Список на британски монарси

Ова е список на монарси (владетели) на Англија, Шкотска, Ирска, Велика Британија и Обединетото Кралство, т.е. монарси на престолите на разните кралства кои постоеле на територијата на Британските Острови, имено:

Кралство Шкотска, од 843 до 1707;
Кралство Англија, од 871 (вклучувајќи го Велс по Унитарниот Акт 1536-1543) до 1707;
Господарство Ирска, од 1199 до 1541;
Кралство Ирска, од 1541 до 1801;
Кралство Велика Британија, од Унитарните Акти од 1707 до 1801;
Обединето Кралство на Велика Британија и Ирска, од Унитарниот Акт, 1801, помеѓу Велика Британија и Ирска, со 1927;
Обединето Кралство на Велика Британија и Северна Ирска (Обединетото Кралство по создавањето на Ирската Слободна Држава како засебна држава).

За владетелите пред создавањето на кралствата Шкотска, Англија и кнежевството Велс, видете:

Кралеви на Бритите
Список на кралеви на Пиктите
Список на кралеви на Шкотите (тука влегуваат и Стјуартите од 1603 до 1714 како заеднички владетели на Англија и Шкотска)
Кралеви на Далриада
Кралеви на островот Ман
Кралеви на Ман и придружните острови
Кралеви на Стратклајд
Легендарни кралеви на Британија
Владетели ја Велс

Сложености околу титулата и звањетоУреди

Јаков VI на Шкотска и I на Англија, ги обединил Круните на Англија, Шкотска и Ирска во лична унија, кои подоцна се соединиле во една држава по име Кралство Велика Британија по Унитарниот Акт од 1707 год.

Кралските титули се сложена работа бидејќи во некои случаи се користеле имиња на кралства кои официјално сѐ уште не ни настанале, или пак настанале порано, но без веднаш да им се даде ним соодветна кралска титула.

Во 1328, при смртта на францускиот крал, Шарл IV, кралот на Англија Едвард III (внук на Шарл IV) го побарал францускиот престол. Додека тјудорските монарси продолжиле да ја бараат Франција и ова не се засновало на окупација, британската династија Стјуарти биле пензионери на Бурбоните, како што шкотските Стјуарти биле пензионери на Валојците, во опозиција на фактичото властодржење на Франција од страна на Плантагенетите. Ова испаднало погубно за титулата, бидејќи донесувањето на т.н. Заклетвен Акт и Фонтенблоскиот Едикт ги заживеал старите спорови; мирот помеѓу Британија и Франција склучен од Џемјс Стјуарт и Анри Бурбон не можел да се самоодржи. Подоцна Хановерските монарси сѐ до Унитарниот Акт од 1800 не се занимавале со оваа проблематика, туку со нивниот локален Брауншвајг. Подоцна Француската револуција го поддржила гледиштето на француската Круна, иако постоеле бунтови од помал карактер за враќање на старата титула. (Видете Англиски барања на францускиот престол.)
Од 1559 до денес, англиските, а потоа и британските монарси, ја имаат титулата Врховен Управител на Англиската Црква.
Нумерацијата на англиските монарси започнува одново по 1066 (иако ова ги погодува само Едвардите). Нумеричиот систем го препочита поделениот национален пристап; така Џемјс II на Англија бил и Џемјс VII на Шкотска, а Вилијам III на Англија бил и Вилијам II на Шкотска. По Унијата почнал да важи англискиот број (за „Џорџ“, „Едвард“ и „Елизабета“) и до скоро не постоело формално правило на доделување броеви.
Сите шкотски монарси ја имале титулата Крал на Шкотите или Кралица на Шкотите, ос исклучок на последните тројца: Мери II, Вилијам III и Ана I кои го користеле звањето „на Шкотска“ наместо „на Шкотите“.
Во октомври 1604, една година пред да стане крал на Англија, Јаков VI на Шкотска прогласил дека кралската титула ќе го користи терминот Велика Британија за „една империјална (царска) Круна“ сочинета од Англија и Шкотска [1]. Меѓутоа користењето на оваа титула е проблематично бидејќи обединетите државни функции и служби за Велика Британија не биле во потполна кохезија сѐ до Унитарниот Акт од 1707 со кој се основал Парламентот на Велика Британија. Нити пак обединетата круна била нарекувана 'империјална', туку ги подлвекувала декретите на Хенри VIII кој се прогласил еднаков по деференција со Светиот Римски цар Карл V. Затоа некои историчари ги нарекуваат монарсите до 1707 како владетели на Англија и Шкотска, но поедноставно, целото кралство се смета за Британско заради келтскиот карактер кој стоел зад ренесансниот Тјудорско-Стјуартскиот апарат и прекуморската империја на „Британија“. По смртта на Елизабета, дворјаните го сметале Џемјс за нов Брут Тројански. Покрај ова, „британството“ било поткопувано од други фактори како сепаратистичкото Јакобитство меѓу шкотите сѐ до унијата со Ирска. Но сепак во обичниот говор луѓето ги нарекуваат владетелите на Велика Британија „англиски“ во однос на бунтовите на шкотите, ирците и американците.
Во разни документи термините Кралство Велика Британија и Обединето Кралство на Велика Британија фигурираат дури и во најофицијални документи како Унитарниот Акт од 1707. Историчарите сметаат дека зборот Обединето се користел како описен збор, назначувајќи унија од типот на брак, а не принудно припојување. За поголема јаснотија и заради тоа што зборот Обединето е многу повеќе поврзан со подоцнежното име Обединето Кралство на Велика Британија и Ирска според Унитарниот Акт, кралството создадено во 1707 г. се нарекува Кралство Велика Британија.
На сличен начин, иако најголемиот дел од Ирска престанала да биде дел од Обединетото Кралство на Велика Британија и Ирска со настанувањето на Ирската Слободна Држава ви 1922, нити полниот назив на Обединетото Кралство, нити кралската титула биле променети сѐ до Актот за Кралски и Парламентарни Титули од 1927. Историчарите ретроспективно сметаат дека настанот на современото Обединето Кралство се случил во декември 1922, иако во овој случај формалната промена се случила дури пет години подоцна.

МонарсиУреди

Наследувањето на многуте престоли не било глатко, од родител на дете; недостигот на наследници, граѓанските војни, убиствата и инвазиите правеле промени во наследноста на начин кој не може да се прикаже во едноставна листа.

Односите брз кои биле основани за барањата на престолот се прибележани (оние кои се познати), а означени се и годините на владеење.

Име	Владеење	Белешки	Име	Владеење	Белешки
Владетели на Англија			Владетели на Шкотска
Западни саксонци			Династија Алпини
			Кенет I	843–858	Прв крал на пиктите и шкотите
			Доналд I	858–862	Брат на Кенет I
			Константин I	862–877	Син на Кенет I
Алфред Велики	871–899	Признаен за водач на сите слободни англичани според Ведморскиот мировен договор, 878	Константин I	862–877	Син на Кенет I
			Аед	877–878	Син на Кенет I
			Еохајд	878–889	Внук (од брат или сестра) на Аед Заеднички со Гирик ?
			Гирик	878–889	Прв братучед на Аед ?
			Доналд II	889–900	Син на Константин I
Едвард Постариот	899–924	Син на Алфред	Доналд II	889–900	Син на Константин I
Едвард Постариот	899–924	Син на Алфред	Константин II	900–943	Син на Аед
Елфвеард	924	Син на Едврд, крал само на Весекс
Етелстан	924–939	Син на Едвард, првиот де факто крал на цела Англија
Едмунд I	939–946	Син на Едвард
Едмунд I	939–946	Син на Едвард	Малколм I	943–954	Син на Доналд II
Едред	946–955	Син на Едвард	Малколм I	943–954	Син на Доналд II
Едред	946–955	Син на Едвард	Индулф	954–962	Син на Константин II
Едви	955–959	Син на Едмунд
Едгар Мирољубивиот	959–975	Син на Едмунд
			Дуб	962–966	Син на Малколм I
			Кулен	966–971	Син на Индулф
			Кенет II	971–?	Син на Малколм I
Св. Едвард Маченикот	975–978	Син на Едгар	Амлаиб	?–977	Син на Индулф
Св. Едвард Маченикот	975–978	Син на Едгар	Кенет II	977–995	Второ владеење
Етелред Неподготвениот	978–1013 1014–1016	Син на Едгар	Кенет II	977–995	Второ владеење
			Константин III	995–997	Син на Кулен
			Кенет III	997–1005	Син на Дуб
			Малколм II	1005–1034	Син на Кенет II
Едмунд Железнобокиот	1016	Син на Етелред
Дански кралеви Саксонските и данските кралски семејства едновермено го барале англискиот престол, од 1013 до 1016. Данска и Англија имале еден ист крал од 1016 до 1042.
Свен Вилобрадиот	1013–1014
Кнут Велики	1016–1035	Син на Свен
Кнут Велики	1016–1035	Син на Свен	Данкан I	1034–1040	Внук на Малколм II
Харолд Зајачко Стапало	1035–1040	Син на Кнут	Данкан I	1034–1040	Внук на Малколм II
Хардекнут	1040–1042	Син на Кнут	Макбет	1040–1057	Сопруг на внуката на Кенет III
Враќање на Западните саксонци
Св. Едвард Исповедникот	1042–1066	Син на Етелред
			Лулах	1057–1058	Правнук на Кенет III, посин и братучед на Макбет
			Данкелдска династија
			Малколм III	1058–1093	Син на Данкан I
Харолд Годвинсон	1066	Зет на Едвард Исповедникот
Едгар Етелинг	1066	Внук на Едмунд Железнобокиот
Нормани По Норманското освојување во 1066 започнува нумерација на кралевите (француски обичај кој дотогаш не се користел во Англија).
Вилијам I Освојувачот	1066–1087	Далечен роднина на Алфред Велики
Вилијам II Црвеникавиот	1087–1100	Син на Вилијам Освојувачот, потомок на Алфред Велики
			Доналд III	1093–1094 1094–1097	Син на Данкан I
			Данкан II	1094	Син на Малколм III
			Едгар	1097–1107	Син на Малколм III
Хенри I	1100–1135	Син на Вилијам Освојувачот, потомок на Алфред Велики	Едгар	1097–1107	Син на Малколм III
			Александар I	1107–1124	Син на Малколм III
			Давид I	1124–1153	Син на Малколм III
Стефан	1135–1154	Внук на Вилијам Освојувачот	Давид I	1124–1153	Син на Малколм III
Стефан	1135–1154	Внук на Вилијам Освојувачот	Малколм IV	1153–1165	Внук на Давид I
The Анжувинци или Плантагенети Името на династијата се променило за заради бракот на Матилда со Годфроа Плантагенет.
Матилда	1141	Ќерка на Хенри I, пра-правнука на Едмунд Железнобокиот
Хенри II	1154–1189	Син на Матилда
Хенри II	1154–1189	Син на Матилда	Вилијам I	1165–1214	Внук на Давид I
Ричард Лавовско Срце	1189–1199	Син на Хенри II
Владетели на Англија и Ирска Во 1199, Џон, кој веќе бил Господар на Ирска, го наследил англискиот престол. Титулата „Господар на Ирска“ била заменета со титулата „Крал на Ирска“ во 1542 г.
Јован „Безземниот“	1199–1216	Син на Хенри II
Јован „Безземниот“	1199–1216	Син на Хенри II	Александар II	1214–1249	Син на Вилијам I
Хенри III	1216–1272	Син на Џон Безземниот	Александар II	1214–1249	Син на Вилијам I
Хенри III	1216–1272	Син на Џон Безземниот	Александар III	1249–1286	Син на Александар II
Едвард I „Долгоногиот“	1272–1307	Син на Хенри III	Александар III	1249–1286	Син на Александар II
			Маргарита	1286-1290	Внука на Александар III, не пристапила
			Балиоли При смртта на Маргарита во 1290 немало јасен наследник. Кралот Едвард I на Англија ги пресудил барањата на Роберт Брус, Петти Лорд од Анандејл и Џон Балиол во полза на Балиол.
			Џон	1292–1296	Пра-пра-правнук на Давид I
			Брусовци Со буната на Џон Балиол започнале Војните за независност на Шкотска, за кое време Роберт I Брусовецот станал крал.
			Роберт I	1306–1329	Пра-пра-пра-правнук на Давид I
Едвард II	1307–1327	Син на Едвард I
Едвард III	1327–1377	Син на Едвард II
			Давид II	1329–1371	Син на Роберт I
			Балиоли За некое време, претенденти за престолот биле и Едвард Балиол и Давид II.
			Двард Балиол	1332–1336	Син на Џоин Балиол
			Стјуарти Како свршеница на младиот француски престолонаследник од возраст на 5 год, Мери Стјуарт, Кралицата на Шкотите израснала во Франција. Се вратила во Шкотска во 1560 г.
			Роберт II	1371–1390	Внук на Роберт I
Ричард II	1377–1399	Внук на Едвард III	Роберт II	1371–1390	Внук на Роберт I
Ричард II	1377–1399	Внук на Едвард III	Роберт III	1390–1406	Син на Роберт II
Ланкастери Хенри IV го отстранил Ричард II од престолот, и го сменил името ан владеачката династија по татковата титула Војвода од Ланкастер.
Хенри IV	1399–1413	Внук на Едвард III
Хенри IV	1399–1413	Внук на Едвард III	Јаков I	1406–1437	Син на Роберт III
Хенри V	1413–1422	Син на Хенри IV
Хенри VI	1422–1461 1470–1471	Син на Хенри V
			Јаков II	1437–1460	Син на Јаков I
			Јаков III	1460–1488	Син на Јаков II
Јоркска династија Династиите Ланкастер и Јорк се бореле во Војните на розите, и Јоркистите го зазеле престолот.
Едвард IV	1461–1470 1471–1483	Пра-правнук на Едвард III
Едвард V	1483	Син на Едвард IV
Ричард III	1483–1485	Брат на Едвард IV
Тјудори Ланкастеровецот Хенри Тјудор го повратил престолот од рацете на Јоркистите.
Хенри VII	1485–1509	Пра-пра-правнук на Едвард III
Хенри VII	1485–1509	Пра-пра-правнук на Едвард III	Јаков IV	1488–1513	Син на Јаков III
Хенри VIII	1509–1547	Син на Хенри VII, Внук на Едвард IV	Јаков IV	1488–1513	Син на Јаков III
			Јаков V	1513–1542	Син на Јаков IV
			Мери I	1542–1567	Ќерка на Јаков V
Едвард VI	1547–1553	Син на Хенри VIII
Џејн	1553	Правнука на Хенри VII. Обично не се смета официјално за кралица^[1]^[2]
Мери I	1553–1558	Ќерка на Хенри VIII
Елизабета I	1558–1603	Ќерка на Хенри VIII
Елизабета I	1558–1603	Ќерка на Хенри VIII	Јаков VI	1567–1625	Син на Мери I

Име	Владеење	Белешки
Владетели на Англија, Шкотска и Ирска Во 1603, Јаков VI на Шкотска го наследил англискиот престол со смртта на Елизабета I во т.н. Унија на Круните. Оттогаш, па сѐ до 1707, Англија, Шкотска и Ирска делеле исти монарси.
Стјуарти
Јаков I (Англија) Јаков VI (Шкотска)	1603–1625	Син на Мери, Кралицата на Шкотите; пра-правнук на Хенри VII; прв со звање „Крал на Велика Британија“ (1604)
Чарлс I	1625–1649	Син на Јаков VI & I
Период на Интерегнумот, (Комонвелт и Прокеторат) Англија немала крал од 1649 до 1660, но уставниот статус на владата не бил разјаснет. На пример, сѐ до неговото распуштање на 10 април 1653, Долгиот Парламент бил сметан за република. Меѓутоа самиот се нарекувал Комонвелт. По распуштањето на Остаточниот парламент, билло формирано Номинирано собрание. Уставниот статус на режимот не се променил сѐ додека Кромвел не го прифатил Владиниот апарат на 15 декември 1653. Оттогаш Оливер Кромвел носел звање Лорд-заштитник, владеејќи преку два Протекторатски парламента. Во 1659, Ричард Кромвел абдицирал, со тоа враќајќи ја власта во рацете на Парламентот сѐ до Стјуартската Реставрација во 1660 г.
Име	Владеење	Белешки
Оливер Кромвел	1653–1658
Ричард Кромвел	1658–1659	Син на Оливер Кромвел
Стјуарти (реставрирани)
Име	Владеење	Белешки
Чарлс II	1660–1685 Англија 1649-1651 и 1660–1685 Шкотска (1649–1685 де јуре)	Постар син на Чарлс I (крунисан во Скун, Шкотска, 1651). Официјално го броел своето владеење од смртта на на неговиот татко.
Јаков II (Англија) Јаков VII (Шкотска)	1685–1689	Помлад син на Чарлс I
Мери II	1689–1694	Постара ќерка на Јаков II Заеднички владетел со сопругот Вилијам III, II и I
Вилијам III (Англија) Вилијам II (Шкотска) Вилијам I (Ирска)	1689–1702	Внук на Чарлс I Владеел заеднички со сопругата Мери II
Ана	1702–1707 (full reign: 1702–1714)	Ќерка на Јаков II

Име	Владеење	Белешки
Владетели на Велика Британија и Ирска Во 1707, Унитарниот Акт ги соединил Кралството Англија и Кралството Шкотска во едно кралство наречено Кралство Велика Британија.
Стјуарти (продолжеток)
Ана	1707–1714 (полно вадеење: 1702–1714)	Ќерка на Јаков II
Хановерска династија Според Актот за Престолонаследство од 1707, на англискиот (па така и британскиот) престол можел да седи само протестант. Најблиската таква роднина била Софија Хановерска, која била статутарно прогласена за следниот престолонаследник. Таа починала накратко пред Ана, и на нејзино место дошол нејзиниот син, кој ја основал Хановерската династија.
Џорџ I	1714–1727	Правнук на Јаков I
Џорџ II	1727–1760	Син на Џорџ I
Џорџ III	1760–1801 (полно владеење: 1760–1820)	Внук на Џорџ II

Име	Владеење	Белешки
Владетели на Обединетото Кралство на Велика Британија и Ирска Во 1801, со Унитарен Акт се соединуваат Кралството Велика Британија и Кралството Ирска во едно Обединето Кралство.
Хановерска династија (продолжеток)
Џорџ III	1801–1820 (полно владеење: 1760–1820)	Внук на Џорџ II
Џорџ IV	1820–1830	Син на Џорџ III
Вилијам IV	1830–1837	Син на Џорџ III
Викторија	1837–1901	Внука на Џорџ III
Саксобурготи Името на владеачката династија се сменило заради бракот на Викторија со Принц Алберт Саксобурготски, но таа самата останала член на Хановерската династија.
Едвард VII	1901–1910	Син на Викорија
Џорџ V	1910–1917 (полно владеење: 1910–1936)	Син на Едвард VII
Виндзорска динасија Името на владеачката династија се променило во Виндзор во 1917 заради антигерманското расположение за време на Првата светска војна.
Џорџ V	1917–1927 (полно владеење: 1910–1936)	Син на Едвард VII

Име	Владеење	Белешки
Владетели на Обединетото Кралство на Велика Британија и Северна Ирска Во 1922, Ирската Слободна Држава го напушта Обединетото Кралство. Поради ова, името на државата се менува во 1927. Помеѓу 1927 и донесувањето на Актот за Република Ирска во 1949, Џорџ V, Едвард VIII И Џорџ VI имале и звање „Крал на Ирска“.
Виндзорска династија (продолжеток)
Џорџ V	1927–1936 (полно владеење: 1910–1936)	Син на Едвард VII
Едвард VIII	1936	Син на Џорџ V; абдицирал
Џорџ VI	1936–1952	Син на Џорџ V
Елизабета II	6 февруари 1952-	Ќерка на Џорџ VI; кралица и на 15 други суверени кралства.

БелешкиУреди

↑ Прогласена за кралица на 10 јули 1553, но сменета од Мери I по 6 дена.
↑ Леди Џејн обично се става во Тјудорската династија, иако нејзиното презиме не е Тјудор

ПоврзаноУреди

НаводиУреди

Официјално мрежно место на Британската монархија (англиски)
Britannia.com (англиски)