Википедија

Гајре

село во Општина Тетово

Гајре — село во Општина Тетово, во околината на градот Тетово.

Гајре
Гајре во рамките на Македонија
Гајре
Местоположба на Гајре во Македонија
Гајре на карта

Карта

Координати 42°0′44″N 20°56′39″E / 42.01222° СГШ; 20.94417° ИГД / 42.01222; 20.94417
Општина Тетово
Население 633 жит.
(поп. 2021)[1]

Шифра на КО 28013
Надм. вис. 700 м
Гајре на општинската карта

Атарот на Гајре во рамките на општината
Гајре на Ризницата

Географија и местоположба

уреди

Селото се наоѓа 3 километри северозападно од градот Тетово. Куќите се издигаат на надморска височина од 700 метри, па и повисоко. Атарот зафаќа простор од 7,3 км2.[2]

Историја

уреди

На 5 јуни 2001 во близина на Гајре, на патот Тетово-Попова Шапка, албанските терористи од заседа убиле петмина припадници на Армијата на Република Македонија. При престрелката биле повредени и шестмина припадници на безбедносните сили.

Стопанство

уреди

Население

уреди
Население во минатото
ГодинаНас.±%
1948732—    
1953766+4.6%
1961774+1.0%
1971804+3.9%
1981729−9.3%
ГодинаНас.±%
19913−99.6%
1994802+26633.3%
20021.020+27.2%
2021633−37.9%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Гајре живееле 85 жители, сите Албанци.[3]

Според Афанасиј Селишчев, во 1929 година Гајре — село во Селечка општина со центар во Шипковица и има 110 куќи со 548 жители, сите Албанци.[4]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 550 Албанци.[5]

На пописот од 2002 година, селото имало 1.020 жители, од кои 1.009 Албанци, 6 Македонци, 1 Србин и 4 останати.[6]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 633 жители, од кои 607 Албанци, 1 останат и 25 лица без податоци.[7]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година 1900 1905 1948 1953 1961 1971 1981 1991 1994 2002 2021
Население 85 — 732 766 774 804 729 3 802 1.020 633
Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[8]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[9]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[10]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[11]

Родови:

уреди

Најстарите албански родови во селото се Данчове (16 куќи) и Кутине (11 куќи). Потекнуваат од племето Красниќ, во северна Албанија, а се доселиле кон крајот на XVIII век.[12]

Според истражувањата од 1947 година, родови во селото се:

  • Доселеници: Кутице (11 к.), Ѓермазе (11 к.) и Шике (14 к.) доселени се во различен период од северна Албанија, не знаат точно од кое место. Во последниот род се знае следното родословие: Ресим (жив на 40 г. во 1947 година) Џемаил-Сејди-Саид-Беадин-Алим-Беџед, кој се доселил. Од последниот род има иселеници во Тетово (едно семејство); Данчове (16 к.) потекнуваат од фисот Красниќи, доселени се од северна Албанија. Се доселиле пред повеќе од 200 години. Имаат иселеници во Тетово и Голема Речица; Аљијалар и Веље (44 к.) доселени се од селото Топојани во Љума, северна Албанија. Доселени се во исто време кога и претходниот род. Имаат иселеници во Тетово (десет семејства) и во Голема Речица; Касе (17 к.) доселени се од околината на Пешкокеја од областа Долен Дебар, северна Албанија. Овде се доселени кон крајот на XVIII век. Имаат иселеници во Романија (две семејства) и во Тетово (едно семејство).[13]

Општествени установи

уреди

Самоуправа и политика

уреди

Избирачко место

уреди

Во селото постои избирачкото место бр. 2084 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.[14]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 743 гласачи.[15]

Културни и природни знаменитости

уреди

Редовни настани

уреди

Личности

уреди
Родени
Починати

Култура и спорт

уреди

Иселеништво

уреди

Наводи

уреди
  1. ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
  2. ↑ Енциклопедија на селата во Република Македонија, Митко Панов, стр. 65
  3. ↑ Кѫнчовъ, Василъ. Македония. Етнография и статистика. София, Българското книжовно дружество, 1900. ISBN 954430424X. с. 213.
  4. ↑ Селищев, Афанасий. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929, стр. 24.
  5. ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
  6. ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
  7. ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
  8. ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
  9. ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
  10. ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
  11. ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
  12. ↑ Албанците во Македонија само од 1780 година, д-р Ристо Ивановски, Битола, 2014 г., 9 стр.
  13. ↑ Трифуноски, Јован (1976). Полог. Белград: САНУ.
  14. ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
  15. ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 8 години од загинувањето на бранителите кај Гајре, Телма ТВ

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Гајре&oldid=5162772“