Тантал (Ta, лат. tantalium) — преоден метал од VB група.[4][5] Името го добил според личноста од старогрчка митологија - Тантал.

Тантал  (73Ta)
Спектрални линии на танталот
Општи својства
Име и симболтантал (Ta)
Изгледсиво-сина
Танталот во периодниот систем
Водород (двоатомски неметал)
Хелиум (благороден гас)
Литиум (алкален метал)
Берилиум (земноалкален метал)
Бор (металоид)
Јаглерод (повеќеатомски неметал)
Азот (двоатомски неметал)
Кислород (двоатомски неметал)
Флуор (двоатомски неметал)
Неон (благороден гас)
Натриум (алкален метал)
Магнезиум (земноалкален метал)
Алуминиум (слаб метал)
Силициум (металоид)
Фосфор (повеќеатомски неметал)
Сулфур (повеќеатомски неметал)
Хлор (двоатомски неметал)
Аргон (благороден гас)
Калиум (алкален метал)
Калциум (земноалкален метал)
Скандиум (преоден метал)
Титан (преоден метал)
Ванадиум (преоден метал)
Хром (преоден метал)
Манган (преоден метал)
Железо (преоден метал)
Кобалт (преоден метал)
Никел (преоден метал)
Бакар (преоден метал)
Цинк (преоден метал)
Галиум (слаб метал)
Германиум (металоид)
Арсен (металоид)
Селен (повеќеатомски неметал)
Бром (двоатомски неметал)
Криптон (благороден гас)
Рубидиум (алкален метал)
Стронциум (земноалкален метал)
Итриум (преоден метал)
Циркониум (преоден метал)
Ниобиум (преоден метал)
Молибден (преоден метал)
Технециум (преоден метал)
Рутениум (преоден метал)
Родиум (преоден метал)
Паладиум (преоден метал)
Сребро (преоден метал)
Кадмиум (преоден метал)
Индиум (слаб метал)
Калај (слаб метал)
Антимон (металоид)
Телур (металоид)
Јод (двоатомски неметал)
Ксенон (благороден гас)
Цезиум (алкален метал)
Бариум (земноалкален метал)
Лантан (лантаноид)
Цериум (лантаноид)
Празеодиум (лантаноид)
Неодиум (лантаноид)
Прометиум (лантаноид)
Самариум (лантаноид)
Европиум (лантаноид)
Гадолиниум (лантаноид)
Тербиум (лантаноид)
Диспрозиум (лантаноид)
Холмиум (лантаноид)
Ербиум (лантаноид)
Тулиум (лантаноид)
Итербиум (лантаноид)
Лутециум (лантаноид)
Хафниум (преоден метал)
Тантал (преоден метал)
Волфрам (преоден метал)
Рениум (преоден метал)
Осмиум (преоден метал)
Иридиум (преоден метал)
Платина (преоден метал)
Злато (преоден метал)
Жива (преоден метал)
Талиум (слаб метал)
Олово (слаб метал)
Бизмут (слаб метал)
Полониум (слаб метал)
Астат (металоид)
Радон (благороден гас)
Франциум (алкален метал)
Радиум (земноалкален метал)
Актиниум (актиноид)
Ториум (актиноид)
Протактиниум (актиноид)
Ураниум (актиноид)
Нептуниум (актиноид)
Плутониум (актиноид)
Америциум (актиноид)
Кириум (актиноид)
Берклиум (актиноид)
Калифорниум (актиноид)
Ајнштајниум (актиноид)
Фермиум (актиноид)
Менделевиум (актиноид)
Нобелиум (актиноид)
Лоренциум (актиноид)
Радерфордиум (преоден метал)
Дубниум (преоден метал)
Сиборгиум (преоден метал)
Бориум (преоден метал)
Хасиум (преоден метал)
Мајтнериум (непознати хемиски својства)
Дармштатиум (непознати хемиски својства)
Рендгениум (непознати хемиски својства)
Копернициум (преоден метал)
Нихониум (непознати хемиски својства)
Флеровиум (слаб метал)
Московиум (непознати хемиски својства)
Ливермориум (непознати хемиски својства)
Тенесин (непознати хемиски својства)
Оганесон (непознати хемиски својства)
Nb

Ta

Db
хафниумтанталволфрам
Атомски број73
Стандардна атомска тежина (±) (Ar)180,94788(2)[1]
Категорија  преоден метал
Група и блокгрупа 5, d-блок
ПериодаVI периода
Електронска конфигурација[Xe] 4f14 5d3 6s2
по обвивка
2, 8, 18, 32, 11, 2
Физички својства
Фазацврста
Точка на топење3.290 K ​(3.017 °C)
Точка на вриење5.731 K ​(5.458 °C)
Густина близу с.т.16,69 г/см3
кога е течен, при т.т.15 г/см3
Топлина на топење36,57 kJ/mol
Топлина на испарување753 kJ/mol
Моларен топлински капацитет25,36 J/(mol·K)
парен притисок
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
при T (K) 3.297 3.597 3.957 4.395 4.939 5.634
Атомски својства
Оксидациони степени5, 4, 3, 2, 1, −1, −3 ​(благ киселински оксид)
ЕлектронегативностПолингова скала: 1,5
Енергии на јонизацијаI: 761 kJ/mol
II: 1.500 kJ/mol
Атомски полупречникемпириски: 146 пм
Ковалентен полупречник170±8 пм
Color lines in a spectral range
Спектрални линии на тантал
Разни податоци
Кристална структурателоцентрирана коцкеста (тцк)[2]
Кристалната структура на танталот

&алфа;-Ta
Кристална структурачетириаголна[2]
Кристалната структура на танталот

&бета;-Ta
Брзина на звукот тенка прачка3.400 м/с (при 20 °C)
Топлинско ширење6,3 µм/(m·K) (при 25 °C)
Топлинска спроводливост57,5 W/(m·K)
Електрична отпорност131 nΩ·m (при 20 °C)
Магнетно подредувањепарамагнетно[3]
Модул на растегливост186 GPa
Модул на смолкнување69 GPa
Модул на збивливост200 GPa
Поасонов сооднос0,34
Мосова тврдост6,5
Викерсова тврдост870–1.200 MPa
Бринелова тврдост440–3.430 MPa
CAS-број7440-25-7
Историја
ОткриенАндерс Густав Екберг (1802)
Препознаен како посебен елемент одХајнрих Розе (1844)
Најстабилни изотопи
Главна статија: Изотопи на танталот
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП
177Ta веш 56,56 ч ε 1,166 177Hf
178Ta веш 2,36 ч ε 1,910 178Hf
179Ta веш 1,82 г ε 0,110 179Hf
180Ta веш 8,125 ч ε 0,854 180Hf
β 0,708 180W
180mTa 0,012 % >2,0×1016 г (ε) 0,929 180Hf
) 0,783 180W
(m) 0,075 180Ta
(α) 2,103 176Lu
181Ta 99,988 % (α) 1,5259 177Lu
182Ta веш 114,43 д β 1,814 182W
183Ta веш 5,1 д β 1,070 183W
Режимите на распад во загради се предвидени, но сè уште не се забележани
| наводи | Википодатоци

Танталот е застапен во Земјината кора во количина од 2 ppm (анг. parts per million).

Најважен минерал на танаталот е танталит (Fe,Mn)Ta2O5.

Наводи уреди

  1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. 2,0 2,1 doi:10.1107/S0567740873004140
    Овој навод ќе се дополни автоматски во текот на следните неколку минути. Можете да го прескокнете редот или да го проширите рачно
  3. Lide, D. R., уред. (2005). „Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds“. CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th. изд.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
  4. Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.
  5. Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.