Википедија:Викиекспедиции 2024

ВикиПроект
„Викиекспедиции“

Кратенки: ВП:ЕКСПЕДИЦИИ

Во текот на 2024 година биле планирани четири викиекспедиции, со кои би биле опфатени следните области:

Штипско (Општина Штип) — дводневна експедиција (26-28 април);
Општина Чашка — дводневна експедиција (датумот ќе се одреди);
Општина Прилеп — дводневна експедиција (датумот ќе се одреди); и
Козјачија (Општина Старо Нагоричане, Кратово и Ранковце) — (датумот ќе се одреди).

Прва експедиција

Штипско

Обновената карта на посетени села во Македонија по посетата на Општина Штип

Пролетта оваа година дојде многу порано, но затоа подоцна дојдоа и пролетните врнежи, но некако се погодија работите и последниот викенд од април се договоривме да ги почнеме експедициите оваа година, што некако интересно се погоди со истиот период минатата година.

Иако Штип е еден од поголемите градови во кои сме барале сместувања, сепак се покажа како доста скромен во понудата за сместувања и буквално не можевме да спиеме во Штип, туку нашето сместување беше во гратчето Свети Николе, во обновениот хотел „Овче Поле“, покрај денешниот автопат Скопје-Штип, а кој денес работи под името „Мејбери Хајвеј“ (Mayberry Highway).

Во поплавневните часови на 26 април 2024 година (петок), вообичаените членови Ehrlich91, Kiril Simeonovski, Полупрофесионален Шофер и Деан Лазаревски, како и новиот член во екипата на експедициите Корисник:MacedonianMaps се упатиле кон нашето сместување во Свети Николе.

Прв ден

Првиот ден учесниците на експедицијата најпрвин од своето сместување се упатиле кон градот Штип за појадок, а подоцна се упатиле кон најоддалеченото село од општината, а тоа било Брест, кое се наоѓа во непосредна близина на вулканската наобразба Пилав Тепе. Доаѓајќи до Брест, најпрвин застанавме да го фотографираме неговиот манастир, кој е доста интересен со сите негови знаци за однесување на посетителите, а подоцна го посетивме и самото село, од каде се гледа новоотворениот рудник „Боров Дол“. На половина пат за назад, го употребивме нашиот дрон за да го фотографираме раселеното Ново Село, кое малкумина знаат и дека воопшто постои, бидејќи во истата општина постои истоимено село, кое низ времето станало штипска населба.

Откако се вративме на регионалниот пат се обидовме да скршнеме кон селото Шопур, во чиј атар се наоѓа Пилав Тепе, но некако не ни поаѓаше од рака и бидејќи веќе стигнавме до свртувањето за селото Горачино, рековме дека ќе продолжиме кон него. Во селото, неочекувано, пронајдовме црква посветена на „Св. Архангел Михаил“, која веќе беше целосно при крај. Од местото каде беше црквата, го пуштивме нашиот дрон за да го фотографираме малото село Танатарци.

Откако пак се вративме на регионалниот пат, овојпат со совет од мештаните во Горачино, го најдовме вртењето за Шопур, каде буквално отворавме врата, бидејќи некој го има заградено патот. На половина пат до Шопур го пуштивме дронот за да го фотографираме селото, бидејќи во истото немавме забележано некој објект за фотографирање.

По овие села, решивме дека е време да се префрлиме на селата на планината Серта, па така најпрвин отидовме до најоддалеченото село Патрик, кое всушност е историско село и од кое како единствен остаток е обновената црква „Св. Илија“. До селото се стигнува кога на самиот превој помеѓу Штип и Неготино, ќе се скршне десно, каде ќе ве пречека знак „Лакавица“. Набрзо, сфативме дека знакот всушност претставува име на ловиште, бидејќи не дочека затворена порта. Сепак, зад нас, се појави друго возило, од каде излезе возачот и ни објасни дека тоа е ловиште, но дека ќе не однесе до црквата откако дозна за која намена сакаме да ја најдеме.

Од таму се спуштивме во селото Пиперово, кое го имаме посетено уште во 2016 година, но отидовме повторно, бидејќи најдовме дека во него постои нова црква посветена на „Св. Илија“. Додека бевме направивме нова воздушна фотографија, како и повеќе фотографии од црквата „Св. Богородица“ на влезот во селото.

Од Пиперово се упативме кон Лесковица, од кое имавме само панорамска фотографија. Во селото ги фотографиравме селската црква и кога сакавме да се упативме кон Суво Грло по земјен пат, сфативме дека во селото има уште една црква, за која немаше никакви податоци дека постои. Сепак до селото Суво Грло на крајот отидовме откако се вративме на регионалниот пат, бидејќи земјениот пат од Лесковица беше целосно обраснат од вегетација и скоро непрооден. Кога дојдовме во Суво Грло го пуштивме нашиот дрон за да го опфатиме и селото Степанци.

Оттаму продолживме кон селото Балталија, а подоцна се симнавме во селото Лакавица, кое е сместена на некогашниот регионален пат Штип-Радовиш. Таму во тек е изградба на црква посветена на „Св. Петар и Павле“. Од Лакавица се упативме кон селото Пухче, за кое имавме податоци дека има две цркви, но за кои немавме податоци за нивните имиња. Од Лакавица најпрвин започна земјен пат, но откако ја преминавме истоимената река, се појави асфалтен пат, како многу пати претходно во Македонија. Во селото брзо ја најдовме едната црква посветена на „Св. Ѓорѓи“, а подоцна тројца од членовите се упатиле кон манастирот „Св. Илија“, кој е целосно напуштен и кој ние го најдовме обраснат, иако покрај црквата постои и некогашен конак, како и параклис пред самиот манастир.

Од Пухче, се вративме на регионалниот пат и отидовме кон селото Селце, кое поседува и црква и џамија, кои се наоѓаат непосредна една до друга. Од Селце се спуштивме во селото Драгоево, кое се забележува дека во минатото било доста големо, бидејќи во него има доста стари напуштени општествени установи. Од него се упативме кон манастирот „Вознесение Христово“, сместен над селото. Подоцна, сакавме да продолжиме да ги фотографираме напуштените турски села. По пат за нив стигнавме до селото Пенуш, како и армиското стрелиште. Следејќи го убавиот макадамски пат, сепак, стигнавме само до новопоставена заштитна ограда, табла за забранет пристап и бодликава жица, спречувајќи ги нѐ да продолжиме понатаму. Подоцна, дознавме дека армискиот полигон бил проширен и во Штипско, иако за тоа нема никаква ознака кога ќе дојдете таму, а не е обележано ниту на картите.

На враќање, се решивме да го посетиме уште селото Софилари, во кое исто така е започната изградба на нова црква. Ова село беше последно од низата села за овој ден.

Втор ден

Вториот ден, иако се обидовме да најдеме отворена пекарница во Свети Николе, ја немавме таа среќа, па така повторно се упативме во Штип. Ова сакавме да го направиме, за да можеме да ги посетуваме селата веднаш, наместо да возиме определен период. На крајот, тргнавме обратно, и се упативме кон најоддалечените штипски села на планината Плачковица.

Прво село низ кое поминавме и застанавме беше Шашаварлија, во кој има манастирска црква и џамија, како и основно училиште. По кратката пауза во селото, продолживме кон селото Никоман, за кое потрошивме многу време да ја најдеме неговата селска црква, за која може да се каже дека ја најдовме, или поточно најдовме објект кој личи на црква и внатре во него има икони. За името не добивме податок. По Никоман, асфалтниот пат заврши и започна земјен пат. Негде понатаму, застанавме на најблиската точка за да го фотографираме со нашиот дрон селото Калапетровци. Кога наближувавме до селото Кошево, наеднаш асфалтниот пат повторно се појави. Селото Кошево е интересно, бидејќи за него чувме првпат кога го посетивме кањонот Камник, но од страната на селото Радање. Од Кошево продолживме до селото Почивало, од каде се гледаа повеќе јуручки села, дел од Општина Радовиш, кои веќе ги имавме посетено во рамки на претходните експедиции. Од Почивало направивме воздушна фотографија на Тополничко Езеро, кое е всушност јаловиште на рудникот „Бучим“.

По совет на мештаните од Кошево, на враќање наместо низ градот, се упативме по земјен пат до селото Стар Караорман, каде ја фотографиравме новоизградената црква и основното училиште. Подоцна, продолживме кон селото Чардаклија, каде исто така по земјен пат ја најдовме црквата, за која имавме само местоположба, но немаме податок за нејзиното име.

Оттаму, продолживме кон селото Судик, а по пат застанавме во селото Врсаково и Сарчиево. Додека во овие две села, беше прилично едноставно, црквите беа веднаш видливи и брзо ги наоѓавме, во селото Судик имавме авантура да ги пронајдеме сите верски храмови. На крајот со помош на мештаните и со помош на нашиот дрон успеавме да фотографираме седум храмови. Не ја исклучуваме можноста да имаме пропуштено некој храм, иако дадовме сѐ од себе да ги пронајдеме сите. Со дронот го фотографиравме и историското село Крњевци.

Откако завршивме со овие села се упативме кон селото Долани, кое има две цркви, но кои беа доста полесни за наоѓање. На самото вртење за селото Долани се наоѓа стар споменик посветен за загинати мештани од селото од страна на бугарскиот фашистички окупатор во текот на Втората светска војна.

Од таму продолживме кон селото Љуботен, каде ја најдовме една од поубавите нови цркви во Македонија веднаш на самото сретсело. Селото поседува уште една црква. Од Љуботен по макадамски пат продолживме нагоре и влеговме во убави житни полиња. Возејќи низ нив сфативме дека патот кој го даваат картите за до селото Чифлик, повеќе не постои и отидовме по заобиколен пат. Иако, мештаните во селото Љуботен кажаа дека во селото Чифлик имало црква, ние во запуштеното село и целосно преземено од вегетацијата не најдовме ништо. Од Чифлик се упативме кон Штип по земјен пат, а по пат само застанавме да го фотографираме селото Липов Дол со нашиот дрон.

Исход

Со фотографирани 30 нови села, 1 повторно посетени, 2 историски села и поминати над 600 километри, можеме да кажеме дека имавме уште една успешна експедиција.