Википедија

Идно проширување на Европската Унија

(Пренасочено од Идно проширување на Европската унија)

Прашањето околу идното проширување на Европската Унија (ЕУ) теоретски е отворено за секоја држава која се наоѓа на европскиот континент, која е демократизирана, земја во која функционира организацијата на слободен пазар и земја која е подготвена да ги спроведе сите претходни закони кои ги налага законодавството на ЕУ.[1] Денеска, Европската Унија претставува наднационална и меѓувладина унија (заедница) на 27 демократски земји-членки. Таа е најголемата конфедерација на независни држави во светот, основана под ова име во 1992 со Мастришкиот договор. Сепак, многу аспекти од Унијата постоеле и пред оваа година преку серија на претходни договори, кои датираат од 1951. Сепак, дали една земја ќе пристапи кон унијата е предмет кој се оценува од страна на институциите на ЕУ.[2]

  Сегашни членки
  Земји кандидати
  Потенцијални кандидати

Постојат пет кандидати за членство во Европската унија: Турција (аплицирала во 1987), Северна Македонија (аплицирала во 2004), Црна Гора (аплицирала во 2008), Албанија (аплицирала во 2009) и Србија (аплицирала во 2009). Сите имаат започнато со пристапните преговори.[3] Косово (чија независност не е признаена од пет ЕУ земји-членки) и Босна и Херцеговина се признаени како потенцијални кандидати за членство во ЕУ. Босна и Херцеговина има формално поднесено апликација за членство, додека Косово има Спогодба за стабилизација и асоцијација (ССА) со ЕУ, што вообичаено претходи на апликацијата за членство. Црна Гора и Србија, како најнапредни кандидати, се очекува да влезат во Унијата непорано од 2022, најверојатно во 2025.[4] Додека другите полека напредуваат, преговорите со Турција се засега замрзнати.

Од четирите главни западно европски земји кои не се ЕУ-членки, Исланд, Норвешка и Швајцарија имаат поднесено апликации за членство во минатото, но ги имаат замрзнато, додека Обединетото Кралство е поранешна членка. Норвешка, Швајцарија, Исланд и Лихтенштајн учествуваат во внатрешниот пазар на ЕУ и во Шенген-зоната, што ги прави доста блиски со ЕУ. Во 2014, ЕУ потпишува договори за соработка со Грузија, Молдавија и Украина.[5] Европскиот парламент има донесено резолуција која ја признава „европската перспектива“ на сите три земји.[6]

За земјите од Источна Европа, Хедер Граби од Центарот за европски реформи рекол: „Белорусија е премногу авторитарна, Молдавија премногу сиромашна, Украина премногу голема, и Русија премногу страшна за ЕУ која би требало да размисли за понудата за нејзино членство во било кое време."[7] Сепак, Украина покажала силен интерес за членството во ЕУ.[8]

Официјални кандидати

уреди

Албанија

уреди
 
Албанија во портокалова боја
Главна статија: Приклучување на Албанија кон ЕУ

Албанија е првата земја официјално признаена како потенцијална земја за кандидат за членство во ЕУ. Земјата во 2006 година го потпишала договорот за асоцијација и стабилизација. Но и покрај тоа, примањето на Албанија во ЕУ зависи главно од нејзината економска и политичка сигурност. Официјално Албанија поднела кандидатура во 2009 година. Советот на ЕУ посакал од Европската комисија да изработи односно да даде оценка за спременоста на Албанија за започнување на преговори со ЕУ. Во извештајот од ноември, 2016, Европската комисија дала препорака ЕУ да ги отпочне пристапните преговори со Албанија.[9] Во Јуни, 2018, Европскиот совет се согласува на отпочнување на преговорите до крајот на 2019.[10][11]

Пристапувањето на Албанија кон ЕУ е врзано со приклучувањето на Северна Македонија. Албанија мора да исполни неколку пред-услови за започнување на пристапните преговори, како реформирање на судството, нов изборен закон, судење на корумпираните судии и почит кон човековите права на тамошното грчко малцинство.[12][13] Во мај, 2019, европскиот комесар Јоханес Хан ја потврдува препораката.[14] Сепак, во јуни, Унијата одлучува уште еднаш да ги одложи преговорите, поради преговори од Холандија и Франција.[15] Ставено е повторно вето во октомври истата година.[16] На 25 март, 2020, Европската унија одлучува да ги почне преговорите.[17][18]

Македонија

уреди
Главна статија: Приклучување на Македонија кон ЕУ
 
Република Македонија во портокалова боја

Македонија аплицирала за членство во ЕУ на 22 март 2004 година. На 9 ноември 2005 година, Европската комисија на Македонија решила да и додели статус на кандидат. Така, на 17 декември 2005 Претседателството на Европскиот совет во Брисел на Македонија и доделила статус на кандидат за членство во Европската Унија. Сепак, датум за започнување на преговори со ЕУ Република Македонија сѐ уште не добила.

Република Македонија, по конфликтот од 2001 година, денеска мирот се одржува главно поради спроведувањето на Охридскиот договор, според кој етнички Албанци добиле големо автономно управување. За разлика од Србија, Македонија успеала да го задржи својот суверенитет над целата своја територија. Премиерот Никола Груевски изјавил дела земјата ќе биде подготвена да се приклучи кон унијата во 2012 или 2013 година.[19] Сепак, ЕУ не се сложува околу наведениот период. На 17 декември 2005 година, Европскиот совет ја поздравила земјата за нејзините достигнувања во спроведувањето на поголем број на реформи (Критериумите од Копенхаген, Стабилизација и асоцијација, Охридскиот договор).[20]

Можеби најголемиот проблем на земјата околу започнувањето на преговори со ЕУ е спорот со името со соседна Грција. Грција го отфрла името Македонија бидејќи според неа, тоа имплицирало територијални амбиции кон сопствената територија на Грција односно северниот дел на провинцијата Македонија. Поради тоа, ЕУ земјата ја нарекува "Поранешна Југословенска Република Македонија" (ФИРОМ). Решавањето на проблемот со името станало услов за пристапување кон унијата,[21]. Грција, постојано потврдува дека ќе го искористи своето право да го блокира пристапот без претходно да биде најдено решение.[22], односно изјавува дека ќе употреби вето, исто како што го употребила при блокадата на земјата за влез во НАТО пактот. Други позначајни тешкотии со кои се среќава Република Македонија е остварувањето на европски стандарди на владеење на правото и економијата[23].

Молдавија

уреди
Главна статија: Приклучување на Молдавија кон ЕУ

Владата на Молдавија изјавила дека земјата има европски аспирации и покрај тоа што има мал напредок во голем број на сфери. Нерешениот територијален спор односно интегритет со Приднестровие е главната пречка за каков било напредок на земјата. На 6 октомври 2005 година, ЕУ ја отворила својата постојана мисија во Кишинев, главниот град на Молдавија. Денеска земјата се стреми кон зачленување во ЕУ и е во спроведување на својот прв тригодишен акционен план во рамките на Европската политика за добрососедство.

Потпишувањето на договорот за партнерство и соработка била првата правна врска помеѓу ЕУ и Молдавија. Спогодбата била потпишана на 28 ноември 1994 година и стапила во сила на 1 јули 1998 во траење од 10 години. Договорот предвидува соработка од политички, комерцијални, економски, правни, културни и научни области.

Во август 2009 година, четири молдавски партии се согласиле да се создаде владејачка коалиција, наречена Алијанса за Европска Интеграција. Либерално демократската партија, Либералната партија и Демократската партија, се обврзиле да се постигне таква цел. Некои политички партии во рамките на Молдавија и Романија се залагаат за обединување на двете земји. Такво сценарио според тие партии предвидува Молдавија да стане член на ЕУ преку Романија, но сепак проблемот околу Приднестровие ќе остане.[24][25]

Србија

уреди
 
Србија во портокалова боја
Главна статија: Приклучување на Србија кон ЕУ

Србија, по распаѓањето на сојузот со Црна Гора, започналча преговори околу можното членство на земјата во ЕУ. На 29 април 2008 година, земјата го потпишала договорот за асоцијација и стабилизација со ЕУ[26]. По ова, српскиот претседател побарал Србија да стане официјален кандидат за членство во ЕУ, кон крајот на 2008 година[27].Сепак, Холандија откажала да го ратификува договорот сè додека не биде испорачан Ратко Младиќ пред судот во Хаг. Во почетокот на 2009 година земјата започнала да ги исполнува главните барања од ЕУ.[28] Ефектите од работата на српските власти остануваат да бидат оценети од Европската комисија. И покрај неуспесите во областа на политиката, Србија добила на 19 декември безвизен режим[29], и официјално подала молба за членство на 22 декември 2009 година.[30].

Турција

уреди
Главна статија: Приклучување на Турција кон ЕУ
 
Турција во портокалова боја

Статусот на Турција во однос на нејзиното приклучување кон ЕУ во последните години е едно од најделикатните и најсериозните противоречија во последните години. Преговоритње за зачленување во ЕУ Турција ги започнала во 1987 година. Во текот на историјата, по десетте земји, основачи на ЕУ, Турција била една од првите земји која станала член на Советот на Европа во 1949 година. Исто така, Турција била една од основачите на Организацијата за безбедност и соработка на Европа во 1973 година и Организацијата за економска соработка и развој во 1961 година. Од 1992 година земјата е член на т.н. Западноевропска унија. Во 1995 година земјата потпишала царински договор за соработка со Европската унија (англиски: European Union–Turkey Customs Union).

Во 1999 година Турција формално била признаена како земја кандидат за членство во ЕУ на самитот на Советот на Европа во Хелсинки. Преговорите службено започнале во 2005 година заедно со Хрватска. Турција денеска има седма по големина економија во Советот на Европа и петнаесетта во светот по големина,[31]. Таа е дел од Царинската унија по потпишување на договорот од 1996 година со ЕУ, член и основач на Г-20 како земји со најголеми економии во светот и тесни врски со ЕУ, член на Western European and Others Group во ООН.

Голем број на поддржувачите на земјата кон нејзиното приклучување во ЕУ сметаат дека Турција претставува клучна регионална сила[32][33] со голема и развиена економија и втората по големина воена сила во НАТО[34][35]. Нејзиното приклучување во ЕУ, според нејзините поддржувачи, би означувало засилување на позициите на ЕУ како глобален геостратегиски играч. Турција е земја која, поради својата местоположба има големо политичко, економско, културно и историско значење за регионот. Во нејзина непосредна близина се наоѓаат Средоземно Море и Црно Море, Блискиот Исток, Касписко Море и Средна Азија.[36][37]

Според Карл Билд, министер за надворешнји работи на Шведска, приклучувањето на Турција кон ЕУ би дало решавачка улога за стабилноста на регионот околу Средоземно Море и би имало стратегиски големи интереси за Европа.[38] Еден од најголемите поддржувачи на Турција за нејзината кандидатура е Обединетото Кралство. Во мај 2008 година, Елизабета II, при нејзината посета на Турција изјавила дека земјата претставува уникатен мост помеѓу истокот и западот како исклучителен пат на ЕУ кон светот воопшто.[39] Поддржувачите исто така сметаат дека Турција исполнува голем дел од условите за приклучување. Некои тврдат дека ЕУ повеќе нема да може да и откаже на Турција бидејќи таа имала откриена кандидатура која трае веќе 40 години, а од друга страна пак во земјата се подобриле правата на човекот.

Сепак, најголеми противници против зачленувањето на Турција во ЕУ се Франција и Германија, на чело со Никола Саркози и Ангела Меркел. Противниците тврдат дека Турција сѐ уште не ги почитува основните принципи за една либерална демокатија како и слободата на изразување. Проблем за Германија исто така е и големата популација на Турција која во голема мера ќе ја промени структурата на европските институции. Доколу Турција стане дел од европското семејство, таа со своите 70 милиони жители ќе биде втората најголема земја во Европскиот парламент според број на пратеници.[35][35] Демографските прогнози пресметуваат дека Турција ќе ја надмине Германија според бројот на парламентарците до 2020 година.[35] Доколку Турција биде дел од ЕУ, во тој случај би се отворило прашањето околу идното приклучување на Мароко во ЕУ. Сепак, според поголем број на иследувачи, планот околу Мароко е отфрлен главно поради географските причини, за разлика од Турција која делумно се наоѓа во Европа. Според Никола Саркози, доколку Турција влезе во ЕУ, Европа би загубила голем дел од својата најголема ценетост - христијанството. Ова произлегува од фактот што 99% од населението на Турција е со муслиманска вероисповед.[40]. Друго, со кое не се слагаат голем дел од француските политичари е местоположбата на Турција. Според нив, само еден мал дел од турската територија се наоѓа во Европа, и покрај тоа што европскиот дел на Истанбул е поразвиен од анадолскиот.

Сепак, можеби најголемиот проблем на Турција е Кипарското прањање. Островот е разделен на два дела, од кој едниот е член на ЕУ, а во другиот живеат Кипарски Турци со своја самопризнаена држава. Турција не го признава Кипар од една страна, а од друга страна пак северен Кипар не е признает од голем број на земји во светот. Во 2006 година, претседателот на ООН, Кофи Анан направил план за обединување на островот. Сепак, за разлика од северот, југот не се согласил на референдум и истиот план бил одбиен.

Украина

уреди
Главна статија: Приклучување на Украина кон ЕУ

На 28 февруари 2022 година, непосредно откако беше нападната од Русија, Украина поднесе барање за членство во Европската унија (ЕУ). Украинскиот претседател Володимир Зеленскиј побара итен прием според „нова специјална процедура“,[41] и претседателите на осум држави на ЕУ повикаа на забрзан процес на пристапување.[42] Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен изјави дека го поддржува пристапот на Украина, но дека процесот ќе потрае.[41] На 1 март 2022 година, Европскиот парламент препорача Украина да биде официјален кандидат за членство,[43] а на 10 март 2022 година, Советот на Европската унија побара од Комисијата мислење за апликацијата.[44] На 8 април 2022 година, фон дер Лајен му претстави на Зеленскиј законски прашалник,[45] на кој Украина одговори на 17 април.[46]

На 17 јуни 2022 година, Европската комисија препорача Европскиот совет да и додели на Украина кандидатски статус за пристапување во Европската унија.[47][48][49][50]

На 23 јуни 2022 година, Европскиот парламент усвои резолуција со која се повикува на итно доделување кандидатски статус за членство во Европската унија на Украина.[51][52] На 23 јуни 2022 година, Европскиот совет ѝ додели на Украина статус на кандидат за пристапување во Европската унија.[53]

Црна Гора

уреди
Главна статија: Приклучување на Црна Гора кон ЕУ
 
Црна Гора во портокалова боја

По успешниот референдум за независност на 21 мај 2006 година, Црна Гора станала независна држава. Црна Гора како официјална валута го користи еврото. Потпретседателот на Владата и министер за надворешни работи на Луксембург Жан Аселборн изјавил дека наредната земја од регионот која по Хрватска ќе стане полноправна членка на Европската Унија е Црна Гора.[54] Земјата официјално на 15 декември 2008 година побарала да стане земја кандидат за членство во ЕУ.[55][56] Европската комисија прашалникот на Црна Гора и го доставил на 22 јули 2009 година, а на 9 декември 2009 година земјата дала одговор на прашалникот.

Преговарачки земји

уреди

Сегашната програма за проширување на Европската Унија главно е насочена кон земјите од Западниот Балкан. Турција има долгогодишни преговори со ЕУ, но преговорите се очекуваат да траат уште многу години.

Држава Статус Договор за соработка Апликација за членство Кандидатски статус Почеток на преговорите Завршен скрининг Поглавја[N 1][57] Пречки
  Албанија Преговарачки
кандидат 		1 април 2009

(ССА)

28 април 2009 24 јуни 2014[3] 26 март 2020[17][18] – – Корупција, организиран криминал, политизација на судството.[58][се бара извор]
  Босна и Херцеговина Апликант 1 јуни 2015 (ССА) 15 февруари 2016[59] – – – – Потребни се уставни реформи; недостаток на федерална согласност за иднината на државата.[58]
  Косово (оспорен статус) Потенцијален
кандидат 		1 април 2016 (ССА)[60] – – – – – Под надлежност на ЕУ мисијата за владеење на правото; длабока корупција; оспорен статус.[58]
  Црна Гора Преговарачки
кандидат 		1 мај 2010 (ССА) 15 декември 2008 17 декември 2010 29 јуни 2012 27 јуни 2013 3/33 од 33 Граничен спор со Хрватска.[61] Проблеми со корупција; потешкотии во усогласувањето на буџетските надлежности.[62][се бара извор]
  Северна Македонија Преговарачки
кандидат 		1 април 2004 (ССА) 22 март 2004 17 декември 2005 26 март 2020[17][18] – – Спор со Бугарија; проблеми со демократијата и владеењето на правото.[58][63]
  Србија Преговарачки
кандидат 		1 септември 2013 (ССА) 22 декември 2009 1 март 2012 21 јануари 2014[64] 24 март 2015 2/18 од 33 Спор со Косово; малку волја за борба со корупцијата.[58]
  Турција Преговарачки
кандидат 		1 декември 1964 (АД) 14 април 1987 12 декември 1999 3 октомври 2005 13 октомври 2006 1/16 од 33 Покрај отворањето на 14 поглавја, преговорите се замрзани од доцните 2000-ти.[65] Изјава на ЕУ од 2018 вели дека нема да се отвораат нови поглавја во блиска иднина.[66]
  1. ↑ Excluding Chapters 34 (Institutions) and 35 (Other Issues) since these are not legislation chapters.

Потенцијални земји за кандидатство во ЕУ

уреди

Босна и Херцеговина

уреди
Главна статија: Приклучување на Босна и Херцеговина кон ЕУ
 
Босна и Херцеговина во портокалова боја

Босна и Херцеговина сѐ уште се соочува со големи економски и политички проблеми. Преговорите на земјата за стабилизација и асоцијација започнале во 2005 година, а требало да бидат завршени во 2007 година. Но поради неспроведените реформи во полицијата, роковите за членство биле продолжени до 2008 година. Договорот за стабилизација и асоцијација земјата го потпишала на 4 декември 2007 година. Поради големите политички проблеми на земјата, според Романо Проди Босна има шанса да се присоедини кон ЕУ веднаш по Хрватска, но сепак тоа целосно зависело од самата земја. Шефот на босанската дипломатија Свен Алкалај изјавил дека Босна ќе побара членство во ЕУ до крајот на 2010 година.[67]

Грузија

уреди
Главна статија: Приклучување на Грузија кон ЕУ

Актуелниот претседател на Грузија, Михаил Сакашвили, изразил желба Грузија да се приклуи кон ЕУ. Ова гледиште е најмногу се одразува во фактот поради кој САД, ЕУ и НАТО сакаат земјата да ја оддалечат од руската сфера на влијание. Аџарија е еден од територијалните проблеми на земјата. По крајот на т.н. Војна на ружи, водачот Аслан Абашидзи бил принуден да поднесе оставка (мај 2004). Сепак, по решавање на ова прашање, земјата има голем територијален проблем со Јужна Осетија и Абхазија. Како резултат на тоа избила војна во Јужна Осетија во 2008 година.

Исланд

уреди
Главна статија: Приклучување на Исланд кон ЕУ
 
Исланд во портокалова боја

Исланд своето приклучување кон ЕУ го започнал во 2009 година, главно како резултатот од големата рецесија во земјата. Пред тоа, односите помеѓу ЕУ и Исланд биле регулирани главно преку Европскиот економски простор и Шенгенскиот договор, кое означува дека голем дел од регулативите и законските прописи на ЕУ се веќе спроведени. Така, главно поради членството на земјата во ЕЕП, се очекува земјата бргу да биде дел од ЕУ. На 16 јули 2009 година, парламентарците со тесно мнозинство поддржале брза апликација за членство во ЕУ, а еден ден подоцна следувало и официјалното поднесување на барањето за пристапување кон Унијата од страна на владата под раководство на премиерката Јохана Сигурардотир.[68][69]

Поранешните исландски влади главно не гледале никаква неопходност за полноправно членство во ЕУ. Главната причина за тоа било губењето на контролата врз рибарството и земјоделството. По приемот во унијата овие области ќе се регулираат преку заедничката аграрна и политика за рибарство на ЕУ. Изгледите за брзо членство во еврозоната во моментов е еден од главните аргументи за зачленувањето во ЕУ, зашто исландската круна и натаму губи од својата вредност. Сепак, се смета дека крајниот збор за пристапување кон унијата ќе го има народот на референдум. Според голем број на иследувачи, референдумот ќе биде успешен.[70]

Косово

уреди
Главна статија: Приклучување на Косово кон ЕУ
 
Косово во портокалова боја

Единствената пречка засега за присоединувањето на Косово во ЕУ е нејзината успешна декларација за независност од 2008 година.[71][72][73] Независноста на земјата не е признаена едниствено од Шпанија, Словачка, Кипар, Романија и Грција, како членки на ЕУ. Високиот претставник на Европската Унија за надворешна политика, Кетрин Ештон, изјавила дека иако сите земји членки на унијата не го признале Косово, сепак постооела согласност дека Косово и регионот имаат европска перспектива.[74] Покрај Црна Гора, и Косово како своја официјална валута го користи еврото.

Европската комисија во својот годишен доклад за напредокот на земјите кандидати и потенцијални кандидати изјавила дека Косово се наоѓа пред голем предизвик. Според комисијата, земјата треба многу бргу да се справи со корупцијата и организираниот криминал, заштита на српското малцинство, изгласување на европски закони итн.[75][76] Политичкиот свет во Косово очекуваат земјата во ЕУ да се приклучи во 2015 година.[77]

Напредок

уреди
Countries Официјални кандидати Потенцијални кандидати Потенцијален кандидат
(без поднесена молба за членство) 		Reference states

Event 		Турција[78] Хрватска[79] Македонија [80] Албанија Исланд Црна Гора Србија Босна
и
Херцеговина 		Косово
(Резолуција 1244) 		Финска Чешка Словачка бугарија
Спогодбата за асоцијација 1 почеток на преговори 1959AA
1970CU 		2000 2000 2003 1990 2005 2005 2005 (?) 1990 1990 1990 1990
Потпишување на договор за асоцијација 1963AA
1995CU 		2001 2001 2006 1992 2007 2008 2008 (?) 1992 1993 1993 1993
Стапување во сила на договорот за асоцијација 1964AA
1996CU 		2005 2004 2009 1994 2010 (2012) (2010) (?) 1994 1995 1995 1995
Апликација за членство 14.4.1987 21.2.2003 22.3.2004 28.4.2009 16.7.2009 15.12.2008 22.12.2009 (2010) (?) 18.3.1992 17.1.1996 27.6.1995 14.12.1995
Мислење на Советот на Европската Комисија 27.4.1987 14.4.2003 17.5.2004 16.11.2009 27.7.2009 23.4.2009 (2010) (2010) (?) 06.4.1992 29.6.1996 17.7.1995 29.1.1996
Комосијата го предала прашалникот на официјалниот барател 10.7.2003 01.10.2004 16.12.2009 08.9.2009 22.7.2009 (2010) (2010) (?) 3.1996 3.1996 4.1996
Изработка на прашалникот 09.10.2003 10.5.2005 14.4.2010 22.10.2009 9.12.2009 (2010) (2010) (?) 6.1997 6.1997 25.4.1997
Комисијата подготвува свое мислење) '89,'97-'04 20.4.2004 '05-'09 (2010) 24.2.2010 (2010) (2010) (2010) (?) 4.11.1992 15.7.1997 '97,'98,'99 '97,'98,'99
Комисијата препорачува доделување на кандидатски статус 13.10.1999 20.4.2004 09.11.2005 (2010) 24.2.2010 (2010) (2010) (2010) (?) 4.11.1992 15.7.1997 15.7.1997 15.7.1997
Council grants candidate status to Applicant 12.12.1999 18.6.2004 17.12.2005 (2010) (2010) (2010) (2010) (2010) (?) 21.12.1992 12.12.1997 12.12.1997 12.12.1997
Комисијата препорачува почеток на преговорите 06.10.2004 06.10.2004 14.10.2009 (2011) 24.2.2010 (2011) (2011) (2011) (?) 4.11.1992 15.7.1997 13.10.1999 13.10.1999
Council sets negotiations start date 17.12.2004 2004, 2005 (2009, 2010) (2011) (2010) (2011) (2011) (2011) (?) 21.12.1992 12.12.1997 10.12.1999 10.12.1999
Започнување на преговорите 3.10.2005 3.10.2005 (2010) (2011) (2010) (2011) (2011) (2011) (?) 01.2.1993 31.3.1998 15.2.2000 15.2.2000
Завршување на преговорите (2014) (2010) (2014) (2015) (2011) (2015) (2015) (2015) (?) 1994 13.12.2002 13.12.2002 17.12.2004
Потпишување на Спогодба за пристапување (2014) (2010) (2014) (2015) (2011) (2015) (2015) (2015) (?) 1994 16.4.2003 16.4.2003 25.4.2005
Дата на приклучување (2016) (2012) (2016) (2017) (2013) (2017) (2017) (2017) (?) 1995 1.5.2004 1.5.2004 1.1.2007
Достигнувања
1. Свободно движење на стоки f o – – x x x x
2. Слобода на работнички движења fs x – – x x x x
3. Право за основање & Свободно оставување на услуги f x – – x x x x
4. Слободно движење на капиталот o o – – x x x x
5. Јавни набавки fs o – – x x x x
6. Закон за трговски друштва o x – – x x x x
7. Право на интелектуална сопственост o x – – x x x x
8. Политика на конкуренција fs fs – – x x x x
9. Финансиски услуги f x – – x x x x
10. Информациско општество & Медија o x – – x x x x
11. Земјоделството & Руларен развој f o – – x x x x
12. Безбедноста на храната& Санитарна политика fs o – – x x x x
13. Риболов f o – – 3 x x x x
14. Транспортна политика f o – – x x x x
15. Енергија fs x – – x x x x
16. Оданочување o o – – x x x x
17. Економска & Монетарна политика o x – – x x x x
18. Статистика o x – – x x x x
19. Социјална политика & Вработување fs 2 x – – x x x x
20. Претпријатие& Индустријална политика o x – – x x x x
21. Транс-европски мрежи o x – – x x x x
22. Регионална политика& Координација на структурни инструменти fs o – – x x x x
23. Судството& Основни права fs fs – – x x x x
24. Правда, слобода & безбедност fs o – – x x x x
25. Наука & Истражувања x x – – x x x x
26. Образование & Култура fs x – – x x x x
27. Животната средина o o – – x x x x
28. Здравствена заштита o x – – x x x x
29. Царинска унија f x – – x x x x
30. Надворешни односи f x – – x x x x
31. Безбедност & одбранбена политика fs fs – – x x x x
32. Финансиска контрола o o – – x x x x
33. Финансиски & буџетски одредби fs o – – x x x x
34. Институции – – – – x x x x
35. Други прашања – – – – x x x x

1 Спогодба со ЕУ: Договорот за Стабилизација и Асоцијација (ДСА) го потпишале следните земји од западен Балкан :(Албанија, Босна и Херцеговина, Хрватска, Македонија, Црна Гора, Србија и Косово преку STM); Царинска унија ЕУ има потпишано со Турција; Европски економски простор (ЕИП) се однесува за Исланд и Финска; Европа договор за референтни држави на петтото проширување на ЕУ.
2 Including anti-discrimination and equal opportunities for men and women.
3 Most likely the EU will reform its CFP in the direction of present Iceland approach as envisioned in the Green paper for the 2013 CFP review.[81] This is unique situation in contrast to all other chapters where the candidate countries align their laws with the EU acquis.


(дата): приближна и поверојатнен можен рок, како и во економска и политичка ситуација од декември 2009 година. Ситуација на политичката сцена за започнување на прегпвори за членство (Турција, Хрватска, референтни држави) или кандидатски статус без започнати преговори (Македонија, Исланд), во согласност со Мислење 1992 , Мислење 1997, Извештај 1999, Извештај 2005 и Извештај 2010.

s – screening of the chapter
fs – завршени преговори
o – отворени преговори
x – затворени преговори
f – замрзнати преговори

  применување на европските регулативи
  без поголеми тешкотии
  потребни натамошни напори


  non-acquis chapter - nothing to adopt
  потребни натамошни напори
  тешко за прифаќање
  целосно е во согласност со ЕУ

Земји кои засега немаат намера да станат дел од ЕУ

уреди

ЕФТА

уреди
Поврзано: Европска економска зона и Европска Слободна Трговска Асоцијација
 
Европска Унија (сино)
и членките на ЕСТА (зелено)

Исланд, Лихтенштајн, Норвешка и Швајцарија се членови на Европската Слободна Трговска Асоцијација (ЕФТА). Поголемиот дел од членките на ЕСТА немаат намера да се приклучат во ЕУ. Исклучок на ова прави Исланд, кој поднел барање за членство во унијата.

Лихтенштајн

уреди

Лихтенштајн заедно со Норвешка и Исланд е член на Европскиот економски простор, од кое произлегува дека земјата има добри надворешни односи со ЕУ. Земјата во нема намера да се приклучи кон унијата. Таа сепак го има потпишано Шенгенскиот договор, заедно со членките на ЕУ. Доколку некогаш земјата стане дел од ЕУ, таа ќе биде најмалата по територија. Засега, најмала земја е Малта. Земјата не го користи еврото како национална валута, туку швајцарскиот франк.

Норвешка

уреди

Во 1962 и 1967 Франција ставила вето за влез на Норвешка во унијата. Референдумот одржан во 1972 и 1994 година покажал дека Норвежаните сакаат да останат надвор од Европската Унија. Но, Норвешка, заедно со Исланд и Лихтенштајн, учествува во единствениот пазар на Европската Унија преку договорот за Европската Економска Зона (EEA). Норвешка е исто така потписник на Шенгенскиот договор и неколку други договори помеѓу неа и останатите ЕУ членки.

Еден од најголемите проблеми на Норвешка е риболовните ресурси, кои земјата не сака да ги изгуби доколку се зачлени во ЕУ. Норвешка има висок БНП по глава на жител, ограничено земјоделство и неколку недоволно развиени подрачја кое означува дека земјата би имала мала поддршка околу нејзиното зачленување. Земјата е член на Европската економска зона, потписник на Шенгенскиот договор и член на т.н. Западноевропска унија како и други договори кои обично се сметаат како под покровителство на ЕУ. Таа била еден од основачите на НАТО.

Швајцарија

уреди

Швајцарија учествувала во преговорите за зачленување на земјата во ЕУ, и притоа потпишала договор на 2 мај 1992 година а по ова и апликација за членство на 20 мај 1992 година. Сепак, референдумот кој бил одржан на 6 декември 1992 година бил неуспешен околу можното нејзино приклучување во ЕУ. Како резултат на ова, владата на Швајцарија решила да ги прекине преговорите со ЕУ. Иницијативата под мотото “Да во Европа“, чија цел била отворање на нови преговори со ЕУ биле отфрлени на 4 мај 2001 година, на референдум. Се смета дека стравот од губење на својата неутралност и независност се главните причини против членството во ЕУ.

Микроземји

уреди
 
Петте Европски микроземји
  Андора
  Лихтенштајн
  Монако
  Сан Марино
  Ватикан
во границите на ЕУ (сино)

Во рамките на Западна Европа, постојат пет микроземји: Андора, Монако, Сан Марино, Ватикан и Лихтенштајн. Последниот од овие е член на ЕФТА. Монако, Сан Марино и Ватикан имаат потпишан договор дозволувајќи им на нив да го користат еврото како своја национална валута. Сите тие, исто така, се де факто дел од Шенгенскиот договор или имаат отворена граница кон ЕУ. Овие земји имаат многу блиски односи со земјите од ЕУ. На пример Монако, кој единствен сосед му е Франција и да имаат блиски односи со своите соседна држава, има потпишано царински договор со ЕУ. Ова на земјата и користи во преден план околу ДДВ и акцизите при увоз и извоз.[82] Државата има силни врски со Франција па така официјална валута е еврото. Пред воведувањето на еврото, во државата се користел Монегашки франк.

Владата на Андора изјавила дека земјата засега нема потреба од влегување во ЕУ.[83] Во Сан Марино пак, опозицијата смета дека земјата треба да стане дел од ЕУ, додека пак Христијанската демократска партија на истото се противи.[84]Ватикан како најмала држава во светот засега нема демократски акредитив да се приклучи кон унијата. Со оглед на својот државен статус, мала е веројатноста земјата да стане дел од ЕУ. Освен тоа, нејзината економија е од крајно некомерцијална природа, кое дополнително кажува дека земјата нема да влезе во блиска иднина во ЕУ.

Односи со земјите од поранешниот Советски Сојуз

уреди

Ерменија

уреди

Во споредба со античка Ерменија, современа Ерменија географски целосно се наоѓа во рамките на Западна Азија. Сепак, како и Кипар, таа културно е поврзана со Европа, главно поради својите долги историски врски со европското општество, вклучувајќи и голем дел од дијаспората. Поголем дел од ерменските политичари и официјални лица на земјата изразиле желба земјата еден ден да влезе во составот на Европската Унија.[85] Некои иследувачи предвидуваат дека земјата во блиска иднина ќе поднесе официјална кандидатура.[86] Според анкетите и јавното мислење на народот, 64% сметаат дека земјата треба да стане дел од ЕУ, а 12% сметаат дека тоа не треба да биде приоритет на Ерменија.[87]

Ерменија во последната декада била во конфликт околу статусот на Нагорно Карабах со соседен Азербејџан. По прекинот на огнот, тензиите помеѓу двете земји продолжиле. Иако економијата на земјата во последните години доживува голем раст, сепак во земјата владее рецесија.[88] Според индексот на економска слобода, земјата е рангирана на 28 место и според тоа рангирање Ерменија се наоѓа пред Австрија, Франција, Португалија и Италија.[89]

Атомската централа Метсамо, која се наоѓа на околу 40 километри од Ереван, во последните неколку години била тема на поголем прој преговори помеѓу земјата и ЕУ. Во 2007 година, земјата го одобрил планот да ја затвори централата согласно договорот со ЕУ.[90] This is likely to take place by 2016 when the operating term of the Metsamor facility expires.[91]

Азербејџан

уреди
 
Членки на источното партнерство

Азербејџан, земја со мнозинство шиитски муслимани, доколку сака да влезе во ЕУ ќе треба да ја промени секуларната политика во земјата. Земјата е богата со нафта. Средствата од нафтата придонеле земјата да ја подобри својата инфраструктура. За економијата на земјата голем проблем е т.н. ''холандска болест'', како и корупција. Последните избори во земјата не биле признаени од страна на опозицијата и власта добила големи критики од страна на меѓународните набљудувачи. Земјата исто така треба да го реши проблемот со Нагорно-Карабах со соседна Ерменија.

Белорусија

уреди

Односите помеѓу ЕУ и Белорусија во последно време се затекнати, главно поради тоа што ЕУ ги осудила властите на Белорусија неколкупати за нивната антидемократска политика, па дури и вовела санкции за земјата.[92] Белорусија е во составот на т.н. унија на Русија и Белорусија. Сепак, по затоплувањето на односите, земјата станала член на Источното партнерство, и покрај тоа што земјата не е член на Европската политика за добрососедство.

Казахстан

уреди

Од 2002 година, ЕУ се заложила да стане најголемиот трговски партнер на Казахстан, како земја која би била одредиште на околу 40% од својот извоз. Во 2007 година увозот на стоки од Казахстан изнесувал € 13.35 милијарди долари и услуги од € 1.52 милијарди долари. Извозот на ЕУ во Казахстан бил € 6.04 милијарди долари во стока и € 1.92 милијарди долари во услуга. Половина од казахстанските директни странски инвестиции во 2006 година дошле од ЕУ и изнесувале $ 7.3 милијарди. Како главен снабдувач на енергија во ЕУ, таа го поддржува пристапувањето на земјата кон Светската трговска организација.

Договорот за партнерство и соработка стапил во сила во 1999 година. Во ноември 2006 година бил потпишан меморандум за соработка во областа на енергетиката помеѓу ЕУ и Казахстан[93]. Се очекува во иднина европската комисија да се фокусира на следниве приоритетни области: промоција на тековниот процес на реформи во политичките, економските, судските и социјалните области.

Русија

уреди

Меѓу најгласните поддржувачи на руското членство во ЕУ е италијанскиот премиер Силвио Берлускони. Во октомври 2008 година тој изјавил: "Чувствувам дека Русија е западна нација. Мислам дека наредните години Руската Федерација може да стане членка на ЕУ.[94][95] Рускиот постојан претставник во ЕУ Владимир Чижов коментирал на ова, велејќи дека Русија нема планови за приклучување кон ЕУ.[96] Рускиот премиер Владимир Путин изјавил дека руското приклучување кон ЕУ нема да биде во интерес на ниту на Русија ниту на ЕУ, иако тој се залага за блиска интеграција во различни димензии, вклучувајќи воспоставување на четири заеднички простори меѓу Русија и ЕУ.[97][98][99][100]

Денеска, евентуалниот влез на Русија во ЕУ е минимален. Според некои аналитичари, Русија била далеку од квалификациите за членство во ЕУ.[101] Поранешниот германски канцелар Герхард Шредер, исто така, рекол дека иако Русија "мора да го најде своето место и во НАТО, и на подолг рок, во Европската унија “ сепак такво решение во моментот било неизводливо.[102]

Специјални територии на земјите-членки

уреди

Британски прекуморски територии

уреди

Единствената земја со статус на Британска прекуморска територија која е дел од ЕУ е Гибралтар. Гибралтар се приклучил кон ЕЕЗ заедно со Обединетото Кралство во 1973 година. Островот Ман и Каналските Острови не се дел од Европската унија. Овие острови имаат врски кои се однесуваат на слободниот проток на стоки. Така, тие се дел до Заедничката царинска зона и заедничката надворешна тарифа. Со ова, тие го уживаат правото за пристап до земјите од ЕУ без тарифни бариери.

Дански самоуправнизаедници

уреди

Фарски Острови

уреди

Фарските Острови, кои се наоѓаат под управување на Данска, не се дел од ЕУ, според Договорот од Рим.[103] Односите со ЕУ се регулирани со Спогодбата за рибарство (1977) и Договорот за слободна трговија (1991, ревидиран 1998). Главните причини островите што се надвор од ЕУ се несогласувања во врска со Заедничката рибарска политика.[104]

Сепак, постојат политичари, главно десноориентирани кои сметаат дека Фарските Острови треба да станат дел од ЕУ. Според претседателот Хогни Хојдал, доколку земјата влезе во ЕУ, постои можност таа да се изгуби во внатрешноста на земјата. Во 2008 година на изборите победила десницата, која најавила дека главен нејзин приоритет би бил влегувањето во ЕУ.

Гренланд

уреди

Гренланд претставува самоуправна заедница која е дел од Кралство Данска. Островот во 1972 година се приклучил кон ЕУ, но по само десет години, во 1982 година преку референдум, граѓаните се изјасниле дека ја напуштаат унијата, тогаш Европска економска заедница. Во почетокот на април 2008 година земјата објавила дека сака поголема автономија кога е во прашање искористувањето на природните ресурси од Данска. По спроведениот референдум, во 2009 година земјата ја постогнала својата цел. Според референдумот, полицијата, судството и природните ресурси паднале под управа на властите во Гренланд. Сепак, прашањето околу надворешната политика на земјата се решава од страна на Данска.

Холандски земји на Карибите

уреди

Аруба и Холандските Антили се конструктирвни држави под суверенитетот на Холандија. Сепак, островите не се дел од ЕУ. На овие острови се применуваат некои закони приоложени од ЕУ. доколку во иднина станат дел од Еу, тие ќе станат најоддалечените точки од територијата на ЕУ.

Северен Кипар

уреди

Официјално, целиот остров е дел од Европската унија во рамките на де јуре суверенитетот на Република Кипар. Кипарските Турци се државјани на Кипар, а со тоа и на ЕУ, и имаат право на глас во Европскиот парламент, иако само стотици тоа го направиле во 2004 година. Грчката кипарска заедница го отфрлила планот на Кофи Анан за решавање на кипарскиот спор на референдумот од 24 април 2004 година, според кој двата дела од Кипар требало да се соединат.

Земји надвор од Европа

уреди
 
  Европска унија
  Официјални кандидати
  Европска политика за добрососедство

Мастришкиот договор наведува дека секоја европска земја треба да ги почитува принципите при примањето ан нови членки во унијата. Во договорот не е споменато какво било приклучување на земја која не се наоѓа на европскиот континент. Според тоа, во моментот не е можно некоја не-европска земја да стане дел од ЕУ. И покрај тоа, Зелено’ртската Република изразила желба да се приклучи кон ЕУ.[105][106][107]

Зелено'ртски Острови

уреди

Зелено'ртските Острови се наоѓаат во Атлантскиот Океан, и се поранешна португалска колонија. Во март 2005 година, поранешниот португалски претседател Марио Соарес покренал петиција барајќи од ЕУ да започнат договори за членство на островите во унијата, велејќи дека островите би можело да бидат како мост помеѓу Африка, Латинска Америка и на ЕУ.[108]

БНП по глава на жител во Зелено'ртските Острови е понизок од било која земја членка на ЕУ, кандидат или потенцијален кандидат. Најголем дел од увозот и извозот на Зеленортските Острови се од и кон Европската унија. Островите географски припаѓаат во Африка, но и покрај тоа можеби земјата има шанси да се приклучи кон унијата. Во историјата, таков е примерот со Кипар, кој географски припаѓа во Азија а веќе е дел од ЕУ.

Израел

уреди

Идејата Израел да се приклучи кон Европската унија веќе била поддржана од страна на некои политичари во Израел и Европа, вклучувајќи го и поранешниот израелски министер за надворешни работи, Силван Шалом,[109] поранешниот израелски министер за стратешки прашања Авигдор Либерман[110] и италијанскиот премиер Силвио Берлускони.[111] Двајца италијански европратеници моментално водат кампања во корист на израелското членство.[112] Анкетата во 2004 година покажала дека 85% од Израелците би го поддржиле барањето за членство во унијата.[113]

Израелската влада најавила неколкупати дека предлогот за членство во ЕУ е можен, но самата ЕУ предлага наместо блиска интеграција земјата да биде "нешто помалку од полноправно членство." Брзото унапредување на ваквите планови е малку попречени од страна на сегашната нестабилност во Блискиот Исток и конфликтите во Западниот Брег, Појасот Газа и Либан. Европското јавното мислење укажуваат на тоа дека пристапувањето ќе помогне во промовирањето на мирот во светот и Блискиот Исток.

Мароко

уреди

Мароко поднел апликација за членство во ЕУ (тогаш ЕЕЗ) во јули 1987 година, но истата била одбиена од страна на Европскиот совет врз основа на мислењето дека "Мароко не е европска земја".

Наводи

уреди
  1. ↑ Excluding Chapters 34 (Institutions) and 35 (Other Issues) since these are not legislation chapters.
  2. ↑ Members of the European Parliament (1998-05-19). „Legal questions of enlargement“. Enlargement of the European Union. The European Parliament. Архивирано од изворникот на 2006-03-21. Посетено на 2008-07-09. Недостасува |author1= (help)
  3. ↑ 3,0 3,1 „EU candidate status for Albania and North Macedonia“. European Commission. 25 March 2020. Посетено на 25 March 2020.
  4. ↑ „EU advances membership talks for Montenegro, Serbia“. Euractiv. 11 December 2017. Посетено на 24 August 2019.
  5. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Reuters Sep 25, 2014.
  6. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име EU perspective.
  7. ↑ Economist (2004-04-29). „Ever-Expanding Union?“. Economist.com. Посетено на 2007-06-07.
  8. ↑ http://www.rferl.org/content/article/1072332.html
  9. ↑ „Communication from the Commission to the European Parliament, The Council, The European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions“ (PDF). Europa (web portal). 2016-11-09. Посетено на 2016-11-09.
  10. ↑ „European Council conclusions, 28 June 2018“. European Council. 2018-06-28. Посетено на 2020-03-29.
  11. ↑ „ENLARGEMENT AND STABILISATION AND ASSOCIATION PROCESS - Council conclusions“ (PDF). European Council. 2018-06-26. Посетено на 2020-03-29.
  12. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име EUAccessionGreekConditions.
  13. ↑ „Berlin warns Tirana: Forget ambitions for "Greater Albania" (original: Προειδοποίηση Βερολίνου σε Τίρανα: Ξεχάστε τις φιλοδοξίες για "Μεγάλη Αλβανία"“. Skai. 26 September 2019. Посетено на 27 September 2019.
  14. ↑ „EC: Albania and North Macedonia to open the negotiations“. European Western Balkans. European Western Balkans. 29 May 2019. Посетено на 2 June 2019.
  15. ↑ „Divided Europe deals major blow to North Macedonia's EU accession hopes“. Euraciv. 2019-06-19. Посетено на 2020-03-28.
  16. ↑ „EU blocks Albania and North Macedonia membership bids“. BBC News. 2019-10-18. Посетено на 2020-03-28.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 „ENLARGEMENT AND STABILISATION AND ASSOCIATION PROCESS - the Republic of North Macedonia and the Republic of Albania - Council conclusions“. Council of the European Union. 2020-03-25. Посетено на 2020-03-29.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 „Joint statement of the Members of the European Council“ (PDF). European Council. 2020-03-26. Посетено на 2020-03-29.
  19. ↑ „Mazedoniens Premier Gruevski im Interview: "Beitrittsverhandlungen ab 2008"“. Der Standard. 7 ноември 2006. Посетено на 2006-11-07.
  20. ↑ Presidency Conclusions – Brussels, 15/16 декември 2005, 15914/05 7, EN
  21. ↑ „Macedonia PM in Greek outburst after EU summit“. Архивирано од изворникот на 2011-06-09. Посетено на 2010-04-23.
  22. ↑ Greece threatens Macedonia NATO veto - Yahoo! News UK
  23. ↑ Violence Erupts in Macedonian Election
  24. ↑ „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-07-17. Посетено на 2010-04-27.
  25. ↑ http://www.spiegel.de/international/europe/0,1518,617005,00.html
  26. ↑ „EU signs accords with Serbia“. ANA. Архивирано од изворникот на 2008-06-12. Посетено на 2008-12-29.
  27. ↑ „Serb president seeks EU candidate status this year“. Reuters. Посетено на 2008-12-29.
  28. ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2011-07-28. Посетено на 2010-04-26.
  29. ↑ „EU scraps visas for three Balkan states“. BBC. Посетено на 25 декември 2009.
  30. ↑ „Serbia applies for EU membership“. Swedish Presidency of the European Union. Архивирано од изворникот на 2010-01-27. Посетено на 25 декември 2009.
  31. ↑ The World Bank: World Development Indicators Database. Last revised on 24 април 2009.
  32. ↑ "Turkey and Russia on the Rise", by Reva Bhalla, Lauren Goodrich and Peter Zeihan. - Stratfor, 17 март 2009.
  33. ↑ Stratfor: "The Geopolitics of Turkey", by George Friedman. Архивирано на 10 октомври 2009 г. 31 јули 2007.
  34. ↑ „NATO official website: "My country & NATO: Turkey"“. Архивирано од изворникот 2000-01-22. Посетено на 2010-04-25.
  35. ↑ 35,0 35,1 35,2 35,3 The Economist: "Turkey, America and Europe: Who is losing Turkey?"
  36. ↑ Mango, Andrew (2000). Ataturk. Overlook. ISBN 1-5856-7011-1.
  37. ↑ Shaw, Stanford Jay; Kural Shaw, Ezel (1977). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge University Press. ISBN 0-5212-9163-1.
  38. ↑ Ekman, Ivar (2006-12-11). „Top Swedish official backs Turkey for EU“. International Herald Tribune. Архивирано од изворникот 2008-01-27. Посетено на 2007-07-03.
  39. ↑ Hürriyet: Britain's Queen Elizabeth's visit to Turkey continues. hurriyet.com.tr Link accessed 2008-05-15
  40. ↑ Bureau of European and Eurasian Affairs - Background Note: Turkey
  41. ↑ 41,0 41,1 Treisman, Rachel (2022-02-28). „Ukraine wants to join the EU. Here's how that would work“. NPR (англиски). Архивирано од изворникот на 1 March 2022. Посетено на 2022-03-28.
  42. ↑ „Presidents of 8 EU states call for immediate talks on Ukrainian membership“. Reuters (англиски). 2022-02-28. Архивирано од изворникот на 27 March 2022. Посетено на 2022-03-28.
  43. ↑ „Європарламент рекомендував надати Україні статус кандидата на вступ до ЄС“ [The European Parliament has recommended that Ukraine be granted EU candidate status]. www.eurointegration.com.ua (украински). 2022-03-01. Архивирано од изворникот на 31 March 2022. Посетено на 2022-03-28.
  44. ↑ European Council (2022-03-11). „Statement of the heads of state or government, meeting in Versailles, on the Russian military aggression against Ukraine, 10 March 2022“. Consilium (бугарски, шпански, чешки, дански, германски, естонски, грчки, англиски, француски, ирски, хрватски, италијански, латвиски, литвански, унгарски, малтешки, холандски, полски, португалски, романски, словачки, словенечки, фински, шведски, и руски). Архивирано од изворникот на 20 April 2022. Посетено на 2022-03-28.
  45. ↑ „Ukraine: EU chief offers Kyiv fast track to membership“. DW. 8 April 2022. Архивирано од изворникот на 8 April 2022. Посетено на 8 April 2022.
  46. ↑ „Шлях до членства у ЄС - Україна вже завершила роботу над опитувальником“ [The road to EU membership - Ukraine has completed work on the questionnaire]. European Pravda (украински). 17 April 2022. Архивирано од изворникот на 17 April 2022. Посетено на 2022-04-17.
  47. ↑ „Єврокомісія рекомендувала надати Україні статус кандидата в ЄС“. Радіо Свобода (украински). Посетено на 2022-06-17.
  48. ↑ Welle (www.dw.com), Deutsche. „European Commission recommends Ukraine be granted EU candidate status | DW | 17.06.2022“. DW.COM (англиски). Посетено на 2022-06-17.
  49. ↑ „Ukraine Likely to Win Initial EU Backing for Path to Membership“. Bloomberg News (англиски). 2022-06-09. Посетено на 2022-06-13.
  50. ↑ „Ukraine should get E.U. candidate status, European Commission recommends“. Washington Post (англиски). ISSN 0190-8286. Посетено на 2022-06-17.
  51. ↑ „The European Parliament has supported candidate status for Ukraine and Moldova“. www.eurointegration.com.ua (украински). Посетено на 2022-06-23.
  52. ↑ „Grant EU candidate status to Ukraine and Moldova without delay, MEPs demand | News | European Parliament“. www.europarl.europa.eu (англиски). 2022-06-23. Посетено на 2022-06-23.
  53. ↑ „Ukraine has officially received the status of a candidate for EU membership“. www.eurointegration.com.ua (украински). Посетено на 2022-06-23.
  54. ↑ http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=119722
  55. ↑ http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?vestID=101667
  56. ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2008-12-17. Посетено на 2010-04-26.
  57. ↑ „Current negotiations status“. European Commission. 24 January 2016. Посетено на 26 July 2016.
  58. ↑ 58,0 58,1 58,2 58,3 58,4 Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име politico race.
  59. ↑ „European Commission - Statement“. European Commission. 15 February 2016. Посетено на 15 February 2016.
  60. ↑ „Information relating to the entry into force of the Stabilisation and Association Agreement between the European Union and the European Atomic Energy Community, of the one part, and Kosovo, of the other part“. EUR-Lex. 24 March 2016. Посетено на 24 March 2016.
  61. ↑ https://balkaninsight.com/2021/04/28/montenegro-plans-new-commission-to-solve-croatia-border-dispute/
  62. ↑ „Montenegro 2019 Report“ (PDF). European Commission. 29 May 2019. Посетено на 21 November 2019.
  63. ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име auto.
  64. ↑ „Serbia starts negotiations to join EU“. B92. 21 January 2014. Посетено на 21 January 2014.
  65. ↑ „EU freezes talks on Turkey membership“. 12 December 2006. Посетено на 5 September 2017.
  66. ↑ Michael, Peter (26 June 2018). „EU Council issues strong message about Turkey's obligations“. Архивирано од изворникот на 2020-04-07. Посетено на 21 November 2019.
  67. ↑ http://www.novamakedonija.mk/NewsDetal.asp?vest=32101033567&id=11&prilog=0&setIzdanie=21923[мртва врска]
  68. ↑ „6,5% af ESB-gerðum tekin inn í EES-samninginn síðasta áratug“. Morgunblaðið. 9 мај 2005. Посетено на 10 декември 2008.
  69. ↑ http://euobserver.com/15/28502
  70. ↑ http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=7249944179&id=11&setIzdanie=21746[мртва врска]
  71. ↑ Ex-UN envoy Ahtisaari: 'Refusal to recognise Kosovo hampers EU enlargement', 8 септември 2009, Архивирано од изворникот на 2010-02-06, Посетено на 2010-04-26.
  72. ↑ http://www.harrimaninstitute.org/MEDIA/01285.pdf Kosovo´s Semi-Sovereign Status and its Effects on EU Accession for the Western Balkans
  73. ↑ http://www.oxan.com/display.aspx?ItemID=DB156740[мртва врска] Pressure eases on anti-independence five
  74. ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2014-08-19. Посетено на 2010-04-26.
  75. ↑ The EU Enlargement Process: A Year of Progress in the Western Balkans and Turkey.
  76. ↑ http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/key_documents/2009/ks_rapport_2009_en.pdf
  77. ↑ http://www.reuters.com/article/idUSL23782005
  78. ↑ http://www.abgs.gov.tr/?p=1&l=2
  79. ↑ http://www.eu-pregovori.hr/default.asp?jezik=2
  80. ↑ http://www.sep.gov.mk/
  81. ↑ Analytical report to the Commission opinion on Iceland application for EU membership, p.71-72
  82. ↑ The EU's relations with Monaco Архивирано на 14 февруари 2007 г., European Commission, December 2005
  83. ↑ „The Washington Times - Andorra“. Архивирано од изворникот на 2002-07-01. Посетено на 2010-04-27.
  84. ↑ 'Oldest republic' torn by poll-rig claims Архивирано на 21 март 2008 г., The Australian, 2006-06-06
  85. ↑ „ARMINFO - independent armenian news agency“. Архивирано од изворникот на 2007-06-07. Посетено на 2010-04-27.
  86. ↑ ARMENIA: ARMENIA'S CHANCES OF EU MEMBERSHIP ASSESSED. | IPR Strategic Business Information Database | Find Articles at BNET.com
  87. ↑ RFE/RL Caucasus Report Архивирано на 20 ноември 2010 г., Armenian Ministry of Foreign Affairs, 7 јануари 2005
  88. ↑ Markarian, Atom. „IMF Heaps More Praise On Armenia“. Посетено на 2007-01-13.
  89. ↑ „Index of Economic Freedom 2008“. The Heritage Foundation. Архивирано од изворникот на 2008-02-04. Посетено на 2010-04-27.
  90. ↑ „2007 Review: Foreign policy and the pursuit of Nagorno-Karabakh settlement“. ArmeniaNow.com. 2008-01-11. Архивирано од изворникот на 2008-03-23. Посетено на 2008-01-16.
  91. ↑ „Nuclear Power in Armenia : WNA“. Архивирано од изворникот на 2008-12-25. Посетено на 2010-04-27.
  92. ↑ The EU's external relations with Belarus Архивирано на 13 март 2007 г., European Union's official site
  93. ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2009-04-07. Посетено на 2010-04-28.
  94. ↑ http://www.vreme.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=1&EditionID=1527&ArticleID=100498[мртва врска]
  95. ↑ „Berlusconi says he wants Russia to join the EU“. Архивирано од изворникот 2008-12-04. Посетено на 2008-12-04.
  96. ↑ Russia not planning to join EU
  97. ↑ (руски)"Four spaces" of Russia and European Union, "Special opinion" program on Russian Radio Архивирано на 4 август 2007 г.
  98. ↑ (руски)Four spaces, Rossiyskaya newspaper
  99. ↑ (руски)Interview of official Ambassador of Russian Foreign Ministry on relations with the EU
  100. ↑ (руски)Four spaces, TKS
  101. ↑ Michael A. McFaul, West or East for Russia? Архивирано на 9 август 2009 г., The Washington Post, 9 June 2001
  102. ↑ „Schroeder says Russia must find place in NATO, EU“. Архивирано од изворникот на 2018-01-28. Посетено на 2010-04-28.
  103. ↑ „TREATY ESTABLISHING THE EUROPEAN COMMUNITY, last revision from Nice 2001, Art.299(6)a“. Архивирано од изворникот на 2013-11-16. Посетено на 2010-04-28.
  104. ↑ EUobserver.com
  105. ↑ Staff writer (2005-11-15). „Cape Verde PM discusses special partnership with EU“. afrol News. Посетено на 2006-05-06.
  106. ↑ Staff writer (2005-03-16). „EU membership for Cape Verde proposed in Portugal“. afrol News. Посетено на 2006-05-06.
  107. ↑ Staff writer (2006-03-30). „EU, Cape Verde display different interests in integration“. afrol News. Посетено на 2006-05-10.
  108. ↑ [1] [мртва врска]
  109. ↑ Analysis: Israel Weighing EU Membership Архивирано на 30 април 2008 г., United Press International, 2003-05-21
  110. ↑ We need to be part of EU and NATO Архивирано на 14 октомври 2007 г. Jerusalem Post, January 2007
  111. ↑ Jewish communities split over Berlusconi, BBC, 2003-09-26
  112. ↑ Two Italians, Marco Pannella and Marco Cappato of the Nonviolent Radical Party, in European Parliament campaign for Israel to enter EU Архивирано на 4 јуни 2008 г., Haaretz, 2006-11-10
  113. ↑ The case for a privileged partnership between the EU and Israel Архивирано на 29 мај 2008 г., Hildegard Müller, 2006-06-28
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Идно_проширување_на_Европската_Унија&oldid=5215442“