Pearl Jam (се чита: Перл џем) — американска рок-група, создадена во Сиетл во 1990 година. Таа е една од најпопуларните групи во почетокот на 1990-тите заедно со Nirvana и Soundgarden.

Pearl Jam
Животописни податоци
ПотеклоСиетл, Вашингтон,
САД САД
ЖанровиАлтернативен рок, гранџ, хард-рок
Период на активност1990 – сѐ уште
ИздавачиЕпик Рекордс (1991 — 2004)
J Records (2006—)
СоработнициGreen River, Soundgarden, Bad Radio, Mother Love Bone, Temple of the Dog, Brad, Mad Season, Three Fish, Wellwater Conspiracy, The Rockfords
Мреж. местоwww.pearljam.com
Членови
Џеф Ејмент
Стоун Госард
Мајк Мекриди
Еди Ведер
Мет Камерон
Поранешни членови
Дејв Крузен
Мет Чембрлејн
Дејв Абруцезе
Џек Ајронс
Перл Џем

Од самиот почеток, бендот бил формиран од страна на Еди Ведер како водечки вокал и гитара, Џеф Ејмент свирел на бас гитара, Стоун Госард бил ритам гитарист и Мајк Мекриди бил на соло гитара. Тапанарот Мет Камерон член на бендот станал во 1998 година, како тапанар и на Саундгарден. Pearl Jam се префрлиле на актуелната сцена со деби албумот Ten по распаѓањето на претходниот бенд на Ејмент и Госард – „Mother Love Bone“.

Pearl Jam биле критикувани како големи материјалисти на алтернативната рок експанзија како еден од главните бендови во почетокот на 90-тите години. Сепак, со текот на кариерата на бендот, членовите одбивале да се придржуваат на традиционалните практикувања во музичката индустрија и правење на музички записи како и вклучување во објавениот бојкот на Тикетмастер. Ролинг Стоун во 2006 година го опишале бендот како „бенд кој изминатата декада намерно ја уништил својата слава.[1]

Бендот продал преку 30 милиони плочи во САД,[2] и околу 60 милиони насекаде во светот уште од самиот почеток.[3][4]. Pearl Jam траел многу подолго отколку другите бендови од алтернативниот рок пробив во почетокот на 1990-тите години и се смета за еден од највлијателните бендови на декадата[5]. „Allmusic“ (All Music Guide, AMG) ги опишува Pearl Jam како „најпопуларниот рокендрол бенд на 90-тите години[6].

Историја

уреди

Формирање

уреди

Во периодот од 1984 до 1990 година Стоун Госард и Џеф Ејмент биле членови на пионирскиот гранџ бенд Грин Ривер во средината на 80-тите години. Грин Ривер правел музички турнеи и снимал плочи за солиден успех, но бендот се распаднал во 1987 година поради стилска поделба помеѓу другарите од бендот Марк Арм и Стив Тарнер[7]. Кон крајот на 1987 година, Госард и Ејмент започнале да соработуваат со Ендрју Вуд, вокалот на Malfunkshun што резултирало со создавање на бендот „Mother Love Bone“. Во 1988 и 1989 година, бендот снимал албуми и правел турнеи на сѐ поголем интерес и со поддршката на издавачката куќа PolyGram склучиле договор во почетокот на 1989 година. Деби албумот ”Apple” на бендот „Mother Love Bone“ бил пуштен во продажба во јули 1990 година, четири месеци откако Вуд починал од предозирање со хероин[8]. Ејмент и Госард биле уништени од смртта на Вуд што довело до распаѓање на бендот „Mother Love Bone“. Госард, по ова го поминуваше своето време пишувајќи „по мрачен“ материјал од оној кој го пишувал претходно[9]. По неколку месеци, Госард започнал да вежба со Мајк Мекриди- гитарист од Сиетл чиј бенд Shadow претходно се распаднал. Мекриди за возврат го охрабрувал Госард повторно да се здружи со Ејмент[1].

По кратко време соработка, триото испратило демо-лента со пет песни на неа за да најдат вокалист и тапанар. Демото му го дале на поранешниот тапанар на Red Hot Chili Pepers, Џек Ајронс за да види дали би бил заинтересиран да се придружи во бендот и да го даде демото на некој кој тој смета дека би можел да се совпадне како водечки вокал во бендот[9]. Ајронс не ја прифати поканата, но демото го дал на неговиот другар од кошарка - пејачот Еди Ведер од Сан Диего, Калифорнија[10]. Ведер бил главниот вокал во бендот од Сан Диего, Bad Radio и работел на скратено работно време на бензиска станица. Тој ги слушнал песните на лентата, кратко пред да оди на сурфање и текстовите му се допаднале[9]. Потоа снимиле три од песните на лентата („Alive”,„Once”,и „Footsteps”) кои по објавувањето ги опишал како мини-опера со наслов „Mamasan[9][11]. Ведер ја вратил лентата со снимените песни на тројцата музичари од Сиетл кои биле доволно воодушевени за да дојде Ведер на аудиција во Сиетл. За една недела, Ведер се придружил на бендот. Бендот го добил името Mookie Bleylock по активниот тогаш „All Star” кошаркарски играч, по поставувањето на Дејв Крусен како тапанар во бендот[9].

Првото официјално шоу, бендот го доживеало во „Off Ramp Café” на 22 октомври 1990 година во Сиетл и наскоро потпишал договор со Epic Records[12]. Сепак, поради грижите од можни проблеми со авторски права, бендот морал да го промени името и новото име гласело Pearl Jam[6]. Во едно промотивно интервју, Ведер раскажач дека името на бенот се однесувало на неговата пра-баба Перл која била омажена со американски староседелец и имала специјален рецепт за џем од пејот (вид кактус)[13]. Сепак, во 2006 година на насловната страна на списанието Ролинг Стоун, Ведер признал дека приказната е „тотално срање“ (иако навистина имал пра-баба која се викала Перл).Ејмент и Мекриди објасниле дека Ејмент го смислил името перл и дека бендот го добил своето име откако присуствувале на концерт на Neil Young кој ги проширил своите песни со импровизација од 15-20 минути по должина, практика позната како џеминг (jamming -музички акт каде што музичарите свират со импровизација без голема подготовка или предефинирани аранжмани).[1]

 

Pearl Jam го сминил својот деби албум „Ten“ во март 1991 година во „London Bridge Studios” во Сиетл[14]. Мекриди изјавил дека „Ten” бил повеќе на Стоун и Џеф, а додека Мекриди и Еди тогаш учествувале пасивно“[15]. Крусен го напуштил бендот во мај 1991 година откако се пријавил на рехабилитација[16].Мет Чемберлејн го зазел местото на Крусен кој претходно имал свирено со Edie Brickell и New Bohemians. Откако свирел во само неколку шоуа, вклучувајќи го и снимањето на видео записот на песната „Alive”.[17], Чемберлејн го напуштил бендот и станал член на бендот „Saturday Night Live”. Чемберлејн го предложил Дејв Абруцезе за своја замена. Абрузес се приклучил на групата и свирл на останатите шоуа на Pearl Jam, поддржувајќи го албумот Тен.

Објавен на 27 август 1991 година, „Тен“ (наречен според бројот од Џерси (кошаркарски тим) на Муки Блејлок[13])се состои од 11 песни кои опфаќа темни теми како на пример депресија, самоубиство, осаменост и убиство.[18]. Музичкиот стил на „Тен“ кој имал влијание од класичниот рок, комбинирал „проширен хармоничен вокабулар“ со „свечен“ звук. Албумот се продавал бавно, но до втората половина на 1992 година се стекнал со пробивен успех, како потврдено злато и достигнал на второто место на „Billboard[14]“ топ листите. „Ten” ги содржи хитовите „Alive”, ”Even Flow”и ”Jeremy”. Првобитно изведена како химна на многу,[9], Ведер подоцна открил дека „Alive” раскажува полубиографска приказна за син кој открива дека татко му е всушност негов очув, додека тагата на мајка му ја тера таа сексуално да го прегрне својот син кој премногу наликува на својот биолошки татко[9]. Песната „Jeremy” и нејзиното видео запис биле инспирирани од вистинска приказна во која средношколец се самоубил пред неговите соученици[19]. ”Ten” останал на „Billboard” топ листите повеќе од 2 години и се стремел да стане еден од најмногу продаваните рок плочи, постанувајќи 13 пати платина плоча[20].

Со успехот на албумот „Ten”, Pearl Jam станале клучни членови на гранџ експанзијата во Сиетл заедно со Alice in Chains, Nirvana и Soundgarden. Музичките новинари го критикувале бендот. Британското музичко списание „NME” изјавило дека Pearl Jam „се обидуват да крадат пари од џебовите на младите[21]. Пејачот на Нирвана, Курт Кобеjн луто ги нападнал Pearl Jam тврдејќи дека бендот е комерцијална распродажба[22] и тврдел дека „Ten” не е вистински алтернативен албум бидејќи во него има истакнати гитаристи[14]. Кобејн подоцна се смирил со Еди Ведер и тие наводно биле пријатели пред самоубиството на Кобејн во 1994 година.[1]

Ејмент изјавил дека„ „Ten”, во суштина, бил само изговор за турнеја, додавајќи: „Ние ѝ кажавме на издавачката куќа,‘Ние знаеме дека можеме да бидеме одличен бенд, затоа ајде да ја искоритиме можноста и да излеземе надвор и да свириме“[23]. Менаџерот на бендот, Кели Куртис, изјавил „штом луѓето дојдоа и ги видоа во живо, оваа искра нема да згасне"[15]. За време на нивната прва турнеја, некако се знаело дека тоа се случува и дека нема да запре.“ Во почетокот на кариерата на Pearl Jam, бендот станал познат по нивните жестоки настапи во живо. Гледајќи наназад, на ова време, Ведер изјавил дека „да се свири музика и потоа да се добие шанса за снимање на плоча и да се има публика и ствари, тоа е како нескротлива сила...Но тоа не произлезе од „копиран“ менталитет[24]. Во 1992 година, Pearl Jam се појавиле на емисиите „Saturday Night Live”и”MTV Unplugged” и зазел место на летната турнеја на Лолапалоз заедно со Red Hot Chili Peppers, Soundgarden и Ministry, помеѓу другите. Бендот придонел со 2 песни како саундтрак на филмот „Singles“ на Камерон Кроув во 1992 година:”State of Love and Trust”и”Breath”.

Ејмент, Госард и Ведер се појавиле во филмот „Singles“ под името „Граѓанинот Дик“;нивните улоги биле снимани кога Pearl Jam биле познати под името Mookie Bleylock.

„Vitalogy“ и справување со успехот (1993 — 1995)

уреди

Членовите на бендот започнале да се здобиваат со успехот потешко, додека целиот товар од популарноста на Pearl Jam паднал врз водечкиот вокалист Ведер[9]. Додека Pearl Jam освоил четири награди на „MTV” Видео Музичките Награди за видео записот на песната „Jeremy”,вклучувајќи видео запис на годината и најдобро видео на група, бендот одбивал да направи видео запис на песната „Black”, иако групата билапод притисок од продуцентската куќа за издавање. Оваа одлука, да се одбива да се прават видео записи и на следните песни, станало тренд на бендот. Стана општо познато дека музичките видео записи биле едни од највиталните продажни средства што еден бенд ги има како свое оружје[25]. Сепак, Ведер сметал дека концептот на музичките видео записи го попречуваат слушателот во создавањето на свое толкување на песната, наведувајќи дека „Кога сè уште немаше музички видео записи, би слушал песна со слушалките ставени на тебе, седејќи на полнета вреќа со затворени очи, и самиот би си замислувал, сѐ она што доаѓа одвнатре. И одеднаж, понекогаш дури и првпат кога ја слушаш песната, со помош на тие визуелни слики би те одтргнале од каква било форма на самоизразување.“ Ејмент изјавил: „Не сакам луѓето да се сеќаваат на нашите песни со видео записи и десет години од сега.“[9]

 
Тапанарот Мет Камерун

Pearl Jam се упатиле кон студиото во почетокот на 1993 година соочувајќи се со предизвикот на комерцијалниот успех кој следел со нивниот деби албум. Мекриди изјавил: „Бендот беше многу развиен и сѐ беше помалку лудо“[26]. Со вториот албум на Pearl Jam - „Vs.”, издаден на 19 октомври 1993 година, се продадале 950,378 копии во првата недела на издавање и ги надмина сите влезови на топ листите на „Billboard” таа недела.[27]. Ова поставило рекорд за најмногу продадени копии од еден албум во првата недела на издавање.[28]. Рекордот опстанал пет години, сѐ до албумот на Garth Brook во 1998 година - „Double Live”.[29]. Овој рекорд во рок жанрот опстанал седум години, до 2000 година кога Limp Bizkit го издадале албумот „Chocolate Starfish and the Hot Dog Flavoured Water[30]. „Vs.” ги содржи хитовите „Go”,„Daughter”,„Animal”,и „Disaster”. Пол Еванс од Ролинг Стоунс изјавил „Неколку американски бендови се појавија очигледно талентирани, отколку овој бенд со „Ten” ;и албумот „Vs” дебитира дури на врвот тој додал, „Како Џим Морисон и Пит Тауншенд, така и Ведер прави форте од неговите психолошко-митски истражувања...Додека гитаристите Стоун Госард и Мајк Мекриди „ни ги замачкуваат очите“, тој не кани во драма од експерименти и расправии[31].“ Бендот одлучил да ги намали комерцијалните напори со почетокот на издавањето на „Vs”[32]. Членовите одбиле да прават повеќе видео записи после масивниот успех на видео записот „Jeremy” и се определиле за помалку појавувања на телевизија или интервјуа[33]. Турнејата на Pearl Jam таа година[34], познавачите на индустријата ја споредувале со вообичаените турнеи на Led Zeppelin каде што бендот „ ги игнорираше новинарите и ја претставуваше својата музика директно на обожавателите“. За време на турнејата на албумот „Vs” бендот ги прикрил цените на картите за да ги спречи препродавачите на билетите во својата работа.[35]

До 1994 година, како што опиша менаџерот на бендот, Pearl Jam „се бореше на сите страни“[35]. Pearl Jam се разлутиле кога после неколку шоуа во Чикаго, Илиноис дознале дека продавачите на билетите - Тикетмастер додале трошоци на услуга на билетите. Одделот за правда на САД го истражуваше функционирањето на компанијата за тоа време и го упати бендот да направи меморандум за неговото искуство со компанијата. Госард и Ејмент набрзо сведочеа на истрагата на поткомитетот на Вашингтон Д.Ц.[36] Како протест, бендот ја откажа летната турнејата во 1994 година.[37]. Откако одделот за правда скоро го реши случајот, Pearl Jam продолжиле со бојкотот кон Тикетмастер и одбивале да свират на локации на кои бендот имал склучено договори со компанијата[38]. Музичкиот критичар Џим Дерогатис забележал дека заедно со неуспехот на Тикетмастер, „бендот одбиваше да издава хитови или да снима видео записи;и дека сака да биде повеќе како хероите од 60-тите години, ”The Who”, објавувајќи два до три албуми годишно.“ Тој исто така изјавил дека поголемиот дел од третиот албум на бендот „Vitalogy” бил завршен до почетокот на 1994 година, но она што е виновно за одложувањето на албумот е или некое присилно одложување од Епик Рекордс или спорот со Тикетмастер. Pearl Jam пишувале и снимале песни за време на турнејата на „Vs” и за време на паузите на турнејата тие ги напишале повеќето од песните за следниот албум „Vitology”.

Тензиите во бендот за тоа време драматично се зголемиле. Продуцентот Брендан Обрајан изјавил, „”Vitalogy” беше малку исфорсиран. Само сум љубезен-имаше некои попуштања“[15]. Откако Pearl Jam го завршииле снимањето на „Vitology”, го отпуштиле тапанарот Дејв Абруцезе. Бендот ги напоменал политичките разлики помеѓу Абруцезе и другите членови на бендот, како на пример тоа што тој не се слогласувал со бојкотот кон Тикетмастер.[15]. На неговото место бил донесен Џек Ајронс, близок пријател на Ведер и поранешен и првобитен тапанар на Red Hot Chili Pepers. Ајронс дебитирал со бендот на добротворната акција во „Bridge School” на Нил Јанг во 1994 година, но не бил официјално претставен како тапанар на бендот сѐ до сателитското емитување на радио „Self-Pollution”во 1995 година, четири и пол долго часовно приватно емитување надвор од Сиетл кое било достапно за секоја радио станица која сакала да ја емитува емисијата.[39]

Албумот „Vitology” бил објавен на 22 ноември 1994 година на винил и две недели подоцна на 6 декември 1994 година на СD и касети. Цд-то станало второ најбрзо продадено во историјата, со повеќе од 877,000 копии продадени во првата недела[12]. Стефан Томас Ерлевајн од „Allmusic” изјавил дека благодарение на продукцијата на која бендот можел да се потпре, „Vitology” се смета за најоригиналниот и најнепопустливиот албум на Pearl Jam[40]. Многу од песните на албумот биле резултат на притисоците од славата.[41]. Песната „Spin The Black Circle”, како почит кон виналните плочи, добил Греми награда во 1996 година за награда за најдобра Хард Рок Изведба. „Vitology” исто така ги содржи песните „Not for You”,”Corduroy”,”Better Man”,и ”Immortality”. Песната ”Better man”,која ја напишал и извел Ведер додека бил во бендот „Bad Radio”, го достигна првото место на актуелните рок топ листи на „Billboard” и се задржила на првото место осум недели. Брендан Обрајан сметл дека песната била очигледно одлична поп песна и Pearl Jam дека биле против да ја снимаат песната и веднаш ја отстраниле од албумот „Vs” поради нејзината пристапност.[15]

За време на турнејата во 1995 година за албумот „Vitology”, бендот продолжил со бојкотот кон Тикетмастер, но она што ги изненадил беше тоа што ни еден друг бенд виситински не се придружил[42]. Иницијативата на Pearl Jam да не свират на локации поврзани со Тикетмастер, со неколку исклучоци, ги спречил да свират во САД следните три години. Ејмент подоцна изјавил дека биле многу тврдоглави за турнејата во 1995 година и дека морале да докажаат дека можат и сами на себе, но и дека тоа прилично ја загрозила нивната кариера[15]. Во истата година, бендот го вратил Неил Јанг, кој влијаел на самиот бенд, со неговиот албум „Mirror Ball”. Договорните обврски ја спречиле употребата на името на бендот секаде на албумот, но членовите на бендот биле посебно кредитирани во објаснетите белешки на самиот албум[6]. Две песни биле ставени на “Mirror Ball” : “I Got Id” и “Long Road”.Овие две песни Pearl Jam ги објавиле посебно во 1995 година во албумот “Merkin Ball”.

„No Code“ и „Yield“ (1996 — 1999)

уреди

После турнејата за „Vitology”, бендот започнал да го снима својот следен албум „No Code”. Ведер изјавил дека сѐ околу снимањето на албумот „No Code” било здобивање на перспектива[43]. Точно после пет години од издавањето на нивниот деби албум „Ten”, бендот го издаде „Vitology” на 27 август 1996 година. „No Code” се сметал за намерен прекин на звукот од албумот „Ten”, фаворизирајќи експериментални балади и гласни рокери по гаражи,[44]. Дејвид Браун од „Entertainment Weekly” изјавил дека „No Code” приложува поширок спектар на расположенија и инструменти од било кој претходен албум на Pearl Jam[45]. Темите на текстовите на албумот разрешувале проблеми со самопрегледување со што Ејмент изјавил дека на некој начин била приканата на бендот,[46][46]. Иако албумот дебитирал на првото место на топ листите на „Billboard”, брзо ѝ паднал од топ листите. Албумот „No Code” ги содржил хитовите „Who You Are”,”Hail,Hail”, и ”Off He Goes”. Многу малку турнеи се одржале за албумот „No Code”, за разлика од албумот „Vitalogy”, бидејќи бендот не сакал да настапува на места поврзани со Тикетмастер. Се одржала европска турнеја, есента 1996 година. Госард изјавил дека било многу стресно да се оди на турнеја во тоа време и дека било сѐ потешко да бидеш возбуден бидејќи си дел од бендот[15].

 
Гитаристот на групата во 1998 година

После кратката турнеја за албумот „No Code”, бендот започнал со снимање на својот следен албум во 1997 година. Сесијата за петтиот албум на бендот претставувла повеќе тимска работа помеѓу сите членови на групата. Ејмент изјавил дека сите навистина имаат по нешто свое на плочата и поради тоа, секој смета дека е важен дел од бендот[47]. На 3 февруари 1998 година, Pearl Jam го објавиле својот следен албум „Yield”. Албумот бил наведен како враќање на раниот директен рок звук на бендот[48]. Том Синклер од „Entertainment Weekly” изјавил дека бендот се претворил во прекини кои влијаат на албумот и се насочуваат помеѓу жесток рок и акустично преживување. Можеби, внимателни на своите позиции како последни алт-рок амбасадори, тие го создадале најсмирувачкиот албум од почетокот со нивниот прв деби албум „Ten ” во 1991 година[49]. Текстовите од албумот „Yield” биле во помисловна форма на пишување како и на албумот „No Code”. Ведер изјавил дека она што било гнев во минатато сега се одразувало[50]. „Yield” дебитирал на второто место на топ листите на „Billboard[51], но исто како албумот „No Code”, набрзо почнал да паѓа од топ листите. Во албумот биле вклучени песните „Given To Fly” и „Wishlist”. Бендот го најмил стрип уметникот Тод Мекфарлен да направи анимиран видео запис на песната „Do The Evolution” од албумот, првиот видео запис од 1992 година[52].

„Single Video Theory” таа година објавил документарец околу деталите за снимањето на албумот „Yield” на „VHS” и „DVD”. Во април 1998 година, Pearl Jam повторно го променил својот тапанар. Џек Ајронс го напуштил бендот бидејќи не бил задоволен од турнеите и бил заменет со поранешниот тапанар на Саундгарден, Мат Камерон кој на почетокот бил дел од бендот привремено, но наскоро станал постојана замена за Ајронс,[53]. Турнејата во Северна Америка во 1998 година за албумот „Yield” го одбележила враќањето на бендот со целосната турнеја. Тужбата на бендот против Тикетмастер се докажала како неуспешна и тоа ги спречиле турнеите во живо. Многу обожаватели се жалеле на потешкотии при наоѓањето карти и посетувањето на изолираните локации за настапи кои не се на Тикетмастер[54]. Pearl Jam повторно започнале да соработуваат со Тикетмастер, за оваа турнеја и оние што следуваа, за да им овозможат подобри услови на посетителите на нивните концерти. Летната турнеја во 1998 година била голем успех и откако завршила, бендот го издадал албумот „Live on Two Legs“, албум кој се состои од настапи во живо од турнејата.

Во 1998 година, Pearl Jam ја снимил песната „Last Kis”,препев на баладата од 60-тите години на познатиот Џ.Френк Вилсон и „The Cavaliers”. Таа била снимена за време на една проба и издадена во 1998 година од обожавателскиот клуб на бендот како божиќен хит. Со популарната побарувачка, песната била издадена како хит во 1999 година и сите приходи ги намениле како помош за бегалците од војната во Косово.[12]. Бендот одлучил да ја додаде песната на албумот-компилација за добротворни акции во 1999 година :”No Boundaries” „Добротворен концерт за бегалците од Косово“.Песната „Last Kiss” го достигна второ место на слушаност на топ листите на „Billboard” и стана највисоко рангиран хит на бендот.

„Binaural” и трагедијата на „Roskilde” (2000 — 2001)

уреди
 
Групата на концерт на 4 септември 2000 година

По завршувањето на турнејата со албумот „Yield”, бендот направил кратка пауза, но потоа кон крајот на 1999 година започнал со работа за новиот албум. На 16 мај 2000 година, Pearl Jam го издал шестиот албум „Binaural”. Тапанарот Мат Камерон дебитирал со овој албум. Насловот се однесува на бинуралните техники на снимање, кои Чед Блејк ги употребил на неколку песни бидејќи бил познат по користење на оваа техника. „Bunaural” бил првиот албум кој Брендон Обрајан не го продуцирал уште од дебитирањето на бендот[55], иако подоцна го повикале да измени неколку песни. Госард изјавил дека бендот е подготвен за промена[26]. Џон Парлс од Ролинг Стоунс изјавил дека очигледно уморни од гранџ освен верните обожаватели, Pearl Jam „копале“ насекадеи дека со тој албум, во Pearl Jam се одразило долгото проклетство на самобендисаноста и обновувањето на подготвеноста за да бидат експериментални или едноставно чудни[56]. Текстовите во албумот биле по мрачни за разлика од претходниот албум „Yield” и Госард ги опишал текстовите како „прилично тмурни“[50]. „Bunaural” ги вклучува хитовите „Nothing as It Seems” и „Light Years”. Албумот бил продаден во 700.000 копии и станал првиот албум на Pearl Jam кој не достигнал да биде платина[57].

Pearl Jam одлучил да го сними професионално секое шоу на турнејата за „Bunaural” во 2000 година, откако приметиле дека обожавателите сакаат да имаат копија од настапите на нивните концерти. Бендот им овозможил на обожавателите да прават аматерски снимања и овие „официјални производи“ како обид да се овозможи поприфатливи и поквалитетни прозводи за обожавателите. Pearl Jam првенствено сакал да ги издаде само на членовите на обожавателскиот клуб, но договорот за албум го спречувало тоа[58]. Pearl Jam ги издадал сите албуми во продавниците за плочи како и во обожавателскиот клуб[59]. Бендот издадал 72 албуми во живо од 2000 и 2001 година и поставил рекорд за најмногу деби албуми во исто време на „Billboard 200[60].

Турнејата на Pearl Jam низ Европа завршила трагично на 30 јуни 2000 година на фестивалот „Roskilde” во Данска. Девет обожаватели биле изгазени и се задушиле во толпата. Откако многупати, службениците на фестивалот побарале да се прекине со концертот, бендот конечно престанал да свири и се обидел да направи толпата да одстапи чекор наназад, но веќе било доцна[61]. Двете останати дати за настапување биле откажани и членовите на бендот размислиле да се пензионираат после овој настан. Pearl Jam веднаш биле обвинети за несреќата, но подоцна биле ослободени од одговорноста[62].

Еден месец откако европската турнеја завршила, бендот започнал со турнеја во Северна Америка во 2000 година. Настапувајќи после трагедијата на „Roskilde”, Ведер изјавил дека за да се свири пред толпа луѓе сѐ заедно му овозможило започне повторно од почеток[15]. На 22 октомври 2000 година, бендот настапил на „MGM Grand” во Лас Вегас прославуѕвајќи ја десетгодишнината од првиот настап во живо како бенд. Ведер ја искористил приликата да се заблагодари на многу луѓе кои му помогнале на бендот да се соедини и да опстои десет години. Тој истакнал дека никогаш не би примил Греми награда или слично[63]. Песната „Alive”, бендот намерно не ја свирел на сите настапи сѐ до последната вечер во Сиетл. Таа вечер, бендот свирел преку 3 часа, настапувајќи со повеќето од нивните хитови како и песните на ”The Who”:„The Kids Are Alright” и „Baba O’Riley”.

Со завршувањето на турнејата на албумот „Bunaural”, следната година бендот го издадал „Touring Band 2000”. DVD-то се состоело од изведби од турнејата во Северна Америка. Со терористичките напади на 11 септември 2001 година, Ведер и Мекриди му се придружиле на Неил Јанг во изведбата на песната „Long Road” од „Merklin Ball EP” на добротворниот концерт наречен:„Почит за хероите“ во Америка. Концертот се емитувал на 21 септември 2001 година и собирал пари за жртвите и нивните фамилии.

„Riot Act“ (2002 — 2005)

уреди

Pearl Jam започнале со работа за нов албум по една година долга пауза и огромната турнеја за албумот „Bunaural”. Мекриди ја опишал работната средина како прилично позитивна и многу силна и духовна[64]. Со оглед на времето кога ги пишувале текстовите, Ведер изјавил дека има многу несреќни случаи во тоа време, и дека било многу тешко за пишување[65]. Ова најмногу се однесувало за „Roskilde” и за терористичките напади. Pearl Jam го издадале својот седми албум „Riot Act” на 12 ноември 2002 година. Во албумот биле вклучени хитовите „I Am Mine” и „Save You”. Албумот имал многу повеќе народен и експериментален звук, што го докажало присуството на „B3” оргуларот Бум Гаспар во песните како на пример: „Love Boat Captain”. Стефан Томас Ерлевајн од „Allmusic” изјавил дека албумот „Riot Act” бил албум каков Pearl Jam сакале да направат уште од албумот „Vitalogy”, мускулеста рок уметност, која настапува жестоко но сепак е исполнета со „палави рабови“ и чудни заобиколувања“[66]. Песната со наслов „Are” ја снимиле како оддавање почит на деветте луѓе кои загинале во јуни 2000 година на фестивалот “Roskilde”. Ведер ја испеал песната само 9 пати на турнејата во 2003 година.[67]

 

Во 2003 година, бендот започнал со турнејата за албумот „Riot Act” која вклучуваше настапи во Австралија и Северна Америка. Бендот продолжил со официјалната програма на снимање на изведба која не е официјално издадена од самиот уметник и секој концерт од турнејата бил достапен на CD на нивното мрежно место. Вкупно шест снимања на изведби кои не се официјално издадени од самиот уметник, започнале да се продаваат во продавниците за плочи, од настапите во Перт, Токио, Државниот Колеџ, Пенсилванија, два настапа на “Medison Square Garden” и Мансфилд, Мацачусец. На многу настапи на турнејата во Северна Америка во 2003 година, Ведер ја пеел песната „Bu$hleaguer” од албумот „Riot Act”, коментирајќи го претседателот Џорџ Буш со гумена маска од него која што ја носел на почетокот на песната, потоа обесувајќи ја на држачот на микрофонот за да го испее остатокот од песната. Бендот дознал дека неколку обожаватели си отишле откако Ведер ја „закачил“ маската на Буш на држачот за микрофонот на настапот во Денвер, Колорадо[68].

Pearl Jam објавил во јуни 2003 година дека официјално ги напушта „Epic Records” со завршувањето на договорот. Бендот изјавил дека не биле заинтересирани да прават музика за друга продуцентска куќа[69]. Хитот „Man of the Hour” бил првото издавање на бендот без продуцентска куќа во соработка со „Amazon.com”[70]. Уредникот Тим Бартон им понудил на Pearl Jam да направат оригинална песна како саундтрак за неговиот нов филм „Big Fish”. Откако малку порано се проектирал филмот, Pearl Jam ја снимиле песната за него. Номинирана за наградата Златен Глобус, песната „Man of the Hour” може да се слушне во завршниот дел на филмот „Big Fish”.

Бендот ја издадал колекцијата од два диска „Lost Dogs” и „Live at the Garden ”, DVD од концертот на бендот на 8 јули 2003 година на „Madison Square Garden” од „Epic Records” во ноември 2003 година. Pearl Jam во 2004 година го издал албумот со настапи во живо „Live at Benaroya Hall” во договор за еден албум со ”BMG”[71]. Pearl Jam во 2004 година првпат издале лиценцирана песна за во телевизиско шоу;во последната епизода на телевизиската серија „Пријатели[72] се пуштило исечок од песната „Yellow Ledbetter”. Подоцна, истата година „Epic Records” ја објавил колекцијата на најдобрите хитови од 1991 до 2003 година на Pearl Jam -„Rearviewmirror-Greatest Hits 1991-2003”. Ова објавување го обележал крајот на вклучувањето договори помеѓу Перл Јем и „Epic Records[73].

Pearl Jam настапувале на шоуто на „Easy Street Records” во април 2005 година во Сиетл; албумот „Live at Easy Street” се состел од снимки на настапот и се објави само за независните музички продавници. Бендот започнал со турнејата во септември 2005 година во Канада, започнувајќи ја турнејата со концерт за собирање на финансиски средства во Мисола, Монтана за демократскиот политичар Џон Тестер, а потоа свиреа во амфитеатарот Џорџ пред да се префрлат во Канада. Откако завршила турнејата во Канада, Pearl Jam продолжиле со отворањето на концертот на Ролинг Стоунс во Питсбург, потоа настапувале двапати во „Боргата“ казиното во Атлантик Сити, Њу Џерси, пред да ја завршат турнејата со концерт во Филаделфија, Пенсилвенија. На официјалното мрежно место на Pearl Jam во „MP3” форма се доставиле официјалните снимања на изведби кои не се официјално издадени од самиот уметник,за настапите на бендот во 2005 година. Pearl Jam одржале добротворен концерт за собирање пари за ураганот „Катрина“ на 5 октомври 2005 година во „House of Blues” во Чикаго, Илиноис. На 22 ноември, Pearl Jam започнал со својата латино-американска турнеја[74].

Префрлање во „J Records” (2006 — 2008)

уреди
 
Еди Ведер на концерт во Италија на 20 септември 2006 година

Работата за следниот албум на Pearl Jam започнала по појавувањето на турнејата „Vote for Change” во 2004 година. Периодот помеѓу двата албума бил најдолгиот јаз кој Pearl Jamго имал, од последниот издаден албум до оној кој следел од нова продуцентска куќа. Клајв Дејвис објавил во февруари 2006 дека Pearl Jam потпишале договор со неговата продуцентска куќа „J Records”, која како „Epic Rekords” бил дел од „Sony Music Entertainment” (тогаш познато како „Sony BMG”[75]).

Осмиот албум на бендот, „Pearl Jam” бил објавен на 2 мај 2006 година. Повеќе критичари го коментирале албумот како враќање на бендот во стариот звук и Мекриди го споредил новиот материјал со албумот „Vs” во интевју во 2005 година[76][77]. Ејмент изјавил дека бендот свири во соба. Крис Вилман од „Entertainment Weekly” изјавил дека во свет полн со момчиња пратени да работат машка работа, Pearl Jam сè уште mожеле да го изведат тоа сериозно[78]. Моменталните социо-политички проблеми во САД се нашле на албумот. Песната „World Wide Suicide”, која ја критикув војната во Ирак и надворешната политика на САД била објавена како хит и го достигнала врвот на модерните рок топ листи на „Billboard”. Таа песна им била прв хит број 1 после песната „Who You Are” во 1996 година и прв број 1 хит на која било топ листа во САД после песната „Given to Fly” во 1998 година достигнувајќи го првото место на актуелната рок топ листа. Pearl Jam ги вклучиле ѝ хитовите „Life Wasted” и „Gone”.

Така, во текот на 2006 година, бендот ја започнал поредната турнеја. Таа била во Северна Америка, Австралија и Европа осовено, бидејќи претходно групата не настапувала на тој континент шест години. На турнејата низ Северна Америка, групата Tom Petty and the Heartbreakers им пред нивните настапи на концертите[79]. Групата учествувала на фестивалите во Лидс и Ридинг, и покрај тоа што претходно најавиле дека по трагедијата од 2000 година, повеќе нема да учествуваат на такви настани. Сепак Ведер на двата концерти ја замолил на присутната публика да внимава на себе. По концертот, Ведер коментирал дека одлуката на бендот да свири на фестивалот за првпат по Roskilde немало никаква врска со храброста, туку едноставно вербата кон публиката ги натерало на тоа.[80]

Така, турнејата на бендот во 2007 година во Европа започнала на 5 август.[81] Бендот издал ЦД во јуни 2007 година, кој се состоел од концерт во живо, и истиот бил наречен Live at the Gorge 05/06', кој концерт бил одржан во Џорџијансакиот амфитеатар,[82] и истиот бил издаден во DVD издание[83]. Во јуни 2008 година, бендот учествувал на музичкиот фестивал Bonnaroo[84], и истата се совпаднала со турнејата на бендот во источниот дел од САД[85]. Во јули 2008 година бендот настапил на VH1 прославата, заедно со The Who, Foo Fighters, Incubus и The Flaming Lips.[86] Неколку дена пред изборите во САД, бендот на својата официјална страница објавил документарен филм под наслов Vote for Change? 2004 или Гласај за промени? 2004.[87]

„Backspacer“ (2009 — 2013)

уреди

На 24 март 2009 година, албумот Ten бил повторно рездаден во четири изданија[88]. филмот за бендот на Камерон Кроу треба да биде официјално издаден во 2011 година по повод дваесетгодишнината од создавањето на групата.[89]

Бендот кон почетокот на 2008 година започнал да работи на својот пореден албум[90], а во 2009 да ги издава и првитедемо верзии на песни кои биле напишани во текот на 2008 година[91]. Така, деветтиот албум на групата бил објавен на 20 септември 2009 година[92] и истиот бил наречен Backspacer. Албумот дебитирал на топ 1 списокот на Билборд. Ова се немало случено на групата од 1996 година. Синглот од последниот албум на групата, Got Some, бил прикажан на првата епизода од The Tonight Show with Conan O'Brien[93]. Во август 2009, групата настапувала на Virgin Festival,[94] и на Outside Lands Music and Arts Festival,[95]. Групата имала пет концерти во Европа и три во Северна Америка[96][97][98].

На 17 јануари 2011 година, групата објавила дека планира да издаде уште едно ЦД во живо, под наслов Live on Ten Legs[99].

На 11 октомври 2013 година се појавил десеттиот студиски албум на групата, под наслов "Молња" (Lightning Bolt). Албумот содржи 12 песни низ кои се менуваат жестоки гитарски рифови, карактеристични за гранџот, и мирни композиции. Албумот бил позитивно оценет од музичките критичари и директно се нашол на врвот на листата "Билборд 200". Како почетни синглови од албумот биле издадени песните "Mind Your Manners" и "Sirens", додека како подобри се издвојуваат и песните: "Pendulum", "Sleeping By Myself" и "My Father's Son".[100]

Lightning Bolt (2013 — 2017)

уреди
 
Pearl Jam на сцена во Медисон Сквер Гарден на 2 мај 2016

На 11 јули 2013 година, групата објавила дека нивниот десетти студиски албум Lightning Bolt ќе биде објавен на меѓународно ниво на 14 октомври 2013 година и следниот ден во САД, заедно со објавувањето на првиот сингл „Mind Your Manners[101]. Групата имала двојна турнеја во Северна Америка во текот на октомври и ноември[102], проследена со учество на фестивалот Big Day Out во Австралија и Нов Зеланд во 2014 година[103][104]. Вториот сингл, „Sirens“, бил објавен на 18 септември 2013 година[105]. Откако се продал во 166.000 примероци во својата прва недела, Lightning Bolt станал петтиот албум на Pearl Jam кој се искачил на врвот на Билборд 200[106]. На 57-годишните Греми награди во февруари 2015 година, албумот ја добил наградата за најдобар снимен албум[107]. Во ноември 2015 година, групата имала деветдневна турнеја во Латинска Америка[108].

Во јануари 2016 година, групата одржала турнеја низ Соединетите држави и Канада, вклучително и настапи на џез-фестивалот во Њу Орлеанс[109]. Во април 2017 година, Pearl Jam бил примен во Куќата на Славните на Рокенролот. На церемонијата тие биле пречекани од комичарот Дејвид Летерман[110]. Во август 2017 година, групата го објавила албумот во живо и концертниот филм Let's Play Two[111].

Турнеи и Gigaton (2018—2023)

уреди

Бендот започнал турнеја во 2018 година со настапи во Јужна Америка во март 2018 година, вклучително и настапи на фестивалот „Лолапалуза“ во Бразил, Чиле и Аргентина, при што последната ноќ настапот бил откажан поради силниот дожд ноќта пред тоа[112], ппроследени со настапи во Европа и Северна Америка[113]. Турнејата опфатила два настапи за добротворни цели поврзани со бездомништво во родниот град на групата Сиетл[114].

Пред првите настапи на турнејата, Pearl Jam објавил нова песна Can't Deny Me“.[115][116] Во декември 2019 година, Pearl Jam потврдил дека тие ќе ја обиколат Европа во летото 2020 година[117][118]. На 13 јануари 2020 година, групата објавила дека нивниот единаесетти студиски албум, Gigaton, ќе биде објавен на 27 март 2020 година[119]. Во врска со објавувањето на нивниот единаесетти студиски албум, групата исто така објавила и датуми на турнеи во Северна Америка во текот на март и април 2020 година[120]. На 22 јануари 2020 година, групата го објавила својот прв сингл од албумот, Dance of the Clairvoyants[121]. Поради пандемијата на коронавирусот, концертите на групата биле откажани[122][123]. Во септември 2020 година, бендот потврдил дека нивниот концерт во живо на MTV Unplugged ќе биде објавен за прв пат следниот месец.[124]

Во мај 2021 година, Pearl Jam најавиле објавување на дигитална колекција од речиси 200 концерти кои датираат од 2000 до 2013 година.[125]Колекцијата од 5.404 поединечни песни, насловена како Deep, е достапна за членовите на Pearl Jam Ten Club.[126]На 18 септември 2021 година, бендот го направил своето прво шоу од 2018 година на фестивалот Sea.Hear.Now во Асбери Парк, Њу Џерси, каде што поранешниот гитарист на Red Hot Chili Peppers Џош Клингхофер го имал своето деби како музичар на турнеја со бендот.[127] Во мај 2022 година, Pearl Jam започнале со турнеја за нивните одложени концерти, кои првично требало да се одржат во 2020 година. Истиот месец, Мет Камерон бил принуден да ги пропушти своите први настапи по 24 години откако му се придружил на бендот откако бил позитивен на тестот за КОВИД-19. Џош Клингхофер и Ричард Стуверуд свиреле на тапани на местото на Камерон.[128] Во април 2023 година, Pearl Jam го објавиле четвртиот дел од нивната „Гигатон“ турнеја, главно фокусирана во Средниот Запад на Соединетите Американски Држави.[129] Во септември 2023 година, нивното шоу во Ноблсвил, Индијана, било одложено поради болест во бендот[130]

Dark Matter (2024–денес)

уреди

На приватниот плејбек во „Troubadour“ во Лос Анџелес, бендот го потврдил својот дванаесетти албум, насловен како „Dark matter“ („Темна материја“), продуциран од Ендрју Ват. Опаковката на албумот содржи светлосно сликарство од Александар Гнездилов. Албумот бил издаден на 19 април 2024 година[131][132]непосредно пред светската турнеја во 2024 година. Објавувањето на албумот се случило заедно со објавувањето на насловната песна како главен сингл.[133][134] Во јуни и јули 2024 година, бендот откажал три настапи во Лондон и Берлин поради значајна болест во бендот, што Ведер го опишал како „блиску до смртта“ слично на бронхитис.[135]

На турнејата „Dark Matter“ во 2024 година биле прикажани сценски визуелни слики од Роб Шеридан, роден во Сиетл, познат по неговата работа со Трент Резнор и Nine Inch Nails. Ова ја означило првата употреба на бендот на такви видео визуелни елементи на турнеја, а делото на Шеридан се појавило и во нивното видео во живо на „Wreckage“. [136] [137]

Стил и влијание

уреди

Споредено со другите гранџ-бендови од раните 90-ти, стилот на Pearl Jam е значително помалку тежок и потсеќа на класичната рок-музика од 1970-тите години[138]. Pearl Jam навел многу влијанија на панк-рок и класични рок бендови, вклучувајќи ги The Who, Led Zeppelin, Neil Young, Kiss и Ramones.[139][140]. Успехот на групата се припишува на неговиот звук, кој го спојува „тешкиот рок од 70-тите години со ритамот и гневот од 80-тите години на пост-панкот.“ Стилот на ритамот на гитарата на Госард е познат по чувството за ритам[141], додека водечкиот гитараист Мекриди е под влијание на уметници како Џими Хендрикс[142] и е опишан како „осетлив ориентиран“[143].

Pearl Jam го проширил својот музички опсег преку своите последователни изданија. Бидејќи имал повеќе влијание врз звукот на групата, Ведер се обидел да го направи музичкиот настап на групата помалку привлечен. Тој изјавил: „Чувствував дека со поголема популарност, ние ќе се уништиме.“ До Vitalogy во 1994 година, групата започнала да вклучува повеќе панк влијанија во нејзината музика[144]. Албумот на групата во 1996 година, No Code, бил намерна пауза од музичкиот стил на Ten. Песните на албумот содржат елементи на гаражен рок, светски ритам и експериментализам. После „Yield“ во 1998 година, што претставувал мало враќање на директниот рок пристап кон раната работа на групата, тие повторно се вратиле на експериментален уметнички рок на албумот Binaural од 2000 година и со елементи на фолк рок на албумот Riot Act во 2002 година. Албумот на групата, Pearl Jam од 2006 година, бил наведен како враќање на нивниот ран звук. Нивниот албум во 2009 година, Backspacer, содржи елементи на поп и нов бран.

Критичарот Џим ДеРогатис го опишува вокалистот Ведер како „вокал налик на Џим Морисон[145]. Грег Прато од AllMusic рекол: „Со својот тврд и честопати исповеден лирски стил, Ведер стана и еден од повеќето копирани водечки пејачи во целата рок сцена[146]. Лирските теми на Ведер се движат од лични („Alive“, „Betterman“) до социјални и политички проблеми („Even Flow“,„World Wide Suicide“). Неговите стихови честопати се повикуваат на употреба на раскажување приказни и вклучуваат теми за слобода, индивидуализам и сочувство кон проблематичните поединци[147]. Кога бендот започнал со своите настапи, Госард и Мекриди биле јасно означени како водечки гитаристи. Динамиката започнала да се менува кога Ведер започнал да свири повеќе ритам во гитара за време на ерата на Vitalogy. Мекриди во 2006 година изјавил: „И покрај тоа што имаме три гитари, мислам дека можеби има уште повеќе простор сега. Стоун ќе се повлече и ќе игра линија со две нотации, а Еди ќе направи моќен акорд, и јас се вклопувам во сето тоа[148].

Наследство

уреди

Додека Нирвана во почетокот на 90-тите доживеала гранџ во мејнстримот со Nevermind, Pearl Jam го надминал тоасо својот прв албум[149] и групата станала „најпопуларен американски рокенрол бенд од 90-тите“ според AllMusic.[6]

Групата била рангирана на бројот 8 од списанието Ролинг Стоун во Top Ten Live Acts of all Time. Групата била пофалена поради тоа што ја отфрлила својата рок-комерцијализација. Ерик Вајсбард од Спин рече во 2001 година: „Групата која некогаш беше обвинета дека е синтетички гранџ сега изгледа како органска и принципиелна рок група. Во една анкета на читателите во САД, групата била прогласена за најголемиот американски рок бенд на сите времиња[150]. Во април 2006 година, групата ја добила наградата за „Најдобар настап во живо“ во музичките награди Ескир.

Албуми

уреди

Наводи

уреди
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Hiatt, Brian (June 16, 2006). „The Second Coming of Pearl Jam“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2007-05-28. Посетено на June 22, 2007.
  2. „Top Artists“. RIAA. Архивирано од изворникот на 2007-07-01. Посетено на July 15, 2007.
  3. Steuer, Eric (May 19, 2006). „Pearl Jam Releases Its First Music Video In Eight Years Under a Creative Commons License“. CreativeCommons.com. Архивирано од изворникот на 2007-07-02. Посетено на July 15, 2007.
  4. Lampert, Eva (March 2, 2006). „Self-Titled Pearl Jam Album Gets Release Date“. ChartAttack.com. Архивирано од изворникот на 2009-04-09. Посетено на August 16, 2007.
  5. Erlewine, Stephen Thomas. Lost Dogs > Overview“. Allmusic. Посетено на June 22, 2007.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Erlewine, Stephen Thomas. „Pearl Jam > Biography“. Allmusic. Посетено на June 22, 2007.
  7. Azerrad, Michael. Our Band Could Be Your Life. Little Brown and Company, 2001. ISBN 0-316-78753-1, pg. 422
  8. Friend, Lonn M. (1992). „Heroes... and Heroin“. RIP. Архивирано од изворникот на 2016-03-03. Посетено на June 22, 2007.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 9,8 Crowe, Cameron (October 28, 1993). „Five Against the World“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2007-06-19. Посетено на June 23, 2007.
  10. Wall, Mick. "Alive". Nirvana and the Story of Grunge. Q p. 95
  11. Clay, Jennifer (1991). „Life After Love Bone“. RIP. Посетено на June 23, 2007.
  12. 12,0 12,1 12,2 „Pearl Jam: Timeline“. Pearljam.com. Архивирано од изворникот на 2008-01-09. Посетено на June 27, 2007.
  13. 13,0 13,1 Neely, Kim. "Right Here, Right Now". Rolling Stone. October 31, 1991.
  14. 14,0 14,1 14,2 Pearlman, Nina. "Black Days". Guitar World. December 2002.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 15,7 Weisbard, Eric, et al. "Ten Past Ten". Spin. August 2001.
  16. Greene, Jo-Ann. "Pearl Jam and the Secret History of Seattle Part 2." Goldmine. August 1993.
  17. Peiken, Matt (декември 1993). „Dave Abbruzzese of Pearl Jam“. Modern Drummer. Архивирано од изворникот на 2011-02-15. Посетено на July 1, 2007.
  18. Huey, Steve. „Ten > Review“. Allmusic. Посетено на July 3, 2007.
  19. Miller, Bobbi (January 8, 1991). „Richardson Teen-ager Kills Himself in Front of Classmates“. The Dallas Morning News. Архивирано од изворникот на 2010-02-01. Посетено на June 27, 2007.
  20. „Top Pop Catalog“. Billboard. Посетено на April 2, 2009.
  21. Gilbert, Jeff. "New Power Generation". Guitar World: Nirvana and the Seattle Sound. 1993.
  22. Al & Cake. "An interview with...Kurt Cobain". Flipside. May/June 1992.
  23. Coryat, Karl. "Godfather of the 'G' Word". Bass Player magazine. April 1994.
  24. Hiatt, Brian (June 20, 2006). „Eddie Vedder's Embarrassing Tale: Naked in Public“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2008-06-20. Посетено на March 3, 2009.
  25. Neely, Kim. Five Against One: The Pearl Jam Story. "The Lost 'Jeremy' Video. pp. 109-113. New York, NY. Penguin Books.
  26. 26,0 26,1 "Interview with Stone Gossard and Mike McCready". Total Guitar. November 2002.
  27. „Pearl's Jam“. Entertainment Weekly. November 19, 1993. Архивирано од изворникот на 2011-06-07. Посетено на August 31, 2007.
  28. "Pearl Jam: Timeline". pearljam.com.
  29. Farber, Jim (December 14, 1998). декември 14_your_cheatin__charts__timely.html „Your Cheatin' Charts! Timely Accounting Change Helped Brooks' Double Live Smash Pearl Jam's '93 Record“ Проверете ја вредноста |url= (help). Daily News. Посетено на September 2, 2009.[мртва врска][мртва врска]
  30. „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2010-06-18. Посетено на 2010-12-21.
  31. Evans, Paul (December 23, 1993). „Pearl Jam: Vs.. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2008-05-14. Посетено на May 27, 2008.
  32. Ashare, Matt. "The Sweet Smell of (Moderate) Success". CMJ. July 2000.
  33. DeRogatis, Jim. Milk It!: Collected Musings on the Alternative Music Explosion of the 90's. Cambridge: Da Capo, 2003. ISBN 0-306-81271-1, pg. 58
  34. DeRogatis, pg. 59
  35. 35,0 35,1 DeRogatis, pg. 60
  36. Wall, Mick. "Alive". Nirvana and the Story of Grunge. Q p. 99
  37. Gordinier, Jeff (October 28, 1994). „The Brawls in Their Courts“. Entertainment Weekly. Архивирано од изворникот на 2012-07-03. Посетено на September 3, 2007.
  38. DeRogatis, pg. 64–65
  39. Gaar, Gillian G. "Radio Free Vedder". Rolling Stone. February 23, 1995.
  40. Erlewine, Stephen Thomas. Vitalogy > Review“. Allmusic. Посетено на April 29, 2007.
  41. Weisel, Al. "Pearl Jam: Vitalogy". Rolling Stone. December 15, 1994. p. 91–92.
  42. DeRogatis, pg. 64
  43. Marks, Craig. "The Road Less Traveled". Spin. February 1997.
  44. Pareles, Jon (August 25, 1996). „Pearl Jam Is Tired of the Pearl Jam Sound“. The New York Times. Посетено на June 27, 2007.
  45. Browne, David (August 23, 1996). „Northwest Passage“. Entertainment Weekly. Архивирано од изворникот на 2008-10-12. Посетено на May 28, 2008.
  46. 46,0 46,1 Hilburn, Robert. "Working Their Way Out of a Jam". Los Angeles Times. December 22, 1996.
  47. "Pearl Jam Talks About New Approach To Yield" Архивирано на 13 јануари 2009 г.. MTV.com. February 4, 1998.
  48. Erlewine, Stephen Thomas. Yield > Review“. Allmusic. Посетено на July 1, 2007.
  49. Sinclair, Tom (February 6, 1998). „Last Band Standing“. Entertainment Weekly. Архивирано од изворникот на 2007-12-25. Посетено на May 28, 2008.
  50. 50,0 50,1 Mulvey, John. "Interview with Pearl Jam". NME. May 13, 2000.
  51. „The Billboard 200 - Yield“. Billboard. Архивирано од изворникот на 2007-09-26. Посетено на July 1, 2007.
  52. „Music Videos & Shorts“. Epoch Ink Animation. Архивирано од изворникот на 2013-09-03. Посетено на September 6, 2007.
  53. Fischer, Blair R (April 17, 1998). „Off He Goes“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2007-10-02. Посетено на June 28, 2007.
  54. Symonds, Jeff (February 14, 1998). „Pearl Jam Yields to Ticketmaster“. E! Online. Архивирано од изворникот на 2007-09-30. Посетено на June 27, 2007.
  55. Stout, Gene (May 16, 2000). „Pearl Jam's 'Binaural' ear-marked by unusual sound mixing“. Seattle Post-Intelligencer. Посетено на June 28, 2007.[мртва врска][мртва врска]
  56. Pareles, Jon (June 8, 2000). „Pearl Jam: Binaural. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2007-10-14. Посетено на May 28, 2008.
  57. Gundersen, Edna (December 5, 2002). декември 05-pearl-jam_x.htm „Riot Act finds Pearl Jam in a quiet place“ Проверете ја вредноста |url= (help). USA Today. Посетено на March 16, 2008.[мртва врска]
  58. „Taping/Camera Policy Guidelines“. Sonymusic.com. May 27, 2006. Архивирано од изворникот на 2007-06-03. Посетено на June 28, 2007.
  59. Gundersen, Edna (August 31, 2000). „Pearl Jam's Bootlegs Give Others the Boot“. USA Today. Посетено на June 28, 2007.
  60. Davis, Darren (March 7, 2001). „Pearl Jam Breaks Its Own Chart Record“. Yahoo! Music. Архивирано од изворникот на 2006-09-12. Посетено на June 28, 2007.
  61. Stout, Gene (September 1, 2000). „Pearl Jam's darkest hour: Seattle band thought about quitting after concert deaths“. Seattle Post-Intelligencer. Архивирано од изворникот на 2013-01-25. Посетено на June 28, 2007.
  62. nyrock (August 3, 2000). „Pearl Jam Releases Full Text of Letter Written By Roskilde Police Department Commissioner Kornerup“. nyrock.com. Архивирано од изворникот на 2012-05-24. Посетено на July 25, 2010.
  63. „Pearl Jam: 2000 Concert Chronology Part 3“. Fivehorizons.com. Посетено на July 1, 2007.
  64. Stout, Gene. "A charged-up Pearl Jam is really into its daring new 'Riot Act'". Seattle Post-Intelligencer. November 12, 2002.
  65. Associated Press. "New Pearl Jam CD Boosts Grunge Revival". The Sydney Morning Herald. November 28, 2002.
  66. Erlewine, Stephen Thomas. Riot Act > Review“. Allmusic. Посетено на April 29, 2007.
  67. „Pearl Jam: 2003 Concert Chronology Part 3“. Fivehorizons.com. Посетено на July 1, 2007.
  68. „Pearl Jam Bush Stunt Angers Fans“. BBC News. April 4, 2003. Посетено на July 1, 2007.
  69. Olsen, Eric (June 5, 2003). јуни06_msnbc_pearl_jam.pdf „The music biz in a Pearl Jam“ Проверете ја вредноста |url= (help) (PDF). MSNBC.com. Посетено на July 2, 2007.[мртва врска][мртва врска]
  70. „Pearl Jam Joins Amazon.com's Advantage Program to Sell Music Directly to Fans“. Amazon.com. December 17, 2003. Архивирано од изворникот на 2015-06-28. Посетено на July 2, 2007.
  71. Missio, David (June 14, 2004). „Pearl Jam Plug An Acoustic Set Into Your Stereo“. ChartAttack.com. Архивирано од изворникот на 2009-01-09. Посетено на July 2, 2007.
  72. Cohen, Jonathan (May 11, 2004). „Pearl Jam helps bid adieu to 'Friends'. MSNBC. Архивирано од изворникот на 2007-09-15. Посетено на July 5, 2007.
  73. „Pearl Jam Rumor Pit Issue #59“. sonymusic.com. Архивирано од изворникот на 2008-04-11. Посетено на April 29, 2008.
  74. Reuters (December 4, 2005). „Rock veterans Pearl Jam rock Brazil“. Yahoo! News. Архивирано од изворникот на 2012-07-08. Посетено на July 2, 2007.
  75. јануари html „Showbiz Tonight“ Проверете ја вредноста |url= (help). CNN. February 9, 2006. Посетено на September 3, 2007.[мртва врска]
  76. Erlewine, Stephen Thomas. Pearl Jam > Review“. Allmusic. Посетено на May 29, 2007.
  77. Easley, Jonathan. „Pearl Jam“. Prefix Magazine. Архивирано од изворникот на 2008-10-10. Посетено на July 1, 2007. Text "May 3, 2006" ignored (help)
  78. Willman, Chris (April 21, 2006). Pearl Jam. Entertainment Weekly. Архивирано од изворникот на 2007-05-11. Посетено на April 29, 2007.
  79. Rogulewski, Charley (April 20, 2006). „Tom Petty Readies Summer Tour“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2007-06-02. Посетено на July 22, 2009.
  80. Simpson, Dave. (August 28, 2006). „Leeds Festival“. The Guardian. Посетено на July 1, 2007.
  81. „Pearl Jam To Headline Lollapalooza“. Pearljam.com. April 2, 2007. Архивирано од изворникот на 2007-07-07. Посетено на July 1, 2007.
  82. „Pre-order "Live at the Gorge 05/06“. Pearljam.com. May 1, 2007. Архивирано од изворникот на 2007-07-07. Посетено на July 1, 2007.
  83. „PJ To Release Italy DVD September 25“. Pearljam.com. Архивирано од изворникот на 2007-07-18. Посетено на July 27, 2007.
  84. „Pearl Jam to Play Bonnaroo!“. Pearljam.com. February 5, 2008. Архивирано од изворникот на 2008-02-06. Посетено на February 6, 2008.
  85. „Pearl Jam: Tour Dates“. Pearljam.com. Посетено на April 4, 2008.
  86. „Incubus Performs on VH1's Rock Honors: The Who Show“. VH1 Blog. June 13, 2008. Архивирано од јуни13/incubus-celebrates-the-who-on-rock-honors/ изворникот Проверете ја вредноста |url= (help) на 2010-11-15. Посетено на June 18, 2008.
  87. „Pearl Jam: Vote for Change? 2004 Tour Film - Documentary Coming Soon! Host an Election-Eve Screening in Your Town“. Pearljam.com. Архивирано од изворникот на 2008-02-23. Посетено на October 25, 2008.
  88. Hay, Travis (December 10, 2008). „Pearl Jam's Ten gets the deluxe treatment with four reissues next year“. Seattle Post-Intelligencer. Архивирано од изворникот на 2008-12-12. Посетено на December 10, 2008.
  89. McCready, Mike (March 27, 2009). „Ron and Don Show: 3-27-09 5:00 pm-6:00 pm“. 97.3 KIRO, Seattle, Washington. Посетено на April 8, 2009.
  90. „Pearl Jam Begin Work on Ninth Studio Album“. Rolling Stone. May 2, 2008. Архивирано од изворникот на 2008-05-05. Посетено на May 2, 2008.
  91. „Pearl Jam ready for studio return“. Idiomag.com. February 10, 2009. Посетено на February 12, 2009.
  92. „Pearl Jam Announces North American Tour Dates in Support of Their New Studio Album, Backspacer“. pearljam.com. July 9, 2009. Посетено на July 9, 2009.
  93. "Ferrell, Pearl Jam set for O'Brien's `Tonight' bow". Associated Press. May 18, 2009.
  94. „Pearl Jam to Headline Virgin Festival in Calgary“. Pearljam.com. June 30, 2009. Посетено на June 30, 2009.
  95. „Pearl Jam to appear at Outside Lands Festival“. Pearljam.com. April 13, 2009. Посетено на April 13, 2009.
  96. „Pearl Jam European Tour Dates“. Pearljam.com. April 27, 2009. Посетено на April 27, 2009.
  97. „Two More Pearl Jam Tour Dates Added“. Pearljam.com. May 4, 2009. Посетено на May 4, 2009.
  98. „And Another One .“. Pearljam.com. May 7, 2009. Посетено на May 7, 2009.
  99. „Pearl Jam announce the release of Live on Ten Legs“. pearljam.com. Посетено на 8 ноември 2010.
  100. "Гранџот не е мртов", Антена, бр. 804, петок, 22 ноември 2013, стр. 30
  101. „New Pearl Jam Album "Lightning Bolt" Available October 15“. Pearl Jam. Архивирано од изворникот на July 14, 2013. Посетено на July 11, 2013.
  102. „Pearl Jam Announces Fall 2013 North American Tour Dates“. pearljam.com. July 8, 2013. Архивирано од изворникот на July 10, 2013. Посетено на July 8, 2013.
  103. 'I thought Blur was all over': Alex James talks the band and headlining Big Day Out“. Sydney Morning Herald. July 31, 2013. Посетено на July 31, 2013.
  104. „Pearl Jam, Blur and Arcade Fire head Big Day Out line-up“. The Australian. July 31, 2013. Посетено на July 31, 2013.
  105. „Countdown: World premiere of Sirens, Pearl Jam's new single“. Sirius XM. Архивирано од изворникот на 2013-09-21. Посетено на September 18, 2013.
  106. Caulfield, Keith (October 23, 2013). „Pearl Jam Earns Fifth No. 1 Album On Billboard 200“. Billboard. Посетено на April 11, 2014.
  107. „Grammy Awards 2015: The Complete Winners List“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2015-02-09. Посетено на February 9, 2015.
  108. „Latin America Tour 2015“. pearljam.com. March 13, 2015. Архивирано од изворникот на March 15, 2015. Посетено на March 17, 2015.
  109. „Pearl Jam Announce North American Spring and Summer Tour“. Rolling Stone. January 19, 2016. Архивирано од изворникот на 2016-01-20. Посетено на January 19, 2016.
  110. „Watch David Letterman's Eloquent Pearl Jam Rock Hall Induction Speech“. Rolling Stone. April 8, 2017. Архивирано од изворникот на 2018-02-25. Посетено на 2020-01-29.
  111. „Pearl Jam Capture Wrigley Field Shows in 'Let's Play Two' Concert Film“. Rolling Stone. Архивирано од изворникот на 2017-08-22. Посетено на August 22, 2017.
  112. „See Pearl Jam at Lollapalooza in South America“. Pearl Jam. September 27, 2017. Посетено на December 1, 2017.
  113. „Pearl Jam announce UK and Europe 2018 tour“. NME. December 1, 2017. Посетено на December 1, 2017.
  114. „Pearl Jam Announce First Seattle Shows in Five Years“. Spin. January 22, 2018. Посетено на January 23, 2018.
  115. „New Song 'Can't Deny Me' Out Now“. Pearl Jam. March 12, 2018. Посетено на March 13, 2018.
  116. „Pearl Jam confirm release of new album“. Consequence of Sound. March 13, 2018. Посетено на March 13, 2018.
  117. „Pearl Jam is returning to Europe in 2020“. Pearl Jam. Посетено на December 2, 2019.
  118. „Pearl Jam announces 2020 tour with the Pixies“. New York Post. Посетено на December 2, 2019.
  119. „Pearl Jam Announces First Album in Seven Years, Along With North American Tour“. Variety. Посетено на January 13, 2020.
  120. Greene, Andy; Greene, Andy (January 13, 2020). „Pearl Jam Announce New Album 'Gigaton,' North American Tour Dates“. Rolling Stone (англиски). Посетено на January 14, 2020.
  121. „Pearl Jam Share New Song "Dance of the Clairvoyants": Listen“. Pitchfork. January 22, 2020.
  122. „Spring Tour Postponed“. Pearl Jam. Посетено на March 10, 2020.
  123. „Pearl Jam, Miley Cyrus and Madonna scrap gigs over coronavirus fears“. BBC News. Посетено на March 10, 2020.
  124. „Pearl Jam to Release 1992 MTV Unplugged Session“. Spin. September 10, 2020. Посетено на September 11, 2020.
  125. Kreps, Daniel (May 7, 2021). „Pearl Jam Announce 'Deep' Digital Live Archives of Nearly 200 Shows“. Rolling Stone. Посетено на May 7, 2021.
  126. Graves, Wren (May 7, 2021). „Pearl Jam Launch New Digital Archive DEEP with 186 Live Shows“. Consequence of Sound. Посетено на May 7, 2021.
  127. Rettig, James (September 19, 2021). „Watch Pearl Jam Debut Gigaton Tracks Live At First Show In 3 Years“. Stereogum. Посетено на September 19, 2021.
  128. Cohen, Jonathan (May 13, 2022). „Matt Cameron Out With COVID, Josh Klinghoffer, Richard Stuverud Drum For Pearl Jam In Oakland“. Spin. Посетено на May 14, 2022.
  129. „Pearl Jam - Pearl Jam 2023 U.S. Tour Announcement“. pearljam.com. Посетено на 2023-10-23.
  130. „Pearl Jam - Pearl Jam Ruoff Music Center Postponement“. pearljam.com. Посетено на 2023-10-23.
  131. „Pearl Jam Announces New Album and 2024 World Tour as Eddie Vedder Declares Band Has Made Its 'Best Work'. Peoplemag (англиски). Посетено на 2024-02-14.
  132. Dalton, Andrew. „Pearl Jam throws a listening party for their new album that Eddie Vedder calls 'our best work'. SFGate.
  133. Sacher, Andrew. „Pearl Jam announce new album Dark Matter, share title track“. BrooklynVegan (англиски). Посетено на 2024-02-13.
  134. „Hear Pearl Jam's first new song in 4 years "Dark Matter". Revolver (англиски). 2024-02-13. Посетено на 2024-02-13.
  135. „Eddie Vedder: Pearl Jam's Illness Was "Near-Death Experience" (англиски). 2024-07-09. Посетено на 2024-07-17.
  136. „Pearl Jam's world tour has a different look. This WA artist designed it“. seattletimes.com. 2024-05-22. Посетено на 2024-08-21.
  137. „PEARL JAM Releases 'Wreckage' Live Video“. blabbermouth.net. 2024-08-12. Посетено на 2024-08-21.
  138. Unterberger, Andrew (November 18, 2004). „Pearl Jam: Rearviewmirror“. Stylus. Архивирано од изворникот на May 4, 2007. Посетено на July 1, 2007.
  139. Kerr, Dave. (May 2006). „Explore and not Explode“. The Skinny. Посетено на September 3, 2007.
  140. „Pearl Jam Unmic'ed“. kqed.org. Архивирано од изворникот на 28 февруари 2014. Посетено на 21 февруари 2014.
  141. Garbarini, Vic. "Mother of Pearl". Musician. May 1995.
  142. Rotondi, James. "Blood On the Tracks". Guitar Player. January 1994.
  143. Prato, Greg. „Mike McCready > Biography“. Allmusic. Посетено на April 20, 2009.
  144. Jon Pareles (December 4, 1994). „RECORDINGS VIEW; Pearl Jam Gives Voice To Sisyphus“. The New York Times. Посетено на December 13, 2007.
  145. DeRogatis, p. 57.
  146. Prato, Greg. „Eddie Vedder > Biography“. Allmusic. Посетено на April 20, 2009.
  147. Tannenbaum, Rob. "Rebels Without a Pause". George. July 2000.
  148. Cross, Charles R. "Better Man". Guitar World Presents: Guitar Legends: Pearl Jam. July 2006.
  149. Snow, Mat (November 1993). „Pearl Jam: 'You, My Son, Are Weird!'. www.rocksbackpages.com. Q. Посетено на October 13, 2015.
  150. Matheson, Whitney (July 5, 2005). јули 05-pop-candy_x.htm „And the Greatest American rock band ever is.“ Проверете ја вредноста |url= (help). USA Today. Посетено на May 7, 2007.[мртва врска]

Извори

уреди

Надворешни врски

уреди
  Статијата „Pearl Jam“ е избрана статија. Ве повикуваме и Вас да напишете и предложите избрана статија (останати избрани статии).