Национална класификација на културното наследство/Духовно
|
3.1. Фолклорни добра
уреди3.1.1 Народни претстави и верувања
уреди3.1.1.1 Народна космогонија
уреди3.1.1.2 Народна антропогонија
уреди3.1.1.3 Народна астрономија
уреди- 3.1.1.3.1 Земја
- 3.1.1.3.2 Небо
- 3.1.1.3.4 Сонце
- 3.1.1.3.5 Месечина
- 3.1.1.3.6 Ѕвезди и соѕвездија
- 3.1.1.3.7 Други
3.1.1.4 Народна метеорологија
уреди- 3.1.1.4.1 Виножито
- 3.1.1.4.2 Облаци
- 3.1.1.4.3 Дожд
- 3.1.1.4.4 Град
- 3.1.1.4.5 Снег и мраз
- 3.1.1.4.6 Магла
- 3.1.1.4.7 Ветер
- 3.1.1.4.8 Други
3.1.1.5 Народен календар
уреди- 3.1.1.5.1 Пролет
- 3.1.1.5.2 Почеток на пролетта
- 3.1.1.5.3 Пролетна рамноденица
- 3.1.1.5.4 Лето
- 3.1.1.5.5 Летник
- 3.1.1.5.6 Дита е вер’с
- 3.1.1.5.7 Празници и обичаи во врска со најдолгиот ден
- 3.1.1.5.8 Други летни празници и летни обичаи (Вртолом)
- 3.1.1.5.9 Есен
- 3.1.1.5.10 Почеток на есента (есенска рамноденица)
- 3.1.1.5.11 Празник на сите светци (светители)
- 3.1.1.5.12 Зима (зимска рамноденица - Еновден)
3.1.1.6 Религиозни претстави за натприродните сили
уреди- 3.1.1.6.1 Бог-Господ
- 3.1.1.6.2 Богородица
- 3.1.1.6.3 Светци
- 3.1.1.6.4 Ангели
- 3.1.1.6.5 Претстави за задгробниот живот (Рај, Пекол и Чистилиште)
3.1.1.7 Народна демонологија
уреди- 3.1.1.7.1 Вампири (вопери, дракуси)
- 3.1.1.7.2 Сенка или сениште
- 3.1.1.7.3 Мора
- 3.1.1.7.4 Нави
- 3.1.1.7.5 Некрстени деца
- 3.1.1.7.6 Ѓаволи (демони)
- 3.1.1.7.7 Караконџоли
- 3.1.1.7.8 Врколак (вонкашин)
- 3.1.1.7.9 Наречници
- 3.1.1.7.10 Самовили
- 3.1.1.7.11 Јуди
- 3.1.1.7.12 Ламја
- 3.1.1.7.13 Змев (голема, крилата змија)
- 3.1.1.7.14 Домашна змија
- 3.1.1.7.15 Вештерка
- 3.1.1.7.16 Маѓепсници: се занимаваат со „бела” (корисна) и „црна” (штетна) магија
- 3.1.1.7.17 Чума
- 3.1.1.7.18 Сипаница
- 3.1.1.7.19 Души на удавени, самоубиени
- 3.1.1.8.1 За дрвја (даб, јавор, габер, брест, јасен, топола, орев, елка, бор, бука, калинка, лилјан, ловор, круша, јаболкница, цреша, дуња, слива и други)
- 3.1.1.8.2 За житни култури (пченица, пченка, ’рж, просо и други)
- 3.1.1.8.3 За градинарски култури (грав, леќа, зелка, лук, кромид, тиква и други)
- 3.1.1.8.4 За лековити билки - „момински билки” (босилок, невен, божур, јаглика, трендафил, здравец и други)
- 3.1.1.8.5 За „полски маѓоснички” (омајниче, љубичица, перуника, пелин, расковниче, кукурек, велигденче, ѓурѓовденче и други)
3.1.1.9 Свети и лековити камења
уреди- 3.1.1.9.1 Камења за плодност
- 3.1.1.9.2 Самовилски камења
- 3.1.1.9.3 Камени крстови
3.1.1.10 Свети и култни животни
уреди- 3.1.1.10.1 За домашни животни (говедо, овца, куче, коњ, свиња, мачка и други)
- 3.1.1.10.2 За диви животни (волк, лисица, мечка и други)
3.1.1.11 Свети и лековити води
уреди- 3.1.1.11.1 Свети и лековити извори (кладенци)
- 3.1.1.11.2 Свети и лековити води во карпи
- 3.1.1.11.3 Свети и лековити води во дрвја
- 3.1.1.11.4 Крстена вода
3.1.1.12 Свети, сакрални објекти и култни места
уреди- 3.1.1.12.1 Црковни дворови
- 3.1.1.12.2 Гробишта
- 3.1.1.12.3 Оброчени места
- 3.1.1.12.4 Разурнати градови
- 3.1.1.12.5 Урнатини
- 3.1.1.12.6 Куќи
- 3.1.1.12.7 Пештери
- 3.1.1.12.8 За шуми
- 3,1.1.12.9 Праг
- 3.1.1.12.10 Огниште
- 3.1.1.12.11 Други
3.1.1.13 Народна медицина
уреди- 3.1.1.13.1 Народно лекување со билки
- 3.1.1.13.2 Народно лекување со употреба на исцелителни инструменти (рог, ноже и друго)
- 3.1.1.13.3 Народно лекување со баење, употреба на магија|магиски и обредни формули
3.1.2 Народен обичај и обреди
уреди3.1.2.1 Обичаи од животниот циклус
уреди- 3.1.2.1.1. Обичај за раѓање
- 3.1.2.1.2. Обичај за стапување во брак
- 3.1.2.1.3. Обичај за умирачка и закоп
- 3.1.2.1.4 Родендени
- 3.1.2.1.5 Првачиња
- 3.1.2.1.6 Матура
- 3.1.2.1.7 Банкет - испраќање во војска
- 3.1.2.1.8 Други обичаи
3.1.2.2 Обичаи од годишниот циклус
уреди- 3.1.2.2.1 Циклус божиќни обичаи
- 3.1.2.2.2 Некрстени денови
- 3.1.2.2.3 Водици
- 3.1.2.2.4 Тодоровден
- 3.1.2.2.5 Велигден
- 3.1.2.2.6 Еремија
- 3.1.2.2.7 Ш’н Еремија
- 3.1.2.2.8 Ѓурѓовден
- 3.1.2.2.9 Х’дерлез
- 3.1.2.2.10 Спасовден
- 3.1.2.2.11 Петровден
- 3.1.2.2.12 Илинден
- 3.1.2.2.13 Митровден
- 3.1.2.2.14 Ш'н Митри
- 3.1.2.2.15 Кас’м
- 3.1.2.2.16 Свети Никола
- 3.1.2.2.17 Фитер бајрам
- 3.1.2.2.18 Курбан бајрам
- 3.1.2.2.19 Шеќер бајрам
- 3.1.2.2.20 Руса среда
- 3.1.2.2.21 Василица (Сурова Нова година)
- 3.1.2.2.22 Прочка
- 3.1.2.2.23 Дуовден
- 3.1.2.2.24 Св. Трифун
- 3.1.2.2.25 Месници, Месна недела и Месни поклади
- 3.1.2.2.26 Младенци
- 3.1.2.2.27 Благовец
- 3.1.2.2.28 Цветници
- 3.1.2.2.29 Лазарица
- 3.1.2.2.30 Летник/Марта
- 3.1.2.2.31 Вартоломеј/Вртолом
- 3.1.2.2.32 Горешици и Огнена Марија
- 3.1.2.2.33 Преображение
- 3.1.2.2.34 Голема Богородица
- 3.1.2.2.35 Св. Симеон/Земјоделска Нова Година
- 3.1.2.2.36 Мала Богородица
- 3.1.2.2.37 Крстовден
- 3.1.2.2.38 Петковден
- 3.1.2.2.39 Глушчов празник/Мистровден
- 3.1.2.2.40 Св. Архангел Михаил/Св. Ранѓел
- 3.1.2.2.41 Мартинци/Мратинци/Волчи празници
- 3.1.2.2.42 Други
3.1.2.3 Обичаи при работа
уреди- 3.1.2.3.1. Орачки обичај
- 3.1.2.3.2. Жетварски обичај
- 3.1.2.3.3. Сточарски обичај
- 3.1.2.3.4. Обичај за меѓусебно помагање
- 3.1.2.3.5. Занаетчиски обичај
- 3.1.2.3.6. Печалбарски обичај
- 3.1.2.3.7 Лозарски обичај
- 3.1.2.3.8 Пчеларски обичај
- 3.1.2.3.9 Други
3.1.2.4 Пригодни обичаи
уреди- 3.1.2.4.1 Селска слава
- 3.1.2.4.2 Манастирска слава
- 3.1.2.4.3 Собор
- 3.1.2.4.4 Панаѓур
- 3.1.2.4.5 Курбан
- 3.1.2.4.6 Маалска слава
- 3.1.2.4.7 Семејна слава
- 3.1.2.4.8 Заветна слава
- 3.1.2.4.9 Именден
- 3.1.2.4.10 Родовска слава
- 3.1.2.4.11 Обичај и обред поврзан со исхраната
- 3.1.2.4.12 Освет на темел
- 3.1.2.4.13 Освет на куќа
- 3.1.2.4.14 Обичаи за давање помош при работа, градба, свеченост, смрт и сл.
- 3.1.2.4.15 Додоле
- 3.1.2.4.16 Заорување село
- 3.1.2.4.17 Покрсти
- 3.1.2.4.18 Вадење/палење жив оган
- 3.1.2.4.19 Други
3.1.2.5 Правни обичаи (обичајно право)
уреди- 3.1.2.5.1 Семејно право
- 3.1.2.5.1.1 сроднички односи
- 3.1.2.5.1.2 брачна заедница (брак, развод)
- 3.1.2.5.1.3 незаконско, вонбрачно дете
- 3.1.2.5.1.4 адоппција, посвојување на дете
- 3.1.2.5.1.5 старателство
- 3.1.2.5.1.6 домазетство
- 3.1.2.5.2 Обичајно право на ниво на селска заедница
- 3.1.2.5.2.1 селски собор (збор)
- 3.1.2.5.2.2 селски старешини
- 3.1.2.5.2.3 селски совет (совет на старци)
- 3.1.2.5.2.4 селски службеници (овчар, говедар, полјак, падар, викач и водар)
- 3.1.2.5.2.5 селски имот
- 3.1.2.5.3 Казнено право
- 3.1.2.5.3.1 истражна постапка
- 3.1.2.5.3.2 доказна постапка
- 3.1.2.5.3.3 неверство
- 3.1.2.5.3.4 предавство
- 3.1.2.5.3.5 кражба
- 3.1.2.5.3.6 спор со меѓи/синори
- 3.1.2.5.3.7 крвна одмазда
- 3.1.2.5.4 Наследно право
- 3.1.2.5.4.1 лична сопственост (мираз, мајчинија)
- 3.1.2.5.4.2 приватна сопственост (семејна, домаќинска сопственост)
- 3.1.2.5.4.3 колективна сопственост (селска сопственост)
- 3.1.2.5.4.4 државна соственост
- 3.1.2.5.4.5 правила за наследување
- 3.1.2.5.4.6 правила за давање/земање заем
- 3.1.2.5.4.7 правила за главување, склучување стопански договори
- 3.1.2.5.4.8 правила за купување/продавање
- 3.1.2.5.4.9 правила за дарување
- 3.1.2.5.4.10 правила за користење на имот
3.1.3. Народна книжевност
уреди3.1.3.1. Народна поезија
уреди- 3.1.3.1.1. Обредни песни
- 3.1.3.1.1.1. календарски песни (коледарски песни - божиќни, водичарски, лазарски, велигденски, ѓурѓовденски, билјарски песни, песни на нишање, спасовденски, тодорички, „накрсти”, „скрсти”, „покрсти”, митровденски, варварушки, светиниколски и други)
- 3.1.3.1.1.2. некалендарски песни (додолски и други)
- 3.1.3.1.2. Обредно-семејни песни
- 3.1.3.1.2.1. за раѓање на дете
- 3.1.3.1.2.2. на лулање
- 3.1.3.1.2.3. на свршувачка
- 3.1.3.1.2.4. претсвадбени
- 3.1.3.1.2.5. свадбени
- 3.1.3.1.2.6. посвадбени
- 3.1.3.1.2.7. тажачки
- 3.1.3.1.2.8. други
- 3.1.3.1.3. Митолошки песни
- 3.1.3.1.3.1. за небесните тела
- 3.1.3.1.3.2. за сонцето
- 3.1.3.1.3.3. за месечината
- 3.1.3.1.3.4. за ѕвездите
- 3.1.3.1.3.5. други
- 3.1.3.1.4. Песни во кои е одразено верувањето во демони
- 3.1.3.1.4.1. за самовилите и јудите
- 3.1.3.1.4.2. за змејовите
- 3.1.3.1.4.3. за ламјите
- 3.1.3.1.4.4. за аждерите
- 3.1.3.1.4.5. за чумите
- 3.1.3.1.4.6. за наречниците
- 3.1.3.1.4.7. други
- 3.1.3.1.5. Магиски песни (во кои е одразено верувањето во моќта на магијата, клетвата, благосовот и сл.)
- 3.1.3.1.5.1. за магијата
- 3.1.3.1.5.2. за клетвата
- 3.1.3.1.5.3. за благословот
- 3.1.3.1.5.4. за урокот
- 3.1.3.1.5.5. за сонот
- 3.1.3.1.5.6. други
- 3.1.3.1.6. Метаморфни песни
- 3.1.3.1.7. Зооморфни песни
- 3.1.3.1.8. Песни за принесување на жртви
- 3.1.3.1.9. Легендарни песни
- 3.1.3.1.10. Библиски песни
- 3.1.3.1.11. Трудови песни
- 3.1.3.1.11.1. сточарски песни
- 3.1.3.1.11.2. полјоделски песни
- 3.1.3.1.11.3. занаетчиски песни
- 3.1.3.1.11.4. трговски песни
- 3.1.3.1.11.5. аргатски песни
- 3.1.3.1.11.6. печалбарски песни
- 3.1.3.1.12. Борбени песни
- 3.1.3.1.12.1. јуначки песни
- 3.1.3.1.12.2 ајдутски песни
- 3.1.3.1.12.3. револуционерни песни
- 3.1.3.1.12.4. партизански песни
- 3.1.3.1.13. Работнички песни
- 3.1.3.1.14. Војнички песни
- 3.1.3.1.15. Семејни песни
- 3.1.3.1.16. Љубовни песни
- 3.1.3.1.17. Хумористично-сатирични песни
3.1.3.2. Народна проза
уреди- 3.1.3.2.1. Народни приказни
- 3.1.3.2.1.1. приказни за животни
- 3.1.3.2.1.2. волшебни приказни
- 3.1.3.2.1.3. легендарни приказни
- 3.1.3.2.1.4 митски приказни
- 3.1.3.2.1.5. новелистични приказни
- 3.1.3.2.1.6. приказни за глупавиот змев (ѓавол, џин)
- 3.1.3.2.2. Анегдоти
- 3.1.3.2.2.1. за глупави луѓе
- 3.1.3.2.2.2. за сопружници
- 3.1.3.2.2.3. за глупавата жена и нејзиниот маж
- 3.1.3.2.2.4. за глупавиот маж и неговата жена
- 3.1.3.2.2.5. за глупави брачни двојки
- 3.1.3.2.2.6. за жени (девојки)
- 3.1.3.2.2.7. за избор на невеста
- 3.1.3.2.2.8. за стари моми (стари жени)
- 3.1.3.2.2.9. други анегдоти за жени
- 3.1.3.2.2.10. за мажи (момчиња)
- 3.1.3.2.2.11. за итреци
- 3.1.3.2.2.12. за среќни случки
- 3.1.3.2.2.13. за глупавиот маж (момче)
- 3.1.3.2.2.14. за духовни лица (попови)
- 3.1.3.2.2.15. за други групи на луѓе
- 3.1.3.2.3. Народни преданија
- 3.1.3.2.3.1. народни преданија за личности
- 3.1.3.2.3.2. народни преданија за места
- 3.1.3.2.3.3. народни преданија за животни
- 3.1.3.2.4. Кратки народни жанрови
- 3.1.3.2.4.1. мудри мисли
- 3.1.3.2.4.2. епиграми
- 3.1.3.2.4.3. девизи
- 3.1.3.2.4.4. гесла
- 3.1.3.2.4.5. афоризми
- 3.1.3.2.4.6. велеризми
- 3.1.3.2.4.7. беспојмовни зборови
- 3.1.3.2.4.8. благослови
- 3.1.3.2.4.9. броенки и реденки
- 3.1.3.2.4.10. брзозборки (брзалки)
- 3.1.3.2.4.11. детски песнички
- 3.1.3.2.4.12. залажувачки
- 3.1.3.2.4.13. гатанки
- 3.1.3.2.4.14. говорни изрази за изземање и оградување
- 3.1.3.2.4.15. говорни изрази за поттикнување на раскажувањето
- 3.1.3.2.4.16. игра на зборови (каламбур)
- 3.1.3.2.4.17. имитирање со глас (со збор)
- 3.1.3.2.4.18. изреки
- 3.1.3.2.4.19. фразеологизми
- 3.1.3.2.4.20. јавки
- 3.1.3.2.4.21. шеговити изреки
- 3.1.3.2.4.22. клетви
- 3.1.3.2.4.23. лажења (лажги, превари)
- 3.1.3.2.4.24. надговорувања (надзборувања)
- 3.1.3.2.4.25. оскрбувања (ојадувања)
- 3.1.3.2.4.26. подбивања (покуди)
- 3.1.3.2.4.27. пофалби
- 3.1.3.2.4.28. пословици и поговорки
- 3.1.3.2.4.29. поздрави и отпоздравувања
- 3.1.3.2.4.30. прашанки
- 3.1.3.2.4.31. шеговити прашања
- 3.1.3.2.4.32. сентенции
- 3.1.3.2.4.33. срдити одговори
- 3.1.3.2.4.34. стихувани кажувања
- 3.1.3.2.4.35. закани
- 3.1.3.2.4.36. заклетви
- 3.1.3.2.4.37. заколнувања
- 3.1.3.2.4.38. здравици (наздравување)
- 3.1.3.2.4.39. честитки (пожелби)
- 3.1.3.2.4.40. шеги
- 3.1.3.2.4.41. народна етимологија (дефиниции)
- 3.1.3.2.4.42. доскокнувања
- 3.1.3.2.4.43. формули при разни пригоди
- 3.1.3.2.4.44. прекори
- 3.1.3.2.5. Народна драма
- 3.1.3.2.5.1. игри поврзани со обредите и обичаите (божиќни, василичарски, русалии, покладни, свадбарски, велигденски и други)
- 3.1.3.2.5.2 драмско-сценски игри на седенките
- 3.1.3.2.5.3. детски игри
3.1.4. Народна музика и танци
уреди3.1.4.1. Народни танци
уреди- 3.1.4.1.1. Обредни ора
- 3.1.4.1.1.1 женски поворки (лазарки, водичарки, додолки, иванденки, варваруши)
- 3.1.4.1.1.2. машки поворки (русалии, игри под маски, џаламари, суровари, ешкари, мечкари, василичари)
- 3.1.4.1.1.3. велигденски
- 3.1.4.1.1.4. свадбени (девојчинско, свекрвино, невестинско и манукот, нунково и други)
- 3.1.4.1.2. Други ора
- 3.1.4.1.2.1. Шајно оро
- 3.1.4.1.2.2. Шаваро оро
- 3.1.4.1.2.3. Ширто оро
- 3.1.4.1.2.4. Шопското оро
- 3.1.4.1.2.5. Чалгиско оро
- 3.1.4.1.2.6. Чамчето оро
- 3.1.4.1.2.7. Четворка оро
- 3.1.4.1.2.8. Чифте чамче оро
- 3.1.4.1.2.9. Чочегово оро
- 3.1.4.1.2.10. Адана оро
- 3.1.4.1.2.11. Ајватовско оро
- 3.1.4.1.2.12. Арамиско оро
- 3.1.4.1.2.13. Арнаутско оро
- 3.1.4.1.2.14. Асанбеј марш оро
- 3.1.4.1.2.15. Аскерско оро
- 3.1.4.1.2.16. Башиноселско оро
- 3.1.4.1.2.17. Баба Ѓурѓа оро
- 3.1.4.1.2.18. Баро бијав - Голема свадба оро
- 3.1.4.1.2.19. Беранче оро
- 3.1.4.1.2.20. Беровка оро
- 3.1.4.1.2.21. Цапарско оро
- 3.1.4.1.2.22. Циганче оро
- 3.1.4.1.2.23. Циганчица оро
- 3.1.4.1.2.24. Црногорка оро
- 3.1.4.1.2.25. Црпи вода, Јано оро
- 3.1.4.1.2.26. Драчевка оро
- 3.1.4.1.2.27. Дуде Дрне оро
- 3.1.4.1.2.28. Гајдарско оро
- 3.1.4.1.2.29. Глуво оро (Немо оро)
- 3.1.4.1.2.30. Грбач оро
- 3.1.4.1.2.31. Иштип к’зи (Штипско девојче) оро
- 3.1.4.1.2.32. Ибраим оџа оро
- 3.1.4.1.2.33. Јени јол оро
- 3.1.4.1.2.34. Калајџиско оро
- 3.1.4.1.2.35. Касапско оро
- 3.1.4.1.2.36. Кавадарка оро
- 3.1.4.1.2.37. Комитско оро
- 3.1.4.1.2.38. Копачката оро
- 3.1.4.1.2.39. Крстачко оро
- 3.1.4.1.2.40. Лесното оро
- 3.1.4.1.2.41. Лисолај оро
- 3.1.4.1.2.42. Малешевско оро
- 3.1.4.1.2.43. Охридско оро
- 3.1.4.1.2.44. Орото Ало Тончо
- 3.1.4.1.2.45. Орото почна
- 3.1.4.1.2.46. Осоговка оро
- 3.1.4.1.2.47. Пајдушко оро
- 3.1.4.1.2.48. Пембе оро
- 3.1.4.1.2.49. Поступано оро
- 3.1.4.1.2.50. Потрчано оро
- 3.1.4.1.2.51. Повратено оро
- 3.1.4.1.2.52. Право оро
- 3.1.4.1.2.53. Преспанско оро
- 3.1.4.1.2.54. Рамното оро
- 3.1.4.1.2.55. Ратевка оро
- 3.1.4.1.2.56. Русинско оро
- 3.1.4.1.2.57. Сирто оро
- 3.1.4.1.2.58. Ситното оро
- 3.1.4.1.2.59. Скопски чочек оро
- 3.1.4.1.2.60. Скудринка оро
- 3.1.4.1.2.61. Стамболско оро
- 3.1.4.1.2.62. Старо оро
- 3.1.4.1.2.63. Старското оро
- 3.1.4.1.2.64. Таксим (разни) оро
- 3.1.4.1.2.65. Тешкото оро
- 3.1.4.1.2.66. Тодоро, Влаино оро
- 3.1.4.1.2.67. Тоска оро
- 3.1.4.1.2.68. Тресеница оро
- 3.1.4.1.2.69. Тропнало оро
- 3.1.4.1.2.70. Турско мане суфур оро
- 3.1.4.1.2.71. Велешко оро
- 3.1.4.1.2.72. Влашко касапско оро
- 3.1.4.1.2.73. Влаина оро
- 3.1.4.1.2.74. Влечено оро
- 3.1.4.1.2.75. Џезаирот оро
- 3.1.4.1.2.76. Заечко оро
- 3.1.4.1.2.77. Други ора
3.1.4.2. Народна вокална музика
уреди- 3.1.4.2.1. Стара пејачка традиција
- 3.1.4.2.1.1. календарско пеење (божиќно, водичарско, лазарско, велигденско, ѓу:рѓовденско, билјарско, на нишање,спасовденско, тодоричко, варварушко и други)
- 3.1.4.2.1.2. некалендарско пеење (додолско, свадбарско, пчеларско и други)
- 3.1.4.2.1.3. пеење при работа (жетварско, овчарско, при вршење заедничка работа и други)
- 3.1.4.2.1.4. пеење при празнување и свечености (коледарско, лазарско, ѓурѓовденско, ва:рварушко, додолско, на крсти)
- 3.1.4.2.1.5. пеење на семејни празници (на раѓање, на свадби и на слава)
- 3.1.4.2.2. Нова пејачка традиција
- 3.1.4.2.2.1. љубовни песни
- 3.1.4.2.2.2. занаетчиски песни
- 3.1.4.2.2.3. револуционерни песни
- 3.1.4.2.2.4. печалбарски песни
- 3.1.4.2.2.5. хумористично-сатирични песни
- 3.1.4.2.2.6. други песни
3.1.4.3. Народна инструментална музика
уреди- 3.1.4.3.1. Селски инструментални мелодии и ора
- 3.1.4.3.2. Чалгаџиски инструментални мелодии и ора
- 3.1.4.3.3. Градски инструментални мелодии и ора
3.1.4.4. Народна вокално-инструментална музика
уреди- 3.1.4.4.1. Селски вокално-инструментални мелодии, ора и песни
- 3.1.4.4.2. Чалгаџиски вокално-инструментални мелодии, ора и песни
- 3.1.4.4.3. Градски вокално-инструментални мелодии, ора и песни
3.1.5. Стари и ретки занаети
уреди3.1.5.1. Занаети во врска со исхраната
уреди- 3.1.5.1.1. Лебарски/фурнаџиски занает
- 3.1.5.1.2. Симитџиски и бурекџиски занает
- 3.1.5.1.3. Воденичарски/мелничарски занает
- 3.1.5.1.4. Брашнарски занает
- 3.1.5.1.5. Млекарски занает
- 3.1.5.1.6. Месарски/касапски занает
- 3.1.5.1.7. Шарлаганџиски занает
- 3.1.5.1.8. Леблебиџиски занает
- 3.1.5.1.9. Слаткарски занает
- 3.1.5.1.10. Решетарски/ситарски занает
3.1.5.2. Градежни занаети
уреди- 3.1.5.2.1. Ѕидарски занает
- 3.1.5.2.2. Молерски занает
- 3.1.5.2.3. Каменорежачки занает
- 3.1.5.2.4. Варџиски занает
- 3.1.5.2.5. Туларски/керпиџиски занает
- 3.1.5.2.6. Керамитчиски занает
- 3.1.5.2.7. Бичкаџиски занает
- 3.1.5.2.8. Дрводелски (столарски/дограмаџиски) занает
- 3.1.5.2.9. Керестеџиски занает
- 3.1.5.2.10. Копаничарски занает
- 3.1.5.2.11. Бунарџиски занает
3.1.5.3. Занаети за изработка на предмети за домашна употреба
уреди- 3.1.5.3.1. Валавичарски занает
- 3.1.5.3.2. Гребенарски занает
- 3.1.5.3.3. Клобучарски/шапкарски занает
- 3.1.5.3.4. Ковачки занает
- 3.1.5.3.5. Казанџиски занает
- 3.1.5.3.6. Бочварски/качарски занает
- 3.1.5.3.7. Седларски занает
- 3.1.5.3.8. Ткајачки занает
- 3.1.5.3.9. Шивачки/терзиски занает
- 3.1.5.3.10. Брдарски занает
- 3.1.5.3.11. Грнчарски занает
- 3.1.5.3.12. Пагурџиски занает
- 3.1.5.3.13. Леарски/дукмеџиски занает
- 3.1.5.3.14. Калајџиски занает
- 3.1.5.3.15. Јорганџиски занает
- 3.1.5.3.16. Мутафчиски занает
- 3.1.5.3.17. Јажарски занает
- 3.1.5.3.18. Четкарски занает
- 3.1.5.3.19. Лимарски/тенекеџиски занает
- 3.1.5.3.20. Рогозарски занает
- 3.1.5.3.21. Кожарски/табачки занает
- 3.1.5.3.22. Кожуварско-ќурчкиски занает
- 3.1.5.3.23. Ножарски занает
3.1.5.4. Занаети за изработка на облека и накит
уреди- 3.1.5.4.1. Ткајачки занает
- 3.1.5.4.2. Абаџиски занает
- 3.1.5.4.3. Платнарски (чојаџиски/шајачки) занает
- 3.1.5.4.4. Гајтанџиски и свиларски занает
- 3.1.5.4.5. Срмаџиски занает
- 3.1.5.4.6. Дрндарски/алаџиски занает
- 3.1.5.4.7. Опинчарски занает
- 3.1.5.4.8. Папучарски занает
- 3.1.5.4.9. Кондураџиски занает
- 3.1.5.4.10. Гребенарски занает
- 3.1.5.4.11. Волновлачарски занает
- 3.1.5.4.12. Предачки занает
- 3.1.5.4.13. Вретенарски занает
- 3.1.5.4.14. Кујунџиски (ковенџиски) занает
- 3.1.5.4.15. Наланџиски занает
- 3.1.5.4.16. Златарски занает
3.1.5.5. Занаети за превоз на патници и товар
уреди- 3.1.5.5.1. Коларски занает
- 3.1.5.5.2. Арабаџиски занает
- 3.1.5.5.3. Кираџиски занает
- 3.1.5.5.4. Пајтонџиски занает
- 3.1.5.5.5. Самарџиски занает
3.1.5.6. Трговски занаети
уреди- 3.1.5.6.1. Џамбаски занает
- 3.1.5.6.2. Бесчиски (трговија со памук) занает
- 3.1.5.6.3. Ипекчиски (трговија со свила) занает
- 3.1.5.6.4. Кафтанџиски (трговија со готова облека) занает
- 3.1.5.6.5. Јагленарски/ќумурџиски занает
3.1.5.7. Други занаети и професии
уреди- 3.1.5.7.1. Сапунџиски/мумџиски занает
- 3.1.5.7.2. Свеќарски занает
- 3.1.5.7.3. Чешларски занает
- 3.1.5.7.4. Часовничарски/саатчиски занает
- 3.1.5.7.5. Фотографски занает
- 3.1.5.7.6. Кошничарски/крошнарски занает
- 3.1.5.7.7. Печатарски занает
- 3.1.5.7.8 Точкарски занает
- 3.1.5.7.9 Берберски занает
- 3.1.5.7.10 Пушкарски занает
- 3.1.5.7.11. Сарачки занает
- 3.1.5.7.12. Метларски занает
- 3.1.5.7.13. Налбатски занает
- 3.1.5.7.14. Железарски/демирџиски занает
- 3.1.5.7.15. Клинчарски занает
- 3.1.5.7.16. Кантарџиски занает
- 3.1.5.7.17. Ѕвончарски занает
- 3.1.5.7.18. Оружарски (туфекчиски/пушкарски) занает
- 3.1.5.7.19. Барутчиски занает
3.1.6. Народна исхрана
уреди3.1.6.1. Житни производи и јадења од житарици
уреди- 3.1.6.1.1 Леб
- 3.1.6.1.1.1 просеник
- 3.1.6.1.1.2 ’ржаник
- 3.1.6.1.1.3 погача
- 3.1.6.1.1.4 пченкарен
- 3.1.6.1.1.5 друго
- 3.1.6.1.2 Тестенини
- 3.1.6.1.3 Јадења од житарици
- 3.1.6.1.4 Други
3.1.6.2 Посни јадења
уреди- 3.1.6.2.1 Незготвени јадења
- 3.1.6.2.1.1 расолница со буковец
- 3.1.6.2.1.2 макало
- 3.1.6.2.1.3 друго
- 3.1.6.3.2 Варени јадења
- 3.1.6.3.2.1 грав
- 3.1.6.3.2.2 леќа
- 3.1.6.3.2.3 чорба
- 3.1.6.3.2.4 зелка
- 3.1.6.3.2.5 риба
- 3.1.6.3.2.6 друго
- 3.1.6.3.3 Печени јадења
- 3.1.6.3.3.1 риба
- 3.1.6.3.3.2 сарми
- 3.1.6.3.3.3 тава со зеленчук
- 3.1.6.3.3.4 ориз
- 3.1.6.3.3.5 тавче-гравче
- 3.1.6.3.3.6 друго
- 3.1.6.3.4 Пржени јадења
- 3.1.6.3.4.1 риба
- 3.1.6.3.4.2 пржен зеленчук
- 3.1.6.3.4.3 друго
3.1.6.3 Мрсни јадења
уреди- 3.1.6.3.1 Варени јадења
- 3.1.6.3.1.1 риба
- 3.1.6.3.1.2 чорба
- 3.1.6.3.1.3 вариво со месо
- 3.1.6.3.1.4 пивтија
- 3.1.6.3.1.5 друго
- 3.1.6.3.2 Печени јадења
- 3.1.6.3.2.1 ширден
- 3.1.6.3.2.2 турли тава со месо
- 3.1.6.3.2.3 сарми
- 3.1.6.3.2.4 месо со ориз
- 3.1.6.3.2.5 риба
- 3.1.6.3.2.6 чомлек
- 3.1.6.3.2.7 пастрмајлија
- 3.1.6.3.2.8 друго
- 3.1.6.3.4 Пржени јадења
- 3.1.6.3.4.1 месо
- 3.1.6.3.4.2 риба
- 3.1.6.3.4.3 џимиринки
- 3.1.6.3.4.4 друго
3.1.6.4 Млечни производи
уреди- 3.1.6.4.1 Кисело млеко
- 3.1.6.4.2 Јогурт
- 3.1.6.4.3 Изварка
- 3.1.6.4.4 Сирење
- 3.1.6.4.5 Кашкавал
- 3.1.6.4.6 Масло
- 3.1.6.4.7 Матеница
- 3.1.6.4.8 Кајмак
- 3.1.6.4.9 Друго
3.1.6.5 Конзервирани јадења
уреди- 3.1.6.5.1 Сланина
- 3.1.6.5.2 Колбаси
- 3.1.6.5.3 Кавурма
- 3.1.6.5.4 Крвавица
- 3.1.6.5.5 Ајвар
- 3.1.6.5.6 Лутеница
- 3.1.6.5.7 Туршија
- 3.1.6.5.8 Сушена риба
- 3.1.6.5.9 Пастрма
- 3.1.6.5.10 Друго
3.1.6.6 Слатки јадења
уреди- 3.1.6.6.1 Баклава
- 3.1.6.6.2 Кадаиф
- 3.1.6.6.3 Шеќер паре
- 3.1.6.6.4 Алва
- 3.1.6.6.5 Слатко
- 3.1.6.6.6 Маџун
- 3.1.6.6.7 Мармалад
- 3.1.6.6.8 Ашуре
- 3.1.6.6.9 Колаче
- 3.1.6.6.10 Друго
3.1.6.7 Пијалaци
уреди- 3.1.6.7.1 Алкохолни пијалаци
- 3.1.6.7.1.1 вино
- 3.1.6.7.1.2 ракија
- 3.1.6.7.1.3 пиво
- 3.1.6.7.2 Безалкохолни пијалаци
- 3.1.6.7.2.1 боза
- 3.1.6.7.2.2 салеп
- 3.1.6.7.2.3 шербет
- 3.1.6.7.2.4 сок
3.1.7. Традиционални игри и вештини
уреди3.1.7.1. Народни игри за возрасни
уреди- 3.1.7.1.1 Народна игра за возрасни
3.1.7.2. Народни игри за деца
уреди- 3.1.7.2.1. за машки деца
- 3.1.7.2.2. за женски деца
3.2 Јазик
уреди3.2.1 Историска подлога на македонскиот современ јазик
уреди3.2.1.1 Писмо
уреди- 3.2.1.1.1 Македонска глаголица
- 3.2.1.1.2 Македонска кирилица
3.2.1.2 Јазик
уреди- 3.2.1.2.1 Фонетски и други особености на старословенскиот јазик од VII и VIII век во Македонија
- 3.2.1.2.2 Кодификација на староцрковнословенскиот јазик
- 3.2.1.2.3 Македонска редакција на староцрковнословенскиот јазик од XII до XIV век
- 3.2.1.2.4 Македонска редакција на староцрковнословенскиот јазик од XV до XVIII век
- 3.2.1.2.5 Почетоци на кодификација на македонскиот јазик во XIX век
- 3.2.1.2.6 Кодификација на македонскиот јазик според Крсте Мисирков
- 3.2.1.2.7 Историски дијалекти на македонскиот народен јазик во XVIII и XIV век
- 3.2.1.2.8 Македонски црковнословенски јазик
3.2.2 Македонски современ јазик
уреди3.2.2.1 Македонски стандарден јазик
уреди- 3.2.2.1.1 Македонски стандарден јазик
3.2.2.2 Македонска азбука
уреди- 3.2.2.2.1. Македонско кирилско писмо
- 3.2.2.2.1. Македонско латинично писмо
3.2.2.3. Дијалекти на македонскиот јазик
уреди- 3.2.2.3.1. Западномакедонско наречје
- 3.2.2.3.1.1. централни говори (скопско-велешки, прилепскобитолски и кичевско-поречки говори)
- 3.2.2.3.1.2. западни периферни говори (горнополошки, дебарски, струшки, охридско-преспански, дримколско-голобрдски, вевчанско-радошки, малорекански (галички) и рекански (жировнички) говори)
- 3.2.2.3.2. Југоисточно македонско наречје
- 3.2.2.3.2.1 источни говори (штипско-струмички, тиквешкомариовски, малешевско-пирински говори)
- 3.2.2.3.2.2 јужни говори
- 3.2.2.3.3 Северномакедонско наречје
- 3.2.2.3.3.1 североисточни говори (кумановски, кратовски и кривопаланечки говори)
- 3.2.2.3.3.2 северозападни говори (скопско-црногорски и вратничко-полошки говори)
3.2.3 Албански современ јазик
уреди3.2.3.1 Албански стандарден јазик
уреди- 3.2.3.1.1 Албански стандарден јазик
3.2.3.2 Албанска азбука
уреди- 3.2.3.2.1 Албанско латинично писмо
3.2.3.3 Дијалекти на албанскиот јазик во Република Македонија
уреди- 3.2.3.3.1 Гегиски говори во Република Македонија
- 3.2.3.3.1.1 говорот на Албанците во Скопска Црна Гора
- 3.2.3.3.1.2 говорот на Албанците од Кумановско
- 3.2.3.3.1.3 говорот на Албанците од регионот на Маркова Река
- 3.2.3.3.1.4 говорот на Албанците од Дервен
- 3.2.3.3.1.5 говорот на Албанците од Велешко, Прилепско и Крушевско
- 3.2.3.3.1.6 говорот на Албанците од Тетовско
- 3.2.3.3.1.7 говорот на Албанците од Гостиварско
- 3.2.3.3.1.8 говорот на Албанците од Дебарско
- 3.2.3.3.1.9 говорот на Албанците од Реканско
- 3.2.3.3.1.10 говорот на Албанците од Кичевско
- 3.2.3.3.2 Преодни (гегиско-тоскиски) говори во Република Македонија - Струшки
- 3.2.3.3.3 Тоскиски говори во Република македонија
- 3.2.3.3.3.1 говорот на Албанците од Преспанско
- 3.2.3.3.3.2 говорот на Албанците од Охридско
- 3.2.3.3.3.3 говорот на Албанците од Битолско
- 3.2.3.3.3.4 говорот на Албанците од Ресенско
3.2.4 Турски современ јазик
уреди3.2.4.1 Турски стандарден јазик
уреди- 3.2.4.1.1 Турски стандарден јазик
3.2.4.2 Турска азбука
уреди- 3.2.4.2.1 Турско латинично писко
3.2.4.3 Дијалекти на турскиот јазик во Република Македонија
уреди- 3.2.4.3.1 Источни и западни турски говори во Република Македонија
- 3.2.4.3.1.1 говорот на Турците од Скопје
- 3.2.4.3.1.2 говорот на Турците од Кумановско
- 3.2.4.3.1.3 говорот на Турците од Велешко, Прилепско и Крушевско
- 3.2.4.3.1.4 говорот на Турците од Тетовско
- 3.2.4.3.1.5 говорот на Турците од Гостиварско
- 3.2.4.3.1.6 говорот на Турците од Дебарско - Жупа
- 3.2.4.3.1.7 говорот на Турците од Реканско
- 3.2.4.3.1.8 говорот на Турците од Кичевско
- 3.2.4.3.1.9 преодни турски говори - Струшко
- 3.2.4.3.1.10 говорот на Турците од Преспанско
- 3.2.4.3.1.11 говорот на Турците од Охридско
- 3.2.4.3.1.12 говорот на Турците од Битолско
- 3.2.4.3.1.13 говорот на Турците од Ресенско
- 3.2.4.3.1.14 говорот на Турците од Делчевско
- 3.2.4.3.1.15 говорот на Турците од Радовишко
- 3.2.4.3.1.16 говорот на Турците од Штипско
3.2.5 Српски современ јазик
уреди3.2.5.1 Српски стандарден јазик
уреди- 3.2.5.1.1 Српски стандарден јазик
3.2.5.2 Српска азбука
уреди- 3.2.5.2.1 Српско кирилско писмо
- 3.2.5.2.2 Српско латинично писмо
3.2.5.3 Дијалекти на српскиот јазик во Република Македонија
уреди- 3.2.5.3.1 Дијалекти на српскиот јазик
3.2.6 Дијалекти на други јазици во Република Македонија
уреди3.2.6.1 Дијалекти на влашкиот јазик
уреди- 3.2.6.1.1 Аромански дијалект (на целата територија на Република Македонија)
- 3.2.6.1.2 Мегленовлашки дијалект (во Гевгелија и Гевгелиско)
3.2.6.2 Дијалекти на ромскиот јазик
уреди- 3.2.6.2.1 Арлиски дијалект
3.2.6.3 Дијалекти на бошњачкиот јазик
уреди- 3.2.6.3.1 Дијалекти на бошњачкиот јазик
3.3. Топоними - географски имиња
уреди3.3.1. Микротопоними (сопствени имиња на поголеми или единечни делови од земјата)
уреди3.3.1.1 Нива
уреди- 3.3.1.1.1 Нива
3.3.1.2 Меѓа
уреди- 3.3.1.2.1 Меѓа
3.3.1.3 Поле
уреди- 3.3.1.3.1 Поле
3.3.1.4 Пасиште
уреди- 3.3.1.4.1 Пасиште
3.3.1.5 Бавча
уреди- 3.3.1.5.1 Бавча
3.3.1.6 Лозје
уреди- 3.3.1.6.1 Лозје
3.3.1.7 Шума
уреди- 3.3.1.7.1 Шума
3.3.1.8 Горичка
уреди- 3.3.1.8.1 Горичка
3.3.1.9 Забран
уреди- 3.3.1.9.1 Забран
3.3.1.10 Шумско земјиште
уреди- 3.3.1.10.1 Шумско земјиште
3.3.1.11 Друго
уреди3.3.2. Ојконими (имиња на населени места)
уреди3.3.2.1 Град
уреди- 3.3.2.1.1 Град
3.3.2.2 Село
уреди- 3.3.2.2.1 Село
3.3.2.3 Дел од населба
уреди- 3.3.2.3.1 Дел од населба
3.3.2.4 Друго
уреди3.3.3. Ороними
уреди3.3.3.1 Планини
уреди- 3.3.3.1.1 Планина
3.3.3.2 Возвишенија
уреди- 3.3.3.2.1 Возвишение
3.3.4. Хидроними
уреди3.3.4.1 Езера
уреди- 3.3.4.1.1 Езеро
3.3.4.2 Мочуришта
уреди- 3.3.4.2.1 Мочуриште
3.3.4.3 Реки
уреди- 3.3.4.3.1 Река
3.3.4.4 Извори
уреди- 3.3.4.4.1 Извор
3.3.4.5 Потоци
уреди- 3.3.4.5.1 Поток
3.3.5. Хороними (имиња на области – поголеми населени или ненаселени природни или административни единици од хоризонтален релјеф)
уреди3.3.5.1 Поголеми населени или ненаселени природни области
уреди- 3.3.5.1.1 Поголема населена област
- 3.3.5.1.2 Поголема ненаселена природна област
3.3.5.2 Поголеми административни единици
уреди- 3.3.5.2.1 Поголема административна единица
3.3.6. Меморијални топоними (топоними што треба да зачуваат спомен на лице или настан)
уреди3.3.6.1 Меморијални топоними (топоними што треба да зачуваат спомен на лице или настан)
уреди- 3.3.6.1.1 Меморијален топоним во спомен на лице
- 3.3.6.1.2 Меморијален топоним во спомен на настан
3.3.7. Ходоними
уреди3.3.7.1 Сообраќајница
уреди- 3.3.7.1.1 Сообраќајница
3.3.7.2 Улица
уреди- 3.3.7.2.1 Улица
3.3.7.3 Плоштад
уреди- 3.3.7.3.1 Плоштад
3.3.7.4 Кеј
уреди- 3.3.7.4.1 Кеј
3.3.7.5 Автопат
уреди- 3.3.7.5.1 Автопат
3.3.7.6 Друго
уреди3.3.8. Хрематоними (сопствени имиња на човечки творби кои не се цврсто врзани за определено подрачје)
уреди3.3.8.1 На општествени појави (имиња на празници и др.)
уреди- 3.3.8.1.1 На општествена појава (име на празник и др.)
3.3.8.2 На општествените установи
уреди- 3.3.8.2.1 На општествена установа
- 3.3.8.3 На предмети и производи
- 3.3.8.3.1 На предмет и производ