Уставен референдум во Турција (2017)

Уставен референдум во Турција — референдум кој се одржал на 16 април 2017 година во Турција за тоа дали да се одобрат 18-те предложени амандмани на Уставот на Турција, кои биле предложени од владејачката Партија на Правдата и развојот (АКП) и Партијата на националното движење (МХП). Со освојувањето на предлогот, канцеларијата на Премиерот била укината и постојниот парламентарен систем на управување бил заменет со извршно претседателство и претседателски систем. Бројот на места во Парламентот било предложено да се собере од 550 на 600 додека на претседателот му била дадена поголема контрола врз именувањето во Врховниот одбор на судии и обвинители (ХСИК). Референдумот се одржал под вонредна состојба која била прогласена по неуспешниот обид за воен удар во јули 2016 година.

Уставен референдум во Турција 2017

16 април 2017
Референдум за одобрување на 18 предложени измени и дополнувања на Уставот на Турција (Подетално)
Местоположба	Турција и турска дијаспора
Исход
Исход Гласови % За 25.157.463 &1000000000000514100000051,41% Против 23.779.141 &1000000000000485900000048,59% Важечки гласови 48.936.604 &1000000000000982700000098,27% Неважечки или празни гласови 862.251 &100000000000001730000001,73% Вкупно гласови 49.798.855 100.00% Гласачко тело/излезност 58.291.898 &1000000000000854300000085,43%
Резултати по провинции и региони
Официјалнни резултати

Уставен референдум во Турција  16 април 2017
Акети
Кампања
ДА EVET	НЕ HAYIR
Изборот е според бојата и изгледот на гласачката кутија
Галерија: Слики, Аудио, Видео

Раните резултати покажале предност од 51–49% за кампањата „Да“. Во невиден потег, Врховниот изборен совет (YSK) дозволил гласачките ливчиња без печат да бидат прифатени како валидни. Некои противници на реформата го осудиле овој потег за незаконски, тврдејќи дека дури 1,5 милиони гласачки ливчиња биле обележани, и одбиле да ги признаат резултатите. Големи протести избувнале по објавување на резултатите. Во последователните извештаи, Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ) и Парламентарното собрание на Советот на Европа (ПАЦЕ) ја критикувале неправедноста за време на кампањата и ја прогласиле одлуката на ЈСК за незаконска.

Извршно претседателство е долгогодишен предлог на владејачката АКП и нејзиниот основач, сегашниот претседател на Турција, Реџеп Таип Ердоган . Во октомври 2016 година, Партијата за националистичко движење (МХП) ја објавила својата соработка за изготвување нацрт-предлози со владата, при што комбинираната поддршка и од пратениците на АКП и на МХП била доволна за да ги предложат предлозите на референдум по парламентарното гласање во јануари. Оние што се изјасниле за предлогот, тврделе дека промените се неопходни за силна и стабилна Турција, тврдејќи дека извршното претседателство ќе им донесе крај на нестабилните коалициони влади кои доминирале во турската политика од 1960-тите до 2002 година. Оние кои биле против уставните промени, сметале дека предлозите ќе концентрираат премногу моќ во рацете на Претседателот и одземање на законодавната власт од парламентот. Критичарите тврдат дека предложениот систем ќе личи на „избрана диктатура“ без можност за извршување одговорност на извршната власт, што ќе доведе ефикасно до „демократско самоубиство“ и автократија. Три дена пред референдумот, еден од помошниците на Ердоган повикал на федерален систем доколку преовладува гласањето „Да“. Двете страни на кампањата се обвинети за употреба на разделувачка и екстремна реторика, при што Ердоган ги обвинил своите противници дека се терористи што соработуваат со оние кои го извршиле пропаднатиот пуч во 2016 година.

Кампањата била нарушена со обвинувања за државно сузбивање против оние кои биле против, а од друга страна оние кои биле „за“, можеле слободно да ги искористат државните капацитети и финансирањето за да организираат митинзи и настани за кампањи. Водечките членови на кампањата „Не“, во кои биле вклучени многу високи поранешни членови на МХП, како Мерал Акшенер, Умит Оздаг, Синан Оган и Јусуф Халачоглу, во текот на кампањата биле подложени на насилство и на ограничувања на кампањата. Кампањата „Да“ се соочила со ограничувања во предизборната кампања од повеќе европски земји, при што германската, холандската, данската и швајцарската влада ги откажале или барале суспендирање на настаните за кампањата „Да“, насочени кон турските гласачи кои живеат во странство. Ограничувањата предизвикале сериозно влошување на дипломатските односи и предизвикале дипломатска криза меѓу Турција и Холандија. Исто така, биле забележани за неправилностите во гласањето, при што гласачите „Да“ во Германија биле фатени како се обидуваат да гласаат повеќепати од еднаш, а исто така било откриено дека поседувале гласачки ливчиња пред да започне процесот за гласање во странство. Европските набудувачи на изборите изјавиле дека гласањето не ги исполнува меѓународните стандарди.

Заднина

Гласач за гласање и плик користен на референдумот. „Евет“ преведува на Да, додека „Хајер“ преведува на Не.

Воведување претседателски систем било предложено од тогашниот министер за правда Џемил Чичек и тој бил поддржан од тогашниот премиер Ердоган во 2005 година. Оттогаш, сегашниот претседателски систем неколкупати бил отворено поддржан од водачите на Партијата за правда и развој, заедно со „новиот устав“. Потпретседателот на Партијата за правда и развој, Хајати Јазиџи, го предложил април 2017 година како датум на референдумот.

Уставни измени

Првични предлози

На 10 декември 2016 година, по разговорите на Комисијата во Собранието, биле повлечени 3 предлози, останувајќи 18 амандмани. Предлогот на целиот текст на турски јазик и сегашниот турски устав се наоѓаат на следните врски. Најважните измени ја дала Унијата на адвокатите

Опис на амандманите
Предлог #	Член	Опис на промената
1	Член 9	Судството се бара да постапува под услов на непристрасност.
2	Член 75	Бројот на места во Парламентот е зголемен од 550 на 600.
3	Член 76	Возраста за кандидатура треба да се спушти од 25 на 18, додека условот да се заврши задолжителната воена служба треба да се отстрани. Поединците со односи со војската нема да имаат право да се кандитираат.
4	Член 77	Мандатот на парламентот е продолжен од четири на пет години. Парламентарни и претседателски избори ќе се одржуваат истиот ден на секои пет години, при што претседателските избори ќе одат во втор круг, доколку ниту еден кандидат не осигури мнозинство во првиот круг.
5	Член 87	Функциите на парламентот се Донесување, промена, отстранување на законите. Прифаќање на меѓународни договори. Дискусија за зголемување или намалување на буџетот (преку Комисијата за буџет) и прифаќање или отфрлање на буџетот на Генералното собрание. Назначување на 7 члена на Врховниот совет на судии и обвинители (ХСЈК) И користење на други овластувања напишани во уставот
6	Член 89	За надминување на претседателското вето, Собранието треба да го донесе истиот предлог-закон со апсолутно мнозинство (301).
7	Член 98	Парламентот сега ги открива кабинетот и Потпретседателот со „парламентарно истражување“, „парламентарна истрага“, „генерална дискусија“ и „писмено прашање“. Интерпелацијата е укината и се заменува со „ парламентарна истрага“. Потпретседателот треба да одговори на „Пишаните прашања“ во рок од 15 дена.
8	Член 101	За да застане како претседателски кандидат, поединецот бара одобрување на една или повеќе партии кои освоиле 5% или повеќе на претходните парламентарни избори и 100.000 избирачи. Избраниот претседател повеќе не треба да го прекине членството во партијата ако го има тоа.
9	Член 104	Претседателот станува и шеф на државата и шеф на владата, со моќ да назначува и разрешува министри и потпретседатели. Претседателот може да издаде уредби за извршната власт. Ако законодавството донесе закон за истата тема за која Претседателот издаде извршна наредба, уредбата ќе стане неважечка и парламентарното право ќе стане валидно.
10	Член 105	Парламентот може да отвори парламентарна истрага со апсолутно мнозинство (301). Парламентот расправа за предлогот за 1 месец. По завршувањето на дискусијата, парламентарната истрага може да започне во парламентот со три петтини (360) гласови „за“. По завршувањето на истрагите, парламентот може да гласа за да го обвини Претседателот со две третини (400) гласови „За“.
11	Член 106	Претседателот може да назначи еден или повеќе Потпретседатели. Доколку Претседателството остане празно, тогаш треба да се одржат нови избори за претседател во рок од 45 дена. Доколку парламентарните избори треба да се одржат во рок од помалку од една година, тие ќе се одржат во ист ден како и предвремените претседателски избори. Доколку парламентот остане повеќе од една година пред да истече мандатот, тогаш новоизбраниот претседател служи до крајот на парламентарниот мандат, по што се одржуваат и претседателски и парламентарни избори. Ова не смета за двојно ограничување на Претседателот. Парламентарните истраги за евентуални злосторства извршени од потпретседателите и министрите можат да започнат во Собранието со три петтини од гласовите. По завршувањето на истрагите, парламентот може да гласа за да ги обвини потпретседателите или министрите со двотретинско гласање „за“. Доколку бидат прогласени за виновни, заменик-претседателот или министерот за кој станува збор се отповикуваат од должноста само ако нивниот криминал е оној што ги спречува да се кандидираат за избори. Ако заседавач е назначен за министер или заменик претседател, нивниот парламентарен мандат ќе престане.
12	Член 116	Претседателот и три петтини од Собранието можат да одлучат да ги обноват изборите.
13	Член 119	Способноста на Претседателот да прогласи вонредна состојба сега е на сила на парламентарно одобрување. Собранието може да го продолжи, отстрани или скрати. Вонредните состојби можат да бидат продолжени до четири месеци во исто време, освен за време на војната, каде што нема да се бара такво ограничување. За секој претседателски декрет издаден за време на вонредна состојба ќе треба одобрение од парламентот.
14	Член 125	Делата на Претседателот сега се предмет на судска контрола.
15	Член 142	Воените судови се укинуваат, освен ако не се подигнат да ги испитаат дејствата на војниците во услови на војна.
16	Член 146	Претседател порано назначуваше еден судија од Вишиот воен апелационен суд и еден од Вишиот воен управен суд. Бидејќи воените судови би биле укинати, бројот на судии во Уставниот суд ќе се намали на 15 од 17. Како резултат на тоа, претседателските именувани лица ќе бидат намалени на 12 од 14, додека Парламентот ќе продолжи да назначува по три.
17	Член 159	Врховниот совет на судии и обвинители е преименуван во „Одбор на судии и јавни обвинители“, членовите се намалени на 13 од 22, одделенијата се намалуваат на 2 од 3. 4 члена ги именува Претседателот, 7 ќе ги именува Големото собрание. Кандидатите за Врховниот одбор на судии и јавни обвинители (ХСИК) ќе треба да добијат 2/3 (400) гласови за да го поминат првиот круг и ќе треба 3/5 (360) гласови во вториот круг за да станат членови на ХСИК. (Другите 2 члена се Министерот за правда и Потсекретарот на Министерството за правда, што останува непроменето).
18	Член 161	Претседателот му предлага фискален буџет на Големото собрание 75 дена пред фискалната нова година. Членовите на Комисијата за буџет можат да направат измени во буџетот, но членовите на парламентот не можат да даваат предлози за промена на јавните расходи. Доколку буџетот не биде одобрен, тогаш ќе се предложи привремен буџет. Доколку привремениот буџет не биде одобрен, буџетот од претходната година би се користел со односот на претходната година.
19	Неколку членови	Адаптација на неколку членови на уставот со други измени, главно пренесување на извршната власт на владата на Претседателот
20	Привремен член 21	Следните претседателски и општи избори ќе се одржат на 3 ноември 2019 година. Изборот на Одборот на судии и обвинители изборите ќе се направи во рок од 30 дена од денот на одобрувањето на овој закон. Воените судови ќе бидат укинати откако законот ќе стапи во сила.
21	Применливост на амандманите 1-17	Амандманите (2, 4 и 7) ќе стапат во сила по новите избори, другите измени (освен привремениот член) ќе стапат на сила откако ќе се заколне новоизбраниот претседател. Овој уставен амандман ќе се гласа на референдум како целина.

Забелешка

Парламентарна уставна комисија

АКП ги презентира своите уставни предлози до претседателот на парламентот Исмаил Караман, декември 2016 година

Парламентарната уставна комисија ги разгледува предложените измени

Откако биле потпишани од 316 пратеници на АКП, 21-те предложени измени биле доставени до претседателот на Големото национално собрание и потоа биле упатени до парламентарната уставна комисија. Парламентарната уставна комисија, предводена од пратеникот на АКП, Мустафа Шентоп, започнала да ги прегледува предлозите во декември 2016 година, порано од предвидениот датум од јануари 2017 година. Уставната комисија била формирана од 25 члена од кои 15 од АКП, 5 се од ЦХП, 3 од ПДП и 2 од МХП, според составот на парламентот. Бидејќи АКП имала големо мнозинство на местата на комисијата, од медиумските коментатори се очекувало дека ќе има минимален развој на изненадувања во фазата на преглед на амандманите. Дебатите во комисијата започнале да се загреваат, при што се забележани повремени тепачки меѓу пратениците.

Уставната комисија има моќ да ги измени или отфрли предложените измени пред да бидат дадени на гласање за сите пратеници. Комисијата направила мали измени на бројни предлози, како што е зголемување на бројот на членови на Врховниот одбор на судии и обвинители од 12 на 13 членови Така, комисијата одбила три од 21 предложени измени, намалувајќи го уставниот пакет од 21 предлог на 18. Петтиот предлог, со кој се создале „резервни пратеници“ бил контроверзен и отфрлен со само три потписи. Било објавено дека пратениците на АКП се спротивставиле на создавање „резервни пратеници“ Исто така бил отфрлен и 15-тиот предлог што му давало на Претседателот право да ги структурира државните служби и државните институции преку уредби. Еден ден подоцна, на 29 декември, 14-тиот предлог што му давало право на претседателот да назначи високи бирократски службеници исто така бил одбиен.

Комисијата го завршила процесот на одобрување на 30 декември, отфрлајќи 3 од вкупно 21 предлози.

Резултати од процесот на преглед на парламентарната уставна комисија
Предлог	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21
Резултат	Ок	Ок	Ок	Ок	Н	Ок	Ок	Ок	Ок	Ок	Ок	Ок	Ок	Н	Н	Ок	Ок	Ок	Ок	Ок	Ок

Парламентарно гласање

Пратениците гласаат за предложените измени, јануари 2017 година

По завршувањето на расправите за Уставната комисија, 18-те предлози биле доставени до парламентот за ратификација. На уставните измени им требало мнозинство од три петтини (330 гласови) за да се изгласа на референдум и двотретинско мнозинство (367 гласови) да бидат ратификувани директно. Претставниците на Партијата за правда и развој (АКП) тврделе пред гласањето дека дури и ако се постигне прагот од 367, владата нема да ги ратификува измените без референдум.

Парламентот гласал за секој од 18-те предлози одделно во две фази. Првиот круг бил индикатор за тоа дали амандманите ќе соберат доволно поддршка, а амандманите ќе бидат предложени од сите страни присутни во собранието. Во вториот круг, партиите веќе не смеале да предложат измени во предлозите. Земени биле предвид резултатите од вториот круг, со потребни 330 гласови за да се испратат на референдум или 367 за директно спроведување на одлуките. Конечното гласање за сите одобрени предлози во целост, со истите прагови, било преземено на крајот на вториот круг, при што целиот процес било решено да се распушти доколку гласовите „За“ паднат под 330.

Од вкупно 550 пратеници, 537 имале право на глас. 11 пратеници од Демократската партија на Народната партија (ПДП) биле во притвор за обвиненија за тероризам и не биле во можност да учествуваат во гласањето, а останатите 48 пратеници на ПДП го бојкотирале гласањето, откако нивното барање уапсените пратеници да бидат донесени во парламентот за да гласаат било одбиено Претседателот на парламентот, Исмаил Караман, кој немал можност да учествува во гласањето поради неговата функција, бил хоспитализиран за време на гласањето, кое означувало и дека заменик-претседателот на АКП, Ахмет Ајдин, нема да има можност да гласа.

Од 537 пратеници со право на глас, АКП имала 315, ЦХП 133, МХП 39, ПДП 48 и 2 биле независни. Од 39 пратеници на МХП, 6 отворено изјавиле дека ќе гласаат против амандманите, зголемувајќи го вкупниот број пратеници кои гласиле „Да“ на 348. 133 пратеници на ЦХП и двајцата независни, гласале со одговор „Не“, додека ПДП го бојкотирала гласањето

Теоретска распределба на гласови според партиски линии
Партија			Водач	Партиска позиција	Вкупно пратеници	Со право на глас	Гласале „Да“	Гласале „Не“	Графичко претставување
	АКП	Партија за правда и развој	Бинали Јилдрим	Ок Да	317	315 година	315 година	0
	ЦХП	Републиканска народна партија	Кемал Каличдароглу	Н Не	133	133	0	133
	МХП	Партија за националистичко движење	Девлет Бахчели	Ок Да	39	39	33	6
	HDP	Демократска партија на народите	Селахатин Демирташ / Серпил Кемалбај	Н Не	59	48	Бојкотирале
		Независни		Н Не (both)	2	2	0	2	MPs ordered by party line. Black denotes MPs ineligible to vote
Вкупно					550	537 година	348	141	Ок Референдум

Парламентарното гласање започнало на 9 јануари, со завршувањето на првиот круг од гласањето на 15 јануари. Опозициските политичари го критикувале брзиот начин на кој било спроведено гласањето. Гласањето било погодено од бројни нерегуларности, при што пратениците на ЦХП ги сакале пратениците на АКП отворено да го дадат својот глас. Министерот за здравство, Реџеп Акдаг отворено признал дека тој сторил кривично дело. Пратениците на АКП одговориле на обидите да се снимат отворено со непријателство, при што повремено се воделе тепачки меѓу пратениците од владата и опозицијата. Пратеничката од партијата ЦХП, Фатма Каплан Хуријет, наводно, била давена од водачот на парламентарната група на АКП, Мустафа Елиташ, откако ги снимила Елиташ и премиерот Бинали Јилдирем како јавно гласаат. Неколкумина пратеници биле хоспитализирани, додека подиумот каде што пратениците се појавувале да одржуваат говори бил дислоциран со тоа што еден од 15.000 микрофони бил пријавен како исчезнат. Вториот круг на гласање бил комплетиран на 20 јануари, при што биле одобрени сите предложени измени. Конечниот предлог за усвојување на одобрените амандмани бил одобрен со 339 гласови, надминувајќи го прагот од 330 гласа за одржување референдум, но не го надминал прагот од 367 гласови, потребни за директно донесување на амандманите.

Гласање на членовите

Предлог	Опис	Прв круг				Втор круг				Резултати
		Вкупно членови	Да	Не	Друго	Вкупно членови	Да	Не	Друго
	Предлог да се започне со процесот на гласање	480	338	134	3
1	Неутралност на судството	484	347	132	5	486	345	140	1	Ок
2	Зголемување на бројот на пратеници на 600 од 550	480	343	133	3	485	342	139	4	Ок
3	Подобност за парламентарна кандидатура	485	341	139	5	486	342	137	6	Ок
4	Избори на секои пет години и за парламентот и за претседателството	486	343	139	4	486	342	138	6	Ок
5	Надлежности и одговорности на парламентот	354	343	7	4	486	342	140	4	Ок
6	Органи за ревизија на парламентот	483	343	137	3	485	342	138	5	Ок
7	Избор на претседател	482	340	136	6	484	340	136	8	Ок
8	Должности на претседателот	481	340	135	6	483	339	138	6	Ок
9	Казнена одговорност на Претседателот	485	343	137	5	483	341	137	5	Ок
10	Потпретседателство и министерства	483	343	135	5	481	340	136	5	Ок
11	Обновување на изборите	483	341	134	8	481	342	135	4	Ок
12	Вонредна состојба	482	344	133	5	484	342	138	4	Ок
13	Укинување на воените судови	482	343	133	6	484	343	136	5	Ок
14	Висок совет на судии и обвинители	483	341	133	9	487	342	139	6	Ок
15	Регулирање на буџетот	483	341	134	8	486	342	141	3	Ок
16	Адаптација на други членови	482	341	134	7	486	342	141	3	Ок
17	Привремен член за транзиција кон новиот систем	484	342	135	7	485	341	139	5	Ок
18	Претседателот може да биде член на партијата	481	344	131	6	488	343	142	3	Ок
Предлог за донесување на одобрените измени (330 за референдум, 367 за директно спроведување)						488	339	142	7	Ок

Прием

Пратениците на МХП, Озџан Оздаг, Умит Оздаг и Јусуф Халачоглу, изјауваат дека се спротивставуваат на предложените уставни измени

Амандманите биле примени со сериозни критики од опозициските партии и невладините организации, при што критиките се фокусирале особено на ерозијата на раздвојувањето на власта и укинувањето на парламентарната одговорност. Уставните правни експерти како што се Кемал Ѓозлер и Ибрахим Кабоглу тврделе дека промените ќе резултираат да Собранието стане делотворно немоќно, додека извршниот претседател ќе има контроли врз извршната, законодавната и судската власт. На 4 декември Ататургистичката асоцијација за мисли ( АПТ ), Здружението за поддршка на современото живеење (ÇYDD) и Конфедерацијата на синдикатите одржале митинг во Анкара и покрај тоа што ги повлекле нивните дозволи од гувернерот на Анкара, повикувајќи на отфрлање на претседателски систем со образложение дека се заканува независност на судството и секуларни демократски вредности.

Амандманите првично биле примени со мешани одговори од опозициската ЦХП, кои долго време била критички настроена кон уставните планови на АКП. Набргу откако предлозите биле објавени и доставени до парламентот на 10 декември, премиерот Бинали Јилдрим објавил дека ЦХП е во согласност со 5 од предложените измени. Сепак, приемот од ЦХП бил негативен, при што заменик-претседателот на партијата Селин Сајек Боке тврдел дека предлозите во суштина создале „ султанат “. Водачот на парламентарната група Левент Ѓок, еден од првите што ги коментирал објавените предлози, изјавил дека промените ќе вратат 140 години од турската парламентарна демократија, повикувајќи ги сите партии да ги отфрлат предлозите. Друг од водачите на парламентарната група на ЦХП, Озѓур Озел, ги нарекол предлозите како „промена на режимот“, при што парламентот во суштина ќе биде немоќен да ги контролира министрите и да ги држи пред одговорност. Озел изјавил дека АКП најверојатно нема да ги добие потребните 330 гласови за да се спроведат измените преку референдум, наведувајќи дека тој ќе биде изненаден доколку бројот на пратениците што ќе гласат достигне 275. Пратеникот на ЦХП, Селина Доган, изјавил дека авторитарната природа на предлозите ефикасно ќе стави крај на преговорите за пристапување на Турција во ЕУ, наведувајќи го недостатокот на каква било релевантност за европските вредности. Пратеникот на ЦХП, Џемал Октан Јуксел, изјавил дека предлозите наликуваат на уставот на Сирија на Асад, наведувајќи дека тоа нема да биде национален устав, туку „пренесен устав од Сирија“.

И покрај тоа што имале официјална поддршка на националистичката МХП, било објавено дека турските националисти исто така биле претерано критични и за предлозите и за вклученоста на нивната партија во нивниот нацрт. Бахчели, кој историски и дал поддршка на АКП во контроверзни ситуации, бил предмет на критики од сите најголеми партии за неговата одлука да ги поддржи уставните измени, опишани како „задната градина“, „животната линија“ или „резервната гума „од критичарите. На 24 октомври 2016 година, 5 од 40-те пратеници на парламентот на МХП изјавиле дека ќе ги отфрлат уставните предлози, наспроти нивната партиска позиција. Имит Оздаг, кој бил кандидат за водач против Бахчели и еден од петте пратеници кои биле критични за промените, го повикал членството на неговата партија во ноември. Анкетата објавена од Гезичи во декември покажале дека скоро две третини од приврзаниците на МХП се против предложените измени, иако приврзаниците на МХП исто така биле најмногу неодлучни меѓу другите партии. На 27 декември, пратеникот на МХП, Кадир Коџдемир, станал петтиот пратеник од неговата партија што јавно изјавил дека се спротивставува на предлозите.

Говорејќи малку по објавувањето на предлозите, портпаролот на ХДП, Ајхан Билген, ги критикувал предложените измени за антидемократски и против принципот на судска независност. Наведувајќи го предложеното создавање „извршни налози“ што Претседателот може да го донесе по волја без парламентарно испитување, Билген ја критикувал природата на измените, нарекувајќи ги слабо напишани и обид за прикривање на уставните прекршувања што се случиле според сегашниот устав . Сепак, на 18 декември, пратеникот на ХДП, Кадри Јилдрим, тврдел дека нема да има причина да се отфрлат предлозите доколку промените содржат посебен „статус“ за турските Курди и уставно право на образование за курдските граѓани на нивниот мајчин курдски јазик. Ова довело до шпекулации дека ХДП би можела да биде убедена да ги поддржи измените од страна на владата на АКП, иако МХП ќе биде мала веројатност заеднички да ги поддржи сите измени, кои исто така ги одобрува и ХДП. На 21 декември, ЦХП и ХДП изјавиле дека ќе поднесат амандман со кои предлозите би се прогласиле за „неуставни“, но предлогот бил отфрлен од пратениците.

Измените добиле и сериозни критики надвор од Турција. Еден коментатор отишол дотаму што изјавил дека „доколку мнозинството гласа Да, ова ќе биде крај на парламентарната демократија во Турција“. Невладината организација „ Хјуман рајтс воч“ изјавила дека измените се „огромна закана за човековите права, владеењето на правото и демократската иднина на земјата“. „Економист“ заклучил дека „гласањето „Да“, ќе ја омаловажи земјата со избран диктатор“. Венецијанската комисија на Советот на Европа во своето мислење во март 2017 година за уставните измени ги дефинирала како „закана за демократијата“ и предупредила за „опасностите од дегенерација на предложениот систем кон авторитарен и личен режим“. Исто така, пред да се одржи гласањето, веб- страницата openDemocracy објавила дека некои европски весници објавиле загриженост дека референдумот за 2017 година претставува нешто како „ <i>активен акт</i> “ за Ердоган.

Позиции во кампањата

Владејачката партија АКП и опозицијата МХП се потписнички на амандманите. МХП ја обезбедила нивната условна поддршка сè додека не се исполнат нивните услови. Првичната позиција на опозицијата ЦХП била да се почека до измените. Водачот на ЦХП, Каличдароглу, еднаш споменал за вметнување на измените во Големото собрание. Подоцна, ЦХП одлучила да го изгласа „Не“ на гласањето и ги започнала на митинзите со слоганот „Türkiye'yi Böldürmeyeceğiz“ ( турски : Нема да ја поделиме Турција ). Четвртата партија на парламентот ХДД била против измените.

Политички партии

Избор	Партија			Водач	Политичка ориентација	Реф.
Партии кои учествувале последните општи избори
Ок Да		АКП	Партија за правда и развој	Бинали Јилдирим	Десно крило
		МХП	Партија на националистичко движење (извршен директор на партијата)	Девлет Бахчели	Далеку-десно
		ББП	Партија на Велика Унија (партиски извршен)	Мустафа Дестисти	Далеку-десно
Н Не		ЦХП	Републиканска народна партија	Кемал Киличдароглу	Лево-крило / Кемализам
		МХП	Партија за националистичко движење (внатрепартиски фракции)	Колективно водство	Далеку-десно
		HDP	Демократска партија на народите	Селахатин Демирташ и Фиген Јуксекдаг	Лево-крило
		Саадет	Партија на среќата	Темел Карамолаоглу	Десно крило
		ББП	Внатрешни партиски фракции на Голема унија	Колективно водство	Далеку-десно
		Ватан	Патриотска партија	Догу Перинчек	Лево-крило / Кемализам
		ХАК-ПАР	Партија за права и слободи	Рефик Каракоч	Лево-крило
		HKP	Партија за народно ослободување	Нурулах Анкут	Далеку-лево
		ДП	Демократска партија	Ѓултекин Ујсал	Центар десно
		КП	Комунистичка партија	Ариф Хикмет Баса	Далеку-лево
		ДСП	Демократска партија на левицата	Ондер Аксакал	Центар-лево
		ЛДП	Либерално демократска партија	Ѓултекин Тиепанџи	Центар
		Пратеник	Национална партија	Ајкут Едибали	Десно крило
		ДИП	Партија на вистинска патека	Четин Озачикгоз	Центар десно
		БТП	Независна партија на Турција	Хајдар Баш	Центар

Останати партии
Избор	Партија			Водач	Полтичка ориентација	Навод.
Ок Yes		Јени Дунја	Партија на Новиот Свет	Еманулах Ѓундуз	Десно крило
		HÜDA PAR	Партија на слободната кауза	Зекерија Јапиџиоглу	Десно крило
CY Conditional yes
		Osmanlı	Отоманска партија	Ибрахим Унје	Далеку-десно
Н No
		TSİP	Социјалистичка работничка партија на Турција	Тургут Коџак	Далеку-лево
		TKP	Комунистичка партија на Турција	Хусејн Карабулут	Далеку-лево
		ÖDP	Партија на слободата и солидарноста	колективно водство	Лево-крило
		EMEP	Работничка партија	Селма Ѓуркан	Далеку-лево
		DSİP	Револуционерна социјалистичка работничка партија	Мелтем Орал & Шенол Каракаш	Далеку-лево
		YP	Татковинска партија	Садетин Тантан	Десно крило
		AYP	Партија на полумесечината	Серап Ѓулхан	центар
		EHP	Партија на работничко движење	Сибел Узун	Лево-крило
		İKP	Работничка братска партија	Мехмет Шади Озансу	Лево-крило
		DİP	Револуционерна работничка партија	Омер Сунгур Савран	далеку-лево
		DBP	Партија за демократски региони	Емине Ајна	центар-лево
		HEPAR	Партија за правата и еднаквоста	Јуџел Саваш	Далеку-десно
		ESP	Социјалистичката партија на угнетените	Султан Улусој	далеку-лево
		TİKP	Работничка селска партија на Турција	Исмаил Дурна	лево-крило
		ANAP	Татковинска партија	Ибрахим Челеби	центар-десно
		Dev-Parti	Револуционерна народна партија	Џелал Озџан	лево-крило
		MTP	Националистичка партија на Турција	Ахмет Јилмаз Бујукекмекџи Yılmaz	центар
		ÖSP	Партија на слободата и социјализмот	Синан Чифтјурек	Далеку-лево
		1920 TKP	Партија за социјалистичко ослободување	Шенер Аташ	далеку-лево
		Yeşil Sol	Зелена лева партија на иднината	Наџи Сонмез	лево-крило
		TİVEP	Партија за невработени и работници на Турција	Рифат Серџан	центар-лево
		SYKP	Socialist Refoundation Party	Tülay Hatimoğlulları Oruç	Far-left
		KP	Партија на жените	Бенал Јазган	Феминизам
		TURAN	Партија на Големото Турско Движење	Варол Есен	далеку-десно
		HHP	Партија на правата и мирот	Ѓурзел Јилдриз	центар
		HTKP	Народна комунистичка партија на Турција	Емре Јаган	далеку-лево
		CİHAP	Партија на универзумот	Куршад Емре Огретмек	центар
		Anayol	Партија на Главниот Пат	Зафер Мајдан	центар-лево
		TÜHAP	Народна партија на Турција	Мехмед Четин	центар
		MMP	Партија за национална борба	Ахмед Каја	Десно крило
		ASP	АС Партија	Џавит Кајикџи	Десно крило
		İDP	Работничка демократска партија	Октај Челик	лево-крило
		TKH	Комунистичко движење на Турција	Еркан Пинарбаши	далеку-лево
		Devrimci	Партија на обединетите револуционери	Уфук Ѓулу	лево-крило
		AP	Партија на правдата	Веџдет Оз	центар-десно
		TBP	Обединета партија на Турција	Хусејн Екиџи	Кемализам
		SEP	Социјалистичка работничка партија	Ѓокче Шентурк	лево-крило
		EYP	Партија на универзалниот пат	Метин Ѓулер	Алевизам
		Büyük	Голема турска партија	Тевфик Дикер	центар-десно
		DGP	Демократска младинска партија	Еркин Чозели	центар
		Ulusal Parti	Национална партија	Ѓокче Фират Чулхаоглу	далеку-десно
Неутрален		Hak Parti	Партија на правата и вистината	Дурсун Ѓунеш & серкан Аслан	Исламизам
Boycott		PAK	Слободна курдска партија	Мустафа Озчелик	Курдска независност
		PSK	Курдска социјалистичка партија	Месут Тек	Курдска независност

Останати групи

Останати групи
Избор	NGO	Вид	Политичка ориентација	Навод
Ок Да	Отоманско (Османоглу) семејство	Поранешна османлиска династија	-
	Независни здруженија на индустријалци и стопанственици (MSİAD)	Бизнис организација	Десно
	Отоманска порта	Организација	Десно
	Конфедерација на синдикати од јавни службеници (Мемур-Сен)	Синдикат	Центар-десно
Н Не	Сојуз на комори на турски инженери и архитекти (ТММОБ)	Синдикат	Центар-лево
	Турско медицинско здружение (ТТБ)	Медицинска унија	Центар-лево
	Дисиденти на МХП	Внатрепартиска опозиција	Национализам
	Дисиденти од ББП	Внатрепартиска опозиција	Далеку-десно
	Конфедерација на јавни работнички синдикати на Турција (Türkiye Kamu-Sen)	Синдикат	Центар-десно
	Конфедерација на јавни работнички синдикати (КЕСК)	Синдикат	Лево-крило
	Конфедерација на прогресивните синдикати на Турција (ДССК)	Синдикат	Лево-крило
	Обединета конфедерација на синдикати на јавни службеници (Бирлешик Каму-İш)	Синдикат	Кемализам
	Асоцијација на Ататурски мисли (АПД)		Кемализам
	Младински сојуз на Турција (ТГБ)	Младинска организација	Кемализам
	Републиканска женска асоцијација (ЦКД)	Женска организација	Кемализам
	Асоцијација за пензионирани воени офицери на Турција (TESUD)	Организација на воени ветерани	Кемализам
	Сојуз на уметници на Турција (ТСБ)	Уметничка организација	Кемализам
	Уметничка иницијатива	Уметничка организација	Лево-крило
	Турска правна институција	Институција	Кемализам
	Национално уставно движење	Аналитички центар	Кемализам
	Intellectuals' Hearth		Националзам
	Конфедерација на турските племиња (TÜRKBOY)		Национализам
	Здружение на социјалните мисли (ТДД)		Национализам
	Турска левица	Списание	Трета позиција
Неутрални	Конфедерација на турските синдикати (ХАК-İŞ)	Синдикат	Десно

Кампањи

Кампања „Да“

Лого на кампањата на АКП „Нашата одлука е да“

Реџеп Таип Ердоган води кампања за гласање „Да“ во Кахраманмараш, 17 февруари 2017 година

Кампањата „Да“ ја предводле претежно политичари од Партијата за правда и развој (АКП), како и политичари од партијата Националистичко движење (МХП) лојални на водачот Девлет Бахчели. Првично очекувајќи почеток на кампањата од 7 февруари, АКП ја започнал својата официјална кампања на 25 февруари со презентација на премиерот Бинали Јилдирим на спортскиот стадион во Анкара. Во услови на слаби резултати во анкетите на јавното мислење во февруари, Ердоган, наводно, побарал од провладините анкетари да ги прекинат акнетите до крајот на март, додека исто така биле предложени предлози за заеднички изборни митинзи од водечките политичари на АКП и МХП.

Кампањата „Да“ била критикувана за нејзината кампања против поединци кои гласале „Не“, асоцирајќи ги со бројни терористички организации. Премиерот Бинали Јилдирим тврдејќи дека тие би гласале „Да“ затоа што Курдистанската работничка партија (ПКК) и таканаречената терористичка организација „Фетулах Ѓулен“ (ФЕТИ) би гласале „Не“, иако и двете организации историски се залагале за извршно претседателство. Претседателот Реџеп Таип Ердоган исто така, предизвикал контроверзии кога тврдел дека тие што гласаат „Не“ се поддржувачи на заговорниците за обидот за пуч во 2016 година.

Кампањата „Да“ била спроведена преку изборни митинзи што ги одржувал премиерот Бинали Јилдирим, водечки политичари на АКП заедно со претседателот Ердоган, одржувајќи митинзи на „јавно отворање на кампањата“, слични на неговите тактики на општите избори во јуни 2015 година. Водачот на МХП Девлет Бахчели спровел конференции во корист на кампањата „Да“, при што првата се случила во Конија на 12 февруари 2017 година.

На 10 март, Партијата на Големата унија (ББП) предводена од Мустафа Дестиџи објавила дека тие ќе ја поддржат кампањата „Да“, со што вкупниот број партии што го поддржувале предлогот во тој момент се зголемил на шест. И ББП и МХП претрпеле сериозно спротивставување на нивната поддршка при што членовите на ББП повикале на оставка на Дестиџи по неговата објава. МХП претрпела бран оставки, внатрепартиски суспензии и соперничка кампања за неприфаќање на предлогот предводен од високи националистички политичари, со анкети за мислења кои укажувале дека значителното мнозинство гласачи на МХП имаат намера да гласаат против предлозите. Повеќето анкети процениле дека процентот на прифаќање на кампањата „Не“ во МХП е помеѓу 50% до 80%, при што преостанатите гласачи кои би го прифатиле предлогот се движел помеѓу 20-25%. Политичарите кои го поддржувле предлогот „Не“ и од МХП и од ББП тврделе дека над 95% од нивните приврзаници на партијата сакаат да гласаат против, разминувајќи се со извршната одлука на нивната партија.

Клучните партии кои воделе кампања за гласање „Да“

Партија			Водач	Детали
	АКП	Партија за правда и развој	Бинали Јилдирим	Погледнете ја кампањата
	МХП	Партија на националистичко движење (извршен директор на партијата)	Девлет Бахчели	Погледнете ја кампањата

Кампања „Не“

Водачот на ЦХП, Кемал Киличдароглу се обраќа на митингот со поддршка на предлогот „Не“ во Дијарбекир

ЦХП го обелоденила своето лого и слоган на кампањата, на 28 февруари, користејќи го слоганот „Geleceğim için Hayır'“ (преведувајќи го слоганот како Не за мојата иднина). Партијата го испланирала својот прв изборен митинг во Амасија, иако прелиминарните митинзи започнале да се одржуваат од водачот на партијата Кемал Киличдароглу од 21 декември 2016 година во Адана и од пратеникот од дисидент Мухарем Инџе на 8 март 2017 година во Зонгулдак. Пратениците на ЦХП, исто така, оствариле серија посети во странство за поддршка, при што поранешниот водач Дениз Бајкал одржал митинг во Франција.

Политичарите-дисиденти на МХП од висок профил, како Мерал Акшенер, Синан Оган, Умит Оздаг и Јусуф Халачоглу, ја започнале кампањата „Не“ заснована врз турскиот национализам, совладувајќи ја официјалната кампања „Да“ на МХП. Кампањата на дисидентите привлекла значително поголема популарност од официјалните водачи на МХП кои биле за предлогот, со анкети кои покажале дека огромното мнозинство гласачи на МХП имаат намера да ја пробијат партиската линија и да гласаат „Не“. Покрај дисидентите на МХП, Турското здружение на адвокати и нејзиниот претседател Метин Фејзиоглу и водачот на партијата „Не“, Туна Беклевич тргнале на национална турнеја, со намера да се сретнат со месното население во бројни градови и села со цел да се даде поддршка за гласањето „Не“.

Организаторите на кампањата „Не“ се соочиле со наводна принуда и сузбивање поддржана од владата. На 1 март, најголемата опозициска Републиканска народна партија (ЦХП) открила извештај од 78 точки во врска со нерегуларностите и задушувањето на кампањите „Не“, при што заменик-водачот Озтурк Јилмаз тврдел дека оние кои воделе кампања за гласање „Не“ се соочувале со страв и состојба на принуда. Водачот на парламентарната група на ЦХП, Енгин Алтај, исто така, ја критикувал владата дека користела државни средства за финансирање на кампањата „Да“, додека ги потиснала гласачите „Не“, тврдејќи дека нивното однесување не им дозволувало да зборуваат за „демократија“.

Клучните партии кои воделе кампања за гласање „Не“

Партија			Водач	Детали
	ЦХП	Републиканска народна партија	Кемал Киличдароглу	Погледнете ја кампањата
	МХП	Партија на националистичко движење (опозиција во партијата)	Колективно водство	Погледнете ја кампањата
	HDP	Демократска партија на народите	Селахатин Демирташ	Погледнете ја кампањата

Контроверзии и недолично однесување

Наводите за изборно однесување, неправилности во текот на кампањата и принуда на државните приврзаници на „Не“ биле широко распространети пред, за време и по референдумот. Европските набудувачи на изборите изјавиле дека референдумот не ги исполнува меѓународните стандарди.

Државно потиснување на гласачите на „Не“

Владата на АКП и Генералниот директорат за безбедност (полиција) биле критикувани за користење тактики со цел да се ограничат кампањските способности на приврзаниците на „Не“, преку апсења, контрола на медиумите и политичко потиснување. На 23 јануари 2017 година, универзитетските студенти што воделе кампања подоцна гласање „Не“ на патнички траект во Истанбул биле уапсени од безбедносните службеници за „навреда на претседателот“, при што нивните апсења биле запрени. На 31 јануари, членот на Советот на Републиканската партија, Сера Кадигил, била уапсена и подоцна била ослободен под обвинение за „навреда на верските вредности и поттикнување омраза“ за кампањата за гласање „Не“ на друштвените медиуми. Во Бурса, гласач кој открил дека гласа „Не“, бил пријавен во полиција, а подоцна бил уапсен. Националните телевизиски канали биле во голема мера во прилог на кампањата „Да“. Една студија покажала дека поддржувачите на „Да“ добиле 90% од емитувањето. Турскиот суд ја забранил песната на прокурдската Демократска партија (ХДП) Bejin Na (Кажи Не) што ја поддржувала кампањата за „Не“ со образложение дека тоа е спротивно на уставот и поттикнува омраза.

Општините каде мнозинството од советниците биле од владејачката партија исто така, се обиделе да ги ограничат настаните во предизборната кампања на гласачите „Не“ со тоа што им се негирале правата да одржат митинзи на јавни места во салите на заедниците. Мерал Акшенер, водечка националистичка политичарка и една од најистакнатите поддржувачина кампањата „Не“, била спречена да одржува говори кога нејзините места за кампањи во Јалова и Одрин нагло биле затворени непосредно пред почетокот на митингот, а постерите често биле искинувани. На 11 февруари додека зборувала во хотелската сала во Чанаккале, местото на настанот претрпело прекин на електрична енергија и проопозиционите медиуми овој чин го прогласиле за симбол на угнетувачката тактика против кампањата „Не“. Откако првично биле спречени од полицијата за немири, присутните на конференцијата ги користеле своите телефонски светла за да овозможат да продолжи настанот.

Забрани на кампањата „Да“ во странство

Изборната кампања во странство, дури и во дипломатските претставништва, е нелегална според турскиот закон . Сепак, повеќето политички партии во Турција, вклучително и ЦХП и владејачката АКП, го прекршиле законот.  

Министерот за надворешни работи Чавушоглу дава изјава по откажувањето на предизборните настани во Германија

На почетокот на март, предизборните кампањи за поддршка на предлогот „Да“ биле забранети во Германија, Австрија, Швајцарија, Данска и Холандија .

Германија

Во Германија, локалните општини ги повлекле дозволите за предизборната кампања на министерот за правда Бекир Боздаг во Гагњенау и на настанот на министерот за економија Нихат Зејбекчи во Келн. Додека властите наведувале за загриженост во врска со безбедноста, недоволните капацитети на изнајмените места и неправилности во организацискиот процес, турската влада остро ги осудила откажувањата и тврдела дека тие биле директно поврзани со антитурската агенда на германската федерална влада. Турскиот министер за надворешни работи Мевлут Чавушоглу изјавил дека Германија покажала „двојни стандарди“ и непочитување на „човековите права и слобода на говорот“ со откажување на настаните. После негативната реакција на германската федерална влада на предложениот митинг на Реџеп Таип Ердоган, Ердоган ја обвинил Германија за „ нацистички стил на тактика“, предизвикувајќи силна осуда од германските власти и извори на дипломатски односи. Турската влада исто така ја обвинила Германија за финансирање и поддршка на Курдистанската работничка партија (ПКК), која е обележана како терористичка организација и во двете држави. Чавушоглу требало да се сретне со неговиот германски колега на 8 март, а закажаните кампањи во Хамбург исто така биле откажани заради нерегуларности со местата. Затоа Чавушоглу се обратил во конзулатот во Хамбург, и покрај тоа што турскиот закон забранува изборни кампањи во дипломатски мисии. Поништувањата во Германија биле исполнети со осуда од најголемата опозициска партија која ја поддржувала кампањата „Да“ при што поранешниот водач Дениз Бајкал ја откажал планираната посета на Германија како резултат на тоа.

Дипломатска криза со Холандија

Протести пред Холандската амбасада во времето на Холандско-турската криза

Дипломатска криза се случила меѓу Турција и Холандија на 11 март, откако на официјалниот авион на Чавушоглу му било забрането да слета во земјата. Подоцна истиот ден, конвојот на министерката за семејства и социјална политика, Фатма Бетул Сајан Каја, бил запрен од холандската полиција, блокирајќи го нејзиниот пристап до турскиот конзулат во Ротердам . Подоцна Каја била прогласена за непожелна личност, со прогласена регионална вонредна состојба и од нејзиниот конвој било побарано да ја напушти земјата. Затоа, Каја била принудена да се врати во Германија, додека Чавушоглу заминал за Франција за да присуствува на друг настан за кампањата. Насилни протести на турските иселеници избувнале во Ротердам по протерувањето на двајцата министри, при што полицијата уапсила 12 луѓе.

Холандската влада претходно ги замолила турските министри да се воздржат од кампањи во земјата, плашејќи се дека реториката за поделба на кампањата ќе донесе поделби во турската заедница. Премиерот Марк Руте изјавил дека преговорите со турската влада за да се овозможи мал говор на министерот сè уште се водат, кога Чавушоглу јавно се заканил со санкции доколку министрите бидат спречени од кампања. Токму овие закани ја направиле ситуацијата нерешлива за холандската влада.

Многу луѓе во Турција застанале на страната на турската влада во врска со ова прашање, при што главната опозиција на кампањата „Не“ ја објавила својата поддршка за владата и ја повикала АКП да ги замрзне дипломатските односи со Холандија. Сите настани во предизборната кампања на ЦХП подоцна биле суспендирани во солидарност, додека просистичкиот камп „Не“ на МХП, исто така, изразил осуда против холандската влада за нивните постапки. Во холандскиот парламент, сите партии, освен партијата Денк со две места, ги поддржале одлуките на холандската влада. Реџеп Таип Ердоган го повторил тврдењето дека европските влади кои ги прекинале предизборните кампањи се „нацистички остатоци“, кои холандската влада ги осудила како „неприфатливи“.

Неотпечатени ливчиња

На денот на референдумот, додека гласањето било во тек, Врховниот изборен совет на Турција укинал правило според кое се бара секое гласачко ливче да има службен печат. Наместо тоа, донело одлука дека гласачките ливчиња без печат ќе се сметаат за валидни, освен ако не се докаже дека се измамнички. Затоа што гласачките ливчиња имале не само марки, туку и други мерки на безбедност, според советот нив ги правело нелегитимни. Врховниот изборен совет поднел кривична пријава до службените лица што го предизвикале проблемот со тоа што не ги печатиле ливчињата. Опозициските партии тврделе дека биле прифатени дури 1,5 милиони гласачки ливчиња без печат. Опозициските партии ЦХП и ХДП изјавиле дека ќе ги оспорат резултатите. Водачот на ЦХП, Кемал Киличдароглу изјавил дека со укинувањето на правилото е прекршен турскиот закон. Според Мерал Акшенер, „Не“ победил со 52 проценти. Демократската партија на народите ги оспорила резултатите од изборите што ги објавила провладината агенција Анадолу и инсистирала на тоа дека 1,5 милиони гласови без валидни марки треба да бидат поништени.

Анкети за мислења

На национално ниво

Дата на спроведување	Органиазција на спроведување анкета	Големина на примерокот	Неопределено гласање				Гласање Да/Не
			Да	Не	Неопределено		Да	Не
16 април 2017	Nationwide results Архивирано на 10 јануари 2020 г.		51.2	48.8	–		51.2	48.8
11–13 април 2017	ORC	3.980	59.4	40.6	–		59.4	40.6
11–13 април 2017	Qriously Архивирано на 15 април 2017 г.	?	44.1	30.6	25.3		59.0	41.0
8–13 април 2017	A&G	6,048	52.9	34.1	13.0		60.8	39.2
8–12 април 2017	THEMİS	–	46.1	53.9	–		46.1	53.9
7–10 април 2017	KONDA Архивирано на 31 јануари 2020 г.	3,462	46.9	44.1	9.0		51.5	48.5
5–10 април 2017	AKAM	8,160	39.3	45.7	15.0		46.2	53.8
5–10 април 2017	MAK	5,500	54.6	41.4	4.0		56.5	43.5
5–10 април 2017	ANAR	4,189	52.0	48.0	–		52.0	48.0
8–9 април 2017	Gezici	1,399	46.6	43.5	9.9		51.3	48.7
9 април 2017	Завршно гласање за турските иселеници во странство
2–8 април 2017	Konsensus	2,000	49.0	46.7	4.3		51.2	48.8
1–8 април 2017	THEMİS	600	41.7	47.3	11.0		46.9	53.1
4–6 април 2017	Qriously Архивирано на 19 април 2017 г.	2,593	43.5	31.1	25.4		58.3	41.7
1–4 април 2017	NET	2,700	45.9	47.3	6.8		49.2	50.8
1–2 април 2017	Gezici	–	53.3	46.7	–		53.3	46.7
15 март–2 април 2017	CHP	4,681	33.2	43.0	22.7		43.6	56.4
28–30 март 2017	Qriously Архивирано на 8 април 2017 г.	3,418	43.6	27.4	29.0		61.4	38.6
24–27 март 2017	ORC	2,740	55.4	44.6	–		55.4	44.6
27 март 2017	Konsensus	1,555	43.1	45.2	11.8		48.8	51.2
27 март 2017	Гласањето за турските иселеници во странство започнува во 120 различни претставништва во странство во 57 земји, како и во царинските терминали.
10–24 март 2017	Sonar	5,000	43.34	43.30	13.36		48.8	51.2
18–22 март 2017	AKAM	2,032	37.0	46.2	16.8		44.5	55.5
17 март 2017	Gezici	–	43.5	45.5	11.0		48.9	51.1
17 март 2017	CHP	–	42.0	46.0	12.0		47.7	52.3
8–15 март 2017	Times	2,000	42.3	51.7	6.0		44.3	55.7
10–15 март 2017	CHP	5,000	40.2	54.8	5.0		42.3	57.7
6–13 март 2017	Politic's	2,753	46.2	36.9	16.9		55.7	44.3
12 март 2017	Дипломатска криза избувна меѓу Турција и Холандија , откако Холандија им забрани на турските министри да водат кампања во Ротердам
3–9 март 2017	AKAM	8,120	35.6	48.2	16.2		42.4	57.6
1–7 март 2017	ORC	3,140	51.6	38.7	9.7		57.2	42.8
25 Feb – 2 март 2017	MAK	5,400	53.0	37.0	10.0		58.9	41.1
1 март 2017	Претседателот Реџеп Таип Ердоган, наводно, побарал од провладините анкетари да престанат да спроведуваат анкети до крајот на март
16–21 февруари 2017	AKAM	4,060	34.9	45.2	19.9		43.6	56.4
16–19 февруари 2017	NET	3,535	43.8	45.8	10.4		48.9	51.1
10–18 февруари 2017	THEMİS	1,985	36.2	49.3	14.5		42.4	57.6
10 февруари 2017	Претседателот Реџеп Таип Ердоган го одобри референдумот, со датумот потврден како недела, 16 април 2017 година
9 февруари 2017	Sonar	–	43.0	40.0	17.0		51.8	48.2
8 февруари 2017	CHP	–	41.0	48.0	11.0		46.1	53.9
4–5 февруари 2017	Gezici	2,860	43.7	45.7	10.6		48.9	51.1
26 јануари  – 1 февруари 2017	MAK Архивирано на 18 февруари 2017 г.	5,400	52.0	35.0	13.0		59.8	40.2
30 јануари 2017	GENAR Архивирано на 12 март 2017 г.	–	55.0	45.0	–		55.0	45.0
24–29 јануари 2017	Konsensus	1,499	44.2	41.1	14.7		51.8	48.2
26 јануари 2017	Gezici	–	41.8	58.2	–		41.8	58.2
21 јануари 2017	Парламентот гласа за сите 18 предложени уставни измени да одат на референдум
6–19 јануари 2017	MetroPoll Архивирано на 4 мај 2017 г.	2,000	42.4	44.0	13.6		49.1	50.9
11–17 јануари 2017	AKAM	2,240	42.4	57.6	–		42.4	57.6
1–11 јануари 2017	ORC	2,340	62.0	38.0	–		62.0	38.0
3–10 јануари 2017	Optimar Архивирано на 27 јануари 2017 г.	2,043	46.3	40.0	13.7		53.6	46.4
1–25 декември 2016	Sonar	5,000	42.3	44.6	13.1		48.7	51.3
7–16 декември 2016	KHAS Архивирано на 1 ноември 2017 г.	1,000	36.9	42.2	20.9		46.6	53.4
15 декември 2016	ORC Архивирано на 3 јануари 2017 г.	2,450	61.0	39.0	–		61.0	39.0
1–8 декември 2016	АКП и МХП се согласија за нацрт-уставните предлози и ги упатиле до Собранието на консултација
21 Nov – 6 декември 2016	İVEM	3,650	50.0	39.0	11.0		56.2	43.8
25 Nov – 3 декември 2016	Gezici	–	42.0	58.0	–		42.0	58.0
30 ноември 2016	MetroPoll	–	49.0	51.0	-		43.3	56.7
26–27 ноември 2016	A&G	3,010	45.7	41.6	12.7		52.4	47.6
15–17 ноември 2016	Andy-AR	1,516	47.1	41.3	8.5		53.3	46.7
31 октомври 2016	АКП ги претстави своите уставни предлози до МХП, започнувајќи преговори меѓу двете партии
10–16 октомври 2016	ORC	21,980	55.9	36.2	7.9		60.7	39.3
11–12 октомври 2016	Премиерот ги прифаќа повиците на МХП за АКП да ги поднесе своите предлози во парламентот
15–16 Jul 2016	2016 Turkish coup d'état attempt
5–12 јуни 2016	ORC	2,240	58.9	41.1	–		58.9	41.1
1 јуни 2016	MetroPoll	1,200	41.9	47.5	10.5		46.9	53.1
30 мај 2016	Optimar	1,508	49.3	41.6	9.1		54.2	45.8
5–6 мај 2016	ORC Архивирано на 29 март 2017 г.	1,265	58.4	41.6	–		58.4	41.6
25–29 април 2016	MAK Архивирано на 2 декември 2016 г.	5,500	57.0	33.0	10.0		63.3	36.7
25 април 2016	AKAM Архивирано на 2 декември 2016 г.	1,214	35.0	45.7	19.3		43.4	56.6
19 април 2016	Gezici	–	55.2	35.5	9.3		60.9	39.1
2–6 март 2016	ORC	4,176	57.0	43.0	–		57.0	43.0
12 февруари 2016	İVEM	–	60.0	31.0	9.0		65.9	34.1
27 јануари – 3 февруари 2016	ORC	8,329	56.1	43.9	–		56.1	43.9
1 јануари 2016	GENAR Архивирано на 4 март 2016 г.	4,900	55.0	40.8	4.2		57.4	42.6
18 мај 2015	Gezici Архивирано на 8 јануари 2017 г.	4,860	23.8	76.2	–		23.8	76.2
23 февруари 2015	Gezici	3,840	23.2	76.8	–		23.2	76.8
3 февруари 2015	MetroPoll Архивирано на 24 декември 2016 г.	–	34.3	42.2	23.5		44.8	55.2

Во странство

Дата на спроведување	Организација	Големина на примерокот	Неопределено гласање				Гласање Да/Не
			Да	Не	Неопределени		Да	Не
16 април 2017 година	Резултати во странство		59,5	40,5	-		59,5	40,5
10 април 2017 година	МАК	Излез анкета	62.0	38.0	-		62.0	38.0
27 март - 9 април 2017 година	Во странство гласањето за турските иселеници се одвива во 120 репрезентации во 57 земји.

Резултати

Севкупни резултати

Избор	Гласови на национално ниво	%	Гласови во странство	%	Гласови од царина	%	Вкупно гласови	%
Ок Да	24,325,633	51.18	778,833	59.46	52,997	54.17	25,157,463	51.41
Н Не	23,203,316	48.82	530,988	40.54	44,837	45.83	23,779,141	48.59
Важечки гласови	47,528,949	98.25	1,309,821	98.80	97,834	99.23	48,936,604	98.27
Неважечки гласови	845,627	1.75	15,861	1.20	763	0.77	862,251	1.73
Излезност	48,374,576	87.45	1,325,682	44.60	98,597	3.32	49,798,855	85.43
Регистрирани гласови	55,319,222		2,972,676				58,291,898
Извор: Врховен изборен совет на Турција(YSK) Архивирано на 17 мај 2017 г.

Резултати по провинција

Покраина	Регистрирани гласачи	Гласале	Важечки гласови	Неважечки гласови	Да	Да (%)	Не	Не (%)	Излезност (%)
Адана	1,510,122	1,302,288	1,281,151	21,137	535,932	41.83%	745,219	58.17%	86.24%
Адијаман	390,493	336,098	329,957	6,141	230,176	69.76%	99,781	30.24%	86.07%
Афјонкарахисар	500,722	446,104	435,854	10,250	281,392	64.56%	154,462	35.44%	89.09%
Агри	292,701	208,469	202,528	5,941	87,257	43.08%	115,271	56.92%	71.22%
Аксарај	261,111	220,403	215,895	4,508	162,985	75.49%	52,910	24.51%	84.41%
Амасија	242,414	219,528	215,727	3,801	121,360	56.26%	94,367	43.74%	90.56%
Анкара	3,853,894	3,467,364	3,415,752	51,612	1,668,601	48.85%	1,747,151	51.15%	89.97%
Анталија =	1,636,742	1,429,076	1,403,836	25,240	574,421	40.92%	829,415	59.08%	87.31%
Ардахан	67,435	54,178	52,984	1,194	23,455	44.27%	29,529	55.73%	80.34%
Артвин	127,944	108,868	106,478	2,390	49,974	46.93%	56,504	53.07%	85.09%
Ајдин	794,509	699,942	687,056	12,886	245,016	35.66%	442,040	64.34%	88.09%
Баликесир	917,350	824,390	810,339	14,051	368,741	45.50%	441,598	54.50%	89.87%
Бартин	144,809	124,867	120,904	3,963	67,744	56.03%	53,160	43.97%	86.23%
Батман					96,139	36.35%	168,376	63.65%
Бајбурт					37,629	81.70%	8,431	18.30%
Билеџик					65,867	48.86%	68,954	51.14%
Бинѓол					95,987	72.57%	36,273	27.43%
Битлис					87,852	59.35%	60,170	40.65%
Болу					120,685	62.26%	73,162	37.74%
Бурдур					87,451	51.75%	81,550	48.25%
Бурса					987,904	53.21%	868,788	46.79%
Чанаккале					139,974	39.54%	213,991	60.46%
Чанкири					79,760	73.35%	28,980	26.65%
Чорум					219,394	64.49%	120,814	35.51%
Денизли					289,984	44.53%	361,198	55.47%
Дијарбекир					251,733	32.41%	525,089	67.59%
Дузџе					164,122	70.56%	68,476	29.44%
Одрин					78,907	29.51%	188,513	70.49%
Елазиг					240,774	71.79%	94,620	28.81%
Ерзинџан					80,903	60.50%	52,816	39.50%
Ерзурум					300,589	74.48%	103,007	25.52%
Ескишехир					236,994	42.43%	321,623	57.57%
Газиантеп					603,954	62.45%	363,136	37.55%
Гиресун					164,567	61.66%	102,329	38.34%
Ѓумушхане					54,601	75.16%	18,050	24.84%
Хаќари					41,104	32.42%	85,689	67.58%
Хатај					401,405	45.65%	477,978	54.35%
Игдир					30,817	34.80%	57,736	65.20%
Испарта					148,917	56.04%	116,809	43.96%
Истанбул					4,479,272	48.65%	4,728,318	51.35%
Измир					870,658	31.20%	1,919,745	68.80%
Кахраманмараш					458,349	73.96%	161,395	26.04%
Карабук					88,969	60.68%	57,646	39.32%
Караман					94,289	63.85%	53,386%	36.15
Карс					70,920	50.98%	68,189	49.02%
Кастамону					147,530	64.82%	80,078	35.18%
Кајсери					557,397	67.76%	265,239	32.24%
Килис					44,461	64.09%	24,912	35.91%
Крккале					103,784	62.42%	62,478	37.58%
Лозенград					68,552	26.87%	170,574	71.33%
Кршехир					72,363	53.25%	63,520	46.75%
Коџаели					650,336	56.69%	496,925	43.31%
Конија					928,602	72.88%	345,610	27.12%
Ќутахија					261,275	70.31%	110,314	29.69%
Малатија					323,638	69.57%	141,539	30.43%
Маниса					417,386	45.67%	496,622	54.33%
Мардин					149,733	40.98%	215,653	59.02%
Мерсин					387,611	35.98%	689,748	64.02%
Мугла					184,507	30.70%	416,584	69.30%
Муш					87,314	50.56%	85,370	49.44%
Невшехир					117,548	65.59%	61,663	34.41%
Нигде					118,141	59.80%	79,427	40.20%
Орду					275,328	61.89%	169,544	38.11%
Османије					169,918	57.84%	123,860	42.16%
Ризе					155,028	75.55%	50,158	24.45%
Сакарија					413,078	68.06%	193,897	31.94%
Самсун					507,303	63.55%	290,932	36.45%
Шанлаурфа					599,073	70.82%	246,835	29.18%
Сирт					69,121	47.81%	74,365	52.19%
Синоп					73,324	57.75%	53,651	42.25%
Шрнак					58,607	28.30%	148,482	71.70%
Сивас					262,404	71.28%	105,730	28.72%
Текирдаг					242,247	38.91%	380,348	61.09%
Токат					226,835	63.18%	132,188	36.82%
Трабзон					316,308	66.45%	159,681	33.55%
Тунџели					9,859	19.59%	40,478	80.41%
Ушак					109,263	47.03%	123,053	52.97%
Ван					193,584	42.72%	259,575	57.28%
Јалова					71,929	49.73%	72,708	50.27%
Јозгат					179,911	74.27%	62,338	25.73%
Зонгулдак					186,197	49.35%	191,117	50.65%
Резултати од целата земја	58,366,647	49,799,163	48,934,116	865,047	25,157,025	51.41%	23,777,091	48.59%	85.32%

Резултати од дијаспора

Земја	Да	Да (%)	Не	Не(%)
албанија	153	41.80%	213	58.20%
Алжир	356	43.00%	472	57.00%
Австралија	5,960	41.82%	8,290	58.18%
Австрија	38,215	73.23%	13,972	26.77%
Азербејџан	1,024	38.31%	1,649	61.69%
Бахреин	69	13.56%	440	86.44%
Белгија	54,083	74.98%	18,044	25.02%
Босна и Херцеговина	750	61.83%	463	38.17%
Бугарија	365	28.65%	909	71.35%
Канада	3,247	27.92%	8,384	72.08%
Кина	213	23.77%	683	76.23%
Чешка	73	12.54%	509	87.46%
Данска	6,604	60.63%	4,288	39.37%
Египет	259	59.00%	180	41.00%
Финска	558	28.45%	1,403	71.55%
Франција	91,266	64.85%	49,475	35.15%
Грузија	285	40.66%	416	59.34%
Германија	412,149	63.07%	241,353	36.93%
Грција	176	22.62%	602	77.38%
Унгарија	232	25.75%	669	74.25%
Иран	121	45.32%	146	54.68%
Ирак	119	34.59%	225	65.41%
Ирска	173	19.93%	695	80.07%
Израел	284	43.43%	370	56.57%
Италија	2,135	37.94%	3,492	62.06%
Јапонија	416	36.11%	736	63.89%
Јордан	349	75.87%	111	24.13%
Казахстан	636	41.41%	900	58.59%
Косово	404	57.14%	303	42.86%
Кувајт	191	23.38%	626	76.62%
Киргистан	499	57.36%	371	42.64%
Либан	1,058	93.88%	69	6.12%
Луксембург	5,987	62.86%	3,538	37.14%
Македонија	618	57.97%	448	42.03%
Холандија	82,672	70.94%	33,871	29.06%
Нов Зеланд	32	17.68%	149	82.32%
Северен Кипар	19,225	45.18%	23,324	54.82%
Норвешка	2,193	57.20%	1,641	42.80%
Оман	138	24.04%	436	75.96%
Полска	302	25.61%	877	74.39%
Катар	241	18.89%	1,035	81.11%
Романија	824	44.64%	1,022	55.36%
Русија	833	26.02%	2,368	73.98%
Саудиска Арабија	4,475	55.06%	3,653	44.94%
Сингапур	284	44.31%	357	55.69%
ЈАР	126	36.84%	216	63.16%
шпанија	172	13.32%	1,119	86.68%
Судан	240	65.93%	124	34.07%
Шведска	4,367	47.09%	4,902	52.91%
Швајцарија	19,181	38.08%	31,193	61.92%
Тајланд	27	12.92%	182	87.02%
Туркменистан	510	43.74%	656	56.26%
Украина	341	35.74	613	64.26%
Обединети Арапски Емирати	395	13.31%	2,572	86.69%
Обединето Кралство	7,177	20.26%	28,247	79.79%
САД	5,296	16.20%	27,397	83.80%
Узбекистан	169	53.65%	146	46.35%
Гранички реони	52,961	54.17%	44,816	45.83%
Вкупно резултати од дијаспората	831,208	59.09%	575,365	40.91%

Реакции

Суверени држави

• Австрија – Министерот за надворешни работи Себастијан Курц изразил спротивставување на пристапот на Турција во Европската унија.
• Азербејџан – Претседателот Илхам Алијев бил првиот меѓународен водач што го поддржал турскиот претседател, велејќи дека резултатот покажал „голема поддршка на турскиот народ“ за политиката на Ердоган.
• Белорусија – Претседателот Александар Лукашенко и честитал на Турција за успешниот референдум.
• НР Кина – Кинескиот вицепремиер Лиу Јандонг, кој бил во посета на Турција за време на референдумот, им честитал на Ердоган и на турскиот народ за победата.
• Кипар – Владиниот портпарол Никос Христодулидес рекол дека Кипар се надева дека ставот на Турција ќе ги придвижи мировните преговори напред кон наведената цел за повторно обединување на островот како федерација.
• Франција – Претседателот Франсоа Оланд изјавил дека турскиот народ има право да одлучи како да организира политички институции, но резултатите од референдумот покажуваат дека Турција е поделена околу реформите.
• Грузија – Премиерот Горги Квирикашвили и честитал на Турција за резултатите од референдумот и истакнал дека стабилниот развој на Турција е важен за Грузија.
• Германија – Канцеларката Ангела Меркел рела дека тесниот резултат на референдумот покажал дека Турција е поделена и извештаите за нерегуларностите треба да се сфатат сериозно. Питер Алтмајер, шеф на канцеларијата на Меркел, изјавил дека Германија „ќе го почитува резултатот што се оствари со слободно и демократско гласање“. На прашањето дали резултатот е навистина слободен и демократски, тој рекол дека ќе почека за пресудата на набудувачите на изборите.
• Иран – Иранскиот министер за надворешни работи, Мохамед Џавад Зариф, упатил честитка до неговиот турски колега Чавушоглу
• Предлошка:ИРА – Потпретседателот на Ирак, Осама ел-Наџејфи, испратил порака со честитки до турскиот претседател.
• Казахстан – Претседателот Нурсултан Назарбаев испратил телеграма со честитки до Ердоган.
• Нигерија – Претседателот Махамеду Бухари им честитал на народот и владата на Турција за успешниот крај на референдумот во земјата.
• Пакистан –Претседателот Мамнун Хусеин и премиерот Наваз Шариф исто така му честитале на турскиот народ за победата.
• Палестински територии – Претседателот Махмуд Абас упатил честитки до турскиот претседател.
• Катар – Емирот на Катар Тамим бин Хамад Ал Тани му честитал на турскиот претседател за победата.
• Русија – Претседателот Владимир Путин му честита на турскиот претседател во име на рускиот народ.
• Саудиска Арабија – Кабинетот на Саудиска Арабија му честитал на Ердоган и на турскиот народ за успешниот референдум за уставните амандмани.
• Сомалија – Претседателот на Сомалија, Мохамед Фармајо им честитал на народот и владата на Турција за успешниот референдум за иднината на Турција
• САД – Претседателот Доналд Трамп му честитал за победата на претседателот.

Регионални организации

• Европска Унија - Портпаролот на претседателот на Европската комисија, Jeanан-Клод Јункер изразил загриженост во врска со наводите за нерегуларности на референдумот и ги повикал турските граѓански власти да започнат транспарентни истраги.

Поврзано

• Уставен референдум во Турција (2007)
• Уставен референдум во Турција (2010)

Надворешни врски

• Официјална страница на Врховниот изборен совет
• Во живо референдум Турција Архивирано на 9 април 2017 г.