Берилиум

Берилиум — хемиски елемент. Тој е лесен метал што влегува во составот на берилот. Има челично-сива боја. Атомскиот број му е 4, додека атомска маса изнесува 9,012182. Служи основно за правење на легури.

Берилиум  (₄Be)

Општи својства
Име и симбол	берилиум (Be)
Изглед	металик бело-сива
Берилиумот во периодниот систем
– ↑ Be ↓ Mg литиум ← берилиум → бор
Атомски број	4
Стандардна атомска тежина (±) (Ar)	9,0121831(5)
Категорија	земноалкален метал
Група и блок	група 2 (земноалкални), s-блок
Периода	II периода
Електронска конфигурација	[He] 2s2
по обвивка	2, 2
Физички својства
Фаза	цврста
Точка на топење	1.560 K ​(1.287 °C)
Точка на вриење	3.243 K ​(2.970 °C)
Густина близу с.т.	1,85 г/см3
кога е течен, при т.т.	1,690 г/см3
Критична точка	5.205 K,  MPa (екстраполирана)
Топлина на топење	12,2 kJ/mol
Топлина на испарување	292 kJ/mol
Моларен топлински капацитет	16,443 J/(mol·K)
парен притисок P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k при T (K) 1.462 1.608 1.791 2.023 2.327 2.742
Атомски својства
Оксидациони степени	+2, +1 ​(амфотерен оксид)
Електронегативност	Полингова скала: 1,57
Енергии на јонизација	I: 899,5 kJ/mol II: 1757,1 kJ/mol II: 14.848,7 kJ/mol (повеќе)
Атомски полупречник	емпириски: 112 пм
Ковалентен полупречник	96±3 пм
Ван дер Валсов полупречник	153 пм
Спектрални линии на берилиум
Разни податоци
Кристална структура	​шестаголна збиена (шаз)
Брзина на звукот тенка прачка	12.890 м/с (при с.т.)
Топлинско ширење	11,3 µм/(m·K) (при 25 °C)
Топлинска спроводливост	200 W/(m·K)
Електрична отпорност	36 nΩ·m (при 20 °C)
Магнетно подредување	дијамагнетно
Модул на растегливост	287 GPa
Модул на смолкнување	132 GPa
Модул на збивливост	130 GPa
Поасонов сооднос	0,032
Мосова тврдост	5,5
Викерсова тврдост	1.670 MPa
Бринелова тврдост	590–1.320 MPa
CAS-број	7440-41-7
Историја
Откриен	Луј Никола Воклен (1797)
Првпат издвоен	Фридрих Велер и Антоан Биси (1828)
Најстабилни изотопи
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП 7Be расеан 53,12 д ε 0,862 7Li γ 0,477 – 9Be 100 % 9Be е стабилен со 5 неутрони 10Be траги 1,36×106 г β− 0,556 10B