Пилав Тепе
Пилав Тепе — вулканска купа во клисурата на Маденска Река, десна притока на Крива Лакавица, на околу 12 км западно од Радовиш. Купите се во склоп на Дамјанско-бучимската палеовулканска област, која зафаќа површина од 26 км2. Пилав Тепе е од десната страна на Маденска Река и има типичен конусест изглед, со истакнатост од околу 100-120 м и надморска височина од 566 м[1]. Составена е од мошне цврсти, компактни андезити, што укажува на експлозивен вулканизам, кој е одреден како миоценски.
Пилав Тепе | |
---|---|
Поглед на Пилав Тепе | |
Највисока точка | |
Надм. вис. | 566 м [1] |
Истакнатост | 100-200 м |
Координати | 41°37′37″N 22°18′37″E / 41.62694° СГШ; 22.31028° ИГД |
Географија | |
На падините на овој вулкански рид е сместено истоименото археолошко наоѓалиште, каде е откриена неолитска населба, како и градиште од римско време.
Плоча
уредиНа 1 км јужно од Пилав Тепе (41°37′4″N 22°18′39″E / 41.61778° СГШ; 22.31083° ИГД) се наоѓа втората карактеристична вулканска купа во форма на нек, позната како Плоча. Истакнатоста ѝ е околу 150-200 м, а надморската височина изнесува 658 м[1]. По состав е иста како Пилав Тепе, односно од компактни андезитски лави. Речиси од сите страни околу Плоча се наоѓаат напласти од пирокластичен материјал во облик на бречи и туфови, посебно на југоисточната страна кон с. Дамјан. Двете купи се пресечени со долината — клисурата на Маденска Река, поради што нивната истакнатост и релативна височина во квартерниот период е зголемена. Поради селективната ерозија, на Плоча има речиси вертикални карпести отсеци, кои во поново време се користат за алпинизам. Врвот на Плоча е мошне зарамнет, поради што го добила името.[1]
Освен наведените, на 1 км источно од Пилав Тепе има уште едно конусно возвишение, кое најверојатно е паразитска купа на главниот вулкански центар.
Поврзано
уреди- Пилав Тепе — археолошкото наоѓалиште во месноста
- Лакавичка Котлина
- Вулканизам во Македонија
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Група автори (2016). „Вулкански купи Пилав Тепе и Плоча кај Шопур“. Студија за геодиверзитетот и геонаследството на Република Македонија и другите компоненти на природата (PDF). Скопје: Министерство за животна средина и просторно планирање. стр. 143-144. ISBN 978-9989-110-90-0.