Годешевосело во Неврокопско, Пиринска Македонија, денес во општината Сатовча на Благоевградската област, југозападна Бугарија.

Годешево
Годешево is located in Бугарија
Годешево
Годешево
Местоположба во областа
Годешево во рамките на Пиринска Македонија
Годешево
Местоположба на Годешево во Општина Сатовча и Благоевградската област
Координати: 41°28′N 24°3′E / 41.467° СГШ; 24.050° ИГД / 41.467; 24.050
ЗемјаБугарија
ОбластБлагоевградска област
ОпштинаСатовча
Површина
 • Вкупна11,456 км2 (4,423 ми2)
Надм. вис.&10000000000000714000000714 м
Население (2015)
 • Вкупно829
 • Густина0,072/км2 (0,19/ми2)
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)
Пошт. бр.2938
Повик. бр.07548

Географија и местоположба

уреди

Селото Годешево се наоѓа на 27 километри јужно од Хаџидимово и на 14 километри јужно од општинскиот центар Сатовча. Селото е планинско кое се наоѓа во подножјето на западните делови на Родопите на надморска висина од 714 метри, во историко-географската област Чеч и на самата граница со Грција, каде реката Места, како јужна граница, прави завој и влегува на територијата на Грција. Во речното корито има минерален извор, откриен во летото 2007 година. Во јужниот дел на селото се наоѓа една микро брана со капацитет од околу 350 м3, каде постојат услови за риболов. Климата е умерена со четири сезони. Највисоки места територијата на селото се подрачјата Бабел и Грло - околу 850 метри надморска височина. Атарот на селото зафаќа површина од 11.456 км2.

Историја

уреди

Среден век

уреди

Во близина на селото биле откриени остатоци од средновековна населба и црква од доцниот среден век.[1] Освен тоа во месноста Радеви Лаки биле откриени 24 бронзени византиски монети од 6 век. Тие се од Анастасиј I, Јустин I и Јустинијан I. Оние од Јустинијан се најстари и биле направени во 548/549 година.[2]

Османлиско Царство

уреди

Во османлиски документи селото се среќава под името Годишева (غــودـيــشــوﻩ).[3] Во текот на 19 век, селото било муслиманско и припаѓало кон Неврокопската каза на Отоманското Царство. Во „Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Гудешево (Goudéchevo) е село со 30 семејства и 89 Помаци[4][5] Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 година селото имало 650 жители, сите Помаци[6] во 65 куќи.[7] Според Стефан Верковиќ во 1881 година во селото живееле 96 муслимански машки лица во 30 куќи[8].

Бугарија

уреди

По крајот на Балканските војни, селото било вклучено во составот на Бугарија.

Според Димитар Гаџанов во 1916 година во В’лкосел, Годешево, Слаштен и Туховишта живееле 3012 Помаци.[9]

Население

уреди

Според податоците од пописите кои биле спроведени во 1926, 1934, 1946 и 1956, населението на Годешево било: 661, 730, 842 и 856 лица.[10]

Население на Годешево по попис
Година 1934 1946 1956 1965 1975 1985 1992 2001 2011 2015
Жители 730 842 856 1012 1143 1190 1290 1098 844 829
Етнички состав на населението
од 2011 година[11]:
Националност Население Процент
Бугари 59 67,05%
Турци 17 19,32%
Останати 11 12,5%
Вкупно 88
Население по возраст
од 2011 година
[12]:

Религија

уреди

Главната религија во селото е исламот, а населението се состои целосно од Помаци. Минарето на џамијата било изградено во 1966 година, по кое било срушено во 1985 година за време на социјализмот и повторно изградено во 1991 година.

Во 2000 година, џамијата била целосно реновирана. Целиот дом на богослужба бил срушен и на негово место бил изграден нов. Средствата биле донирани од селаните и добротворни цели на поединци.

Општествени установи

уреди

За Кметство Годешево нема точна информација од кога постои, но според податоци од постарите луѓе, тоа постоело и пред 1944 година како административен орган. Во селото биле назначувани кметови главно од село Сатовча, а по 1970 година и од самото село.

Читалиште

уреди

Читалиште „Искра“ било основано во 1953 година. Негови секретари биле:

  • Сулејман Чангалов (1953 – 1964)
  • Јусеин Мехмедов Кехајов (1964 – 1970)
  • Румен Емилов Медаров (1970 – 1980)
  • Здравко Асенов Амзов (1980 – 1983)
  • Зинаида Палова (1983 – )

Во 1983 година била воведена должноста претседател. На тоа место се наоѓале:

  • Арсени Бостандиев (1983 – 1986)
  • Стефан Дерев (1986 – 1990)
  • Илија Хаџиев (1990 – 1993)
  • Јулијан Асенов Оручев (1993 – 2003)
  • Стефан Дерев (2003 – )

Некои од активностите на читалиштето се организирање на празници и прослави како што се 3 март, 8 март 24 мај, Нова Година и други. Во центарот на заедницата постои ансамбл кој редовно презентира музички програми за време на празниците што се одржуваат во селото Годешево. Аматерскиот тим редовно учествува во општинскиот „Собир на производители на тутун на општина Сатовча“. Во 2005 година тие учествувале во видео-записите на Радио Благоевград. Ансамблот, исто така, учествува на собир што се одржува на Предел, каде тие освоиле голем број награди, сертификати, златни и сребрени медали. Тие го освоиле првото место на натпреварот за пеење во 1978 година.

Училиште

уреди

Основното училиште „Браќа Миладинови“ било основано во 1926 година. За време на учебната 1926/1927 година, во училиштето биле запишани 53 ученици. Први учители биле Цано Христов од селото Микре и Стефана Иванова од Софија. Во 1929 година, Христина Петрова од Видин и Димитар Петров од селото Врв предавале во Годешево. Во 1938 година, Стефан Пашалиев пристигнал во селото од Неврокоп.

На 3 февруари 1938 година, на иницијатива на капетанот Бандерски, кметот Иван Апостолов и наставникот Борис Колев, била поставена основата на училишната зграда, но во 1946 и 1947 година училиштето било окупирано од униформирана полиција и од 7 февруари 1946 година до 12 февруари 1947 година наставата била прекинета.

Личности

уреди
  • Сулејман Чангалов – бугарски општественик
  • Мустафа (Ма̀ксим) Чангалов – првиот учител во селото
  • Николај Манов – долгогодишен директор на училиштето.

Наводи

уреди
  1. Гоце Делчев – Археологически обекти и места
  2. „Открити монети през 1978 година“. Археология. 2: 76. 1978. ISSN – 1203 0324 – 1203.
  3. Андреев, Стефан (2002). Речник на селищни имена и названия на административно-териториални единици в българските земи през XV-XIX век. София: Главно управление на архивите при Министерския съвет на Република България. стр. 49. ISBN 954-9800-29-6.
  4. Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  5. Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г. (II издание. изд.). София: Македонски научен институт. 1995 [1878]. стр. 132–133.
  6. Кънчов, Васил (1996) [1900]. „Неврокопска Каза“. Македония. Етнография и статистика (II фототипно издание. изд.). София: Проф. М. Дринов. стр. 195.
  7. Кънчов, Васил (1970) [1894 – 1896]. „Неврокопската каза“. Пътуване по долините на Струма, Места и Брегалница. Битолско, Преспа и Охридско. София: Наука и изкуство. стр. 274.
  8. Стоян Райчевски – „Българите Мохамедани“. София 2004, стр. 111. ISBN 954-9308-51-0
  9. Гаджанов, Димитър Г. Мюсюлманското население в Новоосвободените земи, во: Научна експедиция в Македония и Поморавието 1916, Военноиздателски комплекс „Св. Георги Победоносец“, Университетско издателство „Св. Климент Охридски“, София, 1993, стр. 245.
  10. Отдел „Статистика на населението“ (1960). Списък на населените места в НР България по съществуващо административно деление към 15 януари 1960 година с брой на населението от преброяванията през 1926, 1934, 1946 и 1956 години. София: Централно статистическо управление. стр. 16.
  11. "&"Национален статистически институт. Население по области, общини, населени места и самоопределение по етническа принадлежност към 01.02.2011 г.“ (бугарски). Архивирано од изворникот на 2013-04-05. Посетено на 2012-03-18.
  12. „Национален статистически институт. Население по области, общини, населени места и възраст към 01.02.2011 г.“ (бугарски). Архивирано од изворникот на 2013-08-14. Посетено на 2012-03-18.