Тантал

Тантал (Ta, лат. tantalium) — преоден метал од VB група. Името го добил според личноста од старогрчка митологија - Тантал.

Тантал  (₇₃Ta)

Спектрални линии на танталот
Општи својства
Име и симбол	тантал (Ta)
Изглед	сиво-сина
Танталот во периодниот систем
Nb ↑ Ta ↓ Db хафниум ← тантал → волфрам
Атомски број	73
Стандардна атомска тежина (±) (Ar)	180,94788(2)
Категорија	преоден метал
Група и блок	група 5, d-блок
Периода	VI периода
Електронска конфигурација	[Xe] 4f14 5d3 6s2
по обвивка	2, 8, 18, 32, 11, 2
Физички својства
Фаза	цврста
Точка на топење	3.290 K ​(3.017 °C)
Точка на вриење	5.731 K ​(5.458 °C)
Густина близу с.т.	16,69 г/см3
кога е течен, при т.т.	15 г/см3
Топлина на топење	36,57 kJ/mol
Топлина на испарување	753 kJ/mol
Моларен топлински капацитет	25,36 J/(mol·K)
парен притисок P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k при T (K) 3.297 3.597 3.957 4.395 4.939 5.634
Атомски својства
Оксидациони степени	5, 4, 3, 2, 1, −1, −3 ​(благ киселински оксид)
Електронегативност	Полингова скала: 1,5
Енергии на јонизација	I: 761 kJ/mol II: 1.500 kJ/mol
Атомски полупречник	емпириски: 146 пм
Ковалентен полупречник	170±8 пм
Спектрални линии на тантал
Разни податоци
Кристална структура	​телоцентрирана коцкеста (тцк) &алфа;-Ta
Кристална структура	​четириаголна &бета;-Ta
Брзина на звукот тенка прачка	3.400 м/с (при 20 °C)
Топлинско ширење	6,3 µм/(m·K) (при 25 °C)
Топлинска спроводливост	57,5 W/(m·K)
Електрична отпорност	131 nΩ·m (при 20 °C)
Магнетно подредување	парамагнетно
Модул на растегливост	186 GPa
Модул на смолкнување	69 GPa
Модул на збивливост	200 GPa
Поасонов сооднос	0,34
Мосова тврдост	6,5
Викерсова тврдост	870–1.200 MPa
Бринелова тврдост	440–3.430 MPa
CAS-број	7440-25-7
Историја
Откриен	Андерс Густав Екберг (1802)
Препознаен како посебен елемент од	Хајнрих Розе (1844)
Најстабилни изотопи
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП 177Ta веш 56,56 ч ε 1,166 177Hf 178Ta веш 2,36 ч ε 1,910 178Hf 179Ta веш 1,82 г ε 0,110 179Hf 180Ta веш 8,125 ч ε 0,854 180Hf β− 0,708 180W 180mTa 0,012 % >2,0×1016 г (ε) 0,929 180Hf (β−) 0,783 180W (m) 0,075 180Ta (α) 2,103 176Lu 181Ta 99,988 % – (α) 1,5259 177Lu 182Ta веш 114,43 д β− 1,814 182W 183Ta веш 5,1 д β− 1,070 183W
Режимите на распад во загради се предвидени, но сè уште не се забележани

Танталот е застапен во Земјината кора во количина од 2 ppm (анг. parts per million).

Најважен минерал на танаталот е танталит (Fe,Mn)Ta₂O₅.