Дубниум

Хемиски елемнт со атомски број 105

Дубниум (Db, лат. dubnium), претходно неговото име било унилпентиум (Unp) и ханиум (Ha), е преоден метал.[8] Името го добил по рускиот град Дубна. Најверојатно поседува изотопи чии атомски маси се наоѓаат измеѓу 257 до 262.

Дубниум  (105Db)
Општи својства
Име и симболдубниум (Db)
Дубниумот во периодниот систем
Водород (двоатомски неметал)
Хелиум (благороден гас)
Литиум (алкален метал)
Берилиум (земноалкален метал)
Бор (металоид)
Јаглерод (повеќеатомски неметал)
Азот (двоатомски неметал)
Кислород (двоатомски неметал)
Флуор (двоатомски неметал)
Неон (благороден гас)
Натриум (алкален метал)
Магнезиум (земноалкален метал)
Алуминиум (слаб метал)
Силициум (металоид)
Фосфор (повеќеатомски неметал)
Сулфур (повеќеатомски неметал)
Хлор (двоатомски неметал)
Аргон (благороден гас)
Калиум (алкален метал)
Калциум (земноалкален метал)
Скандиум (преоден метал)
Титан (преоден метал)
Ванадиум (преоден метал)
Хром (преоден метал)
Манган (преоден метал)
Железо (преоден метал)
Кобалт (преоден метал)
Никел (преоден метал)
Бакар (преоден метал)
Цинк (преоден метал)
Галиум (слаб метал)
Германиум (металоид)
Арсен (металоид)
Селен (повеќеатомски неметал)
Бром (двоатомски неметал)
Криптон (благороден гас)
Рубидиум (алкален метал)
Стронциум (земноалкален метал)
Итриум (преоден метал)
Циркониум (преоден метал)
Ниобиум (преоден метал)
Молибден (преоден метал)
Технециум (преоден метал)
Рутениум (преоден метал)
Родиум (преоден метал)
Паладиум (преоден метал)
Сребро (преоден метал)
Кадмиум (преоден метал)
Индиум (слаб метал)
Калај (слаб метал)
Антимон (металоид)
Телур (металоид)
Јод (двоатомски неметал)
Ксенон (благороден гас)
Цезиум (алкален метал)
Бариум (земноалкален метал)
Лантан (лантаноид)
Цериум (лантаноид)
Празеодиум (лантаноид)
Неодиум (лантаноид)
Прометиум (лантаноид)
Самариум (лантаноид)
Европиум (лантаноид)
Гадолиниум (лантаноид)
Тербиум (лантаноид)
Диспрозиум (лантаноид)
Холмиум (лантаноид)
Ербиум (лантаноид)
Тулиум (лантаноид)
Итербиум (лантаноид)
Лутециум (лантаноид)
Хафниум (преоден метал)
Тантал (преоден метал)
Волфрам (преоден метал)
Рениум (преоден метал)
Осмиум (преоден метал)
Иридиум (преоден метал)
Платина (преоден метал)
Злато (преоден метал)
Жива (преоден метал)
Талиум (слаб метал)
Олово (слаб метал)
Бизмут (слаб метал)
Полониум (слаб метал)
Астат (металоид)
Радон (благороден гас)
Франциум (алкален метал)
Радиум (земноалкален метал)
Актиниум (актиноид)
Ториум (актиноид)
Протактиниум (актиноид)
Ураниум (актиноид)
Нептуниум (актиноид)
Плутониум (актиноид)
Америциум (актиноид)
Кириум (актиноид)
Берклиум (актиноид)
Калифорниум (актиноид)
Ајнштајниум (актиноид)
Фермиум (актиноид)
Менделевиум (актиноид)
Нобелиум (актиноид)
Лоренциум (актиноид)
Радерфордиум (преоден метал)
Дубниум (преоден метал)
Сиборгиум (преоден метал)
Бориум (преоден метал)
Хасиум (преоден метал)
Мајтнериум (непознати хемиски својства)
Дармштатиум (непознати хемиски својства)
Рендгениум (непознати хемиски својства)
Копернициум (преоден метал)
Нихониум (непознати хемиски својства)
Флеровиум (слаб метал)
Московиум (непознати хемиски својства)
Ливермориум (непознати хемиски својства)
Тенесин (непознати хемиски својства)
Оганесон (непознати хемиски својства)
Ta

Db

(Ups)
радерфордиумдубниумсиборгиум
Атомски број105
Стандардна атомска тежина (Ar)[268]
Категорија  преоден метал
Група и блокгрупа 5, d-блок
ПериодаVII периода
Електронска конфигурација[Rn] 5f14 6d3 7s2 (предвидена)[1]
по обвивка
2, 8, 18, 32, 32, 11, 2 (предвидени)
Физички својства
Фазацврста (предвидена)[2]
Густина близу с.т.29,3 г/см3 (предвидена)[1][3]
Атомски својства
Оксидациони степени5, (4), (3)[1][3] ​(предвидени)
Енергии на јонизацијаI: 664,8 kJ/mol
II: 1.546,7 kJ/mol
II: 2.378,4 kJ/mol
(повеќе) (претпоставки)[1]
Атомски полупречникемпириски: 139 пм (проценка)[1]
Ковалентен полупречник149 пм (проценка)[4]
Разни податоци
Кристална структурателоцентрирана коцкеста (тцк) (предвидена)[2]
Кристалната структура на дубниумот
CAS-број53850-35-4
Историја
Наречен поградот Дубна во Русија
ОткриенОбединет институт за јадрени истражувања (1968)
Најстабилни изотопи
Главна статија: Изотопи на дубниумот
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП
262Db веш 34 s[5][6] 67 % α 8,66,
8,45
258Lr
33 % СЦ
263Db веш 27 s[6] 56 % СЦ
41 % α 8,36 259Lr
3 % ε 263mRf
266Db веш 22 мин[6] СЦ
ε 266Rf
267Db веш 1,2 ч[6] СЦ
268Db веш 29 ч[6] СЦ
ε 268Rf
270Db веш 23,15 ч[7] СЦ
| наводи | Википодатоци

Изотопите 260 и 261 најверојатно се добиени во 1967 година од страна на Иван Курчатов во рускиот град Дубна со бомбардирање на изотопот 249 Cf од јардо на изтоп 15 азот. Со сличен експеримент кој е извршен од страна на Adrew Ghiorso во 1969 година на универзитетот во Берклиј во Калифорнија е добиен изотопот 262. Резултатите на Adrew Ghiorso се разликуваат од оние на Курчатов и затоа на русите им се оспорувало да бидат првите кои го добиле овој елемент. Русите најверојатно и не биле сигурни на својот успех затоа што не се обиделе да дадат име на овој елемент. Американците го користеле називот кој го предложил Алберт Гиорсо: ханиум (од презимето Ото Хана). Сепак името на елементот е сменето во дубниум затоа што е откриен во Дебн.

Овој елемент не се јавува во природата. До сега се добиени само неколку негови атоми. Се претпоставува дека дубниумот се наоѓа во сонцето и на уште некои ѕвезди со средна големина.

Неговите физички и хемиски својста не се познати, но се претпоставува дека тој е метал со слични својства како и ванадиум.[9]

Неговата електронска конфигурација исто така не е позната затоа што е добиен во облик на плазма. Според правилата конфигурацијата би требала да биде: радон + 5f146d37s2.

Наводи уреди

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Hoffman, Darleane C.; Lee, Diana M.; Pershina, Valeria (2006). „Transactinides and the future elements“. Во Morss; Edelstein, Norman M.; Fuger, Jean (уред.). The Chemistry of the Actinide and Transactinide Elements (3rd. изд.). Dordrecht, The Netherlands: Springer Science+Business Media. ISBN 1-4020-3555-1.
  2. 2,0 2,1 Östlin, A.; Vitos, L. (2011). „First-principles calculation of the structural stability of 6d transition metals“. Physical Review B. Bibcode:2011PhRvB..84k3104O. doi:10.1103/PhysRevB.84.113104. Отсутно или празно |url= (help)
  3. 3,0 3,1 Fricke, Burkhard (1975). „Superheavy elements: a prediction of their chemical and physical properties“. Recent Impact of Physics on Inorganic Chemistry. стр. 89–144. doi:10.1007/BFb0116498. Посетено на 4 October 2013.
  4. Chemical Data. Dubnium - Db, Royal Chemical Society
  5. Münzenberg, G.; Gupta, M. (2011). „Production and Identification of Transactinide Elements“. стр. 877. doi:10.1007/978-1-4419-0720-2_19. Отсутно или празно |url= (help)
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Six New Isotopes of the Superheavy Elements Discovered. Berkeley Lab. News center. October 26, 2010
  7. doi:10.1103/PhysRevLett.104.142502
    Овој навод ќе се дополни автоматски во текот на следните неколку минути. Можете да го прескокнете редот или да го проширите рачно
  8. Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.
  9. Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.