Чистилиште (латински: purgatorium)[1] претставува привремена состојба по физичката смрт во која душата се стекнува со прочистување.[2]

Црковно толкување на чистилиштето уреди

Чистилиштето како поим постои во римокатоличката доктрина која тврди дека постои ваквата привремена состојна и дека во процесот на прочистувањето на умрените може да им помогнат молитвите на живите луѓе.[3] Според теолозите и во популарната претстава, чистилиштето е место каде прочистувањето се спроведува со помош на оган, а според Жал Ле Гоф, ваквото сфаќање се појавило во Западна Европа кон крајот на 12 век,[4] но тоа никогаш не било прифатено како официјално толкување на римокатоличката црква. Уште повеќе, папите Јован Павле II и Бенедикт XVI негирале одредени аспекти на ваквото сфаќање на чистилиштето, а останатите христијански цркви ја отфрлаат „римската доктрина во однос на чистилиштето“, иако Православната црква, Источните православни цркви и некои елементи на Англиканската црква и Методистичката црква се согласуваат дека за некои луѓе постои прочистување по смртта и ги прифаќаат молитвите за умрените.[5][6][7][8][9] Јудаизмот, исто така, ја дозволува можноста за прочистување по смртта како начин да го објасни значењето на Гехена.[10]

Во делото „Црковна историја на Англите“ на Беда Венерабилис се среќава опис на чистилиштето, претставено преку визијата на некој Дриктхелм кој видел голема долина: на левата страна од неа горел огромен пламен, а на десната страна беснеела бура со снег и град и владеел неподнослив студ; меѓу едната и другата страна скитале многу души кои во мразот барале спас од неподносливата жештина, а бегајќи до студот повторно се фрлале во огнот и така во недоглед. Дриктхелм помислил дека тоа е пеколот, но неговиот водич му објаснил дека тоа е местото на кое се прочистуваат душите на оние кои до смртта го одложувале каењето и искупувањето на гревовите; меѓутоа, откако се покајале, макар и на смртната постела, тие ќе влезат во рајот на судниот ден.[11] Во делото „Speculum historiale“ на Винсент од Бова се опишува случката на некое дете кое го посетило чистилиштето и таму видело како возрасните луѓе се вареле во казани сè додека не се претвориле во новороденчиња, потоа пак станувале возрасни и повторно се вареле и се претворале во деца, а таа постапка се повторувала.[12]

Чистилиштето во делото на Данте Алигиери уреди

Според Данте Алигиери, на влезот во чистилиштето се наоѓа порта која се отвора со клучевите кои св. Петар му ги дал на ангелот-чувар на портата.[13]

Наводи уреди

  1. „Purgatory“, Oxford English Dictionary
  2. Merriam-Webster Dictionary.
  3. „Pius IV Council of Trent-25“. www.ewtn.com. Архивирано од изворникот на 2019-04-08. Посетено на 2019-01-22.
  4. LeGoff, Jacques. The Birth of Purgatory. Trans. Arthur Goldhammer. Chicago: University of Chicago Press, 1986, стр. 362–366.
  5. Jerry L. Walls (2012). Purgatory: The Logic of Total Transformation. Oxford University Press. стр. 61. ISBN 9780199732296.
  6. Cook, Joseph (1883). Advanced thought in Europe, Asia, Australia, &c. London: Richard D. Dickinson. стр. 41. Посетено на 10 April 2014. Англиканската црква им дозволила на некои високи свештеници да учат дека постои посредна состојба (Hades) меѓу пеколот (Gehenna) и рајот (Paradise), но со непремостлив залив меѓу нив.
  7. Gould, James B. (4 август 2016). Understanding Prayer for the Dead: Its Foundation in History and Logic (англиски). Wipf and Stock Publishers. стр. 57–58. ISBN 9781620329887. Римокатоличката и Англиската методистичка црква се молат за мртвите.. Методистите кои се молат за умрените на тој начин ги посветуваат на постојаната божја милост.
  8. Gould, James B. (4 август 2016). Understanding Prayer for the Dead: Its Foundation in History and Logic (англиски). Wipf and Stock Publishers. стр. 50. ISBN 9781532606014.
  9. Olivier Clément, L'Église orthodoxe. Presses Universitaires de France, 2006, Section 3, IV.
  10. „www.chabad.org“.
  11. Aron Gurevič, Problemi narodne kulture u srednjem veku. Beograd: Grafos, 1987, стр. 194-195.
  12. Aron Gurevič, Problemi narodne kulture u srednjem veku. Beograd: Grafos, 1987, стр. 377.
  13. Dante Aligijeri, Pakao. Beograd: Rad, 1961, стр. 8.