патријархот Евтихиј. |
1294 | Избран е папата Бонифациј VIII, по абдикацијата на Св. Целестин V. |
1943 | Претседателот на САД, Франклин Рузвелт соопшти дека, Двајт Ајзенхауер ќе командува со силите за време на инвазијата на Европа, окупирана од германските сили. |
1951 | Либија стана независна држава и се организира како уставно кралство со собрание и сенат. Идриз I се прогласува за крал на Либија. |
1974 | Во Велес е основан аматерскиот драмски театар „Јордан Хаџи Констатинов - Џинот“. |
1993 | Илјадници луѓе станаа бездомници, откако од Франција, па сè до делови на Украина, се забележани најголемите поплави во ова столетие. |
1999 | Малиот Принц од Антоан де Сент Егзипери е прогласена за „книга на XX век“ во Франција. |
800 | Папата Лав III во Рим го крунисува франкискиот владетел Карло Велики за Свет римски цар, титула што ја носеле германските монарси сè до времето на Наполеон Бонапарт. |
1066 | Во Вестминстерската опатија во Лондон за англиски крал беше крунисан норманскиот војвода Вилијам I. |
1688 | Во Франција пребегал Јаков II, последниот англиски крал од династијата Стјуарди, тргнат од престолот поради апсолутистичката политика и натурање на римокатоличката вера. |
1717 | Се случила катастрофалната „Божиќна поплава“ — северозападна бура, што ги погодила крајбрежните предели на Холандија, Германија и Скандинавија вечерта воочи Божиќ. Во поплавата се удавиле вкупно 14.000 лица. |
1741 | Шведскиот физичар Андерс Целзиус ја создал скалата од 100 степени за мерење на температурата — Целзиусовата скала. |
1776 | Генералот Џорџ Вашингтон ги префрлил силите со кои командувал преку реката Делавер во Њу Џерси и неочекувано ги нападнал германските платеници кои во Американската војна за независност се бореле на страната на Британците. |
1903 | Во Софија излезе од печат книгата „За македонцките работи“ од македонскиот револуционер, публицист и јазичар Крсте Петков Мисирков. Во неа Мисирков ја истакнува и ја заштитува националната индивидуалност на македонскиот народ и неговото право на самостоен културен и национален развој. На едно место во книгата пишува: „Македонците, како посебен словенски народ, што низ вековите ја делел судбината заедно со соседните словенски и несловенски народи, си имаат сопствена национална историја и култура“. |
1914 | Во Првата светска војна на Западниот фронт стапи на сила легендарното неофицијално „божикно примирје“, кога група британски и германски војници го откажаа пукањето, излегувајќи од рововите и сретнувајќи се на ничија територија помеѓу завојуваните страни |
1926 | Јапонскиот регент принцот Хирохито го наследи престолот на Јапонија по смртта на неговиот татко, царот Јошихито. |
1943 | Британското министерство за надворешни работи во Втората светска војна му испрати телеграма на премиерот Винстон Черчил во која пишува: „Нашата политика мора да се потпре на фактот — партизаните ќе завладеат во Југославија. Тие се за нас, од воен аспект, од голема корист и мораме да им дадеме полна поддршка. Воените причини се поважни од политичките...“. Меѓутоа, ова нема да важи за македонските партизани од ДАГ во Егејска Македонија, кои подоцна ќе бидат гонети. |
1971 | Во пожар во еден хотел во Сеул, главниот град на Јужна Кореја, загинаа 139 луѓе. |
1979 | Советски трупи влегоа во Авганистан, во прва воена интервенција на Советскиот Сојуз надвор од Варшавскиот пакт, а официјална Москва ова го објасни како интервенција со цел да се спречи граѓанската војна во земјата. |
1989 | Сменетиот романски диктаторски пар Николае и Елена Чаушеску се стрелани во Трговиште по тајното и брзо судење. |
1991 | Михаил Горбачов поднесува оставка на местото претседател на СССР, и должноста му ја предава на Борис Елцин. |
1991 | Во Штип, во издание на Културно-просветната зедница на Штип, излезе првиот број на весникот „Опсерватор“. |
1995 | На парламентарните избори во Турција, победија исламистите од РЕФАХ (конзервативно - исламистичката партија за просперитет), на чело со водачот на партијата Неџмедин Ербакан. |
1995 | Во поплавите на истокот од Јужна Африка загинаа најмалку 124 лица. |
1997 | На Куба за првпат после три децении јавно е прославен Божиќ, а претседателот Фидел Кастро го прогласил тој ден за празник во чест на папата кој во јануари 1998 ја посетил Куба. |
2000 | Во пожар кој го зафати центарот на кинескиот град Луојанг животот го загубија најмалку 309 луѓе. |
2003 | При падот на патничкиот авион „Боинг 727“ во Атлантскиот Океан набрзо по полетувањето од Бенин кон Либан загинаа 138 патници и членови на екипажот, вклучувајќи 15 офицери на армијата на Бангладеш, додека 22 лица ја преживеаја несреќата. |
2003 | Звездан Јовановиќ го призна убиството на српскиот премиер Зоран Ѓинѓиќ. |
1805 | По победата кај Аустерлиц, Наполеон и го наметна на поразената Австрија понижувачкиот Пожунски мир, со кој и ги одзеде Венеција, Тирол и далматинското крајбрежје. За да го отстрани австриското влијание врз германските држави, францускиот цар ја создаде Рајнскиот Сојуз, сателитска држава на Франција. |
1898 | Пјер и Марија Кири го откриле радиоактивниот елемент радиум. |
1942 | Во околината на Кардица, Грција, е извршена смртната пресуда на шестемина македонски првоборци и комунисти: Ристо Андриовски, Живко Кенков, Наум Москов, Стасо Скивински, Наум Журков и Кољо Шекров. На овие револуционери им беше судено во Атина, на 12 декември 1942 година. |
1943 | Во селото Мрежичко, Мариовско, Првата македонско-косовска бригада го нападна бугарскиот граничен подотсек и граничната караула „Турски рид“. Притоа загинаа 24, беа ранети 14, а заробени осум бугарски војници. |
1945 | Во Солун е одржан пленум на Бирото на КПГ за Македонија и Тракија. На пленумот, кој траеше два дена, генералниот секретар на КПГ, Никос Захаријадис во својот говор, меѓу другото истакна дека туѓите сили треба да се повлечат од Грција, за да остане народот сам и суверено да ги реши своите проблеми. Во продолжение на говорот Захаријадис ја призна македонската организација НОФ, како демократска и антифашистичка и изрази готовност за соработка со неа. |
1991 | Сојузниот парламент на СССР на својата последна седница го објави своето распуштање. По напуштањето на преседателската функција, Михаил Горбачов го потпиша Указот со кој „атомското копче“, му го предаде на Борис Елцин. |
2003 | Катастрофален земјотрес во Бам, Иран. Загинаа 26.000 луѓе. |
2004 | Катастрофален земјотрес со јачина од 9,3 степени според Рихтеровата скала, го погоди дното на Индискиот Океан. Како последица на земјотресот и цунамите кои ги зафатија Индонезија, Шри Ланка, Индија и Тајланд, загинаа 186.983 лица, а 42.883 се сметаат за исчезнати. Овој настан се смета за најголема природна катастрофа во современата историја. |
2012 | Шинзо Абе по вторпат станува Премиер на Јапонија. |
1938 | Во Скопје за првпат е изведена драмата „Парите се отепувачка“ од драмскиот писател Ристо Крле. |
1945 | Стапи во сила Договорот за основање Меѓународен монетарен фонд (ММФ), усвоен на Монетарната и финансиската конференција на Обединетите нации, во јули 1944 година, во Бретон Вудс, со учество на претставници од 44 земји, а со задача да ја унапредува меѓународната трговија, да воспоставува и да одржува валутна стабилност во светот. |
1949 | Холандската кралица Јулијана потпиша документ со кој и е даден суверенитет на Индонезија, по повеќе од три века холандска колонијална управа. |
1979 | Во Авганистан е извршен државен удар со директно воено мешање на СССР. Првпат Советскиот Сојуз, изврши интервенција во земја која е членка на Варшавскиот пакт. |
1992 | Магазинот „Тајм“ го именува Бил Клинтон за „човек на годината“. |
1993 | Најмалку 26 лица загинаа, а 16 исчезнаа, како последица од тајфунот „Нел“ што ги погоди јужните Филипини. |
1895 | Во Париз, во просториите на „Гранд кафе“, браќата Луј и Огист Лимиер, организираа прва филмска проекција. Тоа беа првите „подвижни слики“ во историјата, кратки филмови. Оваа филмска претстава предизвика воодушевување кај публиката и се смета за датум на раѓањето на кинетомаграфијата. Само десет години подоцна, битолските браќа Манаки, Јанаки и Милтон, го снимија првиот филмски кадар на Балканот. |
1908 | Од земјотрес во Месина и Калабрија, во Италија, загинаа околу 83.000 лица. |
1943 | Во селата Прждево и Клисура, кај Неготино, партизанскиот баталјон „Страшо Пинџур“ ги нападна германските делови за врска и деловите за противавионски извидувања. По куса борба кај селото Прждево, загинаа седум германски војници, додека нападот врз селото Клисура, не успеал поради интервенција на бугарските единици од Кавадарци и Демир Капија. |
1944 | Во Скопје почна тридневната работа на Второто (вонредно) заседание на АСНОМ. |
1944 | Во Скопје почна да работи Радио Скопје на куси бранови од 50 метри на македонски јазик. Првата емисија што ја емитуваше беше преносот од Второто (вонредно) заседание на АСНОМ. |
1995 | Од космодромот во Бајконур, Казахстан, од една руска носечка ракета, е лансиран сателит од индиско производство. Заедно со сателитот беше уште едно летало, наречено „Скипер“, сопственост на Универзитетот во Јута, САД. |
1997 | Долготрајните недоразбирања во Австралиската епархија на МПЦ, во Мелбурн кулминираа и со масовна тепачка меѓу приврзаниците на спротивставените страни (на приврзаниците и противниците на владиката Петар), пред редовната богослужба во МПЦ „Свети Ѓорѓи“ и „Пресвета Богородица“, во мелбурнското предградие Епинг. |
1943 | Во местото Провањеница, во атарот на селото Канарево, кумановско, бугарската војска и полиција стрелала осум луѓе од селото Орах, еден од селото Канарево и еден од селото Длабочица. Притоа 77 луѓе од Орах биле интернирани во Бугарија. |
1944 | Основана Македонската стопанска банка. |
1992 | Долниот дом на холандскиот Парламент донел одлука за признавање на Република Македонија. |
1993 | Владите на Полска и на Република Македонија донеле одлуки за воспоставување дипломатски односи во ранг на вонредни и ополномоштени амбасадори. |
1993 | Исланд и на Република Македонија воспоставиле дипломатски односи. |
1997 | Во Хонгконг започнало систематско санитарно колење на целокупната популација на кокошки (1,25 милиони), за да се спречи ширењето на птичјиот грип. |
1911 | Во Кина е укината монархијата, а на чело на новосоздадената република застана Сун Јат Сен, дотогашен привремен претседател и водач на кинеската Народна партија — Куоминтанг. |
1943 | Бугарските сили и контрачетниците од Куманово, Младо Нагоричане, Страцин, Крива Паланка, Врање, Пирот и од други места, го почнаа дејствувањето на кумановско-врањското подрачје за да ги уништат македонските, јужноморавските и косовските единици. Но, тие вешто го одбегнуваа судирот. Незадоволни од исходот на десетдневната акција, непријателските сили го собраа селаните на возраст од 19 до 50 години и повеќемина од нив интернираа во Бугарија. |
1949 | Во Скопје е формиран Балетскиот ансамбл при Македонскиот народен театар под раководство на Ѓорѓи Македонски и неговата соработничка Анелиза Асман. |
1964 | Основана е Конференцијата на Обединетите нации за трговија и развој - УНКТАД. |
1996 | Министерството за надворешни работи на Република Македонија соопшти дека Македонија и Оман воспоставиле дипломатски односи. |
2006 | Над поранешниот претседател на Ирак, Садам Хусеин била извршена смртна казна за злодела против човештвото. |
1941 | Во Струга, спроти новата 1942 година е испеана познатата песна „Денес над Македонија се раѓа" — денешната химна на Република Македонија. |
1946 | Донесен е првиот Устав на Народна Република Македонија. |
2022 | Хрватска го усвојува еврото како државна валута, исфрлајќи ја куната. |