Европско првенство во фудбал 2024


Европско првенство во фудбал 2024 (УЕФА Евро 2024) — 17-то Европско фудбалско првенство, меѓународно европско фудбалско натпреварување кое се одржува еднаш на секој четири години во организација на Унијата на европските фудбалски асоцијации (УЕФА).

Европско првенство во фудбал 2024
Европско првенство во фудбал 2024
Европско првенство во фудбал 2024
Општо за првенството
Домаќин(и)  Германија
      градови 10
      стадиони 10
Период на одржување 14 јуни14 јули 2024
Број на учесници 24
Распределба на медалите
Шампион  Шпанија
Второ место  Англија
Трето место  Франција
 Холандија
Статистички податоци за првенството
Посетеност 2.681.288  (52.574 по натпревар)
Одиграно натпревари 51
Дадено голови 117  (2.29 по натпревар)
Најдобар стрелец
  • Шест играчи
(3 гола)
Најдобар играч Шпанија Родри
Најдобар млад играч Шпанија Ламин Јамал
2020
2028

Домаќин на турнирот била Германија, а истиот се одржал од 14 јуни до 14 јули 2024 година. Ова било трет пат натпреварите на Европското првенство да се играат на германска територија и втор пат во повторно обединета Германија, бидејќи Западна Германија била домаќин на изданието на турнирот во 1988, а на мултинационалното првенство во 2020, четири од натпреварите биле одиграни во Минхен. Првенството било одиграно на 10 стадиони во 10 градови домаќини.

Првенството го освоила Шпанија, која во финалето ја победила Англија со 2-1, со што станале европски шампион по четврти пат.[1]

Изборот на домаќин

уреди

На 8 март 2017 година, УЕФА објавила дека две земји, Германија и Турција, ги објавиле своите намери да бидат домаќини на турнирот пред крајниот рок до 3 март 2017 година.[2][3]

Домаќинот бил избран од страна на Извршниот комитет на УЕФА на доверливо гласање,[4][5] каде потребно било само просто мнозинство гласови за да се победи. Доколку гласовите биле еднакви, конечната одлука ја имал претседателот на УЕФА Александер Чеферин.[6][7] Од 20-те членови на Извршниот комитет на УЕФА, Рајнхард Гриндел (Германија) и Сервет Јардимчи (Турција) не можеле да гласаат бидејќи не ги исполнувале условите. Ларс-Кристер Олсон (Шведска) исто така отсуствувал поради болест, така што вкупно можеле да гласаат 17 членови.[8][9]

Домаќинот бил избран на 27 септември 2018 година во Нион, Швајцарија.[8][10][11] Германија првично планирала целосно да биде домаќин на Евро 2020, иако никогаш не објавила цврст интерес до мај 2012 година.[12]

Резултати од гласањето
Држава Гласови
  Германија 12
  Турција 4
Воздржан 1
Вкупно 17

Стадиони

уреди

Германија имала широк избор на стадиони кои го задоволуваа условот на УЕФА од минимален капацитет од 30.000 седишта за натпреварите на Европското првенство.[13]

Од десетте места избрани за Евро 2024, девет биле претходно искористени за Светското првенство 2006: Берлин, Дортмунд, Минхен, Келн, Штутгарт, Хамбург, Лајпциг, Франкфурт и Гелзенкирхен.[14][15] Диселдорф, кој не бил користен во 2006 година, но претходно бил користен за Светското првенство 1974 и Европското првенство 1988, ќе служи како десетто место; обратно, Хановер, Нирнберг и Кајзерслаутерн, градови домаќини во 2006 година (покрај тоа и во 1974 и 1988 година во случајот на Хановер), нема да се користат за ова првенство. Минхен, исто така, бил град домаќин на мултинационалниот турнир Европското првенство 2020, каде бил домаќин на четири натпревари (три со учество на Германија) пред значително намален број гледачи поради ограничувањата заради КОВИД-19.[16]

Други стадиони, како оние во Бремен и Менхенгладбах, исто така не биле избрани.[17] Стадионите ги покриле сите главни региони на Германија, но областа со најголем број локации на Евро 2024 ќе биде метрополитанскиот регион Рајна-Рур во покраината Северна Рајна-Вестфалија, со четири од десетте градови домаќини (Дортмунд, Диселдорф, Гелзенкирхен и Келн).[18]

Берлин Минхен Дортмунд Штутгарт
Олимписки стадион Алијанц Арена Сигнал Идуна Парк МХП-Арена
Капацитет: 70,033 Капацитет: 66,026 Капацитет: 61,524 Капацитет: 50,998
 
 
   
Гелзенкирхен
Локација на градовите домаќини на Европското првенство 2024.
Франкфурт
Фелтинс Арена Валдштадион
Капацитет: 49,471 Капацитет: 48,057
 
 
Хамбург Диселдорф Келн Лајпциг
Фолкспаркштадион Диселдорф Арена Рајн Енерги Штадион Ред Бул Арена
Капацитет: 50,215 Капацитет: 46,264 Капацитет: 46,922 Капацитет: 46,635
       

Квалификувани репрезентации

уреди
Екипа Начин на квалификување Дата на квалификување Претходни првенства1 2
 
  Германија[б 1] Домаќин 27 септември 2018 13 (1972, 1976, 1980, 1984, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016, 2020)
  Белгија Победник на групата Ф 13 октомври 2023 6 (1972, 1980, 1984, 2000, 2016, 2020)
  Франција Победник на групата Б 13 октомври 2023 10 (1960, 1984, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016, 2020)
  Португалија Победник на групата Ј 13 октомври 2023 8 (1984, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016, 2020)
  Шкотска Второпласирани во групата А 15 октомври 2023 3 (1992, 1996, 2020)
  Шпанија Победник на групата А 15 октомври 2023 11 (1964, 1980, 1984, 1988, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016, 2020)
  Турција Победник на групата Д 15 октомври 2023 5 (1996, 2000, 2008, 2016, 2020)
  Австрија Второпласирани во групата А 16 октомври 2023 3 (2008, 2016, 2020)
  Англија Победник на групата Ц 17 октомври 2023 10 (1968, 1980, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2012, 2016, 2020)
  Унгарија Победник на групата групата Г 16 ноември 2023 4 (1964, 1972, 2016, 2020)
  Словачка[б 2] Второпласирани во групата Ј 16 ноември 2023 2 (2016, 2020)
  Албанија Победник на групата групата Е 17 ноември 2023 1 (2016)
  Данска Победник на групата групата Х 17 ноември 2023 9 (1964, 1984, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2012, 2020)
  Холандија Второпласирани во групата групата Б 18 ноември 2023 10 (1976, 1980, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2020)
  Романија Победник на групата групата И 18 ноември 2023 5 (1984, 1996, 2000, 2008, 2016)
  Швајцарија Второпласирани во групата групата И 18 ноември 2023 5 (1996, 2004, 2008, 2016, 2020)
  Србија[б 3] Второпласирани во групата групата Г 19 ноември 2023 0 (деби)
  Чешка[б 2] Второпласирани во групата групата Е 20 ноември 2023 7 (1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016, 2020)
  Италија Второпласирани во групата групата Ц 20 ноември 2023 10 (1968, 1980, 1988, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016, 2020)
  Словенија[б 4] Второпласирани во групата групата Х 20 ноември 2023 1 (2000)
  Хрватска[б 4] Второпласирани во групата групата Д 21 ноември 2023 6 (1996, 2004, 2008, 2012, 2016, 2020)
  Грузија[б 5] Победник во баражот (Пат Ц) 26 март 2024 0 (деби)
  Украина[б 5] Победник во баражот (Пат Б) 26 март 2024 3 (2012, 2016, 2020)
  Полска Победник во баражот (Пат А) 26 март 2024 4 (2008, 2012, 2016, 2020)

(Д) означува домаќин на првенството.
1 Задебелениот текст го означува шампионот на тоа првенство.
2 Закосениот текст го означува домаќинот на тоа првенство.

  1. Од 1972 до 1988, Германија се натпреварувала како Западна Германија.
  2. 2,0 2,1 Од 1960 до 1980, двете репрезентации на Словачка и Чешка се натпреварувале како Чехословачка.[19][20][21][22]
  3. Од 1960 до 1992, Србија се натпреварувала како Југославија, од 1992 до 2003 како СР Југославија, а од 2003 до 2006 како Србија и Црна Гора.
  4. 4,0 4,1 Од 1960 до 1992, Словенија и Хрватска се натпреварувале како Југославија.
  5. 5,0 5,1 Од 1960 до 1991, Грузија и Украина се натпреварувале како Советскиот Сојуз.


Ждрепка

уреди
 
Трофеј

Извлекувањето на ждрепката за завршниот турнир се одржала на 2 декември 2023 година, во Хамбург, со почеток во 18:00 часот ЦЕВ.[23] Репрезентациите биле распоредени во согласност со вкупниот пласман во квалификациите. Домаќинот на првенството Германија, автоматски бил поставен на позицијата А1. Трите победници во баражот не биле познати за време на извлекувањето, па поради тоа биле сместени во четвртиот шешир.[24][25][26]

Носители

уреди
Шешир 1
Тим Ранг
  Германија (домаќин) Н/П
  Португалија 1
  Франција 2
  Шпанија 3
  Белгија 4
  Англија 5
Шешир 2
Тим Ранг
  Унгарија 6
  Турција 7
  Романија 8
  Данска 9
  Албанија 10
  Австрија 11
Шешир 3
Тим Ранг
  Холандија 12
  Шкотска 13
  Хрватска 14
  Словенија 15
  Словачка 16
  Чешка 17
Шешир 4[б 1]
Тим Ранг
  Италија 18
  Србија 19
  Швајцарија 20
Победник во баражот Пат A Н/П
Победник во баражот Пат Б
Победник во баражот Пат Ц
  1. Имињата на трите репрезентации кои се квалификувале како победници во баражот не биле познати за време на извлекувањето на ждрепката.

Групна фаза

уреди
  Екипа која се квалификувала во осминафинале

Група A

уреди
Поз. Репрезентација Бод ОН П Н И ДГ ПГ ГР
1.   Германија 7 3 2 1 0 8 2 +6
2.   Швајцарија 5 3 1 2 0 5 3 +2
3.   Унгарија 3 3 1 0 2 2 5 -3
4.   Шкотска 1 3 0 1 2 2 7 -5






Група Б

уреди
Поз. Репрезентација Бод ОН П Н И ДГ ПГ ГР
1.   Шпанија 9 3 3 0 0 5 0 +5
2.   Италија 4 3 1 1 1 3 3 0
3.   Хрватска 2 3 0 2 1 3 6 -3
4.   Албанија 0 3 0 1 2 3 5 -2






Група Ц

уреди
Поз. Репрезентација Бод ОН П Н И ДГ ПГ ГР
1.   Англија 5 3 1 2 0 2 1 +1
2.   Данска 3 3 0 3 0 2 2 0
3.   Словенија 3 3 0 3 0 2 2 0
4.   Србија 2 3 0 2 1 1 2 -1






Група Д

уреди
Поз. Репрезентација Бод ОН П Н И ДГ ПГ ГР
1.   Австрија 6 3 2 0 1 6 4 +2
2.   Франција 5 3 1 2 0 2 1 +1
3.   Холандија 4 3 1 1 1 4 4 0
4.   Полска 1 3 0 1 2 3 6 -3






Група Е

уреди
Поз. Репрезентација Бод ОН П Н И ДГ ПГ ГР
1.   Романија 4 3 1 1 1 4 3 +1
2.   Белгија 4 3 1 1 1 2 1 +1
3.   Словачка 4 3 1 1 1 3 3 0
4.   Украина 4 3 1 1 1 2 4 -2






Група Ф

уреди
Поз. Репрезентација Бод ОН П Н И ДГ ПГ ГР
1.   Португалија 6 3 2 0 1 5 3 +2
2.   Турција 6 3 2 0 1 5 5 0
3.   Грузија 4 3 1 1 1 4 4 0
4.   Чешка 1 3 0 1 2 3 5 -2






Поредок на третопласираните екипи во групите

уреди
Поз. Група Репрезентација Бод ОН П Н И ДГ ПГ ГР
1. Д   Холандија 4 3 1 1 1 4 4 0
2. Ф   Грузија 4 3 1 1 1 4 4 0
3. Е   Словачка 4 3 1 1 1 3 3 0
4. Ц   Словенија 3 3 0 3 0 2 2 0
5. А   Унгарија 3 3 1 0 2 2 5 -3
6. Б   Хрватска 2 3 0 2 1 3 6 -3

Нокаут фаза

уреди

Во нокаут фазата, ако натпреварот заврши нерешено по регуларните 90 минути игра, ќе се играат продолженија (двапати по 15 минути), каде што секоја екипа има право да направи шеста замена. Ако резултатот остане изедначен и по продолженијата, натпреварот ќе биде решен по изведување пенали.

Како и на секој претходен турнир почнувајќи од Европското првенство 1984, и на ово првенство нема да се игра натпревар за трето место.

Резултати

уреди
 
ОсминафиналеЧетвртфиналеПолуфиналеФинале
 
              
 
30 јуни – Келн
 
 
  Шпанија4
 
5 јули – Штутугарт
 
  Грузија1
 
  Шпанија (прод.)2
 
29 јуни – Дортмунд
 
  Германија1
 
  Германија2
 
9 јули – Минхен
 
  Данска0
 
  Шпанија2
 
1 јули – Франкфурт
 
  Франција1
 
  Португалија0 (3)
 
5 јули – Хамбург
 
  Словенија0 (0)
 
  Португалија0 (3)
 
1 јули – Диселдорф
 
  Франција (п)0 (5)
 
  Франција1
 
14 јули – Берлин
 
  Белгија0
 
  Шпанија2
 
2 јули – Минхен
 
  Англија1
 
  Романија0
 
6 јули – Берлин
 
  Холандија3
 
  Холандија2
 
2 јули – Лајпциг
 
  Турција1
 
  Австрија1
 
10 јули – Дортмунд
 
  Турција2
 
  Холандија1
 
30 јуни – Гелзенкирхен
 
  Англија2
 
  Англија (прод.)2
 
6 јули – Диселдорф
 
  Словачка1
 
  Англија (п)1 (5)
 
29 јуни – Берлин
 
  Швајцарија1 (3)
 
  Швајцарија2
 
 
  Италија0
 

Осминафинале

уреди



30 јуни 2024 Шпанија   4–1   Грузија Келн
21:00
Извештај Стадион: Рајн Енерги Штадион
Гледачи: 42,233[66]
Судија:   Франсоа Летексје



2 јули 2024 Романија   0–3   Холандија Минхен
18:00
Извештај
Стадион: Алијанц Арена
Гледачи: 65,012[69]
Судија:   Феликс Цвајер

2 јули 2024 Австрија   1–2   Турција Лајпциг
21:00
Извештај
Стадион: Ред Бул Арена
Гледачи: 38,305[70]
Судија:   Артур Соареш Дијаш

Четвртфинале

уреди
5 јули 2024 Шпанија   2–1 (прод.)   Германија Штутгарт
18:00
Извештај
Стадион: МХП-Арена
Гледачи: 54,000[71]
Судија:   Антони Тејлор




Полуфинале

уреди
9 јули 2024 Шпанија   2–1   Франција Минхен
21:00
Извештај Стадион: Алијанц Арена
Гледачи: 62,042[75]
Судија:   Славко Винчиќ

Финале

уреди

Статистика, награди и рекорди

уреди

Листа на стрелци

уреди

На првенството беа постигнати 117 голови на 51 натпревари, просечно 2.29 голови по натпревар.

Source: UEFA[78]

3 гола

2 гола

1 гол

автоголови