Полониум

Полониум (₈₄Po)
Општи својства
Име и симбол	полониум (Po)
Изглед	сребреникав
Алотропи	α, β
Полониумот во периодниот систем
	бизмут ← полониум → астат
Атомски број	84
Стандардна атомска тежина (Ar)	(209)
Категорија	слаб метал, но ова тврдење е оспорено
Група и блок	група 16 (халокгени), p-блок
Периода	VI периода
Електронска конфигурација	[Xe] 4f14 5d10 6s2 6p4
по обвивка	2, 8, 18, 32, 18, 6
Физички својства
Фаза	цврста
Точка на топење	527 K (254 °C)
Точка на вриење	1.235 K (962 °C)
Густина близу с.т.	алфа: 9,196 г/см3 ; бета: 9,398 г/см3
Топлина на топење	ca. 13 kJ/mol
Топлина на испарување	102,91 kJ/mol
Моларен топлински капацитет	26,4 J/(mol·K)
Атомски својства
Оксидациони степени	6, 5, 4, 2, Polonide (амфотерен оксид)
Електронегативност	Полингова скала: 2
Енергии на јонизација	I: 812,1 kJ/mol
Атомски полупречник	емпириски: 168 пм
Ковалентен полупречник	140±4 пм
Ван дер Валсов полупречник	197 пм
	Спектрални линии на полониум
Разни податоци
Кристална структура	коцкеста ; α-Po
Кристална структура	ромбоедрална ; β-Po
Топлинско ширење	23,5 µм/(m·K) (при 25 °C)
Топлинска спроводливост	20 W/(m·K) (?)
Електрична отпорност	α: 0,40 µΩ·m (при 0 °C)
Магнетно подредување	немагнетен
CAS-број	7440-08-6
Историја
Наречен по	Според латинското име на Полска. Татковината на Марија Кири
Откриен	Пјер Кири и Марија Кири (1898)
Првпат издвоен	Вили Марквалд (1902)
Најстабилни изотопи
	Главна статија: Изотопи на полониумот
	преглед; разговор; уреди; \| наводи \| Википодатоци

Полониум (Po, латински - polonium) — металоид од VIА група. Името го добил по латинскиот назив за Полска.^[3]

Историја

Полониумот е откриен од страна на Марија Кири (истовремено со родиум), која го изолирала од пехбленда (уранинит).

Застапеност

Полониум во Земјината кора се наоѓа само во траги и тоа само во рудите на уран. Не може во големи количини да се наоѓа во минералите поради краткото време на полураспаѓање. Рамнотежната количина е околу 0,004 mg на еден тон. Полониум има 33 изотопи чии атомски маси се наоѓаат измеѓу 194 и 218. Нема постојани изотопи. Најпостојан изотоп е изотопот 209 (со време на распаѓање од 105 години), но тој не се јавува во природата, туку е добие со вештачка синтеза на јадро на бизмут со бомбардирање на неутрони. Најпостојан изотоп кој се јавува во природата е изотопот 210, кој има време на полураспаѓање од 135 дена.

Добивање

Полониум во природата се јавува како оксид. Сепак неговата количина во рудите е доста мала така што во индустријата најисплатливо добивање е со бомбардирате на неутрони од бизмут. Неговата годишна проукција во светот изнесува сè на сè од 20 до 30 грама. Значаен извор на овој елемент е распаднат радон од болниците каде овој гас се употребува за лечење на рак.

Соединенија

Познати се неколку соединенија на полониум: хидрид PoH₂, оксиди: PoO, Po₂O₃, PoO₂ и PoO₃, сулфид (со што се разликува од селен и телур), хлориди: PoCl₂ и PoCl₄ и металооргански соединенија. Тие соединенија немаат практична употреба поради огромните трошкови при продукцијата на полониумот.^[4]

Својства

Чистиот полониум е радиоактивен, сребреносив метал. Неговите физички и хемиски својства се слични со оние на селен.

Извори

↑ Thayer, John S. (2010). „Relativistic Effects and the Chemistry of the Heavier Main Group Elements“: 78. doi:10.1007/978-1-4020-9975-5_2. Наводот journal бара |journal= (help)
↑ Boutin, Chad. „Polonium's Most Stable Isotope Gets Revised Half-Life Measurement“. nist.gov. NIST Tech Beat. Посетено на 9 September 2014.
↑ Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536
↑ Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.

Додатна литература

Паркс, Г.Д. и Фил, Д. 1973. Мелорова современа неорганска хемија. Научна књига. Београд.

[Thayer-1] Thayer, John S. (2010). „Relativistic Effects and the Chemistry of the Heavier Main Group Elements“: 78. doi:10.1007/978-1-4020-9975-5_2. Наводот journal бара |journal= (help)

[Po209-2] Boutin, Chad. „Polonium's Most Stable Isotope Gets Revised Half-Life Measurement“. nist.gov. NIST Tech Beat. Посетено на 9 September 2014.

[3] Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536

[4] Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.

[3]

[1]

[2]

[4]