Прометиум (Pm, лат. promethium) — лантаноид.[3][4] Името го добил според личноста од старогрчка митологија. Прометиум е застапен во Земјината кора само во траги при рудите на уран.

Прометиум  (61Pm)
Promethium spectrum visible.png
Спектрални линии на прометиумот
Општи својства
Име и симболпрометиум (Pm)
Изгледметален
Прометиумот во периодниот систем
Водород (двоатомски неметал)
Хелиум (благороден гас)
Литиум (алкален метал)
Берилиум (земноалкален метал)
Бор (металоид)
Јаглерод (повеќеатомски неметал)
Азот (двоатомски неметал)
Кислород (двоатомски неметал)
Флуор (двоатомски неметал)
Неон (благороден гас)
Натриум (алкален метал)
Магнезиум (земноалкален метал)
Алуминиум (слаб метал)
Силициум (металоид)
Фосфор (повеќеатомски неметал)
Сулфур (повеќеатомски неметал)
Хлор (двоатомски неметал)
Аргон (благороден гас)
Калиум (алкален метал)
Калциум (земноалкален метал)
Скандиум (преоден метал)
Титан (преоден метал)
Ванадиум (преоден метал)
Хром (преоден метал)
Манган (преоден метал)
Железо (преоден метал)
Кобалт (преоден метал)
Никел (преоден метал)
Бакар (преоден метал)
Цинк (преоден метал)
Галиум (слаб метал)
Германиум (металоид)
Арсен (металоид)
Селен (повеќеатомски неметал)
Бром (двоатомски неметал)
Криптон (благороден гас)
Рубидиум (алкален метал)
Стронциум (земноалкален метал)
Итриум (преоден метал)
Циркониум (преоден метал)
Ниобиум (преоден метал)
Молибден (преоден метал)
Технециум (преоден метал)
Рутениум (преоден метал)
Родиум (преоден метал)
Паладиум (преоден метал)
Сребро (преоден метал)
Кадмиум (преоден метал)
Индиум (слаб метал)
Калај (слаб метал)
Антимон (металоид)
Телур (металоид)
Јод (двоатомски неметал)
Ксенон (благороден гас)
Цезиум (алкален метал)
Бариум (земноалкален метал)
Лантан (лантаноид)
Цериум (лантаноид)
Празеодиум (лантаноид)
Неодиум (лантаноид)
Прометиум (лантаноид)
Самариум (лантаноид)
Европиум (лантаноид)
Гадолиниум (лантаноид)
Тербиум (лантаноид)
Диспрозиум (лантаноид)
Холмиум (лантаноид)
Ербиум (лантаноид)
Тулиум (лантаноид)
Итербиум (лантаноид)
Лутециум (лантаноид)
Хафниум (преоден метал)
Тантал (преоден метал)
Волфрам (преоден метал)
Рениум (преоден метал)
Осмиум (преоден метал)
Иридиум (преоден метал)
Платина (преоден метал)
Злато (преоден метал)
Жива (преоден метал)
Талиум (слаб метал)
Олово (слаб метал)
Бизмут (слаб метал)
Полониум (слаб метал)
Астат (металоид)
Радон (благороден гас)
Франциум (алкален метал)
Радиум (земноалкален метал)
Актиниум (актиноид)
Ториум (актиноид)
Протактиниум (актиноид)
Ураниум (актиноид)
Нептуниум (актиноид)
Плутониум (актиноид)
Америциум (актиноид)
Кириум (актиноид)
Берклиум (актиноид)
Калифорниум (актиноид)
Ајнштајниум (актиноид)
Фермиум (актиноид)
Менделевиум (актиноид)
Нобелиум (актиноид)
Лоренциум (актиноид)
Радерфордиум (преоден метал)
Дубниум (преоден метал)
Сиборгиум (преоден метал)
Бориум (преоден метал)
Хасиум (преоден метал)
Мајтнериум (непознати хемиски својства)
Дармштатиум (непознати хемиски својства)
Рендгениум (непознати хемиски својства)
Копернициум (преоден метал)
Нихониум (непознати хемиски својства)
Флеровиум (слаб метал)
Московиум (непознати хемиски својства)
Ливермориум (непознати хемиски својства)
Тенесин (непознати хемиски својства)
Оганесон (непознати хемиски својства)


Pm

Np
неодиумпрометиумсамариум
Атомски број61
Стандардна атомска тежина (Ar)[145]
Категорија  лантаноид
Група и блокгрупа б.б., f-блок
ПериодаVI периода
Електронска конфигурација[Xe] 4f5 6s2
по обвивка
2, 8, 18, 23, 8, 2
Физички својства
Фазацврста
Точка на топење1315 K ​(1042 °C)
Точка на вриење3273 K ​(3000 °C)
Густина близу с.т.7,26 г/см3
Топлина на топење7,13 kJ/mol
Топлина на испарување289 kJ/mol
Атомски својства
Оксидациони степени3, 2 ​(благо базен оксид)
ЕлектронегативностПолингова скала: 1,13 (?)
Енергии на јонизацијаI: 540 kJ/mol
II: 1050 kJ/mol
II: 2150 kJ/mol
Атомски полупречникемпириски: 183 пм
Ковалентен полупречник199 пм
Color lines in a spectral range
Спектрални линии на прометиум
Разни податоци
Кристална структурадвојно шестаголна збиена (дшаз)
Кристалната структура на прометиумот
Топлинско ширење9,0 µм/(m·K)[1] (при с.т.)
Топлинска спроводливост17,9 W/(m·K)
Електрична отпорностпроц. 0,75 µΩ·m (при с.т.)
Магнетно подредувањепарамагнетно[2]
Модул на растегливостα-облик: проц. 46 GPa
Модул на смолкнувањеα-облик: проц. 18 GPa
Модул на збивливостα-облик: проц. 33 GPa
Поасонов соодносα-облик: проц. 0.28
CAS-број7440-12-2
Историја
ОткриенВу Ѓенсјунг, Емилио Сегре, Ханс Бете (1942)
Првпат издвоенЧарлс Корјел, Џејкоб Марински, Лоренс Гленденин, Харолд Рихтер (1945)
Именуван одГрејс Мери Корјел (1945)
Најстабилни изотопи
Главна статија: Изотопи на прометиумот
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП
145Pm веш 17,7 г ε 0,163 145Nd
146Pm веш 5,53 г ε 1,472 146Nd
β 1,542 146Sm
147Pm трага 2,6234 г β 0,224 147Sm
| наводи | Википодатоци

Извори

уреди
  1. http://www.owlnet.rice.edu/~msci301/ThermalExpansion.pdf
  2. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
  3. Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.
  4. Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.