Гоце Ристовски (роден е на 8 април 1958 година во Осиче, Крива Паланка) — македонски прозаист, драмски автор, литературен и те­а­тар­ски кри­ти­чар, есе­ист, ко­лум­нист, ана­ли­ти­чар, ли­те­ра­ту­рен пре­ве­ду­вач, уни­вер­зи­тет­ски про­фе­сор.

Гоце Ристовски
Занимањепоет
Државјанствомакедонско

Биографија

уреди

Гоце Ристовски живее и работи во Скопје. Работел како новинар во Нова Македонија. Де­кан на Фа­кул­те­тот за те­а­тар­ски умет­нос­ти на Меѓународниот уни­вер­зи­те­т Еуропа прима[1]. Член е на Друштвото на писателите на Македонија, Со­ју­зот на ли­те­ра­тур­ни пре­ве­ду­ва­чи на Ма­ке­до­нија, на Бал­кан­ска­та мре­жа за кул­ту­ра и кул­ту­ро­лош­ки сту­дии, на Здру­же­ни­е­то на но­ви­на­ри­те на Ма­ке­до­нија, на Свет­ска­та асо­ци­ја­ци­ја на те­а­тар­ски кри­ти­чари.

Не­го­ви тек­стови, ли­те­ра­тур­ни и те­а­тар­ски при­ло­зи и кри­ти­ки и на­уч­ни сту­дии се об­ја­ву­ва­ни во „Сло­бод­на Дал­ма­ција”- Сп­лит, „Поља”- Заг­реб, „Спи­за­лит”, „Раз­гледи”, „Ма­га­зин 21”,„Млад Бо­рец” „Сцена”, „Те­а­тар­ски глас­ник” и на по­ве­ќе портa­ли во зем­ја­та и стран­ство, а не­го­ви кни­ги се про­да­ва­ат на зна­чај­ни ин­тер­нет про­дав­ни­ци и биб­ли­о­те­ки во САД и Ев­ро­па и се чу­ва­ат во еми­нет­ни свет­ски биб­ли­о­те­ки - Биб­ли­о­те­ка­та во Стејт Де­партмен­тот во САД, На­ци­о­нал­на­та биб­ли­о­те­ка на [[Франција, На­ци­о­нал­на­та биб­ли­о­те­ка на Пол­ска,, На­ци­о­нал­на­та биб­ли­о­те­ка на Австралија, биб­ли­о­те­ка­та на Уни­вер­зи­те­тот во Стен­форд и др. За не­го по­стојат број­ни ре­фе­ренци на Ин­тер­нет, а не­го­ви тек­сто­ви се пре­не­су­ва­ни на мно­гу пор­та­ли и веб стра­ници, пре­ве­ду­ва­ни и на ан­глиски. Бил ана­ли­ти­чар во рам­ки­те на про­ек­тот на УСА­ИД за за­јак­ну­и­ва­ње на ме­ди­у­ми­те во Ма­ке­до­нија, под­гот­ву­вај­ќи кри­тич­ки ана­ли­зи на дис­кур­сот.

Не­го­ва­та дра­ма „9” е пра­из­ве­де­на во 2016 г. на Го­ле­ма­та сце­на во Кул­тур­ни­от цен­тар во Но­ви Сад[2] а преведена е на е на јазици на поранешните југословенски републики, на бугарски и на руски јазик. Македонската премиера беше на крајот на 2021 година.

Дела

уреди

Ав­тор е на кни­гите:

„Око, рас­ка и ви­дело” (1993 г.) - дел од мул­ти­ме­ди­јал­ни­от про­ект “Траги” , прид­ру­же­на со до­ку­мен­та­рен филм во про­дук­ци­ја на МТВ и из­лож­ба на умет­нич­ка фо­тог­ра­фија;

„Шиш­ков” (1999 г.) – мо­ног­ра­фи­ја за еден од нај­зна­чај­ни­те сов­ре­ме­ни ма­ке­дон­ски ак­те­ри Рис­то Шиш­ков;

„Мо­јот ав­тор, мо­ја­та книга” (2000 г.) - збир­ка есеи и ли­те­ра­тур­ни кри­тики;

„Го­ла вода” (2007 г.) – сов­ре­ме­ни при­казни;

„Ве­тер и магла” (2010 г.) – сов­ре­ме­ни при­казни;

„Прег­лед на сов­ре­ме­на­та ма­ке­дон­ска драма” (2001) – ан­то­ло­гија;

„Мла­да­та ма­ке­дон­ска дра­ма­тур­ги­ја кон кра­јот на 20 век”, (ан­то­ло­ги­ја об­ја­ве­на на Бу­гар­ски ја­зик, во Со­фија, 2002);

„Се е го­ла вода, мој Ѓор­ѓија”- ро­ман (2010 г.);

„По­ет­ска­та прес­тол­ни­на на све­тот”- мо­ног­ра­фи­ја по по­вод 50 го­ди­ни на Струш­ки­те ве­че­ри на по­е­зи­ја (2011 г.);

„Вра­му­ва­ње во пус­те­лија” (2012) – ро­ман;

„Бал­ка­нот низ те­а­тар­ска игра” – мо­ног­ра­фи­ја за ме­ѓу­на­род­ни­от те­а­тар­ски фес­ти­вал „Све­ти Јо­а­ким Осо­гов­ски” (2014);

„9 “ – дра­ма (2014);

По­е­зи­ја­та од пост­ко­ло­ни­јал­ни­те зем­ји на СВП” на­уч­на сту­ди­ја (2014);

Прет­ста­ва – ро­ман (2016);

Охрид­ска ака­де­ми­ја на ху­ма­низ­мот – мо­ног­ра­фи­ја на ма­ке­дон­ски и ан­глис­ки ја­зик (2016 и 2018),

Бу­гар­ска­та дра­ма и те­а­тар во Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја – збор­ник (2017);

Гер­ман­ска­та дра­ма и те­а­тар во Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја – збор­ник (2017);

Срп­ска­та дра­ма и те­а­тар во Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја – збор­ник (2018);

Италијан­ска­та дра­ма и те­а­тар во Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја – збор­ник (2018);

Албан­ска­та дра­ма и те­а­тар во Ре­пуб­ли­ка Ма­ке­до­ни­ја – збор­ник (2019);

Дарежливоста на Божјата рака (2018)- есеи,

Сегде е Божева хубавина (2020)- есеи. 4 х 9 , драма на четири јазици и др.

Пeчатот на вистината – театролошки студии,

„Аспекти на камерниот театар” (коаавтор)  – театролошка студија (2023), [3]

9 Ilahi Tragedya (2023) - драма објавена во Истамбул на турски јазик и др.

Ав­тор е на сце­на­ри­ја­та за до­ку­мен­тар­ни­те фил­мови:

„Пет­ре М. Ан­дре­ев­ски”; „Изблик на на­деж”;

„Прос­та и стро­га ма­ке­дон­ска песна”; „Ми­сир­ков”;

„Ди­мит­ри­ја Чу­пов­ски”.

Ав­тор е на пре­водите:

„Пред соз­да­ва­њето”, ро­ман од Хрис­то Сла­вов (2007) од бу­гар­ски ја­зик.

„Ма­ке­дон­ско­то пра­ша­ње и бал­кан­ски­от со­јуз” од Алек­са­дар Цан­ков, (од ста­ро­бу­гар­ски) (2008 г.);

„Ви­ру­си за по­ма­те­ни мо­зоци”- есеи од Стефaн Вла­хов Ми­цов (2009 г.) од бу­гар­ски ја­зик;

„Ис­то­ри­ја на Ма­ке­до­ни­ја - апо­ло­ги­ја на ма­ке­дон­ството” од Гер­ги Ра­ду­лов- Ра­дуле, (2009) од бу­гар­ски ја­зик;

„Тес­ла пор­трет ме­ѓу маски”- ро­ман од Вла­ди­мир Пиш­тало, од срп­ски ја­зик (2011 г.), Исиот-по­е­зи­ја од Си­мон Гра­бо­вац, од срп­ски ја­зик (2017) и др.

Награди

уреди

Во 1999 го­дина ја до­бил Единстве­на­та држав­на наг­ра­да за но­ви­нар­ство и пуб­ли­цис­ти­ка што ја до­де­лу­ва Соб­ра­ни­е­то на Република Ма­ке­до­нија, за мо­ног­ра­фи­ја­та „Шиш­ков”, до­бит­ник е на вто­ра наг­ра­да на кон­кур­сот на „Сту­ден­тски збор” за кра­ток рас­каз, на наг­ра­да­та „Проз­ни мај­с­тори” за ро­ма­нот „Вра­му­ва­ње во пус­те­лија” на кни­го­из­да­тел­ство­то „Фе­никс”, на ме­ѓу­на­род­на­та наг­ра­да Ergo sum[4] за афир­ма­ци­ја и по­пу­ла­ри­за­ци­ја на те­а­тар­ска­та умет­ност, на наг­ра­да­та „Све­ти Јо­а­ким Осо­гов­ски” за осо­бен при­до­нес за ма­ке­дон­ска­та кул­ту­ра и те­а­тар, на наградата Скриптфест за филмско сценарио наградата „Клучевите на Преспа”, наградата  награда за најдобар драмски писател од Европа во 2022 и 2023 година на Здружението на драмски автори, режисери и продуценти ОЈЧЕД, Турција, награда за најдобар драмски текст на Меѓународниот театарски фестивал Актерот на Европа[5]

и дру­ги приз­на­нија.

Наводи

уреди
  1. https://www.europaprima.com/
  2. https://kanal5.com.mk/premiera-na-dramata-9-od-goce-ristovski-vo-novi-sad/a275335
  3. Ваљакова, Гордана Милошевска (2023-04-20). „„Аспекти на камерниот театар" од Тодор Кузманов и Гоце Ристовски | NetPress“. Посетено на 2024-07-17.
  4. „архивска копија“. Архивирано од изворникот на 2021-12-26. Посетено на 2021-12-26.
  5. Nena (2023-04-26). „Меѓународна награда за драмски автор за особен придонес во современиот театар во светот за Гоце Ристовски“. Република. Посетено на 2024-07-17.