3 век п.н.е.

Век
(Пренасочено од III век п.н.е.)
< 4 век п.н.е. 3 век п.н.е. 2 век п.н.е. >
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
81 82 83 84 85 86 87 88 89 90
91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

3 век пред нашата ера (п.н.е.) — век кој започнал на 1 јануари 300 г. п.н.е. и завршил на 31 декември 201 г. п.н.е. Овој историски период и припаѓа на класичната антика.

Во Средоземното Море, првите неколку децении од овој век се одликуваат со баланс на силите меѓу хеленистичките кралства на исток и големата трговска сила на Картагина на запад. Балансот бил нарушен со појавата на конфликт меѓу Картагина и Римската република.[1] Во следните децении, Картагина била прво понижена, а потоа уништена од Римјаните во Првата и Втората пунска војна. По Втората пунска војна, Рим станал најмоќната сила во западното Средоземје.

Во Индија, Ашока управувал со Мауријската империја. Во Тамилакам (јужна Индија), династиите Пандиа, Чола и Чера од класичниот период го доживеале својот подем.[2]

Во Кина, завршувал Периодот на завојуваните држави, откако Џин Ши Хуанг ги освоил другите држави и ја воспоставил краткотрајната Џин династија, која била првата кинеска империја по која во истиот век следела долготрајната Хан династија.[3] На Корејскиот полуостров, започнал протоисторискиот период. Во Монголија, Хунну биле на врвот од својата моќ.

Источната полутопка при крајот на 3 век п.н.е.

Настани

уреди
 
Западното Средоземје во текот на Втората пунска војна. Сино - Картагина, светлосино - сојузници на Картагина, италијански градови кои застанале на страна на Ханибал. Северноиталијански племиња кои застанале на страна на Ханибал се со син фонт. Црвено - Рим, розово - римски сојузници.
 
Мапа на Мауријската империја, каде се прикажани поголемите градови, рани будистички места, указите на Ашока итн.
 
Мапа на Кина во Периодот на завојуваните држави (260 г. п.н.е.)
 
Кинеската војска од теракота пронајдена во гробницата на Чин Ше Хуанг, првиот цар на обединета Кина.

Личности

уреди

Политика и влада

уреди
 
Селевк I Победникот
 
Птоломеј I Сотер
 
Златна пара со ликот на птоломејската кралица Арсиноја II
 
Ханибал Барка
 
Чин Ши Хуанг, првиот цар на обединета Кина
 
Грчкиот филозоф Зенон
 
Ератостен

Литература

уреди

Наука и филозофија

уреди

Откритија

уреди
 
Анимација на функционирањето на Архимедовиот навој
  • Ератостен точно го пресметал пречникот на Земјата со камили и сенки.
  • Играта Го (или Веиќи), која е мислена, стратегиска игра станува длабоко вкоренета во кинеската култура, а се смета дека потекнува уште од II милениум п.н.е.
  • Во 293 г. п.н.е. бил пронајден првиот римски сончев часовник.
  • Архимедов навој била пумпа која се користела за подигање на течности на повисоко ниво
  • Бил пронајден музичкиот инструмент хидраулис, кој е претходник на оргулите, од страна на Ктесибиј, грчки инженер кој работел во Александрија.
  • Кинескиот царот Хан Гаоџу открил елабориран механички куклен театар во ризницата на претходниот владетел Чин Ше Хуанг.
  • Огромниот Ду Цејанг Јан систем за наводнување во Кина бил изграден од Ли Бин во кинеската провинција Сечуан, во 256 г. п.н.е.
  • Била изградена гробницата „Гробот на мирот“ во Черветери.
  • Кинеската свила за првпат стигнала на европскиот пазар.
  • Армиларни сфери, стара астрономска направа за мерење на координати на небесните тела, се користела како наставна алатка по астрономија.

Наводи

уреди
  1. Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 180–202.
  2. Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 299–306.
  3. Dušanić, Slobodan (1983). Stari svet. Beograd: Narodna knjiga, Vuk Karadzic, Rad. стр. 307–315.