Департмани во Франција

Департманите во Франција (француски: département) и многу поранешни колонии се крупни административни единици. Во склоп на Република Франција постои 101 департман, групирани во 13 региони во Франција и 5 региони во прекуморски територии, и сите имаат сосем ист правен статус како делови од Франција. Департманите се поделени на 332 окрузи, кои пак се делат на кантони. Секој кантон се состои од неколку општини општини. Во прекуморските територии, некои општини играат улога на департмани.

Карта на департманите во Франција со нивните управни седишта (префектури).

Општи особености

Административниот центар на департманот се нарекува префектура (préfecture или chef-lieu de department) и обично е некој поважен град некаде во средиштето на департманот. Ова потекнува од времето кога било кое место највеќе за едно деноноќие (24 часа). Префектурата не мора да е најголемиот град во департманот. Потоа департманите се делат на еден или повеќе окрузи. Седиштето на округот се нарекува потпрефектура (sous-préfecture или chef-lieu d'arrondissement).

Секој департман има свој управен орган — генерален совет (conseil général). Ова е собрание со пратеници избрани со општи избори на мандат од 6 години , со тоа што претседателот на советот е извршен функционер на департманот, т.е. префект. Префектот има свои помошници — потпрефекти (sous-préfet) зависно од потпрефектурите во департманот.

Департманите понатаму се делат и на општини под управа на општински совет. Во 1999 г. во Франција постоеле 36.779 општини.

Во континентална Франција, средната површина на департманите изнесува 5.965 км², што е за 2,5 пати поголема од онаа на церемонијалните грофовии во Англија. Во 2001 г. средниот број на жители на департманите во континентална Франција изнесувал 511.012 жители, што е 21 пати поголема од онаа кај окрузите во САД, но помалку од 2/3 од онаа на церемонијалните грофовии во Англија. Највеќето департмани зафаќаат површина од 4.000 до 8.000 км, а населението брои од 250.000 до 1 милион жители. Најголема површина има Жиронда (10.000 км²), а најмала има градот Париз (105 км²). Најнаселен департман е Север (2.550.000), а најмалку жители има Лозер (74.000).

Секој департман има свој двоцифрен број, кој стои во месниот поштенски број, во INSEE-кодовите (и матичниот број) и на регистарските таблички. Бројот 96 го користи Монако. Заедно со државниот код FR (од ISO 3166-1 алфа-2), бројките ги образуваат кодовите во ISO 3166-2 за континенталните департмани. Прекурмоските департмани имаат по две букви за ISO 3166-2 код, како на преката 971 за Гваделуп. До 2018 г. Корзика била поделена на два департмана (Горна и Јужна), кои ги имале броевите 2A и 2B наместо денешниот 20 за целата Корзика усвоен со нејзиното спојување.

Список

Сите департмани имаат свој штит како обележје, но не сите се официјални или во службена употреба. Таму кајшто не се официјални се користи посовремен амблем. Самата Франција во целина нема грб (поради аристократското потекло на хералдиката). Овој обичај важи и за месните управни органи во голем број департмани.

Код Грб Департман Француски Префектура Регион Наречен по 01 Ен Ain Бург ан Брес Оверњ-Рона-Алпи реката Ен 02 Ена Aisne Лан Горна Франција реката Ена 03 Алие Allier Мулен Оверњ-Рона-Алпи реката Алие 04 Горнопровансалски Алпи Alpes-de-Haute-Provence Дињ ле Бен Прованса-Алпи-Азурен Брег Алпите во областа Прованса 05 Горни Алпи Hautes-Alpes Гап Прованса-Алпи-Азурен Брег Алпите 06 Приморски Алпи Alpes-Maritimes Ница Прованса-Алпи-Азурен Брег Алпите 07 Ардеш Ardèche Прива Оверњ-Рона-Алпи реката Ардеш 08 Ардени Ardennes Шарлевил Мезјер Голем Исток Арденската Шума 09 Арјеж Ariège Фоа Окситанија реката Арјеж 10 Об Aube Троа Голем Исток реката Об 11 Од Aude Каркасон Окситанија реката Од 12 Аверон Aveyron Родез Окситанија реката Аверон 13 Устие на Рона Bouches-du-Rhône Марсеј Прованса-Алпи-Азурен Брег устието на реката Рона 14 Калвадос Calvados Кан Нормандија карпите Калвадос 15 Кантал Cantal Оријак Оверњ-Рона-Алпи масивот Кантал 16 Шаранта Charente Ангулем Нова Аквитанија реката Шаранта 17 Приморска Шаранта Charente-Maritime Ла Рошел Нова Аквитанија реката Шаранта 18 Шер Cher Бурж Центар-Долина на Лоара реката Шер 19 Корез Corrèze Тил Нова Аквитанија реката Корез 20 Корзика Corse Ајачо Корзика островот Корзика 21 Златен Брег Côte-d'Or Дижон Бургундија-Франш Конте поетска претстава за бургундските лозја 22 Арморски Брегови Côtes-d'Armor Сен Брие Бретања древната област Арморика 23 Крез Creuse Гере Нова Аквитанија реката Крез 24 Дордоња Dordogne Периге Нова Аквитанија реката Дордоња 25 Ду Doubs Безансон Бургундија-Франш Конте реката Ду 26 Дром Drôme Валанс Оверњ-Рона-Алпи реката Дром 27 Ер Eure Евре Нормандија реката Ер 28 Ер и Лоар Eure-et-Loir Шартр Центар-Долина на Лоара реките Ер и Лоар 29 Финистер Finistère Кемпер Бретања лат. Finis Terræ („крај на земјата“) 30 Гар Gard Ним Окситанија реката Гардон 31 Горна Гарона Haute-Garonne Тулуза Окситанија реката Гарона 32 Жер Gers Ош Окситанија реката Жер 33 Жиронда Gironde Бордо Нова Аквитанија естуарот Жиронда 34 Еро Hérault Монпелје Окситанија реката Еро 35 Ил и Вилен Ille-et-Vilaine Рен Бретања реките Ил и Вилен 36 Ендр Indre Шатору Центар-Долина на Лоара реката Ендр 37 Ендр и Лоара Indre-et-Loire Тур Центар-Долина на Лоара реките Ендр и Лоара 38 Изер Isère Гренобл Оверњ-Рона-Алпи реката Изер 39 Јура Jura Лон ле Соње Бургундија-Франш Конте пл. венец Јура 40 Ланд Landes Мон де Марсан Нова Аквитанија Ландската Шума 41 Лоар и Шер Loir-et-Cher Блоа Центар-Долина на Лоара реките Лоар и Шер 42 Лоара Loire Сент Етјен Оверњ-Рона-Алпи реката Лоара 43 Горна Лоара Haute-Loire Ле Пиј ан Веле Оверњ-Рона-Алпи реката Лоара 44 Атлантска Лоара Loire-Atlantique Нант Лоарски Крај реката Лоара 45 Лоаре Loiret Орлеан Центар-Долина на Лоара реката Лоаре 46 Лот Lot Каор Окситанија реката Лот 47 Лот и Гарона Lot-et-Garonne Ажен Нова Аквитанија реките Лот и Гарона 48 Лозер Lozère Манд Окситанија планината Лозер 49 Мен и Лоара Maine-et-Loire Анже Лоарски Крај реките Мен и Лоара 50 Манш Manche Сен Ло Нормандија протокот Ламанш 51 Марна Marne Шалон ан Шампањ Голем Исток реката Марна 52 Горна Марна Haute-Marne Шомон Голем Исток реката Марна 53 Мајен Mayenne Лавал Лоарски Крај реката Мајен 54 Мерт и Мозел Meurthe-et-Moselle Нанси Голем Исток реките Мерт и Мозел 55 Меза Meuse Бар ле Дик Голем Исток реката Меза 56 Морбијан Morbihan Ван Бретања заливот Морбијан 57 Мозел Moselle Мец Голем Исток реката Мозел 58 Њевр Nièvre Невер Бургундија-Франш Конте реката Њевр 59 Север Nord Лил Горна Франција север 60 Оаза Oise Бове Горна Франција реката Оаза 61 Орн Orne Алансон Нормандија реката Орн 62 Па де Кале Pas-de-Calais Арас Горна Франција Доверскииот (Калеански) Проток 63 Пиј де Дом Puy-de-Dôme Клермон Феран Оверњ-Рона-Алпи вулканот Пиј де Дом 64 Атлантски Пиринеи Pyrénées-Atlantiques По Нова Аквитанија Пиринеите 65 Горни Пиринеи Hautes-Pyrénées Тарб Окситанија Пиринеите 66 Источни Пиринеи Pyrénées-Orientales Перпињан Окситанија Пиринеите 67 Долна Рајна Bas-Rhin Стразбур Голем Исток реката Рајна 68 Горна Рајна Haut-Rhin Колмар Голем Исток реката Рајна 69 Рона Rhône Лион (привремено) Оверњ-Рона-Алпи реката Рона 69M Лион Метропола Лион métropole de Lyon Лион Оверњ-Рона-Алпи градот Лион 70 Горна Сона Haute-Saône Везул Бургундија-Франш Конте реката Сона 71 Сона и Лоара Saône-et-Loire Макон Бургундија-Франш Конте реките Сона и Лоара 72 Сарта Sarthe Ле Ман Лоарски Крај реката Сарта 73 Савоја Savoie Шамбери Оверњ-Рона-Алпи областа Савоја 74 Горна Савоја Haute-Savoie Анси Оверњ-Рона-Алпи областа Савоја 75 Париз Paris Париз Ил де Франс градот Париз 76 Приморска Сена Seine-Maritime Руан Нормандија реката Сена 77 Сена и Марна Seine-et-Marne Мелен Ил де Франс реките Сена и Марна 78 Ивлин Yvelines Версај Ил де Франс шумата Ивлин (Рамбујска) 79 Де Севр Deux-Sèvres Њор Нова Аквитанија реките Нантски и Њортски Севр 80 Сома Somme Амјен Горна Франција реката Сома 81 Тарн Tarn Алби Окситанија реката Тарн 82 Тарн и Гарона Tarn-et-Garonne Монтобан Окситанија реките Тарн и Гарона 83 Вар Var Тулон Прованса-Алпи-Азурен Брег реката Вар 84 Воклиз Vaucluse Авињон Прованса-Алпи-Азурен Брег карстното врело Воклиз 85 Вандеја Vendée Ла Рош на Јон Лоарски Крај реката Вандеја 86 Вјена Vienne Поатје Нова Аквитанија реката Вјена 87 Горна Вјена Haute-Vienne Лимож Нова Аквитанија реката Вјена 88 Вогези Vosges Епинал Голем Исток пл. венец Вогези 89 Јона Yonne Осер Бургундија-Франш Конте реката Јона 90 Територија Белфор Territoire de Belfort Белфор Бургундија-Франш Конте градот Белфор 91 Есона Essonne Еври Ил де Франс реката Есона 92 Сенски Висови Hauts-de-Seine Нантер Ил де Франс реката Сена 93 Сена-Сен Дени Seine-Saint-Denis Бобињи Ил де Франс реката Сена 94 Долина на Марна Val-de-Marne Кретеј Ил де Франс реката Марна 95 Долина на Оаза Val-d'Oise Понтоаз Ил де Франс реката Оаза 971 Гваделуп Guadeloupe Бас Тер Гваделуп островот Гваделуп 972 Мартиник Martinique Фор де Франс Мартиник островот Мартиник 973 Гвајана Guyane Кајена Француска Гвајана областа Гвајани 974 Реинион La Réunion Сен Дени Реинион островот Реинион 976 Мајот Mayotte Мамуѕу Мајот островот Мајот Белешки: ^1 Највеќето грбови не се официјални ^16 Прекуморските департмани воедно сочинуваат и региони и уживаат ист статус како оние во самата Франција. Како такви, тие се дел од Европската Унија, но за нив важат посебни правила. ^17 Мајот станал 101-виот департман на Франција на 31 март 2011. INSEE-кодот на Мајот е 976 (975 е веќе зафатен од прекуморската заедница Свети Петар и Микелон)

Поврзано

• Региони во Франција
• Географија на Франција