Бојане

село во Општина Сарај

Бојане — село во Општина Сарај, во околината на градот Скопје.

Бојане
Бојане во рамките на Македонија
Бојане
Местоположба на Бојане во Македонија
Бојане на карта

Карта

Координати 42°0′0″N 21°11′35″E / 42.00000° СГШ; 21.19306° ИГД / 42.00000; 21.19306
Општина  Сарај
Население 2.132 жит.
(поп. 2021)[1]

Шифра на КО 25013, 25513
Надм. вис. 427 м
Бојане на општинската карта

Атарот на Бојане во рамките на општината
Бојане на Ризницата

Географија и местоположба

уреди

Населбата се наоѓа на крајниот западен дел на Скопската Котлина, чиј атар се издига на планината Жеден и припаѓа на територијата на Општина Сарај. Селото е ридско, на надморска височина од 530 метри. Од патот Скопје - Тетово населбата е оддалечена 2,5 километри.

Историја

уреди

Во XIX век, селото е дел од нахијата Дервент во Скопската каза во Отоманското Царство.

Стопанство

уреди

Атарот е мошне голем и зафаќа простор од 25,6 км2. На него преовладуваат шумите на површина од 1.303,8 ха, на пасиштата отпаѓаат 297 ха, а на обработливото земјиште 614,4 ха. Селото има полјоделско-шумарска функција.[2]

Население

уреди
Население во минатото
ГодинаНас.±%
19481.128—    
19531.207+7.0%
19611.195−1.0%
19711.306+9.3%
19811.579+20.9%
ГодинаНас.±%
19910−100.0%
19941.910—    
20022.230+16.8%
20212.132−4.4%

Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било муслиманско, со 57 муслимански домаќинства. На овој попис биле забележани 215 мажи муслимани, со 16 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 462 жители.[3]

Стефан Верковиќ во 1857 го бележи со 272 жители.[4]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Бојане живееле 175 жители, сите Албанци.[5]

Како албанско село било означено и од страна на Афанасиј Селишчев во 1929 година.[6]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија во 1931 година, селото имало 950 Албанци.[7]

Населбата е голема и во 1961 година броела 1.195 жители, а во 1994 година 1.910 жители, населена со албанско население.

На пописот од 2002 година, селото имало 2.230 жители, од кои 1 Македонец, 2.225 Албанци и 4 останати.[8]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 2.132 жители, од кои 1 Македонец, 2.071 Албанец и 60 лица без податоци.[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 175 1.128 1.207 1.195 1.306 1.579 0 1.910 2.230 2.132
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]

Родови

уреди

Бојане е албанско село.

Според истражувањата од 1949 година, родови во селото се:

  • Староседелци: Ради (9 к.) они се единствениот староседелски род, со доаѓањето на Албанците во селото, они се исламизирале и поалбанчиле/измешале. Некои тврдат дека додека биле православни, овој род се викал Радевци.
  • Доселеници: Колесњан (16 к.) потекнуваат од тројца браќа кои се доселиле од селото Колесњан во областа Љума во северна Албанија; Доми (23 к.) доселени се од местото Домни во Фанда во северна Албанија; Лески или Карач (20 к.) доселени се од селото Бицан во Љума во северна Албанија; Жугри (12 к.) доселени се од селото Дарда кое се наоѓа во областа Матија во средна Албанија; Чајон (7 к.) доселени се од местото Чаја во Љума во северна Албанија; Боди (11 к.) они потекнуваат од фисот Красниќи во северна Албанија; Речи (12 к.) и Долдур (13 к.) доселени се од местото Бице во Љума во северна Албанија; Мичи (6 к.) доселени се однекаде од северна Албанија; Рогле (10 к.) потекнуваат од фисот Круја Зи во северна Албанија; Печи (8 к.) доселени се од некое село Печи кое се наоѓало во тиранска Малесија; Ималар (7 к.) доселени се од северна Албанија; Фаризалар (10 к.) доселени се од фисот Бериш во северна Албанија; Калис или Исмаилар (6 к.) доселени се од областа Калис во северна Албанија.[14]

Иселеништво

уреди

Иселени православни Македонци од ова село има на следните места: Мартиновци, Јанчевци, Павлевци и Николовци иселени се во селото Сиричино кај Тетово. Богојевци иселени се во селото Туденце кај Тетово.[14]

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија. Скопје: Патрија. стр. 33.
  3. Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на муслиманското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2020.
  4. Верковиќ, Стефан (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи. Санкт Петербург.
  5. Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900.
  6. Афанасий Селищев. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929.
  7. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  8. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
  9. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
  10. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  11. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  12. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  13. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  14. 14,0 14,1 Трифуноски, Јован (1949). Скопски Дервен. САНУ.

Надворешни врски

уреди