Раде Силјан
(Пренасочено од Раде Сиљан)
Раде Силјан (Жван, Демирхисарско, 16 април 1950) — македонски поет, есеист, критичар и преведувач.[1]
| Раде Силјан | |
|---|---|
 | |
| Роден/а | 16 април 1950 Жван, НР Македонија, ФНРЈ |
| Занимање | поет, есеист и литературен критичар |
| Националност | Македонец |
| Народност | Македонец |
| Период | Четврта генерација повоени македонски писатели |
Животопис
уредиРаде Силјан (родено презиме Павловски) е роден на 16 април 1950 година во с. Жван, Демирхисарско.
Основно образование завршил во родното место, гимназија во Битола, а Филолошки факултет на Универзитетот „Свети Кирил и Методиј“ во Скопје. Работел како новинар во „Студентски збор“, „Наш свет“, „Железничке новине“ и Радио Скопје. Бил главен уредник на Третата програма на Македонското радио и генерален директор на „Македонска книга“. Исто така, тој е основач и директор на книгоиздателството „Матица македонска“ од Скопје.
Силјан е член на ДПМ од 1982. Во два мандати бил претседател на Друштвото на писателите на Македонија, како и претседател на Собранието на ДПМ.
Силјан е член на Сојузот на литературните преведувачи на Македонија и на Македонскиот ПЕН центар. Главен и одговорен уредник на едицијата „Македонски искушенија“ и член на редакцискиот одбор за подготовка на издавачкиот проект „135 тома македонска книжевност“. Почесен член е на Македонското друштво за наука и уметност во Битола. Член е и на меѓународната академија „Михај Еминеску“ во Крајова, Романија и на Славјанската академија во Варна, Бугарија.
Дваесет и четири негови книги се преведени на: англиски, руски, турски, грчки, италијански, бугарски, српски, украински, полски, латински, романски, црногорски, влашки, словенечки, бошњачки и албански јазик.
Библиографија
уредиРаде Силјан е автор на книгите:
Поезија:
- Третиот лик на времето (Студентски збор, 1975)
- Сенки на јавето (Култура, 1980)
- Гласник (Мисла, 1989)
- Заѕидување на сенката (Култура, 1990) ISBN 86 – 317 – 0074 – 6
- Осамен поглед (Матица Македонска, 1996) ISBN 9989 - 48 - 020 - 6
- Пресликано време (Матица Македонска, 1999) ISBN 9989 – 48 – 020 – 6 (ед.); ISBN 9989 – 48 –244 – 6 (кн.47)
- Гласот на предците (Матица Македонска, 2001) ISBN 9989 – 48 –384 – 1
- Провев во татковината (Матица Македонска, 2004) ISBN 9989 - 48 - 540 - 2
- Горчлив вилает (Матица Македонска, 2006) ISBN 9989 – 48 – 645– X; ISBN 9989 – 48 – 650 – 6
- Сенки на татковината (Матица Македонска, 2007) ISBN 978 – 9989– 48 – 779 – 8
- Врвови (Матица Македонска, 2008) ISBN 978 – 9989 – 48 – 929 – 7 (13)
- Кругови (Матица Македонска, 2009) ISBN 978 – 9989 – 48 – 999 – 0 (13)
- Завештанија (Матица Македонска, 2010)[2] ISBN 978 – 608 – 10 – 0057 – 3 (13)
- На мегдан за татковината (Матица Македонска, 2010) ISBN 978 – 608 –10 – 0115 – 0
- Молитвење (Матица Македонска, 2011) ISBN 978 – 608 –10 – 0115 – 0
- Блажена (Матица Македонска, 2012)[3] ISBN 978 – 608 –10 – 0194 – 5
- Сенка на векот (Матица Македонска, 2013) ISBN 978-608-10-0305-; COBISS.MK-ID 94736906
- Огледало на вековите (2013)
- Молитви, блаженства, сенки (Матица Македонска, 2014).[4] ISBN 978-608-10-0338-6; COBISS.MK-ID 96056842
- Отворена книга (Матица Македонска, 2014) ISBN 978-608-10-0379-6; COBISS.MK-ID 97328650
- Молитва за Македонија (Матица Македонска, 2015) ISBN 987-608-10-0452-6
- Устата на јавето (Матица Македонска, 2017)
- Триптих за Македонија (Матица Македонска, 2018)
- Бакнежот на судбината (Матица Македонска, 2019)
- Што ќе речат нашите внуци (Матица Македонска, 2020) ISBN 609-10-0804-5 COBISS.MK-ID 51703045
- Туѓинец во својата земја (Матица Македонска, 2023) ISBN 609-10-0985-9 COBISS.MK-ID 60149765
Критики и есеи:
- Пронајден облик (Македонска книга, 1986)
- Дијалог со времето (Македонска книга, 1988)
- Магијата на зборот (Студентски збор, 1991),
- Литературни координати (Матица Македонска, 1999)
- Македонски писатели и дела кн. 1 (Матица Македонска, 2006) ISBN 9989 – 48 – 701 – 4
- Македонски писатели и дела кн. 2 (Матица Македонска, 2008) ISBN 978 – 9989 – 49 – 912 – 8 (13)
- Огледи за македонската проза (Матица Македонска, 2010) ISBN 978 – 608 – 10 – 0074 – 0 (13)
- Огледи за македонската поезија (Матица Македонска, 2010) ISBN 978 – 608 – 10 – 0074 – 0 (13)
- Текови на македонската книжевност (Матица Македонска, 2011) ISBN 978 – 608 – 10 – 0185 – 3
- Нова и современа македонска поезија (Матица Македонска, 2012)
- Совршен облик (Матица Македонска, 2014) ISBN 978-608-10-0368-6
- Автентични гласови (Матица Македонска, 2015) ISBN 978-608-10-0402-1; COBISS.MK-ID 97998346
- Предизвици - автори, дела, настани (Матица Македонска, 2020)
Антологии:
- Македонска поезија XIX век (Македонска книга, 1989)
- Македонска драма XIX и XX век (Македонска книга, 1990) ISBN 86 – 369 –0117 – 0
- Македонска поезија во XIX и XX век (Македонска книга, 1990)
- Сто години македонска драма (Матица Македонска, 1992)
- Нова и современа македонска поезија (Матица Македонска, 1996) ISBN 9989 – 48 – 084 – 2 (кн.)
- Модерна македонска поезија (Матица Македонска,1997)
- Забранета одаја - Антологија на македонскиот расказ (Матица Македонска, 2004)
- Македонија пее (Матица Македонска, 2008) ISBN 978-9989-48-859-7
- Македонската литературна критика (Матица Македонска, 2008) ISBN 978 – 9989 – 55 – 117 – 8 (13)
- Македонски раскази (Микена, 2008) ISBN 978 – 9989 – 55 – 110 – 9 (13)
- Антологија на балканскиот расказ (Матица Македонска, 2014) ISBN 608-10-0331-0; COBISS.МК- 95841546
- Светиот пат - поезија од балканските народи (Матица Македонска, 2015) ISBN 978-608-10-0420-5; COBISS.MK-ID 98565130
- Сончево огледало - Антологија на македонската поезија за деца (Матица Македонска, 2016) ISBN 987-608-10-0485-4; COBISS.MK-ID 100905994
- Македонски писатели за деца - поезија (Силсонс, 2017) ISBN 987-608-219-100-3 COBISS.MK 101559818
- Македонски писатели за деца - раскази (Силсонс, 2017) ISBN 987-608-219-101-0 COBISS.MK 101559562
- Современа македонска поезија - избор (Матица Македонска, 2018) ISBN 987-608-10-0627-8 COBISS.MK 107301386
Хрестоматија:
- Прилози за наставата по литература: Стара книжевност, филозофија, средновековна македонска книжевност, народно творештво, собирачи, просветители, преродбеници, хуманизам и ренесанса, барок,класика - Кн. 1 (Матица Македонска, 2001)
- Прилози за наставата по литература: Светска класика - Кн. 2 (Матица Македонска, 2001) ISBN 9989 – 48 – 376 – 0
- Прилози за наставата по литература: Македонска поезија - Кн. 3 (Матица Македонска, 2001) ISBN 9989 – 48 – 378 – 7
- Прилози за наставата по литература: Македонски драмски писатели - Кн. 4 (Матица Македонска, 2001) ISBN 9989 – 48 – 379 – 5
- Прилози за наставата по литература: Странски автори и дела - Кн. 5 (Матица Македонска, 2001) ISBN 9989 – 48 – 377 – 9
- Прилози за наставата по литература: Романтизам - Кн. 6 (Матица Македонска, 2004) ISBN 9989 – 48 – 528 – 3
Преведени дела на други јазици:
- GLASNIK (Sarajevo: TED Izdavaсko društvo, 1990) ISBN 86-81533-10-8
- DUVARLAR içine açlinmiştir (Istanbul: Yalçin Yayinlari, 1990) ISBN 975 – 488 –024 – 7
- WALLING – UP the shadow (Struga: Struga poetry evenings, 1991)
- ZIDIREA umbrei (Bucureşti: Academia Internatională Orient - Ocicdent, 1993) ISBN 973 – 95179– 7 – 8
- ЗАЗИДАНИ сенки: стихове (София: Македонски книжевник, 1996) ISBN 954 – 8218– 09 – 7
- ВЕСТНИК (Москва: Ключ, 1997) ISBN 5 – 89569 –002 – 5
- MACEDONIAN writers (Скопје: Универзитетска печатница „Св. Кирил и Методиј“, 2001) ISBN 9989 – 855– 01 – 3
- AMARUL vilaet (Bucureşti: Academia Internatională Orient – Ocicdent, 2007) ISBN 978 – 973 –8430 – 46 – 4
- ЗАЗИЂИВАЊЕ сенке (Смедерево: „Радојковић“, 2007)
- POETRY (Скопје: Матица Македонска, 2007) ISBN 978 – 9989– 48 – 782 – 8
- VÂRFURILE (Bucureşti : Grai şi Suflet – Cultura Naţională, 2009) ISBN 978 – 973 7692 – 34 – 4
- ŚLADY czasu: (Tраги на времето) (Polska,Torun: Adam Marzsałek, 2010) ISBN 978 – 83 – 7611– 764 – 5
- Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ (Грција, 2010)
- WALLING – UP the shadow (Struga: Struga poetry evenings, 2010) ISBN 978 – 9989 – 193 – 46 – 0 (13)
- LIBRO aperto (Trieste, Franco Puzzo Editore, 2010) ISBN 978-88-88475-35-6
- MACEDONIAN literary criticism (Skopje: St. Clement of Ohrid, National and university library, 2011) ISBN 978 – 608 –232 – 031 – 1
- MACEDONIAN short stories / selection, introduction, editing Rade Siljan (Skopje: St. Clement of Ohrid, National and university library, 2011) ISBN 978 – 608 –232 – 074 – 8
- HIJET e adheut: (poezi) (Tiranë: Onufri, 2011) ISBN 978 – 99956– 87 – 37 – 3
- OGLINDA veacurilor (Cluj – Napoca: Grinta, 2012) ISBN 978 – 973 –126 – 338 – 0
- ÉVSZÁZADOK TÜKRE (ART Könyvkiadó, 2012) ISBN 978 – 80 – 8087 – 120 – 8
- UTVARNO DOBA / Rade Siljan; prevјeo i prepjevao Sreten Perović, (Društvo Crnogorsko – Makedonskog Prijateljstva, Podgorica,2012) ISBN 978 – 9940– 9164 – 3 – 5
- MIRROR OF THE CENTURIES / Rade Siljan; Translated by Dragi Mihajlovski and Graham W. Reid; (St. Clement of Ohrid, National and University Library - Skopje, 2013)
- ЗЛО ВРЕМЕ (София: БОГИАННА, 2014) ISBN 978-954-676-125-5
- UMBRELE CLIPELOR (Chisinau, 2014) ISBN 978-9975-4148-7-6
- Огледало на вековите (на македонски и српски јазик, поезија, 2015)
- Triptych for Macedonia (Translated by Dragi Mihajlovski, Матица, 2018) ISBN 978-608-10-0604-5
- Целувката на съдбата (на бугарски јазик, Издателство „Пропелер“, 2019)
Силјан е соавтор на петтомната едиција „Македонската книжевност во книжевната критика (1973/74)“. Во 2010 година, книгоиздателството „Матица Македонска“ објавила избрани дела од творештвото на Раде Силјан, во шест тома.
Награди
уреди- Студентски збор - 1975
- Кочо Рацин - 1986
- Награда за најдобра критика - 1987
- Браќа Миладиновци - 1990
- Арџесис, Букурешт - 1993
- Ацо Шопов - 1999
- Димитар Митрев - 2001
- Гоцева повелба - 2001
- Вејла кутија - 2008
- Кочиќево перо, Бања Лука - 2008
- Златна фортуна, Киев - 2008
- Давидиас, Загреб (За издавачка дејност) - 2009
- Un poeta per la pace, Трст - 2010
- „11 Октомври“, државна награда за животно дело - 2010
- Михај Еминеску, Крајова - 2011[5]
- Геза Гардоњи, Будимпешта - 2013
- Grand Prix ”Grigore Vieru” Кишинев - 2014
- Амбасадор на пријателството, Софија - 2014.[6]
- Самовилско коњче, Софија - 2014
- Награда за најдобра поетска книга на списанието „Литература и уметност“, Кишинев, Молдавија - 2014
- Златен прстен - 2015
- „30 Септември“ - Награда на Сојузот на литературни преведувачи на Македонија - 2015
- „Свети Климент Охридски“ - државна награда за животно дело - 2015
- Награда „Арка“, Србија - за најдобра поетска книга од странски автор „Огледало векова“ (Огледало на вековите) - 2015
- Златен крст за заслуги - одлукување од страна на Претседателот на Р. Унгарија
- Меѓународна награда „Поетски мелнички вечери“ - 2019
- Награда за животно дело на Општина Демир Хисар - 2021
Наводи
уреди- ↑ Македонски писатели, Друштво на писатели на Македонија, Скопје, 2004, стр. 229.
- ↑ На мегдан за татковината - Раде Силјан, Скопје 2010.
- ↑ Блажена - Раде Силјан, Скопје 2012.
- ↑ „Лирски триптих од Раде Силјан“, Дневник, година XVIII, број 5507, 4 јули 2014, стр. 23.
- ↑ Блажена - Раде Силјан, Скопје, 2012.
- ↑ „Бугарско признание за Раде Силјан“, Дневник, година XVIII, број 5606, сабота, 1 ноември 2014, стр. 20
Надворешни врски
уреди
