Список на планини во Македонија
Македонија е главно планинска земја, со просечна надморска височина од 832 метри.[1] Планините на територијата на државата може да се поделат во две групи: шарски планински венец (динарски венец) и осоговско-беласички планински венец (родопски венец). Планините во шарскиот планински венец се одликуваат по тоа што се млади, верижни, со остри врвови, а планините во осоговско-беласичкиот венец се стари, грамадни, со заоблени врвови.
- Шарскиот планински венец започнува во крајниот северозападен дел на Македонија, продолжува долж западниот дел на земјата и потоа преку западно-вардарската и пелагониската група на планини завршува во југозападниот и јужниот дел на земјата. Во овој планински венец се истакнуваат масивите на Шара, Кораб, Бистра, Стогово, Сува Гора, Мокра, Галичица, Јабланица, Баба, Ниџе и Кожуф. Највисока точка во овој планински венец и воопшто во Македонија е врвот Голем Кораб (2.764 м) на Корапскиот Масив.
- Осоговско-беласичкиот планински венец започнува во североисточниот дел на земјата и се протега долж источниот дел на земјата, вклучувајќи ги и планините во источно-вардарската група. Меѓу позчајаните масиви во овој венец се издвојуваат Осогово, Плачковица, Малешевско-влаинскиот Масив, Огражден и Беласица. Највисока точка во овој планински венец е врвот Руен (2.252 м) на Осоговскиот Масив.
Терминологија
уредиВо литературата често постои поистоветување на поимите „планина“, „планински масив“, „планински венец“ и „планински систем“, иако тие имаат различно значење.
- Планина. Во врска со поимот „планина“ не постои општоприфатена дефиниција, па како критериуми за опис обично се земаат надморската височина, обемот, релјефот, наклонот, одвоеноста и непрекинатоста. Во Оксфордскиот речник на англискиот јазик, поимот „планина“ се дефинира како „природно возвишение на Земјината површина кое стрмно се издига над околниот простор и достигнува надморска височина која е впечатлива во однос на околната“.[2]
- Планински масив. Под поимот „планински масив“ се подразбира место на Земјината кора со истакнати раседи или набори. Притоа, со поместувањето на Земјината кора, масивот ја задржува внатрешната структура и се поместува во целина. Поимот се однесува и на група планини составени со ваква образба. Освен тоа, поимот често се дефинира и како главна маса на некоја поединечна планина. Притоа, масивот е помала составна единица на кората од тектонската плоча и во геоморфологијата се смета за четврта движечка сила по големина.[3]
- Планински венец. Со поимот „планински венец“ се означува географско подрачје што се состои од геолошки поврзани планини.
- Планински систем. Поимот „планински систем“ се дефинира како склоп од планински венци што припаѓаат на извесно подрачје.
Според горенаведените дефиниции, за планини во Македонија може да се сметаат Китка, Дешат и Баба Сач, за планински масиви Мокра, Осогово и Шар Планина, за планински венец Шара-Кораб-Дешат-Крчин-Стогово-Караорман и за планински систем Шарско-пиндскиот систем на планини.
Список на планини во Македонија
уредиВо табелата во продолжение е направен преглед на планините во Македонија според нивната највисока точка на територијата на земјата. Во случај планината да е дел од поголем планински масив, истото е забележано во соодветниот столб.
Планина | Највисока точка | Надморска височина | Планински масив | Слика | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Кораб | Голем Кораб | 2.753 м | Корапски Масив | |
2 | Шар Планина | Титов Врв | 2.747 м | ||
3 | Баба | Пелистер | 2.601 м | ||
4 | Јакупица | Солунска Глава | 2.540 м | Мокра | |
5 | Ниџе | Кајмакчалан | 2.521 м | Ниџев Масив | |
6 | Караџица | Караџица | 2.472 м | Мокра | |
7 | Перчулица | Перчулица | 2.423 м | Мокра | |
8 | Дешат | Веливар | 2.373 м | Корапски Масив | |
9 | Крчин | Голем Крчин | 2.343 м | Корапски Масив | |
10 | Стогово | Голем Рид | 2.273 м | Стоговски Масив | |
11 | Галичица | Кота[а] | 2.265 м | ||
12 | Јабланица | Црн Камен | 2.258 м | ||
13 | Осогово | Руен | 2.252 м | Осоговски Масив | |
14 | Сува Планина | Мирска Вода | 2.179 м | Мокра | |
15 | Даутица | Даутица | 2.178 м | Мокра | |
16 | Кожуф | Зелен Брег | 2.166 м[б] | ||
17 | Бистра | Меденица | 2.163 м | Бистрин Масив | |
18 | Челоица | Добра Вода | 2.062 м | Добра Вода | |
19 | Плакенска Планина | Сталев Камен | 1.998 м | Бигла | |
20 | Голешница | Лисец | 1.935 м | Мокра | |
21 | Влаина | Кадиица | 1.932 м | Малешевско-влаински Масив | |
22 | Песјак | Јошков Камен | 1.917 м | Добра Вода | |
23 | Илинска Планина | Лиска | 1.908 м | Бигла | |
24 | Беласица | Тумба[в] | 1.881 м | Беласички Масив | |
25 | Сува Гора | Дупен Камен | 1.857 м | Сува Гора | |
26 | Козјак | Балтова Чука | 1.823 м | Ниџев Масив | |
27 | Малешевски Планини | Џами Тепе | 1.801 м | Малешевско-влаински Масив | |
28 | Караорман | Орли Врв | 1.794 м | Стоговски Масив | |
29 | Бушева Планина | Мусица | 1.788 м | Бушевски Масив | |
30 | Дукат | Аниште[г] | 1.786 м | ||
31 | Лубен | Кафчал | 1.762 м | Бушевски Масив | |
32 | Лопушник | Стог | 1.754 м | Бистрин Масив | |
33 | Плачковица | Лисец | 1.754 м | ||
34 | Бабуна | Козјак | 1.746 м | Бабуна | |
35 | Огражден | Огражденец | 1.744 м | ||
36 | Славеј | Славеј | 1.714 м | Стоговски Масив | |
37 | Билино | Чупино Брдо | 1.703 м | Билино | |
38 | Баба Сач | Голем Сач | 1.698 м | Бушевски Масив | |
39 | Дрен | Ливада | 1.663 м | Дрен | |
40 | Бигла | Голем Камен | 1.656 м | Бигла | |
41 | Скопска Црна Гора | Рамно | 1.651 м | ||
42 | Китка | Китка | 1.588 м | Мокра | |
43 | Вишешница | Чаве | 1.557 м | Дрен | |
44 | Синковица | Пасаџиковска Чука | 1.544 м | Осоговски Масив | |
45 | Голак | Чавка | 1.538 м | Голак | |
46 | Голјак | Вели Врв | 1.535 м | Бигла | |
47 | Буковиќ | Тепе | 1.528 м | ||
48 | Древеник | Кале | 1.494 м | ||
49 | Селечка Планина | Висока | 1.471 м | ||
50 | Облаковска Планина | Бел Камен | 1.430 м | ||
51 | Злато | Златоврв | 1.422 м | Бабуна | |
52 | Готен | Грамадник | 1.420 м | ||
53 | Осој | Крстец Тепе | 1.401 м | Сува Гора | |
54 | Герман | Модра Глава | 1.390 м | Билино | |
55 | Средна | Бејаз Тепе | 1.348 м | ||
56 | Козјак | Перен | 1.326 м | Билино | |
57 | Плавица | Плавица | 1.297 м | Осоговски Масив | |
58 | Пречна Планина | Високи Врв | 1.293 м | ||
59 | Обозна | Јастреб | 1.273 м | Голак | |
60 | Жеден | Водени Камен | 1.264 м | ||
61 | Серта | Волчјак | 1.159 м | Серта | |
62 | Клепа | Клепа | 1.150 м | ||
63 | Водно | Крстовар | 1.066 м | ||
64 | Градешка Планина | Вршник | 1.031 м | Серта | |
65 | Плавуш | Кара Тепе | 997 м | Серта | |
66 | Смрдеш | Елешница | 971 м | ||
67 | Манговица | Асаница | 874 м | ||
68 | Руен | Ланиште | 865 м | ||
69 | Градиштанска Планина | Градиште | 861 м | ||
70 | Богословец | Свети Јовански Рид | 755 м | ||
71 | Боска | Боска | 720 м | Беласички Масив | |
72 | Кара Балија | Дуб | 697 м |
Белешки
уреди- а Кота (2.265 м) е највисок врв на територијата на Македонија, додека највисок врв на планината Галичица е Вир (2.288 м) во Албанија.
- б Зелен Брег се состои од две коти: првата е висока 2.166 м и се наоѓа на граничната линија меѓу Македонија и Грција, а втората е висока 2.171 м и се наоѓа на територијата на Грција.
- в Тумба (1.881 м) е највисок врв на територијата на Македонија, додека највисок врв на планината Беласица е Радомир (2.029 м) на граничната линија меѓу Бугарија и Грција.
- г Аниште (1.786 м) е највисок врв на територијата на Македонија, додека највисок врв на планината Дукат е Црноок (1.881 м) во Србија.
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ Милевски, И.. „Уште нешто интересно за географијата на Македонија“. Игеографија. 11 март 2012.
- ↑ Gerrard, A.J. (1990). Mountain Environments: An Examination of the Physical Geography of Mountains. Cambridge, Mass: MIT Press. ISBN 978-0262071284.
- ↑ Allen, 2008, Time scales of tectonic landscapes and their sediment routing systems, Geol. Soc. Lon. Sp. Pub., v. 296, стр. 7–28.
Надворешни врски
уреди- Колку планини има во Република Македонија? на Игеографија