ФК Париз Сен Жермен

француски фудбалски клуб

ФК Париз Сен-Жермен, (на француски Le Paris Saint-Germain, се чита: Ле Пари Сен Жермен) е француски фудбалски клуб од Париз, кој моментално се натпреварува во првата Лига 1, првото ниво на францускиот фудбал. Својте домашни натпревари, клубот ги игра на стадионот Паркот на принцовите, кој е со капацитет од 48.713 места[1] и е дом на Париз Сен Жермен од 1974 година.[2]

Париз Сен Жермен
Целосно имеПариз Сен Жермен Фудбал Клуб
ДржаваФранција Франција
ПрекарLes Parisiens (Парижани)
Les Rouge et Bleu (Црвено - сини)
Основан12 август 1970; пред 54 години (1970-08-12)
СтадионПаркот на принцовите
Капацитет47,929
СопственикКатар Спортс Инвестментс
ПретседателКатар Насер Ал-Хелаифи
МенаџерФранција Кристоф Галтије
ЛигаЛига 1 Лига 1
2021-2022Лига 1, 1-ви (шампиони)
Мреж. местоОфицијално мрежно место
Титули
Домашни бои
Гостински бои
Тековна сезона

Клубот е основан во 1970 година.[3] До денес ПСЖ е најуспешниот француски клуб во фудбалската историјата со 43 освоени трофеи. На домашната сцена, Парижаните освоиле девет титули од Лига 1, рекордни единаесет Купови на Франција, рекордни седум Лига купови на земјата, рекордни седум трофеи во Суперкупот на Франција и една титула во Лига 2. Во меѓународниот клупски фудбал, тие имаат освоено еден Куп на победниците на куповите и еден Интертото куп, а биле и финалисти во Лигата на шампионите и Суперкупот на Европа.[4].Основан во 1970 година, клубот е најзначаен за својот професионален тим за фудбал, кој игра на највисоко ниво во француското фудбалско првенство во, Лига 1. ПСЖ е исто така единствениот клуб што никогаш не испаднал од Лига 1, и е еден од само двата француски клуба кои освоиле голема европска титула,[5] а исто така претставува најпопуларен француски клуб.[6]

Боите на домашниот дрес на ПСЖ се црвена, сина и бела, а амблемот на клубот е составен од истите овие бои со Ајфеловата кула во средина. Париз Сен Жермен има долгогодишно соперништво со екипата на Олимпик Марсеј, со која играат дерби во францускиот фудбал, познато како Ле Класик.[7]

Во 2011 година, катарскиот емир Тамим бин Хамад Ал Тани, станал сопственик на клубот преку државната акционерска организација Катар Спортс Инвестментс (QSi).[8] Преземањето го направило ПСЖ најбогатиот клуб во Франција и еден од најбогатите во светот.[9]

Историја

уреди

Париз Сен-Жермен бил основан на 12 август 1970 година по спојувањето на ФК Париз - кој бил основан една година порано за да ја пополни празнината за немање топ-клуб во главниот град - и Стад Сен Жермен, основан во 1904 година во Сен Жермен-ен-Леј, роден град на Луј XIV.[3] Клубот направил моментален напредок, изборувајќи промоција во Лига 1, освојувајќи ја титулата во Лига 2 во нивната прва сезона.[2][10] Нивниот моментум сепак бил прекинат, кога клубот се разделил во 1972 година.[2] Така, ФК Париз останал во Лига 1, додека ПСЖ бил административно исфрлен во Дивизија 3.[11][12] Сепак одмаздата на ПСЖ дошла во 1974 година, кога тие се вратиле во Лига 1, а истата сезона ФК Париз испаднал една лига подолу.[13] Истата година клубот се преселил на Паркот на принцовите.[2][3]

Клупските витрини за трофеи ги поздравиле првите одличја кога бил освоен Купот на Франција во 1982 и 1983 година, во текот на една деценија обележана од играчи како Сафет Сушиќ, Луис Фернандес и Доминик Рошто.[2][3] ПСЖ ја освоил и првата првенствена титула во 1986 година, само за да доживе тежок пад во следните сезони.[5][14] Но, преземањето од страна на телевизискиот гигант Канал + го ревитализирала клубот и ПСЖ влегол во нивната златна ера.[5][15] Предводени од Давид Жинола, Жорж Веа и Раи, клубот освоил 9 трофеи во текот на 1990-тите.[3][14] Најзначајно, сепак било тоа што Парижаните ја освоиле својата втора првенствена титула во 1994 година, а потоа и првиот европски трофеј со освојувањето на Купот на победниците на куповите во 1996 година.[2][14]

На почетокот на 21 век, во клубот играле нови ѕвезди. Но, и покрај магијата на Роналдињо и головите на Паулета, ПСЖ се борел да ги премести височините.[3] Уште пет нови трофеи пристигнале во витрините на клубот во овој период: три во Купот на Франција, еден во Лига купот на Франција и еден во Интертото купот, но клубот станал попознат по тоа што паѓал од една во друга криза.[14][16] Поради тоа, Париз Сен Жермен поминал две сезони борејќи се за опстанок, во кои испаѓањето било многу тесно избегнато.[15]

Сето тоа се променило во 2011 година со доаѓањето на новите сопственици, Катар Спортс Инвестментс (QSi) и претседателот Насер Ал-Хелаифи.[3] Тие воспоставиле исклучително амбициозен проект со цел да го направат ПСЖ клуб од самиот врв на европскиот фудбал.[3] Веднаш по доаѓањето на новите катарски сопственици, како на трака во клубот започнале да "слетуваат" големи имиња како Златан Ибрахимовиќ, Тијаго Силва, Единсон Кавани, Нејмар[17] и Килијан Мбапе со што клубот станал доминантен во францускиот фудбал, освојувајќи седум од последните осум титули во Лига 1.[16][18][19] Клубот исто така, станал редовен учесник во Лигата на шампионите, каде најголемиот успех го оствариле во сезоната 2019-2020 кога стигнале до финалето во кое загубиле од Бајерн Минхен со 0-1.[20]

Хронологија

уреди
Хронологија на ФК Париз Сен Жермен

  Победник на Купот на Франција (1. титула).
Четвртфинале во Купот на победниците на куповите.
  Победник на Купот на Франција (2. титула).
Второ коло во Купот на победниците на куповите.
Второ коло во Куп на УЕФА.
Прво коло во Куп на шампиони.
Второ коло во Куп на УЕФА.

Полуфинале во Куп на УЕФА.
  Победник на Купот на Франција (3. титула).
Полуфинале во Купот на победниците на куповите.
Полуфинале во Лигата на шампионите.
  Победник на Лига купот на Франција (1. титула).
  Победник на Купот на Франција (4. титула).
  Победник на Суперкупот на Франција (1. титула).
  Победник на Купот на победниците на куповите (1. титула).
Финалист во Суперкупот на УЕФА.
Финалист во Купот на победниците на куповите.
Групна фаза во Лигата на шампионите.
  Победник на Лига купот на Франција (2. титула).
  Победник на Купот на Франција (5. титула).
Прво коло во Купот на победниците на куповите.
  Победник на Суперкупот на Франција (2. титула).

Втора групна фаза во Лигата на шампионите.
  Победник на Интертото купот (1. титула).
Трето коло во Куп на УЕФА.
Трето коло во Куп на УЕФА.
  Победник на Купот на Франција (6. титула).
Групна фаза во Лигата на шампионите.
  Победник на Купот на Франција (7. титула).
Осминафинале во Куп на УЕФА.
  Победник на Лига купот на Франција (3. титула).
Четвртфинале во Куп на УЕФА.
  Победник на Купот на Франција (8. титула).

Осминафинале во Лига Европа.
Групна фаза во Лига Европа.
Четвртфинале во Лигата на шампионите.
Четвртфинале во Лигата на шампионите.
  Победник на Суперкупот на Франција (3. титула).
  Победник на Лига купот на Франција (4. титула).
Четвртфинале во Лигата на шампионите.
  Победник на Суперкупот на Франција (4. титула).
  Победник на Лига купот на Франција (5. титула).
  Победник на Купот на Франција (9. титула).
Четвртфинале во Лигата на шампионите.
  Победник на Суперкупот на Франција (5. титула).
  Победник на Лига купот на Франција (6. титула).
  Победник на Купот на Франција (10. титула).
Осминафинале во Лигата на шампионите.
  Победник на Суперкупот на Франција (6. титула).
  Победник на Лига купот на Франција (7. титула).
  Победник на Купот на Франција (11. титула).
Осминафинале во Лигата на шампионите.
  Победник на Суперкупот на Франција (7. титула).
  Победник на Лига купот на Франција (8. титула).
  Победник на Купот на Франција (12. титула).
Осминафинале во Лигата на шампионите.
  Победник на Суперкупот на Франција (8. титула).
Финалист во Лигата на шампионите.
  Победник на Суперкупот на Франција (9. титула).
  Победник на Лига купот на Франција (9. титула).
  Победник на Купот на Франција (13. титула).

Бои, дресови и амблеми

уреди

Боите на Париз Сен Жермен се сина, црвена и бела.

Дресови

уреди
 
Трите најиконски дресови во историјата на ПСЖ.
 
Различни дресови низ историјата на ПСЖ.

Од почетокот до спојувањето со ФК Париз, Стад Сен Жермен носеле целосно бели дресови.[21] Во 1970 година, новооснованиот Париз Сен Жермен избрал да ги надополни вообичаените бели шорцеви со црвени дресови и сини чорапи, што се боите на Париз.[22] Три години подоцна, дизајнерот Даниел Ештер, новиот сопственик на клубот, создал нов домашен дрес предодреден да стане иконски: тој бил со сина боја со црвена вертикална лента во средината врамена со две бели линии од страните.[23][24] Овој дизајн бил инспириран од една страна од дресот на Ајакс (Ештер всушност бил обожавател на Јохан Кројф), од друга страна на типичниот лајфстајл на Форд мустанг, кој се одликувал со присуство на контрастна надолжна лента на хаубата на моторот.[25]

Во осумдесеттите години, наследникот Френсис Борели дополнително го изменил дресот, која стана бела со црвена и сина линија лево. По продажбата на пакетот акции на групата Канал +, шемата дизајнирана од Ештер била обновена, која потоа претрпела неколку измени: во 2000-2001 година била отстранета белата рамка, додека од следната година се префрлиле на сè повеќе темносина, како и понекогаш на децентрализирана примена на црвената лента.[26] Од 2009 година па наваму, имало различни експерименти, кои иако скоро никогаш не ја промашиле шемата „сино со црвена лента“ (синиот дрес со црвени „риги“ од сезоната 2009-2010 и црвената дрес од сезоната 2010-2011), тие одбиле креативни и сложени решенија.

На 21 ноември 2015, во спомен на жртвите на терористичките напади во Париз, на дресот што го носеле играчите на ПСЖ на првенствениот натпревар во Лорјан и на двата последователни натпревари, од кои едниот во Лигата на шампионите пишувало JE SUIS PARIS; по трите натпревари дресовите биле продадени, а приходите донирани во добротворни организации.[27]

 
 
 
 
 
 
1970-1973
 
 
 
 
 
 
1971-1973
 
 
 
 
 
 
 
1973-1974
 
 
 
 
 
 
 
1974-1975
 
 
 
 
 
 
 
1975-1977
 
 
 
 
 
 
 
1977-1978
 
 
 
 
 
 
 
 
1978-1981
 
 
 
 
 
1981-1990
 
 
 
 
 
 
 
1987
 
 
 
 
 
 
 
1992-1993
 
 
 
 
 
1993-1994
 
 
 
 
 
1994-1996
 
 
 
 
 
 
 
1996-1997
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1997-1998
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1998-2000
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2000-2001
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2001-2002
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2002-2003
 
 
 
 
 
 
 
 
2003-2004
 
 
 
 
 
 
 
 
2004-2005
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2005-2006
 
 
 
 
 
 
 
 
2006-2007
 
 
 
 
 
 
 
2007-2008
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2008-2009
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2009-2010
 
 
 
 
 
 
 
 
2010-2011
 
 
 
 
 
 
2011-2012
 
 
 
 
 
2012-2013
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2013-2014
 
 
 
 
 
 
 
2014-2015
 
 
 
 
 
2015-2016
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2016-2017
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2017-2018
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2018-2019
 
 
 
 
 
 
2019-2020

Амблеми

уреди

Низ историјата Париз Сен Жермен имал неколку амблеми. На оригиналниот амблем на се наоѓала сина фудбалска топка со структура на шестаголник, со бела „лепенка“ во која имало црвен брод (позајмен од граѓанскиот амблем во Париз), сето тоа се наоѓало над името на клубот кое било испишано со црвени букви. Во 1972 година се појавило ново лого, во центарот на кое претставена со црвена боја се појавува Ајфеловата кула, нацртано со бели линии, додека под неа се наоѓала кралската лулка на Сен Жермен ан Ле (алегорија за раѓањето на францускиот крал Луј XIV). Автор на овој идентитет бил дизајнерот-покровител Даниел Ештер. Во периодите 1982-1986 и 1987-1990, дизајнот на Паркот на принципови бил додаден во долниот дел од логото.

Во сезоната 1986-1987 накратко бил користен поедноставен симбол: бел круг со два црвени и сини елементи што ги имплицираат на Ајфеловата кула и сликата на нозете на фудбалерот; следувала реставрацијата на логото на Ештер. Откако групата Канал + ја преземала сопственоста, во деведесеттите години, бил воведен нов амблем дизајниран од уметничкиот директор Етјен Робиал; Ајфеловата кула и кралската лулка исчезнуваат, заменети се со едноставни букви со името на клубот испишани со црвени и сини правоаголници.

Меѓутоа, веќе на крајот на дваесеттиот век, менаџерите одлучиле да ги повторат своите чекори, иако со некои измени: на рабовите на амблемот дизајниран од Ештер бил додаден бел круг со транскрипција на името на клубот и годината на основањето. Во 2013 година, новите сопственици од Катар Спорт Инвестментс дополнително го модифицирале логото на клубот, давајќи му посветла сина нијанса, истакнувајќи го зборот Париз и преместувајќи го името Сен Жермен на местото на годината на основање. Во центарот останува стилизираната Ајфелова кула, под која се наоѓа цвет на крин, симбол на градот Сен Жермен и на француската монархија, обоен во златна боја; од друга страна, лулката на Луј XIV исчезнува од амблемот.

Стадион

уреди
 
Паркот на принцовите во 2017.

Својте домашни натпревари Париз Сен Жермен ги игра на стадионот Паркот на принцовите, кој има капацитет од 47,929 седечки места. Својот прв натпревар на овој стадион клубот го одиграл на 10 ноември 1973 година, против Ред Стар во Лига 2. Првиот натпревар во Лига 1 на овој стадион бил одигран помеѓу ФК Париз и Сошо. ПСЖ се преселил на овој терен по враќањето во Лига 1 во 1974 година, иронично истата година кога ФК Париз испаднал. До тој момент, тој бил дом на ФК Париз.[11][28]

За време на нивните рани години, ПСЖ играл на неколку различни терени, вклучително и на главниот стадион во спортскиот комплекс Стад Мунисипал Жорж Лефер, потоа Стад Жан-Бун, Стад де Париз, па дури и на Паркот на принцовите неколкупати и покрај тоа што на него играл ФК Париз.[29][30]

Играчи

уреди

Моментален состав

уреди
Бр. Позиција Играч
1   ГМ Кејлор Навас
2   ОД Ашраф Хакими
3   ОД Преснел Кимпембе
4   ОД Серхио Рамос
5   ОД Маркињос  
6   СР Марко Верати
7   НП Килијан Мбапе
8   СР Леандро Паредес
9   НП Мауро Икарди
10   НП Нејмар
11   СР Анхел Ди Марија
14   ОД Хуан Бернат
15   СР Данило Переира
17   ОД Колин Дагба
Бр. Позиција Играч
18   СР Џорџино Вајналдум
20   ОД Лејвин Курзава
21   СР Андер Ерера
22   ОД Абду Диало
23   СР Јулијан Дракслер
24   ОД Тило Кехер
25   ОД Нуно Мендез
27   СР Идриса Геј
29   НП Хесе
30   НП Лионел Меси
31   ОД Ел Шадаи Битшиабу
50   ГМ Џанлујџи Донарума

Капитени, рекордери и познати играчи

уреди
 
Џорџ Веа, добитник на Златната топка 1995.

Капитенот на француската фудбалска репрезентација, Жан Џоркаеф му се придружил на Париз Сен Жермен во 1970-тата година и така станал првиот професионален играч и прв капитен на клубот. Моментален капитен на клубот е бразилецот Маркињос кој го заменил сонародникот Тијаго Силва. Официјалната интернет страница на клубот PSG.fr го избрала португалецот Паулета за најдобар играч во клупската историја.[31] Тој воедно бил и најдобриот стрелец на клубот со 109 постигнати погодоци, сè додека неговиот рекорд не бил соборен од Златан Ибрахимовиќ во 2015 година. Паулета за пет години постигнал 109 погодоци во 211 натпревар, додека на швеѓанецот му биле потребни 137 натпревари да го собори рекордот и застанал на 156 гола.[32] Подоцна двајцата биле престигнати од уругваецот Единсон Кавани, кој денес е најдобар стрелец во историјата на клубот со точни 200 голови во дресот на ПСЖ.

Париз Сен Жермен му должи за својте успеси и на Сафет Сушиќ. Југословенскиот репрезентативец постигнал 85 гола и остварил рекордна 61 асистенција. Францускиот магазин France Football го избрал токму Сушиќ за најдобар играч во клупската историја.[33] Жан-Марк Пилорже е играч со бнајмногу настапи за клубот (435). Џорџ Веа пак е најдобар стрелец на клубот во историјата кога се во прашање европските натпреварувања (16 голови). Тој исто така е првиот (и досега единствениот) играч на ПСЖ кој ја освоил Златната топка и бил прогласен за најдобар играч од страна на ФИФА. Нејмар и Килијан Мбапе се најскапите трансакции во историјата на клубот. Нејмар бил платен 222 милиона евра што не е само рекорд на ПСЖ, туку и најскап трансфер во историјата на фудбалот.[34] Роналдињо долго бил најдобро продаден играч, кога преминал од ПСЖ во Барселона за 32 милиона евра.[35] Тој бил престигнат од сонародникот Давид Луис, кој за 38,5 милиони евра бил продаден на Челси.

Капитени

уреди

Подолу е даден хронолошкиот список на капитените на ПСЖ.[36]

Рекордери

уреди

Најмногу настапи
уреди

[37]

Мес. Играч Настапи Период
1   Жан-Марк Пилорже 435 1975 - 1987
1988 - 1989
2   Силван Арман 380 2004 - 2013
3   Сафет Сушиќ 344 1982 - 1991
-   Пол Ле Гвен 344 1991 - 1998
5   Бернар Лама 318 1992 - 1997
1998 - 2000
6   Тијаго Силва 315 2012 - 2020
-   Марко Верати 315 2012 - денес
8   Мустафа Дахлеб 310 1974 - 1984
9   Единсон Кавани 301 2013 - 2020
10   Блез Матуиди 295 2011 - 2017

Најдобри стрелци
уреди

[38]

Мес. Играч Голови Период
1   Единсон Кавани 200 2013 - 2020
2   Златан Ибрахимовиќ 156 2012 - 2016
3   Паулета 109 2003 - 2008
4   Доминик Рошто 100 1980 - 1987
5   Мустафа Дахлеб 98 1974 - 1984
6   Франсоа М'Пеле 95 1973 - 1979
7   Килијан Мбапе 90 2017 - денес
8   Сафет Сушиќ 85 1982 - 1991
9   Анхел Ди Марија 82 2015 - денес
10   Раи 72 1993 - 1998

 
Единсон Кавани, најдобриот стрелец во историјата на ПСЖ.

Список на познати играчи

уреди
АВСТРИЈА
АЛБАНИЈА
АЛЖИР
АНГЛИЈА
АРГЕНТИНА
БОСНА И ХЕРЦЕГОВИНА
БРАЗИЛ
ГВИНЕЈА
ГЕРМАНИЈА
ИТАЛИЈА
ЈУГОСЛАВИЈА
КАМЕРУН
КОНГО
КОЛУМБИЈА
ЛИБЕРИЈА
МАРОКО
НИГЕРИЈА
ПАНАМА
ПОРТУГАЛИЈА
РУСИЈА
СЕНЕГАЛ
СРБИЈА
ТУНИС
УРУГВАЈ
ФРАНЦИЈА
ХРВАТСКА
ЦРНА ГОРА
ЧАД
ЧЕШКА
ШВЕДСКА
ШПАНИЈА

Управа и стручни кадри

уреди
 
Насер Ал-Хелаифи

Управен одбор

уреди
Позиција Име
Сопственик   Тамим бин Хамад Ал Тани
Мнозински акционер   Катар Спортс Инвестментс
Претседател   Насер Ал-Хелаифи
Заменик Генерален директор   Жан-Клод Блан
Генерален секретар   Викторијано Мелеро
Спортски директор   Леонардо
Асистент спортски директор   Анџело Кастелаци
 
Томас Тухел

Тренерски штаб

уреди
Позиција Име
Тренер   Томас Тухел
Помошник тренер   Арно Михелс
  Зумана Камара
  Жолт Лев
Тренер на голманите   Џанлука Спинели
Тренер за физичка подготовка   Рајнер Шреј
Фитнес тренер   Никола Мајер
Видео анализатор   Бењамин Вебер

Тренери

уреди

Титули

уреди

Домашни

уреди
  •   Лига 1
    • Шампион (9) : 1985-1986, 1993-1994, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016, 2017–2018, 2018–2019, 2019–2020
    • Вицешампион (8) : 1988-1989, 1992-1993 [39], 1995-1996, 1996-1997, 1999-2000, 2003-2004, 2011-2012, 2016-2017.
  • Лига 2
    • Шампион (1) : 1970-1971.
    • Вицешампион (1) : 1973-1974.
  •   Куп на Франција
    • Победник (13) рекорд : 1981-1982, 1982-1983, 1992-1993, 1994-1995, 1997-1998, 2003-2004, 2005-2006, 2009-2010, 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017–2018, 2019–2020.
    • Финалист (5) : 1984-1985, 2002-2003, 2007-2008, 2010-2011, 2018–2019.
  •   Лига куп на Франција
    • Победник (9) рекорд : 1994-1995, 1997-1998, 2007-2008, 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017–2018, 2019–2020
    • Финалист (1) : 1999-2000.
  •   Суперкуп на Франција
    • Победник (9) : 1995, 1998, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019.
    • Финалист (4) : 1986, 2004, 2006, 2010.

Меѓународни

уреди

останати пласмани

Наводи

уреди
  1. „Parc des Princes“. PSG.fr. Архивирано од изворникот на 19 август 2017. Посетено на 19 јули 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 „Paris Saint-Germain FC“. UEFA.com. 19 јуни 2013. Архивирано од изворникот на 3 септември 2014. Посетено на 18 јуни 2014.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 „Histoire“. PSG.fr. Архивирано од изворникот на 19 август 2017. Посетено на 17 јули 2017.
  4. „PARIS SAINT-GERMAIN“. LFP.fr. Архивирано од изворникот на 26 јуни 2014. Посетено на 2 август 2014.
  5. 5,0 5,1 5,2 „Paris city guide“. UEFA.com. Архивирано од изворникот на 9 јули 2016. Посетено на 4 јули 2016.
  6. „France's passion play“. FIFA.com. Архивирано од изворникот на 22 април 2014. Посетено на 25 февруари 2013.
  7. „Le Qatar sans limite“. Le Parisien. 7 март 2012. Архивирано од изворникот на 6 декември 2016. Посетено на 7 март 2012.
  8. „Paris Saint-Germain, having conquered France, are still working on Qatar“. The National. 30 декември 2015. Архивирано од изворникот на 18 април 2017. Посетено на 17 април 2017.
  9. „La création du PSG de 1970 à 1973“. Paris United. 12 November 2018. Архивирано од изворникот на 2019-03-07. Посетено на 7 March 2019.
  10. 11,0 11,1 „Histoire du Paris Saint Germain“. PSG70. Посетено на 2 April 2019.
  11. „Le jour où le PSG a investi le Parc“. SoFoot. 13 August 2015. Посетено на 3 April 2019.
  12. „Things You Should Know About Paris Saint-Germain FC“. Culture Trip. 14 December 2016. Посетено на 28 December 2019.
  13. 14,0 14,1 14,2 14,3 „A brief history of PSG“. ESPN FC. 17 август 2012. Архивирано од изворникот 12 ноември 2015. Посетено на 18 јуни 2014.
  14. 15,0 15,1 „PSG firmly in the pantheon“. FIFA.com. 17 October 2008. Архивирано од изворникот на 2021-03-07. Посетено на 18 June 2014.
  15. 16,0 16,1 „Le Palmarès du PSG“. Histoire du PSG. Посетено на 6 February 2020.
  16. „PSG convinced Neymar signing opens the way to Champions League glory“. The Guardian. 3 August 2017. Посетено на 22 September 2017.
  17. „Paris Saint-Germain's Qatari owners have spent $1.17 billion on players“. CNBC.com. 18 September 2018. Посетено на 7 March 2019.
  18. „PSG Have Spent €1.17Billion On Players And Still Haven't Got Past Champions League QF's“. SPORTbible. 7 March 2019. Архивирано од изворникот на 2019-03-26. Посетено на 25 March 2019.
  19. „Champions League final: Bayern Munich beats Neymar, Paris Saint-Germain 1-0 (video)“. Yahoo Sports. 23 August 2020. Посетено на 30 August 2020.
  20. Les guides de L'Équipe, Football 1969, pag. 129.
  21. „Paris Saint-Germain, la capitale scintille en rouge et bleu“ (француски).
  22. Daniel Riolo (2007). Hugo Sport (уред.). „L'Histoire du Paris Saint-Germain“ (француски). стр. 217. ISBN 2-7556-0201-5.
  23. Hugo Sport, уред. (2008). „La grande histoire du maillot parisien“ (француски). стр. 641. ISBN 978-2-7556-0328-6. Занемарен непознатиот параметар |authore= (help)
  24. „Torna la banda Hechter sulle maglie 2020-2021 per i 50 anni del PSG“ (француски).
  25. „Historique des Maillots“ (француски).
  26. „PSG : la très difficile commercialisation du maillot « Je suis Paris »“ (француски).
  27. „A brief history: Paris FC“. thefootballcult – Medium. 16 January 2018. Посетено на 2 April 2019.
  28. „1973 – 1978 : Paris se replace sur la scène française“. Paris United. 19 November 2018. Архивирано од изворникот на 2019-03-08. Посетено на 7 March 2019.
  29. „Le PSG et Manchester City, les faux jumeaux“. Le Monde. 5 April 2016. Посетено на 2 April 2019.
  30. „L'équipe des 40 ans (4/4)“. PSG.fr. Архивирано од изворникот на 2017-01-18. Посетено на 6 November 2010.
  31. (англиски) „Zlatan Ibrahimovic nets two penalties to become PSG's all-time top scorer“. espnfc.com. 4 ноември 2015. Посетено на 27 јуни 2016.
  32. „Susic, joueur de l'Histoire du PSG“. France Football. 2 February 2010. Архивирано од изворникот на 2010-02-05. Посетено на 4 June 2010.
  33. Lovett, Samuel. „PSG sign Neymar from Barcelona in £200m world-record deal“. The Independent. Посетено на 4 August 2017.
  34. „Ronaldinho joins Barcelona“. BBC Sport. 20 July 2003. Посетено на 30 September 2010.
  35. „Diaporama: Les principaux capitaines du PSG“ (француски). L'Equipe. Архивирано од изворникот на 17 јануари 2013. Посетено на 3 јуни 2013.
  36. Matuidi égale Bathenay et Fernandez Архивирано на 11 февруари 2017 г., psg.fr, 4 février 2017.
  37. Edinson Cavani devant Pauleta ! Архивирано на 2 февруари 2017 г., psg.fr, 29 janvier 2017
  38. Сезоната ја обележал корупцискиот скандал за кој била обвинета екипата на Олимпик Марсеј, по што титулата им била одземена, а Canal+ (тогашниот сопственик на клубот) одбил да ја прифати титулата на ПСЖ, како второпласиран зад Марсеј, затоа што каналот не сакал да се замери со својте покрајински претплатници.

Надворешни врски

уреди