Калинка
| Калинка | |
|---|---|
| |
| Калинки | |
| Научна класификација | |
| Ред: | Миртовидни |
| Семејство: | Врбици |
| Род: | Калинки |
| Вид: | Калинка |
| Научен назив | |
| Echium vulgare L. | |
| Синоними | |
| |
Калинка (науч. Punica granatum, позната и како: нар) — листопадна овошна грмушка или мало дрво од семејството на врбиците (Lythraceae) висока од 5 до 8 м. Во Македонија калинката е особено застапена и најмногу расте во југоисточните краишта со влијание на средоземната клима, посебно во Валандовско, Дојранско, Гевгелиско.
Морфологија
уредиГрмушка или мало дрво кое расте ({cvt | 5 | до | 10 | m}} високо, калинката има повеќе шилести гранки и е исклучително долга, со неколку примероци во Франција кои преживуваат 200 години.[2]P. granatum може да биде долга и широка. 2 cм (0.79 ин) долга и подолжна, сјајна, тесна триаголник, цела, {{cvt | 3 | - | 7 | Цветовите се светло-црвени и пречник од 3 cм (0.098 ст) со три до седум ливчиња.[2]
Калинката во исхраната и медицината
уредиКалинката е едно од најстарите овошја познати на човекот. За нејзината употреба постојат записи во повеќе култури и религии, во кои калинката била почитувана како симбол на здравјето, плодноста и вечниот живот. Исто така, постојат повеќе студии кои го потврдуваат благотворното дејство на калинката врз кардиоваскуларниот и нервниот систем, како и врз коските. Тоа произлегува оттаму што калинката е богат извор на витамин Б5, калиум, алагитанин и флавоноиди. Исто така, 100 грама калинка содржат 16% од препорачаната дневна доза на витаминот Ц. Понатаму, калинката содржи фитохемикалии кои го поттикнуваат создавањето серотонин и естроген во организмот. Според клиничките испитувања, материите што ги содржи само калинката - пуницалагините - влијаат поволно врз срцето и крвните садови. Маслото од калинка има естрогенски, антивоспалителни и антимикробни својства бидејќи содржи пуницинична и елагична киселина.[3]
Калинката како тема во уметноста и во популарната култура
уреди- „Овошник од калинки“ — расказ на американскиот писател Вилијам Саројан.[4]
- „Страв од калинки“ — краток расказ на Оливера Ќорвезироска од 2021 година.[5]
- „Бојата на калинките“ (ерменски: Նռան գույնը) — советски филм од 1969 година, во режија на Сергеј Параџанов.[6]
Галерија
уреди-
Калинки во Дојран, Македонија -
Калинки во Дојран, Македонија -
Калинки во Дојран, Македонија -
Калинки во Дојран, Македонија -
Калинки во Дојран, Македонија
Наводи
уреди- ↑ „Punica granatum L., The Plant List, Version 1“. Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden. 2010.
- ↑ 2,0 2,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеPurdue. - ↑ „Калинката го чува срцето“, Здравје, понеделник, 3 ноември 2014, стр. 24-25.
- ↑ Вилијам Саројан, Се викам Арам. Скопје: Македонска книга, 1970, стр. 25-40.
- ↑ Оливера Ќорвезироска, Престапни години (прозен календар). Скопје: Бегемот, 2021, стр. 402-403.
- ↑ IMDb, The Color of Pomegranates (1969) (пристапено на 24.9.2017)