Википедија

Долно Лисиче

село во Општина Аеродром

Долно Лисиче — село во Општина Аеродром, во околината на градот Скопје.

Долно Лисиче

Поглед на дел од селото Долно Лисиче

Долно Лисиче во рамките на Македонија
Долно Лисиче
Местоположба на Долно Лисиче во Македонија
Долно Лисиче на карта

Карта

Координати 41°57′26″N 21°32′15″E / 41.95722° СГШ; 21.53750° ИГД / 41.95722; 21.53750
Општина Аеродром
Население 2.627 жит.
(поп. 2021)[1]

Шифра на КО 25039, 25539
Долно Лисиче на општинската карта

Атарот на Долно Лисиче во рамките на општината
Долно Лисиче на Ризницата
Поглед на дел од селото Долно Лисиче

Географија и местоположба

уреди

Селото се наоѓа во источниот дел на територијата на Општина Аеродром и практично е приградска населба на Скопје. Расположено е на десниот брег на реката Вардар на 4 км. југоисточно од вливот на Маркова Река во Вардар. Граничи со населените места Подстаница и Драчево на југ, Горно Лисиче на запад и Јурумлери на север и воедно на спротивниот лев брег на Вардар.

Историја

уреди

Селото за првпат се споменува во римските повелби од XII век, но не е сигурно дали тогаш претставувало една населба со Горно Лисиче. Географот и етнолог Јован Трифуноски во книгата „Слив на Маркова Река“ (српски: „Слив Маркове Реке“), дава податоци според кажувањата на селаните. Некаде на почетокот на XVIII век селото страдало од колера. После ова има доселувања од другите предели на Македонија и тоа Овче Поле, Врање и селата под Китка. Во една карта од 1867 година, насловена „Карта на сливот на реките Дрим и Вардар“ (германски: Karte der Flußgebiete des Drin und des Wardar), селото било прикажано под називот Д. Лисиче (D. Lisitche).[2] Во една друга карта од 1868 година, насловена „Преглед на карта на проектираната железничка линија помеѓу Дунав и Солун“ (германски: Übersichtskarte der projectirten Eisenbahnlinie zwischen der Donau und Saloniki), селото било прикажано под називот Лисиче (Lisitche). На картата, селото е сместено источно од реката Бадитшка (германски: Baditschka; се мисли на Маркова Река)[3] Судејќи според името, можеби се однесува на Горно Лисиче. На картата од Спиридон Гопчевиќ од 1889 година, насловена „Македонија и Стара Србија“ (Makedonien und Alt-Serbien), Долно Лисиче е прикажано како Д. Лисиче.[4] Во доцниот османлиски период, селото било чивчиско со околу 30-тина куќи. Во нив православните Македонци живееле во семејства од по 20-на луѓе. Имало и три османлиски кули кои биле растурени по Балканските војни. Во една карта од 1910 година, издадена од Императорскиот и кралски военогеографски институт од Виена, селото било прикажано под називот Дојца (Dojca).[5] На една друга карта од 1914 година, насловена „Преглед на карта на Србија, Босна и Црна Гора“ (германски: Übersichts-Karte von Serbien, Bosnien und Montenegro), Долно Лисиче било прикажано под називот Албаш (Albaš).[6] Иако е наведено како Албаш (Горно Лисиче), судејќи според местоположбата (бидејќи на картата, населеното место е поставено источно од Маркова Река), многу веројатно се однесува на Долно Лисиче бидејќи точно одговара и на денешната долнолисичка местоположба. На картата од Леонард Шулце Јена, насловена „Етничката припадност на селата во Скопско Поле и Повардарието во последниот период од турското владеење“ (Die Volkliche Zugenhörigkeit der Dörfer im skopischen Feld des Vardar in der letzen Zeit der türkischen Herrshaft), Долно Лисиче е прикажано како Дл (Dl) и според авторот, селото е категоризирано како село чија етничка припадност не е утврдена.[7] На една карта веројатно направена во 1920-тите, селото е споменато како Дојца (Д. Лисица) (Dojca (D. Lisica)).[8] До тоа време селото немало вистинска црква туку само мала градба од плетер. Малата црква „Св. Троица“ била срушена во 1980-тите години, а во 1991 година, нејзино место бил изграден нов храм. Во селото има масовно доселување помеѓу 1970-2006 кое уште трае и тоа главно од селата на реката Бабуна, Крива Паланка и Босилеград.

Во XIX век, селото било дел од Скопската каза, во Отоманското Царство.

На една југословенска карта направена пред земјотресот од 1963 година, тоа е споменато како Д. Лисиче (српскохрватски: D. Lisiče).[9]

Население

уреди
Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948253—    
1953526+107.9%
1961630+19.8%
1971——    
1981——    
ГодинаНас.±%
1991——    
1994——    
20022.440—    
20212.627+7.7%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 300 Македонци, 50 Турци и 50 други.[10]

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото имало 2.440 жители, од кои 2.378 Македонци, 1 Влав, 47 Срби и 14 останати.[11]

Според последниот попис на населението на Македонија од 2021 година, Долно Лисиче има 2.627 жители, од кои 2.481 Македонец, 1 Албанец, 1 Влав, 30 Срби и 114 останати. Се состоело од 869 домаќинства и 922 станови.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 260 216 253 526 630 — — — — 2.440 2.627
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[12]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[13]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[14]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[15]

Родови

уреди

Во Долно Лисиче живеат следните македонски православни родови: Еровци, Миленковци, Неслатковци, Пупунчевци (сите старинци), Мусјаковци (од „планините“ од Алдинци или Палиград во изворишниот дел на Кадина Река), Чваровци (од Варвара), Ѓоковци (од с. Зркле во Поречје), Голубовци и Боргиовци (двата рода од Овче Поле), Ашиковци и Кечовци (од Драчево), Трабиновци (од Ракотинци), Малезановци (од Добри Дол), Дојранци (од Дојран)[16].

Самоуправа и политика

уреди

Избирачко место

уреди
Село Долно Лисиче, општина Аеродром - организација на избори[17][18]
Број на избирачко место Установа кадешто се наоѓа Женски гласачи Машки гласачи Регистрирани гласачи
2772 ПУ „Гоце Делчев“ 311 299 610
2772/1 ПУ „Гоце Делчев“ 269 274 543
2773 ПУ „Гоце Делчев“ 517 492 1009
Вкупно 1.097 1.065 2.162

На парламентарните избори во 2024 година, гласале вкупно 1.467 жители, каде 68% од гласовите освоила Коалицијата “Твоја Македонија“ ВМРО-ДПМНЕ, 8% Коалицијата “За Европска Иднина“ - СДСМ и 10% партијата Левица.[19]

Културни и природни знаменитости

уреди

Култура и спорт

уреди

Единствен спортски клуб во ова село е ФК Победа основан во далечната 1976 година од група ентузијасти. Клубот поседува свое тревнато игралиште со свое име ,,Купишта,,.Веќе 20 години низ школата на овој клуб поминале над 200 фудбалери од кои многумина ја продолжиле својата кариера во други Македонски клубови. Од многуте имиња на тренерската клупа треба да се одбележи името на прославениот Вардаров Ас Лазо Мојсов. Клубот успешно настапува во Меѓурегионалнaта лига. Поранешното име на ФК Победа било Аждер кој постоел уште пред 1950 година (може и постар).

Наводи

уреди
  1. ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. ↑ Јохан Георг фон Хан (1867). „Karte der Flußgebiete des Drin und des Wardar“. oldmapsonline.org. Посетено на 14 јули 2024.
  3. ↑ Јохан Георг фон Хан; Х. Киперт (1868). „Übersichtskarte der projectirten Eisenbahnlinie zwischen der Donau und Saloniki“. oldmapsonline.org. Посетено на 14 јули 2024.
  4. ↑ Спиридон Гопчевиќ (1889). „Makedonien und Alt-Serbien“. Виена: Зајдел (Seidel). Архивирано од изворникот на 7 декември 2023. Посетено на 2 август 2024.
  5. ↑ „H.8. Skoplje, uit: [Übersichtskarte von Europa 1:750.000]“. Виена: Императорски и кралски военогеографски институт (K.u.K. Militärgeographisches Institut). 1910. Посетено на 10 јули 2024.
  6. ↑ Р. Лехнер (1914). „Serbisch-Österreichisch-Ungarische Grenzländer“. Императорска и кралска судска и универзитетска книжарница (k. k. Hof-und Universitäts Buchhandlung). Посетено на 14 јули 2024.
  7. ↑ Леонард Шулце Јена. „Die Volkliche Zugenhörigkeit der Dörfer im skopischen Feld des Vardar in der letzen Zeit der türkischen Herrshaft“. Лајпциг: Картографски институт „Ф. А. Брокхаус“ (Kartographische Anstalt von F.A. Brookhaus). Архивирано од изворникот на 18 октомври 2021. Посетено на 2 август 2024.
  8. ↑ . lazarus.elte.hu http://lazarus.elte.hu/hun/digkonyv/topo/200e/39-42.jpg. Посетено на 14 јули 2024. Отсутно или празно |title= (help)
  9. ↑ „Skopje“. pollitecon.com. Посетено на 14 јули 2024.
  10. ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  11. ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
  12. ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  13. ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  14. ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  15. ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  16. ↑ Трифуноски Ф. Јован. „Слив Маркове Реке - антропогеографска проматрања“. Филозофски факултет Скопје, 1958. стр.103 - 104
  17. ↑ Состојба 5.2024.
  18. ↑ „Избирачки список“.
  19. ↑ „Резултати парламентарни избори 2024 - 08.05.2024“. line feed character во |title= во положба 36 (help)[мртва врска]

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Долно_Лисиче&oldid=5244085“