Пиринска Македонија

Пиринска Македонија — дел од регионот Македонија кој денес се простира во југозападниот дел на Република Бугарија, совпаѓајќи се со територијата на Благоевградската Област и подрачјето околу селото Бараково, кое денес е во Општина Кочериново, Ќустендилска Област. Зафаќа површина од околу 6.798 км² (10,18% од географска Македонија).^[1]

Историја

Протест на Македонците во Софија, 1939 година

Мапа од германски историчар за населението на Балканот во 1920-ите. На мапата е прикажано како Пиринска Македонија е претежно населена со Македонци.

Пиринска Македонија e дел од регионот Македонија, кој по Букурешкиот мировен договор во 1913 година ѝ припаднал на Бугарија.^[2] Во антиката Пиринска Македонија најпрвин била дел од Пајонија и Тракија, а подоцна станала дел од кралството Македонија. Во римскиот период Пиринска Македонија доживува своевиден процут, за што сведочат повеќето археолошки ископини на антички градови во близината на денешните градови Горна Џумаја (денес Благоевград), Свети Врач (денес Сандански), село Рупите и др. Во средновековниот период Пиринска Македонија била под власта на царот Самуил, Византија и балканските феудалци. Со доаѓањето на Турците, Пиринска Македонија бележи одредена стагнација, но сепак не го напушта својот непокорлив македонски дух. За време на Руско-турската војна во 1877-8 година, северниот дел на Пиринска Македонија ќе потпадне под руската окупациона зона, но по Берлинскиот конгрес ќе ѝ биде вратен на Турција. На подрачјето на Пиринска Македонија е кренато Кресненското (Македонското) востание против османлиската власт во 1878/79 година со центар во Кресна, кое имало силен македонски национален карактер и цел да создаде независна автономна македонска држава. Кон крајот на XIX век на територијата на Пирин со својата чета ќе царува големиот македонски револуционер и великан Јане Сандански (близок соработник на Гоце Делчев и најголем борец против врховизмот) кој е познат под прекарот „Пирински цар“ и кој ќе го изврши познатото грабнување на протестантската мисионерка Мис Стон. По Втората светска војна во времето на владеењето на Георги Димитров, Македонците од Пиринска Македонија ќе добијат целосна културна автономија која требала преку законска рамка да прерасне во територијална и Пиринска Македонија да се обедини кон тогашната СР Македонија како кон матична држава во рамките на балканската федерација.

Според пописот од 2011 населението на Пиринска Македонија (Благоевградска област) брои 341.173 жители. Како мајчин јазик го декларирале бугарскиот 306.118 (89,73%), 19.819 (5,81%) жители го признале за мајчин јазик турскиот, а 9.232 (2,71%) - ромскиот.

Население

Според последниот попис од 2011 година, 814 лица во Пиринско се декларирале како Македонци (0,29%), 544 од нив декларирале македонскиот јазик како мајчин (0,19%), а општо 561 од населението на Благоевградската област декларирале македонскиот јазик како мајчин (0,20%).^[3]

Официјални податоци од бирото за статистика на Бугарија за населението во Благоевградската област според пописот во 2011 година^[4]

Етнички групи во Благоевградската област

Според информациите од бугарската влада во Пиринска Македонија населението е претежно Бугарско, тоа е заради ксенофобиската асимилациска пропаганда од Бугарската држава. Според други извори бројот на Македонци е поголемо но се негирани заради политички причини.

Етничка група	број	%
бугарска	248.613	88,65%
турска	16.774	5,98%
ромска	9.429	3,36%
неизјаснети	2.595	0,93%
друга	1.743	0,62%
македонска	814	0,29%
руска	320	0,11%
украинска	62	0,02%
грчка	54	0,02%
ерменска	26	0,02%
романска	12	0,00%
Вкупно	280.444	100%

Карта на Македонците во Пиринска Македонија (1937 г.)
Карта на Македонците во Пиринска Македонија (1946 г.)
Карта на Македонците во Пиринска Македонија (1956 г.)

Географија

Во целост во Благоевградската област може да се одделат 6 географски целини:

Планината Пирин (со планината Славјанка на југ) во средишниот дел на областа.
Осоговско-беласичката планинска група, која ги вклучува планините Осогово, Влаина, Малешевска Планина, Огражден и Беласица, преку кои минува границата со Република Македонија.
Долината и сливното подрачје на реката Струма западно од Пирин Планина и околината на градот Петрич во плодна широка рамнина (котлина).
Долината и сливното подрачје на реката Места источно од Пирин Планина, која исто така во јужниот дел во околината на градот Неврокоп (денес Гоце Делчев) е плодна и пространа рамнина со повисока надморска височина од Петричкото Поле.
Наjзападните ридови на планината Родопи на исток од реката Места.
Јужниот дел на планината Рила.

Формата на пиринскиот дел на Македонија е неправилна. Растојанието меѓу најоддалечените точки во правец север - југ, изнесува 87 километри и се наоѓа во источниот дел на областа, додека растојанието меѓу најоддалечените точки во правец исток - запад, кое се наоѓа во јужниот дел, изнесува 111 километри.^[1]

Граници

Источната граница на Пиринска Македонија, која е долга 130 километри, сета е планинска, започнувајќи на јужниот дел на планината Доспат, продолжувајќи во северен правец по високиот доспатски и западнородопски гребен и планинските врвови.^[5] Оваа граница претставува вододелница на сливните подрачја на реките Места и Марица, а истовремено е и административна граница кон соседните области Смољан и Пазарџик, како и етногеографска граница помеѓу Македонија и македонскиот народ од една и Бугарија и бугарскиот народ и неговите субетнички групи како што се родопските Помаци. Северната граница на Пиринска Македонија е долга околу 95 километри и започнува да се протега од изворишниот дел на реката Места и нејзината вододелница со Марица, продолжувајќи кон запад преку планинските врвови Ангелов Врв (2715), Царев Врв (2390) кои ги одделуваат планините Пирин и Рила, а воедно и реките Рилска и Благоевградска Бистрица, навлегува во долината на реката Струма кај Горна Џумаја (Благоевград) и искачувајќи по Влаина Планина на границата со Република Македонија.^[5] Како и западната и оваа граница на Пиринска Македонија има административно и етногеографско значење во однос на Бугарија и нејзините етногеографски и административни области, Ќустендил и Софија и шопската субетничка група. Источната и северната граница на Пиринска Македонија, се изразити и целосно планински, јасно одвојувајќи ја Пиринска Македонија од бугарските области, при што овие граници се природни и многу тврди, минувајќи низ најголемите планински масиви на Балканот и во Европа.^[1] Западната граница во должина од 94 километри, која има секундарно значење и претставува државна граница со Република Македонија, од Влаина Планина и Пијанец води кон југ по вододелницата на речните сливови на Брегалница и Струма и се искачува на билото на Малешевски Планини по врвови високи 1932 (Кадиица), 1744 и 1404 метри, за преку планината Огражден да се спушти во Струмичкото Поле и сечејќи ја долината на реката Струмешница да заврши искачувајќи се по гребенот на планината Беласица.^[1] Јужната граница на пиринскиот дел на Македонија, која е долга 150 километри, започнува на гребенот на Беласица на тромеѓата меѓу Македонија, Грција и Бугарија, односно трите делови на Македонија и продолжува кон исток преку врвови високи 1892 и 2030 (Калабак) метри, при што се спушта и ја сече долината на Струма во Рупелската Клисура, па продолжувајќи преку Рупелската и Гоцевата Планина и јужните ограноци на Пирин, се спушта и ја сече долината на Места кај градот Неврокоп (Гоце Делчев), за да заврши на јужното било на Доспат.^[1] Оваа граница е државна граница на Бугарија кон Грција, меѓутоа нема никакво географско значење.^[1]

Список на населените места во Пиринска Македонија

Македонски весници во Пиринска Македонија

Народна волја
Македонски глас Архивирано на 8 март 2016 г.
Билтен на Македонскиот академски клуб^{[мртва врска]}

Поврзано

Надворешни информации и врски

Документарен филм од 1990 година за Македонците во Бугарија Архивирано на 21 август 2011 г.
Попис 2001
„Народна Волја“

Галерија

Банско, гледан од врвот Вихрен, Пирин Планина.
Спомен-плоча на загинатите за ослободување и обединување на Бугарија во центарот на Горна Џумаја.
Зградата на Општината во Горна Џумаја

Наводи

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Трифуноски, Ф. Јован. „Пиринскиот дел на Македонија - краток географски преглед“. Универзитетска печатница, Скопје, 1967. стр. 4
↑ „Pirin Macedonia“. Архивирано од изворникот на 2010-01-28. Посетено на 2010-03-29.
↑ Население по етническа група и майчин език в област: Благоевград.^{[мртва врска]}
↑ Население по етническа група и майчин език в област: Благоевград.^{[мртва врска]}:
↑ ^5,0 ^5,1 Трифуноски, Ф. Јован. „Пиринскиот дел на Македонија - краток географски преглед“. Универзитетска печатница, Скопје, 1967. стр. 3

[ReferenceA-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Трифуноски, Ф. Јован. „Пиринскиот дел на Македонија - краток географски преглед“. Универзитетска печатница, Скопје, 1967. стр. 4

[2] „Pirin Macedonia“. Архивирано од изворникот на 2010-01-28. Посетено на 2010-03-29.

[3] Население по етническа група и майчин език в област: Благоевград.^{[мртва врска]}

[4] Население по етническа група и майчин език в област: Благоевград.^{[мртва врска]}:

[ReferenceB-5] 5,0 ^5,1 Трифуноски, Ф. Јован. „Пиринскиот дел на Македонија - краток географски преглед“. Универзитетска печатница, Скопје, 1967. стр. 3

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Пиринска Македонија

Содржина

Историја

Население

Етнички групи во Благоевградската област

Географија

Граници

Список на населените места во Пиринска Македонија

Општина Банско

Општина Белица

Општина Горна Џумаја (Благоевград)

Општина Неврокоп (Гоце Делчев)

Општина Грмен

Општина Јакоруда

Општина Кресна

Општина Петрич

Општина Мехомија (Разлог)

Општина Свети Врач (Сандански)

Општина Сатовча

Општина Симитли

Општина Струмјани

Општина Хаџидимово

Општина Кочериново (Ќустендилска област)

Општина Доспат (Смолјанска област)

Општина Срница (Област Пазарџик)

Македонски весници во Пиринска Македонија

Поврзано

Надворешни информации и врски

Галерија

Наводи