ФК Динамо Киев
Фудбалски Клуб Динамо Киев е украински професионален фудбалски клуб со седиште во Киев. Основан е во 1927 година, како дел од Советскиот Спортски Клуб Динамо. Клубот во моментов игра во Украинската Премиер лига и важи за клуб кој никогаш не испаднал во понизок ранг на натпреварување. Нивниот дом е Олимпискиот стадион во Киев со капацитет од 70.050 места. Динамо е далеку најпопуларниот фудбалски клуб во Украина.[1]
| Динамо Киев | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Целосно име | Фудбалски Клуб Динамо Киев | ||
| Основан | 13 мај 1927 | ||
| Стадион | Олимписки стадион Киев, Украина | ||
| Капацитет | 70,050 | ||
| Сопственик |  Игор Суркис | ||
| Тренер |  Мирча Луческу | ||
| Лига | Украинска Премиер лига | ||
| 2023–24 | Премиер лига, 2. | ||
| Мреж. место | Официјално мрежно место | ||
| |||
 Тековна сезона | |||
Од 1936 Динамо ја има поминато целата своја историја во најјаката лига на Советскиот Сојуз и подоцна Украинскиот фудбал. Своите најуспешни периоди се поврзани со Валериј Лобановски, кој бил тренер на тимот во текот на три мандати, водејќи ги до бројни домашни и европски титули. Динамо Киев стана единствениот Советскиот клуб надвор од Москва, кој успеал да ја надмине хегемонијата на клубовите со база во Москва во Првата лига на Советскиот Сојуз. Дербито помеѓу Спартак Москва и Динамо Киев станало едно од највозбудливите фудбалски соперништва во Советски Сојуз, кое речиси целосно го засенило Московското дерби меѓу Спартак и Динамо. Од крајот на 1960-тите клубот речиси секоја година (со неколку паузи) учествува во континентални натпревари.
Во текот на историјата Динамо Киев има освоено 27 национални титули (вклучувајќи ги и 13 во Првенството на Советскиот Сојуз), 20 Националниот купови (вклучувајќи и 9 во СССР), и 3 континентални наслови (вклучувајќи ги и двете титули во Купот на Победниците на Куповите). Заедно со Динамо Тбилиси, тие се единствените два Советски клубови кои успеале во УЕФА натпревари. Првиот тим на Динамо станал главен извор на играчи за Репрезентацијата на Советскиот Сојуз во 1970-тите и 1980-тите и за Репрезентацијата на Украина во 1990-тите и наваму. Двете ѕвезди на грбот на клубот означуваат по 10 домашни титули, колку клубот има освоено.
Историја
уредиРана историја
уреди
На 13 мај 1927 статутот на Киевскoто Пролетерско Спортско Друштво (КПС) Динамо било официјално регистрирано од страна на посебна комисија за внатрешните работи на јавни организации и синдикатите во Киевската област. Спортското друштво Динамо било формирано во 1923 на иницијатива на Феликс Ѕержински. Под знамето на Динамо се собрале претставници на ГПУ (Државниот политички директорат, односно, Советската тајна полиција), најдобрите фудбалери кои застанале во одбрана на титулите на Синдикатскиот клуб "Совторгслужапчие"[2] (кованица за Советската трговија на мало на воените лица). Сепак водството на Динамо не се осмелувало да го реорганизира добро-етаблираниот клубот и главен кандидат за титулата во средината на играчката сезона и затоа за првпат споменување на името Фудбалскиот клуб Динамо може да се најде на 5 април 1928 година во весникот на Руски јазик Вечерни Киев ("Киевска вечер").
| „ | Киевското спортско друштво Динамо во моментов организира свој фудбалски тим. "Динамо" петиција до Окрсофик за вклучување на својот тим во играчката сезона. | “ |
Тогаш на иницијатива на Семен Западни, шефот на Киевскиот ГПУ, фудбалскиот тим беше создаден. Неговиот заменик, Сергеј Бармински, почнал да го формира тимот не само надвор од редовните чекист (членови на советската тајна полиција), но, исто така, фудбалерите на други клубови во градот. Сите фудбалери биле или се дел од консолидираните градски тимови или шампиони на градот. Новосоздадениот тим го одиграл својот прв официјален натпревар на 1 јули 1928 година како гостин на локалниот тим Бела Црква. Веќе во петтата минута момците на Динамо го отвориле резултатот во натпреварот, сепак на крајот тимот загубил со 1-2. На 15 јули градскиот весник на Бела Црква Radyanska Nyva("советски полиња") коментирал со следниве зборови:
| „ | Во второто полувреме Бела Црква лесно ја спроведе топката во мрежата, на тој начин, го израмни резултатот. Киев се обиде со неколку контра напади, па дури и заработи слободен удар кој не беше во можност да го претвори. Кон крајот на натпреварот Бела Црква под аплауз на илјадници гледачи го постигна вториот гол. Последниот свиреж на судијата ја запечати победата на Бела Црква со резултат од 2-1. | “ |
Следниот натпревар Динамо го одиграл на 17 јули 1928 против друг Динамо од пристанишниот град Одеса. Како би добил повеќе искуство и играл на редовна основа, клубот започнал сè повеќе да го полни стадионот со гледачи што било од големо значење за самиот клуб но и за фудбалот да добие популарност во Советска Украина.
1929-1941
уредиНа 14 септември 1929, Динамо го одиграл својот прв меѓународен натпревар со работниот тим Долна Австрија "Deutsch Wagram", но го загубил со резултат 3:4. Во 1935, играчите на Динамо во акција за тимот на Украина патуваат во Франција и Белгија, каде во пријателски натпревар биле поразени од четирикратниот освојувач на Купот на Франција Ред Стар со 6-1. Во 1936 првенството на Советскиот Сојуз не било одиграно. Киевјани стекнале искуство играјќи во првенството на спортското друштво Динамо. Таму тие ги победиле "Динамо" од Одеса и Харков. Киевскиот тим бил јасно најсилен во Советска Украина, но на ниво на извонредност Динамо Москва сè уште не бил достигнат. На пример, во финалето на првенството Динамо 1933, московјаните победиле со 2-1.
Во 1936 во СССР одлучил да создаде едно првенство, наместо големиот број на различни турнири на повеќе нивоа. Претставникот на Украина станал еден од најсилните тимови во времето на СССР - Динамо Киев. Дебито во првенството се одржа во Киев на 24 мај 1936 година, кога Динамо Москва ги поразил домаќините со резултат од 5-1. Единствената гол на напаѓачот Микола Махинја бил првиот гол на украинскиот клуб во првенството на Советскиот Сојуз. Потоа Динамо се обидел да се израмни со московјаните, но не успеале. Украинскиот тим на крајот завршил само како втори. Локалните навивачи ја толкувале ова сезона како апсолутен успех.
Од 1936 до 1974 администратор на клубот бил Рафаел Фелдштеин, кој за ова време работел со 22 тренери.
Во 1937, првенство се играло со два меѓусебни натпревари (дома-гости), а Динамо повторно заработил медал, завршувајќи како трети веднаш зад двата тима од Москва Динамо и Спартак. Сепак, во очекување на Втората светска војна Динамо не успеал да ги повтори достигнувањата од првите две сезони во Советскиот фудбач. Сепак, во 1939 по Инвазијата на Полска од новозаробениот регион во клубот дошле многу нови играчи, вклучувајќи ги Александр Скоцен, Михајло Матијас, Казимиерз Гурски и Олег Лаевски.
Исто така во овој период, Динамо учествувал во ждрепката за купот на Советска Украина, освојувајќи го трофејот во 1936, 1937, 1938, 1944, 1946, 1947 и 1948 година.[3]
Во периодот 1937-1941 година под Черепанова планина се градел новиот Републикански стадион. Отворањето на овој спортски комплекс било наменето за 22 јуни 1941 година. На овој стадион требало да се одигра натпреварот од фудбалското првенство помеѓу екипите на Динамо Москва и ЦДКА. Но, еден ден пред тоа започнала германско-советската војна и натпреварот бил откажан.
Фудбал во окупираниот Киев
уреди
22 јуни 1941, Германија го нападнала СССР. Во почетокот на војната повеќето од играчите биле земени во Црвената армија, на полицијата и разурнувачите на баталјони. На 1 јули дошло до евакуација на Киев. Но играчите на Динамо, кои биле предмет на регрутација останале во градот. Тренерот на Михајло Бутусов и поранешниот капитен на екипата Константин Шеготски се обиделе да го убедат шефот на киевскиот НКВД Лав Варнавски да ги испрати новите играчи- почетници во Западна Украина, но исто така и сите други членови на тимот. Варнавски покажал голем кукавичлук и одбил да им помогне со евакуација.
Откако нацистите ја окупирала Украина, екипата на Динама се вработила во градската пекарница, и започнале да играат фудбал рекреативно каде што можеле да играат. За време на окупацијата на Киев, тимот бил забележан од страна на Германците и биле поканети да игра против армиска екипа во натпревар во кој украинските играчите требало да настапат под името Старт. Во таа екипа учествувале 8 играчи на Динамо (Николај Трусевич, Михаил Путистин, Иван Кузменко, Макар Гончаренко, Федор Тјучев, Михаил Свиридовскиј, Николај Короткин и Алексиј Клименко), и 3 играчи на Локомотив од Киев (Владимир Балакин, Василиј Сукхарев и Михајил Мелник).
Во јули и август 1942 година Старт одиграл серија на натпревари против Германските војници и нивните сојузници. На 12 јули тимот на германската армија тим бил поразен. Армијата избрала уште посилен тим за следниот натпревар на 17 јули, во кој Старт победил со 6-0. На 19 јули на Старт го совладал и унгарскиот тим MSG Wal со 5-1. Унгарците предложиле реванш-натпревар, што се одржал на 26 јули, но биле поразени повторно со 3-2.
Изгледало дека екипата слабее па на 6 август Германците го пратиле својот непобедив тим Flakelf. Иако натпреварот широко бил најавуван во германските весниците, истите не напишале ништо за поразот на германскиот тим со 1-5. После победата и над Rukh со 8-0 на 16 август играчите биле уапсени од страна на Гестапо, мачени, и затворени во логорот Сирец. Николај Короткин еден од играчите го забубил животот како последица од тортурата што била извршена врз играчите. Во февруари 1943 при нападот на партизаните тројца играчи биле убиени. Гончаренко, Свиридовски и Тјучев успеале да побегнат.
Овој натпревар подоцна станал познат како "Натпревар на смртта". Приказната инспирирала три филма: унгарскиот филм-драма Два и пол пати во пеколот во 1961, американскиот филм Бегство до победата во 1981 година и во 2012 година рускиот филм натпревар.
1946-1961
уредиВо почетокот на поствоените години, сите што останале во тимот веќе биле ветерани. Иако Динамо се проширил со целата група на луѓе од Карпатските клубови (В. Годничак, E. Јуст, З. Дерфи, З. Сенгетовски, М. Коман, Д.Товт итн.), тимот сепак не можел да се носи со други клубови кои остваруваат подобар резултат. Во 1945 година, Динамо го зазеле последното место во лигата и во 1946 според правилата требало да испадне и да се натпреварува во понизок ранг, но бил направен исклучок, заради загубите во војната. Покрај тоа, овие настани биле придружени со тренерската треска: од 1946 во 1951 година, клубот променил десет тренери.
Првиот успех во повоениот период дошол во 1947 година, кога Динамо го освоил 4.место.
Пресвртот дошол во сезоната 1951, кога на чело на тимот дошол Олег Ошенков. Тренерот создал нов тим изграден врз основа на млади играчи, добро воспоставени двојки, бил намален одморот за зимските празници, а во неговиот нов пристап и темелни тренинзи биле вклучени спорт, различни вежби, па дури и бокс. Веќе во следното првенство, кое се одржало во Москва, ова ги донело првите резултати. Динамо Киев се претворил во еден од фаворитите, освојувајќи сребрен медал заостанувајќи само за Спартак Москва.
Првата голема титула клубот ја освоил во 1954 победувајќи во Купот на СССР. На патот до финалето Киевскиот клуб ги победил Спартак Вилнус (4:2), Спартак Москва (3:1), ЦДКА (3:1 по продолженијата) и Зенит Ленинград (1: 0 по продолженијата). Во финалето во Москва на Стадионот Динамо, Киевјани играле против Спартак Ереван. Натпреварот се одржал во пороен дожд и магла, но во секој случај Динамо успеал да ги совлада противници и да го освои првиот наслов во Купот на СССР.[4].
На 29 јули 1959 година Киев бил домаќин на меѓународен пријателски натпревар помеѓу Динамо Киев и Динамо Бакау, кој завршил со резултат 3-0.[5]
Во доцните 1950-ти години Динамо го обновил составот. Во клубот дошле Лемешко, Л. Острушко, E. Јуст, М. Романов, Јуриј Шевченко, В. Соболев. На првиот тим му се приклучиле и младинците Богачек, И. Секеч и славниот Валери Лобановски. Исто така за тренерот бил именуван минатогодишниот играч на ЦДКА Вјачеслав Соловјов. Сезона 1960 на Динамо Киев му донела "сребро" во лигата.
Во сезоната на 1961 Динамо ја освоил првата титула во првенството на СССР. Тимот од главниот град на Советска Украина освои 4 бода повеќе од Торпедо Москва за да дојде до првиот успех. Динамо Киев одиграл 30 натпревари во домашеното првенство, а само во три од нив, тие биле поразени и девет завршиле нерешено. Моќната линија во нападот, каде што играле играчи како Олег Базилевич, Виктор Каневски, Валери Лобановски, Виктор Серебреников, ја потврдува фактот дека тие заедно постигнале дури 54 гола. Исто така силата во одбраната доаѓала од искусниот голман Олег Макаров кој во 12 натпревари и не примил гол.
Составот на Динамо и играчите кој добиле златни медали[6]:
- Голмани: Олег Макаров, Леонид Клуев
- Одбрана: Николај Колцов, Владимир Шчеголков, Виталиј Шчербаков, Владимир Ерохин Анатолиј Сучков, Владимир Ануфријенко, Виктор Пестриков
- Среден ред: Јожеф Сабо, Јуриј Војнов, Владимир Сорокин, Андриј Биба Валери Верихин, Василиј Турјанчик
- Напад: Виктор Серебреников, Валентин Тројановски, Олег Базичлевич, Валери Лобановски Виктор Каневски, Николај Каштанов, Игор Зајцев.
- Тренер: Вјачеслав Соловјов, помошник тренер Михаило Коман.
1962-1975
уредиПосле триумфалната 1961 година во која Динамо го освоил првата титула во првенството на СССР, уследила златната ера на Киевскиот тим. Најпрво во 1964 година Динамо го освоил својот втор домашен куп победувајќи го во финалето тимот на Крила Рад со 1-0. Во периодот од 1966 до 1975 година клубот освоил уште 6 првенства и два купа на СССР. Исто така дошле и првите успеси на Динамо на меѓународната сцена кога најпрво во финалето на Купот на Победниците на Куповите убедливо го поразиле унгарскиот Ференцварош со 3-0, а потоа во Суперкупот на Европа го совладале и европскиот шампион Баерн Минхен на Сеп Маер, Франц Бекенбауер и Герд Милер со вкупен резултат 3-0 (1-0 во Минхен и 2-0 во Киев). Во тој состав на Динамо играле едни од најголемите ѕвезди на Советскиот и Украинскиот фудбал како Олег Блохин, Леонид Бурјак, Владимир Онишенко и сегашниот селектор на Украинската репрезентација Михајло Фоменко, а тренер бил поранешниот играч Валери Лобановски.
На крајот на годината Олег Блохин бил избран од страна на Франс Фудбал за најдобар европски фудбалер и ја добил Златната топка. Во изборот бил и уште еден фудбалер на Динамо, Леонид Бурјак.
1976-1991
уредиПо освојувањето на трите трофеи во 1975, започнал регрес во формата на Динамо игра кој ќе трае до 1984 година. Тимот продолжил да освојува трофеи на домашната сцена, но нема пробив во Европа. Во раните 80-ти години Лобановски го напуштил кормилото на Динамо за да и се посвети на Репрезентацијата на СССР но во 1984 година се вратил во тимот. "Тимот на Лобановски" ја потврдил својата меѓународна класа кога Динамо ја отварил втората победа во Купот на Победниците на Куповите со тимот речиси целосно направен од играчи кој настапувале за СССР на Светското првенство 1986 и Евро 1988, каде што биле вице-шампиони. Игор Беланов станал втор играч на Динамо - добитник на "Златната топка" (1986). Во доцните 80-тите и почетокот на 90-тите Динамо вложувал во активна трансфер-политика и целосно го менува својот состав. Динамо го освоил последниот наслов во првенството на СССР во 1990, но набргу потоа Лобановски повторно заминал од клубот, а квалитетот на младите играчи не бил многу голем.
1992-денес; Динамо во првенството на Украина
уредиНа 19 јули 1993 на вонредното собрание на тренери и играчи бил отпуштен Виктор Безверки, а нов сопственик на клубот станал Григориј Суркис богат украински стопанственик, еден од најмоќните луѓе во источна Европа, со големи интереси во нафтените компании.
Во 1995 година се случил најголемиот скандал во историјата на клубот. Со победата над данскиот Алборг, Динамо изборил пласман во групната фаза од Лигата на шампионите и го одиграл првиот натпревар против Панатинаикос. После натпреварот шпанскиот судија Антонио Лопес Нието тврдел дека пред натпреварот челниците на киевскиот клуб му нуделе пари и два крзнена капута за пристрасно судење. Клуб веднаш бил исфлен од понатамошното натпреварување, а Алборг го зазел негово место во групата А. Управата на клубот тврдела дека судијата сакал да ги купи капутите, но не можел да ги плати.
Во 1996 година тренерската функција ја презема повторно Валери Лобановски (по третпат) и тоа е неговиот последен мандат како тренер на клубот. Освен во домашното првенство каде бил неприкосновен водач резултатите на Динамо во 90-тите години не можат да се сметаат за многу добри. Сепак, значаен успех во европските натпреварувања е направен со достигнувањето до четврт-финалето и полуфиналето на Лигата на шампионите во сезоните 1997-1998 и 1998-1999, соодветно.
По успехот во 1999 години, двајцата од клучните играчи на клубот од претходните сезони биле продадени за значајни суми во странство; Андриј Шевченко заминал во Милан за 25 милиони евра, а Олег Лужни во Арсенал за скоро 3 милиони евра. Клубот сè уште стоел добро на европската сцена, но падот во играта бил евидентен. Меѓутоа, и во домашното првенство се појавува конкурент за Динамо - Шахтар Донецк.
Бои и амблеми
уредиТрадиционалните бои на Динамо се белата и темносината, со доминација на белата боја (
). Досега клубот променил 9 амблеми, а последниот десеттиот бил избран на 3 јули 2011 година.[7]
.gif){kind=logo}
.png){kind=logo}
.gif)
Стадиони
уредиДинамо својте домашни натпревари ги игра на Стадионот „Валериј Лобановски“, који може да прими 16.800 гледачи. Натпреварите кој привлекуваат поголем број на гледалачи ги играат на Републиканскиот стадион во Киев, кој може да прими преку 70.000 гледалачи. Исто така постои модерен тренинг центар во предградието на главниот град Конча-Заспа. Во склоп на клубот (исто така во Киев) се наоѓа и младинската школа и јуниорската екипа: Динамо Киев-2, и Динамо Киев-3.
Фудбалски дрес и спонзори
уреди| Години[8] | Фудбалски дрес | Спонзор |
|---|---|---|
| 1975-1987 | Адидас | - |
| 1987 | Комодоре | |
| 1987-1988 | OCRIM | |
| 1988-1989 | - | |
| 1989 | Дуариг | FISAC |
| 1989-1990 | Адмирал | FISAC |
| 1990-1991 | Луфтханза | |
| 1992-1994 | Умбро | Луфтханза |
| 1994-1995 | - | |
| 1996 | Проминвестбанк | |
| 1996-2004 | Адидас | Проминвестбанк |
| 2004-2006 | Гаспром | |
| 2006 | Укртелеком | |
| 2007-2013 | Приват Банк | |
| 2013 | Надра Банк |
Играчи
уредиМоментален Состав
уреди
|
|
Играчки рекорди
уреди
Играчи со најмногу настапиуреди
|
Играчи со најмногу постигнати головиуреди
|
Титули
уредиДомашни
уреди
Советскиот Сојуз
уреди
- Првенство на СССР (13) : 1961, 1966, 1967, 1968, 1971, 1974, 1975, 1977, 1980, 1981, 1985, 1986, 1990
- Куп на СССР (9) : 1954, 1964, 1966, 1974, 1978, 1982, 1985, 1987, 1990
- Суперкуп на СССР (3) : 1981, 1986, 1987
- Куп на Советска Украина (7) : 1936, 1937, 1938, 1944, 1946, 1947, 1948
Украина
уреди
- Првенство на Украина (16) : 1992–93, 1993–94, 1994–95, 1995–96, 1996–97, 1997–98, 1998–99, 1999–2000, 2000–01, 2002–03, 2003–04, 2006–07, 2008–09, 2014-15, 2019-20, 2020/21
- Куп на Украина (12) : 1993, 1996, 1998, 1999, 2000, 2003, 2005, 2006, 2007, 2014, 2015, 2020
- Суперкуп на Украина (8) : 2004, 2006, 2007, 2009, 2011, 2016, 2018, 2019
Европски
уреди- Куп на Победниците на Куповите (2) : 1975, 1986
- Суперкуп на Европа (1) : 1975
Надворешни врски
уреди| „ФК Динамо Киев“ на Ризницата ? |
Наводи
уреди- ↑ Poll: 40% of Ukrainians consider themselves football supporters, most against idea of CIS league Архивирано на 21 септември 2013 г., Interfax-Ukraine (27 August 2013)
- ↑ Sovtorgsluzhashchie at ukrsoccerhistory.com
- ↑ Ukrainian Football
- ↑ ЛЕТОПИСЬ Акселя ВАРТАНЯНА. 1954 г. Часть пятая
- ↑ Інститут історії НАНУ: Цей день в історії
- ↑ Сегодня 40-летний юбилей первого чемпионства «Динамо» в СССР
- ↑ Нова емблема
- ↑ „Форма Динамо (Київ) від Юрія Марковича“. Архивирано од изворникот на 2013-09-21. Посетено на 2014-09-30.