4 век п.н.е.

век
(Пренасочено од IV век п.н.е.)
< 5 век п.н.е. 4 век п.н.е. 3 век п.н.е. >
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
81 82 83 84 85 86 87 88 89 90
91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

4 век п.н.е. — век кој започнал на 1 јануари 400 г. п.н.е., а завршил на 31 декември 301 г. п.н.е. Овој век се смета за дел од класичната антика.

Карта на светот во 323 п.н.е. (за време на смртта на Александар Велики)

Векот бил одбележан со издигнувањето на класичната грчка цивилизација во сите нејзини аспекти. До 400 г. п.н.е. грчката филозофија, уметност, литература и архитектура била широко распространета благодарение на бројните независни грчки колонии во земјите на источното Средоземје.[1]

Веројатно најважните политички настани во овој период се освојувањата на Александар III Македонски, кои предизвикале колапс на некогашната моќна и застрашувачка Персиска империја и ширење на грчката култура далеку на исток.[2] Александар Македонски сонувал за сојуз на истокот и западот, но кога завршил неговиот краток живот, неговата огромна империја била втурната во граѓанска војна, бидејќи генералите кои ја наследиле почнале да исцртуваат мапи на нивни посебни кралства. Така започнал Хеленистичкиот период, кој бил карактеризиран со апсолутистички пристап кон владеењето, при што грчките кралеви се окитувале со кралски одбележја и воспоставиле наследна сукцесија. Бидејќи одреден степен на демократија сè уште се одржал во некои од преостанатите независни грчки градови, многу историчари го гледаат овој период како крај на класичната Грција.

Во Индија, Мауријска империја била основана во 322 г. п.н.е. од страна на династијата Нанда и брзо ја проширила својата моќ кон централна и западна Индија, искористувајќи ги несогласувањата на локалните сили, по заминувањето на армиите на Александар Македонски.[3]

Кина во 4 век п.н.е. влегла во период на постојана војна позната како Периодот на завојуваните држави.[4] Овој периодот го одбележува брзиот подем на големите држави (како на пр. Чу) во однос на помалите, благодарение на технолошкиот напредок. Иако овој период историчарите обично го карактеризираат како премногу насилен во споредба со Периодот на пролет и есен, сепак имало подем во некои културни и општествени подрачја со ширењето на различни секти на конфуцијанството и таоизмот.

Откритија уреди

 
Едикт на Ашока испишан на голем столб, во Лаурија Арарај, Бихар, Индија.

Личности уреди

 
Филип II Македонски
 
Александар III Македонски
 
Демостен
 
Дариј III Персиски
 
Праксител
 
Платон
 
Аристотел
 
Менг Це

Ликовна уметност уреди

Литература уреди

Наука и филозофија уреди

Наводи уреди

  1. Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 98–163.
  2. Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 165–177.
  3. Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 299–306.
  4. Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 307–315.
  5. Needham, Joseph; Gwei-Djen, Lu; Wang, Ling (1971). Science and Civilisation in China, Vol. 4: Physics and Physical Technology, Part 3: Civil Engineering and Nautics (англиски). Cambridge: Cambridge University Press. стр. 288. ISBN 9780521070607. Посетено на 18 јуни 2019.
  6. Deng, Yinke (2011). Ancient Chinese Inventions (англиски) (3. изд.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521186926. Посетено на 28 март 2011.