Света Петка (Скопско)
- Оваа статија се однесува на селото Света Петка во Општина Сопиште. За светицата со исто име, видете Света Петка.
Света Петка — село во Општина Сопиште. Според пописот од 2002 година, селото имало население од 712 жители.
Света Петка | |
Координати 41°56′27″N 21°19′55″E / 41.94083° СГШ; 21.33194° ИГД | |
Општина | Сопиште |
Население | 747 жит. (поп. 2021)[1]
|
Шифра на КО | 25128 |
Надм. вис. | 587 м |
Света Петка на општинската карта Атарот на Света Петка во рамките на општината | |
Света Петка на Ризницата |
Географија и местоположба
уредиСелото е дел од областа Каршијак и се наоѓа во јужното подножје на Водно.
Историја
уредиВо XIX век, селото е дел од нахијата Каршијак во Скопската каза во Отоманското Царство.
Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било муслиманско, со 20 муслимански домаќинства. На овој попис биле забележани 40 мажи муслимани, со 6 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 92 жители.[2]
Стефан Верковиќ во 1857 година го забележува со 160 жители.[3]
Според податоците на Васил К’нчов од 1900 година, селото имало 20 жители христијани (Македонци) и 200 жители муслимани (Албанци).[4]
После Втората балканска војна, 1913 г. селото влегува во границите на Србија, како дел од Општина Говрлево и има 337 жители.[5]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 350 Албанци.[6]
Население
уреди
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според пописот од 2002 година, селото имало население од 712 жители, од кои 701 Албанец и 11 останати.
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 747 жители, од кои 701 Албанец и 46 лица без податоци.[7]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Население | 220 | — | 450 | 503 | 460 | 519 | 590 | 0 | 632 | 712 | 747 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[8]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[9]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[10]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[11]
Родови
уредиСвета Петка е албанско село.
Според истражувањата од 1950 година, родови во селото се следните:
- Доселеници: Абдалар (21 к.) доселени се од некое село во Горна Река. Уште подалечно потекло имаат од Албанија. Го знаат следното родословие: Меџид (жив на 45 г. во 1950 година) Џеладин-Кадри-Емин-Абди Ќаја, кој се доселил. Тоа било во почетокот од XVIII век; Шопалар (20 к.) потекнуваат од фисот Соп во северна Албанија; Аџијалар (12 к.) доселени се од некое село во Горна Река. Уште подалечно потекло од Албанија; Аљиалар (11 к.) доселени се од мијачкото село Жировница во Долна Река. Основачот на родот говорел само македонски, но мешајќи се со Албанците сега во овој род се говори албански, и се сметаат за Албанци. Од Жировница се иселиле двајца блиски роднини, едниот се населил во Говрлево каде прешол во православие. Тие и сега постојат во тоа село (Скендеровци). Тие долго време се пазеле како блиски роднини. Го знаат следното родословие: Милаим (жив на 50 г. во 1950 година) Селам-Бислим-Бејтула-Алил, кој се доселил околу 1810 година во Говрлево, па набрзо прешол во Света Петка.[12]
Културни и природни знаменитости
уреди- Археолошки наоѓалишта[13]
- Рамниште — населба и некропола од средниот век
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на муслиманското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2020.
- ↑ Верковиќ, Стефан (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи. Санкт Петербург.
- ↑ Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.256
- ↑ Речник на местата во ослободената област Стара Србија по службени податоци. Белград: Мил. Ант. Вујиќ. 1914.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.[мртва врска]
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ Трифуноски, Јован (1958). Слив Маркове Реке - антропогеографска проматрања. Скопје: Филозофски факултет.
- ↑ Коцо, Димче (1996). Археолошка карта на Република Македонија. стр. 382, Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069
Надворешни врски
уреди- Света Петка (Скопско) на Ризницата ?
- Сателитска снимка на Света Петка на Карти на Гугл