Википедија

Елизабета II

кралица на Обединетото Кралство и земјите од Комонвелтот

Елизабета II (англиски: Elizabeth II) цело име: Елизабета Александра Мери Виндзор (21 април 1926 - 8 септември 2022) — поранешна кралица на шеснаесет независни држави и нивни прекуморски територии здружени во сојузот наречен Комонвелт. Стапила на престолот во 1952 г. и владеела сè до нејзината смрт во 2022 г.

Елизабета II
Раководител на Комонвелтот
На престол6 февруари 1952—8 септември 2022
Крунисување2 јуни 1953
ПретходникЏорџ VI
НаследникЧарлс III
Премиерисписок
Роден(а)21 април 1926(1926-04-21)
Мејфер, Лондон, Англија
Починал(а)8 септември 2022(2022-09-08) (возр. 96)
Балморал, Шкотска
СопружникПринц Филип, Војвода од Единбург
Деца
Detail
Полно име
Елизабета Александра Мери
ДинастијаВиндзор
ТаткоЏорџ VI
МајкаЕлизабета Боуз-Лајон
ВероисповедАнгликанска црква и Црква на Шкотска
Потпис

Покрај Обединетото Кралство, Елизабета II била и Кралица и на Канада, Австралија, Нов Зеланд, Јамајка, Барбадос, Бахамите, Гренада, Папуа Нова Гвинеја, Соломонски Острови, Тувалу, Света Луција, Свети Винсент и Гренадините, Антигва и Барбуда, Белиз и Сент Китс и Невис. Во секоја од овие држави, била претставена од Генерален гувернер. 16 земји во кои била кралица се познати како кралства на Комонвелтот. Нивното вкупно население брои 129 милиони жители. Теоретски, нејзината моќ била огромна, но во пракса и според конвенциите, таа лично никогаш не се впуштала во политички прашања. Сепак, особено во Велика Британија, позната е по тоа дека била активна во кулоарската политика и во работите на државата, и редовно се среќавала на работни средби со министрите од Владата.

Елизабета II држела и низа други позиции, меѓу нив и шеф на Комонвелтот, врховен поглавар на Англиканската црква, војвотка на Нормандија, Господар на островот Ман, врховен командант на армијата на Велика Британија, врховен командант на армијата на Канада, врховен адмирал на морнарицата итн.

Елизабета II била една од најдолго владеачките монарси во историјата, и исто така единствена која е водач на повеќе од една држава истовремено (заедно со претседателот на Франција кој истовремено е и ко-принц на Андора. Како што некои од колониите на Британскиот Комонвелт (денешен Комонвелт) се здобивале со независност од Велика Британија за време на нејзиното владеење, таа станувала кралица на новопрогласените независни држави.

Во 1947 г. се омажила за принцот Филип,[1] војводата од Единбург, роден како принц од Грција и Данска, но по натурализацијата во Англија познат како Филип Маунтбатен. Имале 4 деца и повеќе внуци.


Детство

уреди

Елизабета се родила на 17 Брутон Стрит во Мејфеар, Лондон на 21 април 1926. Нејзиниот татко бил принцот Алберт, Војвода на Јорк (подоцна крал Џорџ VI), вториот најстар син на Џорџ V и кралицата Мери. Нејзината мајка била војвотката на Јорк (леди Елизабета Боуз-Лајон), ќерка на Клод Џорџ Боуз-Лајон, 14 гроф на Стратмор и Кингхорн и неговата жена, грофицата од Стратмор.

Кралицата била крстена во Музичката соба во Бакингемската палата од Космо Ланг, тогашниот Јоршки надбискуп, а нејзините кумови биле кралот Џорџ и кралицата Мери, кралскатата принцеза, војводата на Конот, грофот од Стратмор и леди Елфинстон.[2]

Елизабета била крстена по нејзината мајка, додека двете средни имиња се преземени од нејзината баба од таткова страна кралицата Александра и од нејзината баба кралицата Мери.[3] Како дете членовите на нејзиното најблиско семејство ја нарекувале „Лилибет“.[4]

Како внука по машка линија на британскиот суверен, таа ја имала титулата британска принцеза и ословувана Нејзиното Кралско Височество. Полниот начин на ословување ѝ бил Нејзиното Кралско Височество принцезата Елизабета од Јорк. Кога се родила, таа била трета во наследната низа на британскиот престол, зад нејзиниот татко и чичко, принцот од Велс (подоцна крал Едвард VIII). Иако нејзиното раѓање побудило јавен интерес, никој не можел да предвиди дека таа би станала кралица. Се претпоставувало дека нејзиниот чичко, принцот од Велс би се оженил и би имал деца во догледно време.[5] Доколку Едвард останал на престолот и немал деца (што било веројатно), Елизабета сепак би била кралица.

Образование

уреди

Младата принцеза Елизабета добила домашно образование, како и нејзината помлада сестра, принцезата Маргарет, под туторство на нејзината мајка, а потоа војвотката од Јорк. Нејзина гувернанта била Марион Крафорд.[6] Таа студирала историја со С. Х. К. Мартен, проректор на Етон[7] како и современи јазици.[8] Моментално таа течно зборува француски. Веронауката пак, ја научила од Кантербуршкиот надбискуп и отсекогаш била побожен верник во рамките на Англиканската црква.

Престолонаследничка

уреди

Кога нејзиниот татко станал крал 1936 со абдикацијата на нејзиниот чичко Едвард VIII, Елизабета станала престолонаследничка.

Потомци

уреди
Име Birth Сопружник Деца Внуци
Чарлс III 14 ноември 1948 29 јули 1981
разведени во 1996 г.		 Леди Дијана Спенсер Принц Вилијам, принц од Велс Џорџ Велшки
Шарлота Велшка
Хари (војвода од Сасекс) Арчи Монтбан
9 април 2005 Камила Шанд
Принцеза Ана, кралска принцеза 15 август 1950 14 ноември 1973
разведени во 1992 г.		 Марк Филипс Питер Филипс Савана Филипс
Ајла Филипс
Зара Филипс
12 декември 1992 Тимоти Лоренс
Принц Ендрју, војвода од Јорк 19 февруари 1960 23 јули 1986
разведени во 1996 г.		 Сара Фергусон Беатриса, принцеза од Јорк
Евгенија, Принцеза од Јорк
Принц Едвард, ерл од Весекс 10 март 1964 19 јуни 1999 Софи Рис-Џонс Леди Луиза Виндзор
Џејмс, виконт Северн

Надворешни врски

уреди

Наводи

уреди
  1. ↑ Heald, p. 77
  2. ↑ Hoey, p. 40
  3. ↑ Brandreth, p. 103
  4. ↑ Pimlott, p. 12
  5. ↑ Bond, p. 8; Lacey, p. 76; Pimlott, p. 3
  6. ↑ Crawford, p. 26; Pimlott, p. 20; Shawcross, p. 21
  7. ↑ Brandreth, p. 124; Crawford, p. 85; Lacey, p. 112; Marr, p. 88; Pimlott, p. 51; Shawcross, p. 25
  8. ↑ Her Majesty The Queen: Early life and education, Royal Household, 29 December 2015, Посетено на 18 April 2016

Наводи

уреди
  • Jennie Bond (2006). Elizabeth: Eighty Glorious Years. London: Carlton Publishing Group. ISBN 1-84442-260-7
  • Bousfield, Arthur; Toffoli, Gary (2002). Fifty Years the Queen. Toronto: Dundurn Press. ISBN 978-1-55002-360-2
  • Sarah Bradford (2012). Queen Elizabeth II: Her Life in Our Times. London: Penguin. ISBN 978-0-670-91911-6
  • Gyles Brandreth (2004). Philip and Elizabeth: Portrait of a Marriage. London: Century. ISBN 0-7126-6103-4
  • Asa Briggs (1995). The History of Broadcasting in the United Kingdom: Volume 4. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-212967-8
  • John Campbell (2003). Margaret Thatcher: The Iron Lady. London: Jonathan Cape. ISBN 0-224-06156-9
  • Marion Crawford (1950). The Little Princesses. London: Cassell & Co.
  • Hardman, Robert (2011). Our Queen. London: Hutchinson. ISBN 978-0-09-193689-1
  • Tim Heald (2007). Princess Margaret: A Life Unravelled. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-0-297-84820-2
  • Hoey, Brian (2002). Her Majesty: Fifty Regal Years. London: HarperCollins. ISBN 0-00-653136-9
  • Robert Lacey (2002). Royal: Her Majesty Queen Elizabeth II. London: Little, Brown. ISBN 0-316-85940-0
  • Harold Macmillan (1972). Pointing The Way 1959–1961 London: Macmillan. ISBN 0-333-12411-1
  • Andrew Marr (2011). The Diamond Queen: Elizabeth II and Her People. London: Macmillan. ISBN 978-0-230-74852-1
  • Andrew Neil (1996). Full Disclosure. London: Macmillan. ISBN 0-333-64682-7
  • Harold Nicolson (1952). King George the Fifth: His Life and Reign. London: Constable & Co.
  • Jonathan Petropoulos (2006). Royals and the Reich: the princes von Hessen in Nazi Germany. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-516133-5
  • Ben Pimlott (2001). The Queen: Elizabeth II and the Monarchy. London: HarperCollins. ISBN 0-00-255494-1
  • Andrew Roberts; Edited by Antonia Fraser (2000). The House of Windsor. London: Cassell & Co. ISBN 0-304-35406-6
  • William Shawcross (2002). Queen and Country. Toronto: McClelland & Stewart. ISBN 0-7710-8056-5
  • Margaret Thatcher (1993). The Downing Street Years. London: HarperCollins. ISBN 0-00-255049-0
  • Pierre Trudeau (1993). Memoirs. Toronto: McLelland & Stewart. ISBN 978-0-7710-8588-8
  • Williamson, David (1987). Debrett's Kings and Queens of Britain. Webb & Bower. ISBN 0-86350-101-X
  • Woodrow Wyatt; Edited by Sarah Curtis (1999). The Journals of Woodrow Wyatt: Volume II. London: Macmillan. ISBN 0-333-77405-1
Елизабета II  
Предци: Потекло | Предци
Комонвелт: Премиери | Кралица на Канада | Кралица на Австралија | Кралица на Нов Зеланд
Посети: Државни посети | Посети во Комонвелтот
Титули: Британски титули и почести | Титули и почести на ниво на Комонвелтот
Празници: Сребрен Јубилеј | Златен јубилеј | Роденденот на Кралицата


Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Елизабета_II&oldid=5286022“