Јура (департман)

Јура
Јура; Jura
	департман
Знаме	Грб
	; Местоположба на Јура во Франција
Земја	Франција
Регион	Бургундија-Франш Конте
Префектура	Лон ле Соње
Потпрефектури	Дол; Сен Клод
Управа
• Прет. на Ген. совет	Жерар Баји
Површина
• Вкупна	4.999 км2 (1,930 ми2)
Најг. вис.	1.200 м
Најм. вис.	200 м
Население (2016)
• Вкупно	260.517
• Густина	52/км2 (130/ми2)
Часовен појас	CET (UTC+1)
• Лете (ЛСВ)	CEST (UTC+2)
Департ. бр.	39
Окрузи	3
Катони	17
Општини	494

Јура или Жира (француски и франкопровансалски: Jura) — департман во регионот Бургундија-Франш Конте, источна Франција. Наречен е по планинскиот венец Јура кој преминува и во соседна Швајцарија.

Историја уреди

Низ историјата, Јура била во состав на Слободната Грофовија Бургундија, на француски позната како Франш Конте. Нејзин главен град бил Дол сè до освојувањето на областа од страна на Луј XIV, кога управата е преместена во Безансон. Денес Дол е потпрефектура, односно втор град по управна важност.

Веќе во XIII во две третини од Јура се говорел посебен дијалект на франкопровансалскиот јазик, кој се задржал во руралните средини и во XX век.

Јура е меѓу првобитните 83 департмани воведени во 1790 г. по Француската револуција. Создаден е со одвојување на дел од некогашната покраина Франш Конте. Управно седиште (префектура) на департманот е градот Лон ле Соње.

Население уреди

Ова е бројното движење на населението на департманот Јура, почнувајќи од 1801 година:

Население во минатото
Година	Нас.	±% год.
1801	288.151	—
1806	300.050	+0.81%
1821	301.768	+0.04%
1831	312.504	+0.35%
1841	316.884	+0.14%
1851	313.299	−0.11%
1861	298.053	−0.50%
1872	287.634	−0.32%
1881	285.263	−0.09%
1891	273.028	−0.44%
1901	261.288	−0.44%
1911	252.713	−0.33%
1921	229.062	−0.98%
1931	229.109	+0.00%
1936	220.797	−0.74%
1946	216.386	−0.20%
1954	220.202	+0.22%
1962	225.682	+0.31%
1968	233.547	+0.57%
1975	238.856	+0.32%
1982	242.925	+0.24%
1990	248.759	+0.30%
1999	250.857	+0.09%
2010	261.534	+0.38%
2016	260.587	−0.06%
Извор:^[1]

Географија уреди

Департманот денес е во состав на регионот Бургундија-Франш Конте и се граничи со департманите Ду, Горна Сона, Златниот Брег, Сона и Лоара и Ен во Франција, како и кантонот Во во Швајцарија на исток.

Планините на венецот Јура се одликуваат со шумовити падини, за разлика од Алпите, кои се кршести и каменливи.

Во планинските прадели на департманот има многу езера, од кои најголемото Шален, долго 3, а широко 1 км. Покрај природните езера, има и акумулации како што е Вуглан, едно од најголемите вештачки езера во Франција.

Клима уреди

Климата на Јура е мошне разновидна, зависно од надморската височина. Котлините се умерени, но високите планински долини имаат сурови зими.

Стопанство уреди

Јура е винарски крај. Тукашните вина, како што е жолтото (vin jaune), се необични по тоа што се слични на шери, одлежувајќи под „цвет“ од квасец на површината. Се прават од домородните сорти грозје како савањин. Други се пулсар, трусо и шардоне.

Во департманот нема значајни индустриски заводи. Има неколку града од скромна големина, а стопанството е земјоделско. Во отсуство на крупни производители, развиено е занаетчиството и другите малостопански дејности.