Експедиција на „Нимрод“

Експедицијата на „Нимрод“ од 1907-1909 година, позната како Британска експедиција на Антарктикот — првата од трите успешни експедиции на Антарктикот предводени од Ернест Шеклтон. Нејзината главна цел, меѓу низата географски и научни цели, била да се стигне до Јужниот Пол. Оваа цел не била постигната, но јужниот марш на експедицијата достигнала најдалечна јужна ширина од 88° 23' S, само 180.6 километри од полот. Ова било убедливо најдолгото јужно поларно патување до тој датум и рекордна конвергенција на двата пола. Посебна група предводена од велшкиот австралиски професор по геологија Еџворт Дејвид стигнала до проценетата локација на Јужниот магнетен пол, а експедицијата го постигнала и првото искачување на планината Еребус, вториот највисок вулкан на Антарктикот.

Експедиција на „Нимрод“

Бродот Нимрод
Спонзор	Обединето Кралство
Лидер	Ерих Дагоберт фон Дригалски
Почеток	1907-1909
Цел	Географска ширина на 88°23′ југ. ш., 180,6 км од Јужниот пол Се стигнало до Јужниот магнетен пол Прво искачување на врвот на планината Еребус
Бродови	Нимрод
Екипаж	15 луѓе од зимската група, 46 луѓе од екипажот на бродот
Достигнувања	Голем комплекс на метеоролошки и глациолошки набљудувања Поларната рута била истражена долж ледникот Бирдмор, откриен од експедицијата Истражен Заливот на китовите Многу геолошки примероци биле земени од глацијални морени и бранови на Трансантарктичките Планини. Истражена внатрешноста на Викториината Земја Тестирани различни начини на транспорт: санки влечени од пониња во поларна средина.

Експедицијата немала владина или институционална поддршка и се потпирала на приватни заеми и индивидуални придонеси. Била опкружена со финансиски проблеми и нејзините подготовки биле избрзани. Нејзиниот брод, Нимрод бил помалку од половина од големината на експедицискиот брод Дискавери на Роберт Фалкон Скот од 1901–1904 година, а екипажот на Шеклтон немал соодветно искуство. Контроверзноста произлегла од одлуката на Шеклтон да ја заснова експедицијата во заливот Мекмердо, блиску до старото седиште на Скот, спротивно на ветувањето на Скот дека нема да го стори тоа. Сепак, иако профилот на експедицијата првично бил многу понизок од профилот на Скот пред шест години, неговите достигнувања привлекле широк интерес и го направиле Шеклтон национален херој. Научниот тим, во кој бил вклучен и идниот водач на Австралазиската антарктичка експедиција Даглас Мосон, извршила обемна геолошка, зоолошка и метеоролошка работа. Транспортните аранжмани на Шеклтон, базирани на манџуриски пониња, моторно влечење и кучиња со санки, претставувале иновации кои, и покрај ограничениот успех, подоцна биле копирани од Скот за неговата несреќна експедиција Тера Нова.

По враќањето, Шеклтон го надминал првичниот скептицизам на Кралското географско друштво(КГД) за неговите достигнувања и добил многу јавни почести, вклучително и витез од кралот Едвард VII. Тој заработил мала финансиска добивка од експедицијата и на крајот зависел од владиниот грант за покривање на неговите обврски. За три години, неговиот најјужен рекорд бил надминат, бидејќи прво Амундсен, а потоа и Скот стигнале до Јужниот пол. Во својот момент на триумф, Амундсен сепак забележал: „Името на Сер Ернест Шеклтон секогаш ќе биде запишано во аналите на истражувањето на Антарктикот со огнени букви“.

Потекло

Шкотскиот индустријалец Сер Вилијам Бердмор

Ернест Шеклтон бил помлад офицер на првата експедицијата на „Дискавери“ на Роберт Фалкон Скот на бродот „Дискавери“. Тој бил испратен дома со помошниот брод „Морнинг“ во 1903 година по физички колапс за време на главното јужно патување на експедицијата. Пресудата на Скот била дека тој „не треба да ризикува дополнителни тешкотии во неговата сегашна здравствена состојба“. Шеклтон го почувствувал овој физички неуспех како лична стигма, и при неговото враќање во Англија бил решен да се докаже себеси, според зборовите на втората команда на Дискавери, Алберт Армитаж, како „подобар човек од Скот“. Тој сепак ја одбил можноста за брзо враќање на Антарктикот како главен офицер на вториот хуманитарен брод на Дискавери, Тера Нова, откако и помогнал да ја среди; тој, исто така, помогнал да се опреми Уругвај, бродот што се подготвувал за помош на експедицијата на Ото Норденшелд, заглавена во Веделовото Море. Во текот на следните неколку години, додека негувал периодични надежи за продолжување на кариерата на Антарктикот, Шеклтон се насочил кон други опции. Во 1906 година работел за индустрискиот магнат Сер Вилијам Бердмор како службеник за односи со јавноста.

Според неговиот биограф Роланд Хантфорд, наводите за физичкиот дефект на Шеклтон направени во Патување на откритието на Скот, објавено во 1905 година, повторно ги отвориле раните на гордоста на Шеклтон. Станало лична мисија тој да се врати на Антарктикот и да го надмине Скот. Шеклтон почнал да бара потенцијални поддржувачи за своја експедиција; неговите првични планови се појавувиле во необјавен документ од почетокот на 1906 година. Тие вклучувале проценка на трошоците од 17.000 фунти (ажурирана вредност 1,910,000 фунти) за целата експедиција. Тој го добил своето прво ветување за финансиска поддршка кога во почетокот на 1907 година неговиот работодавец, Бирдмор, понудил гаранција за заем од 7.000 фунти (ажурирана вредност 790,000 фунти). Имајќи го ова во рака, Шеклтон се чувствувал доволно уверен за да ги објави своите намери на Кралското географско друштво на 12 февруари 1907 година. Една од причините за чувството на итност на Шеклтон било сознанието дека полскиот истражувач Хенрик Арктовски планирал експедиција, која била најавена во друштвото истиот ден како и Шеклтон. Во тој случај, плановите на Арктовски биле мртви.

Подготовки

Првични планови

Оригиналниот необјавен план на Шеклтон предвидувал да се смести во старото седиште на Дискавери експедиција во Мекмердо. Оттаму тој предложил да започне обиди за достигнување на географскиот Јужен Пол и Јужниот магнетен пол. Би следеле други патувања, а би имало континуирана програма за научна работа. Овој ран план, исто така, ги открил предложените методи на транспорт на Шеклтон, кои вклучувале комбинација од кучиња, пониња и специјално дизајнирано моторно возило.

Ниту понињата, ниту моторното влечење не биле користени на Антарктикот претходно, иако понињата биле користени од Фредерик Џорџ Џексон за време на експедицијата на Арктикот Џексон-Хармсворт од 1894-1897 година. И покрај збунетите извештаи на Џексон за моќта на неговите пониња, и спротивно на конкретните совети од Фритјоф Нансен, познатиот норвешки поларен патник, Шеклтон одлучил дека ќе земе 15 пониња, подоцна намалени на 10. До моментот кога ги објавил своите планови во февруари 1907 година Шеклтон ја ревидирал неговата проценка на трошоците на пореални 30.000 фунти (ажурирана вредност 3,380,000 фунти). Сепак, одговорот на Кралското географско друштво на предлозите на Шеклтон бил одбиен; Шеклтон подоцна дознал дека Друштвото во тоа време било свесно за желбата на Скот да води нова експедиција и дека Друштвото сака да го резервира своето целосно одобрение за Скот.

Нимрод

Бродот на експедицијата Нимрод заминува за Јужниот пол

Шеклтон имал намера да пристигне на Антарктикот во јануари 1908 година, што значело напуштање на Англија во текот на летото 1907 година. Затоа, тој имал шест месеци да го обезбеди финансирањето, да набави и опреми брод, да ја купи сета опрема и материјали и да го регрутира персоналот. Во април, верувајќи дека ја добил поддршката од шкотскиот стопанственик Доналд Стјуарт, Шеклтон отпатувал во Норвешка со намера да купи поларен брод од 700 тони, Бјорн, кој идеално би послужил како експедициски брод. Меѓутоа, кога Стјуарт ја повлекол својата поддршка, Бјорн станал надвор од можностите на Шеклтон. Бјорн на крајот бил купен од германскиот истражувач Вилхелм Филхнер и, преименуван во Дојчланд, бил користен во неговото патување од 1911 до 1913 година до Веделовото Море. Шеклтон морал да се задоволи со постариот, многу помал Нимрод, четириесетгодишен брод од 334 бруто регистерски тони, што можел да го купи за 5.000 фунти (ажурирана вредност 563,000 фунти).

Шеклтон бил шокиран од неговата прва глетка на Нимрод по неговото пристигнување во Лондон од Њуфаундленд во јуни 1907 година.

„Бродот многу трошеше и силно мирисаше на масло од фоки, а инспекцијата [...] покажа дека ѝ треба заградување и дека неговите јарболи ќе треба да се обноват“. Меѓутоа, во рацете на искусни монтери на бродови бродот набрзо „доби позадоволителен изглед“. Подоцна, објавил Шеклтон, тој станал исклучително горд на цврстиот мал брод.

Прибирање средства

До почетокот на јули 1907 година, Шеклтон имал обезбедено мала финансиска поддршка надвор од гаранцијата на Бирдмор и немал средства да го заврши обновувањето на Нимрод. Во средината на јули тој му пристапил на филантропот Ерл од Иве, инаку познат како Едвард Гинис, шеф на англо-ирското семејство за пиво, кој се согласил да гарантира сума од 2.000 фунти (ажурирана вредност 230,000 фунти) под услов Шеклтон да најде други поддржувачи да придонесат дополнителни 6.000 фунти. Шеклтон можел да го направи тоа, дополнителните средства вклучувајќи 2.000 фунти од Сер Филип Броклхерст, кој ја платил оваа сума за да обезбеди место во експедицијата.

Подарокот од 4.000 фунти во последен момент од братучедот на Шеклтон, Вилијам Бел сепак ја оставил експедицијата многу помалку од потребните 30.000 фунти, но овозможило довршување на ремонтот на Нимрод. Собирањето средства продолжило во Австралија откако бродот пристигнал таму; дополнителни 5.000 фунти биле обезбедени како подарок од австралиската влада, а владата на Нов Зеланд дала 1.000 фунти. Со овие средства, и со други помали заеми и донации, биле собрани 30.000 фунти, иако до крајот на експедицијата вкупните трошоци се зголемиле, според проценката на Шеклтон, на 45.000 фунти.

Шеклтон очекувал да заработи големи суми од својата книга за експедицијата и од предавањата. Тој, исто така, се надевал дека ќе профитира од продажбата на специјални поштенски марки на поштата на Антарктикот што Шеклтон, назначен за привремен поштар од владата на Нов Зеланд, имал намера да ја воспостави таму. Ниту една од овие шеми не го произвела очекуваното богатство, иако поштата била поставена во Ројдовиот ’Рт и се користела како канал за поштата на експедицијата.

Персонал

Еџворт Дејвид го предводел научниот тим

Шеклтон се надевал дека ќе регрутира силен контингент од Експедицијата Дискавери и му понудил на својот поранешен другар Едвард Адријан Вилсон функцијата главен научник и втор човек. Вилсон одбил, наведувајќи ја неговата работа со Комитетот на Одборот за земјоделство за истражување на болеста Тетреб. Следеле натамошни одбивања од поранешните колеги од Дискавери, Мајкл Барн, Реџиналд Скелтон и Џорџ Мулок, кој ненамерно му открил на Шеклтон дека офицерите на Дискавери се обврзале на Скот и неговите сè уште ненајавени планови за експедиција. Единствените раце на Дискавери кои му се придружиле на Шеклтон биле двајцата ситни офицери, Френк Вајлд и Ернест Џојс. Очигледно Шеклтон го забележал Џојс на горниот дел од автобусот додека поминувал покрај канцелариите на експедицијата во Лондон, при што бил испратен некој да го најде и да го внесе.

Вториот човек на Шеклтон - иако ова не било разјаснето додека експедицијата не стигнала до Антарктикот - бил Џејмсон Бојд Адамс, поручник од Кралскиот поморски резерват кој ја одбил шансата за редовна комисија да му се придружи на Шеклтон. Тој исто така ќе дејствува како метеоролог на експедицијата. Капетан на Нимрод бил уште еден поморски резервен офицер, Руперт Ингланд; 23-годишниот Џон Кинг Дејвис, кој подоцна направил своја репутација како капетан на Антарктикот, бил назначен за главен офицер во последен момент. Енеас Мекинтош, офицер на Трговска морнарица првично бил втор офицер, но подоцна бил префрлен во групата на брегот, заменет како втор офицер од А.Е. Харборд. Другите во групата на брегот биле двајцата хирурзи, Алистер Мекеј и Ерик Маршал, Бернард Деј, експертот за мотори, и Сер Филип Броклехерст кој бил земен како помошник геолог.

Даглас Мосон

Малиот научен тим што заминал од Англија ги вклучувал 41-годишниот биолог Џејмс Мареј и 21-годишниот геолог Рејмонд Пристли, иден основач на Институтот за истражување Скот Полар. Две важни засилувања на тимот биле направени во Австралија. Првиот од нив бил Еџворт Дејвид, професор по геологија на Универзитетот во Сиднеј, кој станал главен научен директор на групата. Вториот бил поранешен ученик на Дејвид, Даглас Мосон, предавач по минералогија на Универзитетот во Аделаида. И двајцата првично имале намера да отпловат до Антарктикот, а потоа веднаш да се вратат со Нимрод, но биле убедени да станат полноправни членови на експедицијата. Дејвид бил клучен во обезбедувањето на грантот на австралиската влада од 5.000 фунти.

Пред да заминат за Антарктикот во август 1907 година, Џојс и Вајлд започнале да разработуваат методи на печатење, бидејќи Шеклтон имал намера да објави книга или списание додека бил на Антарктикот.

Ветувањето на Скот

Роберт Фалкон Скот

Објавата на Шеклтон од февруари 1907 година дека има намера да ја заснова својата експедиција во старото седиште на Дискавери, била забележана од Скот, чии идни планови на Антарктикот во таа фаза биле ненајавени. Во писмото до Шеклтон, Скот побарал приоритетни права на Мекмердоовиот Залив. „Чувствувам дека имам некакво право на сопствено поле на работа“, напишал тој, додавајќи: „секој што имал врска со истражување, овој регион првенствено ќе го смета за мој“. Заклучил потсетувајќи го Шеклтон на неговата должност на лојалност кон неговиот поранешен командант.

Првичниот одговор на Шеклтон бил прифатлив: „Би сакал да се согласам со вашите ставови колку што е можно повеќе без да создадам позиција што би била неодржлива за мене“. Вилсон, побаран од Шеклтон да посредува, зазедел уште построг став од Скот. „Мислам дека треба да се пензионираш по Мекмердоовиот Залив“, напишал тој, советувајќи го Шеклтон да не планира да работи никаде во целиот кварт на Росовото Море додека Скот не одлучи „кои ограничувања ги става на своите права“. На ова Шеклтон одговорил: „Нема сомнеж во мојот ум дека неговите права завршуваат во базата што ја побара [. .. ] Сметам дека ја достигнав мојата граница и не одам понатаму.“

Работата останала нерешена кога Скот се вратил од морска должност во мај 1907 година. Скот притиснал за линија на разграничување на 170° W-сè што е западно од таа линија, вклучително и Мекмердоовиот Залив, Росовиот Остров и Викториината Земја. Шеклтон, со други грижи што го притискале, се чувствувал должен да признае. На 17 мај тој потпишал декларација во која се вели дека, „Ви ја оставам базата Мекмердо“, и дека ќе се обиде да слета на исток, или на бариерниот влез кој бил посетен накратко за време на експедицијата Дискавери или кај Земјата на Кралот Едвард VII. Воопшто не би го допрел брегот на Викториината Земја. Тоа било капитулација пред Скот и Вилсон и значело губење на целта на експедицијата да стигне до Јужниот магнетен пол кој се наоѓал во земјата на Викторија. Поларниот историчар Бо Рифенбург верувал дека ова било „ветување кое никогаш не требаше етички да се бара и кое никогаш не требаше да се даде, што влијаеше на целата безбедност на експедицијата на Шеклтон“. Спорот ги влошило односите меѓу двајцата мажи (кои сепак одржувале јавни граѓански манифестации) и на крајот довел до целосен прекин на претходното блиско пријателство на Шеклтон со Вилсон.

Во својот приказ за експедицијата, Шеклтон не се осврнал на кавгата со Скот. Тој само навел дека „пред конечно да ја напуштиме Англија, решив дека ако е можно ќе ја основам мојата база во Земјата на Кралот Едвард VII наместо [. . ] на Мекмердоовиот Залив“.

Експедиција

Патување на југ

По посетата на кралот Едвард VII и кралицата Александра, Нимрод отпловил на август 1907 година. Тој и другите членови на експедицијата следелена побрз брод. Целиот екипаж се собрал во Нов Зеланд, подготвен за полетување на бродот на Антарктикот на Нова Година, 1908 година. Како средство за зачувување на горивото, Шеклтон договорил со владата на Нов Зеланд Нимрод да се влече во Јужниот Поларник, на растојание од приближно 2,600 километри, трошоците за влечење биле подмирени делумно од владата, а делумно од компанијата Union Steam Ship како придонес за експедицијата. На 14 јануари, пред очите на првите ледени брегови, лентата за влечење била пресечена; Нимрод, под негова моќ, продолжил кон југ во пловечкиот мраз, упатувајќи се кон бариерниот влез каде што шест години претходно Дискавери паузирал за да им дозволи на Скот и Шеклтон да преземаат експериментални летови со балон.

Препреката (подоцна позната како Росова Ледена Плоча) била забележана на 23 јануари, но доводот исчезнал; работ на пречката значително се променил во изминатите години, а делот што го вклучувал влезот се отцепил за да формира значителен залив, кој Шеклтон го нарекол Залив на китовите по големиот број китови видени таму. Шеклтон не бил подготвен да ризикува да презимува на површината на пречката која би можела да западне во морето, па затоа го свртел бродот кон Земјата на Кралот Едвард VII. Откако повеќекратните напори да се приближи до овој брег пропаднале, и со брзото движење на мразот што се заканувало да го зароби бродот, Нимрод бил принуден да се повлече. Единствениот избор на Шеклтон во тој момент, освен откажувањето од целите на експедицијата, бил да го прекрши ветувањето што му го дал на Скот. На 25 јануари тој наредил бродот да се упати кон Мекмердоовиот Залив.

Ројдсов ’Рт

Воспоставување на база

При пристигнувањето во Мекмердоовиот Залив на 29 јануари 1908 година, напредокот на Нимрод кон југ до базата на Дискавери во Хат Поинт бил блокиран од замрзнатото море. Шеклтон решил да почека неколку дена со надеж дека мразот ќе се распадне. За време на ова одложување, вториот офицер Енеас Мекинтош доживеал несреќа што довело до губење на десното око. По итна операција од страна на Маршал и Мекеј, тој бил принуден да се откаже од своето место на бреготовата група и да се вратил во Нов Зеланд со Нимрод. Тој се опоравил доволно за да се врати со бродот во следната сезона.

На 3 февруари Шеклтон одлучил да не чека да се префрли мразот, туку да го направи своето седиште на најблиското практично место за слетување, Ројдсовиот ’Рт. Доцна таа вечер бродот бил закотвен и било избрано соодветно место за монтажната колиба на експедицијата. Локалитетот бил одделен од Хат Поинт на 37 километри од морето, без копнена рута кон југ. Шеклтон верувал дека групата имала „среќа да добие зимски квартови толку блиску до нашата почетна точка за југ“.

Следните денови биле окупирани со растоварување на опрема. Оваа работа била попречена од лошите временски услови и од претпазливоста на капетанот Ингланд, кој често го изнесувал бродот во заливот додека условите не биле побезбедни. Следните две недели ја следеле оваа шема, што довело до остри несогласувања меѓу Шеклтон и капетанот. Во еден момент, Шеклтон побарал од Ингланд да се повлече со образложение дека е болен, но Ингланд одбил. Задачата за растоварање станала, според описот на Рифенбург, „неверојатно тешка“ но конечно била завршена на 22 февруари. Нимрод конечно отпловил на север, Ингланд навел дека бродскиот инженер Хари Данлоп носел писмо од Шеклтон до агентот на експедицијата во Нов Зеланд, барајќи замена за капетанот за повратното патување следната година. Ова претставувало јавна тајна меѓу групата на брегот; Маршал запишал во својот дневник дека му е „драго што го гледа последното од [Ингланд]... целата работа е срам за името на земјата!

Искачување на планината Еребус

Планина Еребус

По заминувањето на Нимрод, морскиот мраз се распаднал, отсекувајќи го патот на групата до препреката и на тој начин било оневозможено поставување складишта. Шеклтон решил да ѝ даде поттик на експедицијата со наредба за итен обид за искачување на планината Еребус. Оваа планина, 3,790 метри висока, никогаш не била искачена. Една група од Дискавери (во која биле вклучени Вајлд и Џојс) ги истражувала подножјето во 1904 година, но не се искачила на повисоко од 910 метри. Ниту Вајлд, ниту Џојс не биле во групата на Еребус, која се состоела од Дејвид, Мосон и Мекеј. Со формирањето на група за поддршка на Маршал, Адамс и Броклехарст, искачувањето започнало на 5 март.

На 7 март двете групи се здружиле на околу 1,700 метри и сите напредувале кон врвот. Следниот ден снежна бура ги задржала, но рано на 9 март искачувањето продолжило; подоцна истиот ден бил достигнат врвот на долниот, главен кратер. Во тоа време, стапалата на Броклехарст биле премногу смрзнати за да продолжи, па тој бил оставен во кампот додека другите напредувале до активниот кратер, до кој стигнале по четири часа. Биле извршени неколку метеоролошки експерименти и биле земени многу примероци од карпи. Потоа било направено брзо спуштање, главно со лизгање по последователни снежни падини. Групата стигнала до колибата на Ројдсовиот ’Рт „речиси мртва“, според Ерик Маршал, на 11 март.

Зима 1908 година

Колибата на експедицијата, монтажна конструкција со димензии 33 x 19 стапки (10м x 5,8м), била подготвена за зимување до крајот на февруари. Таа била поделена на серија од кабини главно за две лица, со кујна, темна соба, складиште и лабораториски простор. Понињата биле сместени во тезги изградени на најзаштитената страна на колибата, додека боксовите за кучиња биле поставени блиску до тремот. Инклузивниот стил на лидерство на Шеклтон, за разлика од оној на Скот, не значел разграничување помеѓу горните и долните палуби - сите живееле, работеле и јаделе заедно. Моралот бил висок; како што запишал Броклехерст, Шеклтон „имал способност да го третира секој член на експедицијата како да е вреден за неа“.

Во следните месеци на зимски мрак, Џојс и Вајлд отпечатиле околу 30 копии од книгата на експедицијата, Aurora Australis, кои биле сошиени и врзани со помош на материјали за пакување. Најважната зимска работа, сепак, била подготовката за големите патувања следната сезона, кои требало да вклучуваат обиди и на Јужниот пол и на Јужниот магнетен пол. Со создавањето на својата база во Мекмердоовиот Залив, Шеклтон успеал да го врати Магнетниот пол како цел на експедицијата. Самиот Шеклтон ќе го предводи патувањето на Јужниот Пол, кое претрпело сериозен неуспех во текот на зимата кога четири од преостанатите пониња починале, главно од јадење вулкански песок поради неговата содржина на сол.

Јужно патување

Надворешен марш

Изборот на Шеклтон за тим од четири лица за јужниот пат до Јужниот пол бил во голема мера определен од бројот на преживеаните пониња. Под влијание на неговите искуства во експедицијата Дискавери, тој ја положил својата доверба во понињата наместо во кучиња за долгиот поларен марш. Моторниот автомобил, кој добро се движел на рамниот мраз, не можел да се справи со површините на пречката и не бил земен предвид за поларното патување. Мажите кои Шеклтон ги избрал да го придружуваат биле Маршал, Адамс и Вајлд. Џојс, чие искуство на Антарктикот го надминало сето она на Вајлд, кој бил исклучен од групата откако лекарскиот преглед на Маршал предизвикал сомнеж за неговата кондиција.

Маршот започнал на 29 октомври 1908 година. Шеклтон го пресметал растојанието за враќање до Полот како 2.767 километри. Неговиот првичен план дозволувал 91 денови за повратно патување, за кое било потребно дневно просечно растојание од околу 30 километри. По бавниот почеток поради комбинацијата на лошо време, Шеклтон го намалил дневниот додаток за храна за да го продолжи вкупното расположливо време на патување на 110 денови. Ова барало пократок дневен просек од околу 13½ наутички милји. Помеѓу 9 и 21 ноември тие постигнале добар напредок, но понињата страдале на тешката површина на пречката, а првото од четирите морало да биде застрелано кога групата ја достигнала точката 81 ° S. На 26 ноември бил воспоставен нов рекорд на најоддалечениот југ кога била помината точката 82° 17'. Групата на Шеклтон го поминала растојанието за 29 дена во споредба со 59-те на Скот, користејќи патека значително источно од онаа на Скот за да ги избегне површинските проблеми со кои се соочиле во претходното патување.

Како што групата се преселила на непозната територија, површината на пречката станувала сè повознемирувана и поскршена; уште две пониња подлегнале на напорот. Планините на запад биле заоблени и им го попречувале патот кон југ, а вниманието на групата го привлекла „брилијантниот сјај на светлината“ на небото напред. Причината за овој феномен станал јасен на 3 декември кога, по искачувањето низ подножјето на планинскиот синџир, тие го забележале пред себе она што Шеклтон подоцна го опишал како „отворен пат кон југ, [...] голем ледник, кој трчаше речиси од југ кон север меѓу два огромни планински венци“. Шеклтон го крстил овој ледник „Бидмор“ по најголемиот спонзор на експедицијата.

Патувањето по површината на ледникот се покажало тешко, особено за Сокс, преостанатото пони, кое имало големи тешкотии. На 7 декември, Сокс исчезнало во длабока пукнатина, речиси земајќи го Вајлд со себе. Сепак, темпераментот на понито се скршил, а санката во која се наоѓале нивните залихи останале на површината. За остатокот од патувањето кон југ и целото повратно патување тие морале да се потпрат на влечење.

Како што патувањето продолжило, се појавиле и првите лични антагонизми. Вајлд приватно изразил желба Маршал „да падне на процеп длабок околу илјада метри“. Маршал напишал дека следењето на Шеклтон до Полот е „како да следиш старица. “ Нивната позиција била 85 ° 51' S, уште 461 километри од Полот, а тие сега носеле со себе храна за уште едвај еден месец, а остатокот го складирале во складишта за нивното враќање. Тие не можеле да го поминат преостанатото растојание до Полот и назад со оваа количина храна. Меѓутоа, Шеклтон сè уште не бил подготвен да признае дека полот е подалеку од нив и решил да продолжи напред откако дополнително ги намалил оброците на храна и ја фрлил целата опрема освен најсуштинската опрема.

На Денот на подароците, искачувањето на ледникот конечно било завршено и започнал маршот кон Антарктичката Висорамнина. Условите не се олесниле; Шеклтон го забележал 31 декември како „најтешкиот ден што сме го имале“. Следниот ден тој забележал дека, откако достигнал 87° 6½′ С, тие ги собориле северните и јужните поларни рекорди. Тој ден, осврнувајќи се на Маршал и Адамс, Вајлд напишал: „Да ги имавме само Џојс и Марстон овде наместо тие двајца што ги тепаат бескорисните просјаци, лесно ќе го достигнавме [Полот]“. На 4 јануари 1909 година, Шеклтон конечно прифатил дека полот е над нив и ја ревидирал својата цел на симболично достигнување да стигне до 100 географски милји на Полот. Групата сепак била на линија на опстанокот, додека на 9 јануари 1909 година, по последниот чекор напред без санка или друга опрема, маршот завршил. Знамето било закачено на точката 88° 23' S а Шеклтон го именувал поларното плато по кралот Едвард VII.

Повратно патување

Групата на Шеклтон се свртела кон дома по 73 дена патување на југ. Дневните оброци биле намалени неколку пати за да се продолжи времето на враќање на патувањето над првичната проценка од 110 дена. Шеклтон сега имал за цел да стигне до Хат Поинт за 50 дена, бидејќи според претходните наредби на Шеклтон, Нимрод, откако ќе се врати да ја однесе експедицијата дома, ќе замине најдоцна на 1 март. Четворицата мажи сега биле многу ослабени, сепак во следните денови постигнале импресивни растојанија, достигнувајќи ја главата на ледникот на 19 јануари. Како што го започнале спуштањето, тие имале петдневна храна со половина оброци, за да ги издржат до складиштето на Долниот ледник; за време на искачувањето истото растојание траело 12 дена. Физичката состојба на Шеклтон претставувала голема загриженост, но според Адамс „колку полошо се чувствуваше, толку потешко влечеше“.

До посакуваната точка пристигнале на 28 јануари. Вајлд, болен од дизентерија, не можел да влече или да јаде ништо освен бисквити, кои биле дефицитарни. На 31 јануари Шеклтон го дал сопствениот бисквит за појадок на Вајлд, гест што го поттикнало Вајлд да напише: „СО БОГ никогаш нема да заборавам. Илјадници фунти не би го купиле тој еден бисквит“ Неколку дена подоцна, остатокот од групата бил погоден од тежок ентеритис, резултат на јадење извалкано месо од пони. Но, темпото на маршот морало да се одржи; малите количини на храна што се носат помеѓу складиштата би го направиле секое одложување фатално. Меѓутоа, силниот ветер зад нив им овозможил да запловат на санката и да одржат добра брзина на марширање.

Вајлд, Шеклтон, Маршал и Адамс на бродот Нимрод по нивното јужно патување

„Толку сме слаби што не болат коските додека лежиме на тврдиот снег“, напишал Шеклтон. Од 18 февруари па наваму, тие почнале да собираат познати знаменитости, а на 23-ти стигнале до Блуфовото депо, кое на нивно големо олеснување обилно го снабдувал Џојс. Опсегот на деликатеси бил наведен од Шеклтон: „Карлсбад сливи, јајца, колачи, пудинг од слива, кристализирано овошје“. Лаконскиот коментар на Вајлд бил „стариот добар Џојс“.

Нивните грижи за храната сега биле решени, но сепак морале да се вратат во Хат Поинт пред крајниот рок 1 март. Последната етапа од нивниот марш била прекината од снежна бура, која ги задржала во кампот 24 часа. На 27 февруари, кога сè уште имале уште 61 километри, Маршал колабирал. Шеклтон тогаш одлучил дека тој и Вајлд ќе направат брзање за Хат Поинт со надеж дека ќе ја најдат Нимрод и ќе ја држат додека другите двајца не можат да бидат спасени. Тие стигнале до колибата доцна на 28 февруари. Надевајќи се дека бродот е во близина, тие се обиделе да го привлечат неговото внимание со запалување на мала дрвена колиба што се користела за магнетни набљудувања. Набргу потоа, бродот, кој бил закотвен, се појавил: „Никогаш нема посреќна глетка во очите на човекот“, напишал Вајлд подоцна. Поминале уште три дена пред Адамс и Маршал да бидат земени од Пречката, но до 4 март целата јужна група била на бродот.

Северна група

Додека се подготвувал за своето јужно патување, Шеклтон му дал инструкции на Дејвид да води северна група во Викториината Земја за да изврши магнетна и геолошка работа. Групата требало да се обиде да стигне до Магнетниот пол и требала да изврши целосен геолошки преглед во областа на Сувата долина. Групата на Дејвид се состоела од него, Мосон и Мекеј. Тоа би била група за влечење луѓе; кучињата останале во основата за да се користат за складирање и други рутински работи. Групата имала наредба да го стави знамето на магнетниот пол и да ја преземе Викториината Земја за Британското Царство. По неколкудневната подготвителна работа, тие започнале на 5 октомври 1908 година, извлечени на првите неколку милји со моторниот автомобил.

Мекеј, Еџворт Дејвид и Мосон на јужниот магнетен пол, 17 јануари 1909 година

Поради условите на морскиот мраз и неповолните временски услови, напредокот првично бил многу бавен. До крајот на октомври тие го поминале Мекмердоовиот Залив и напредувале 60 милји (100 км) до тешкото крајбрежје на Викториината Земја, во тој момент тие решиле да ги концентрираат сите свои напори за да стигнат до магнетниот пол. Откако го поминале Ледениот Норденшелдов Јазик и Ледениот Дригалсков Јазик, конечно можеле да го напуштат брегот и да свртат северозападно, кон приближната локација на Магнетниот пол. Пред тоа, Дејвид паднал во процеп, но бил спасен од Мосон.

Нивниот пат до внатрешноста на платото бил преку лавиринтски ледник (подоцна наречен Ривсов Ледник по главниот куратор на картата на Кралското географско друштво), кој ги довел на 27 декември на тврда снежна површина. Ова им овозможило да се движат побрзо, со брзина од околу 19 километри дневно, земајќи редовни магнетни набљудувања. На 16 јануари, овие набљудувања покажале дека тие се околу 24 километри од магнетниот пол. Следниот ден, 17 јануари 1909 година, тие ја постигнале својата цел, фиксирајќи ја позицијата на полот како 72° 15' S, 155° 16' Е, на надморска височина од 7,260 стапки (2,210 м). На пригушена церемонија, Дејвид ја презел формалната сопственост на областа за Британското Царство.

Исцрпени и без храна, групата се соочила со повратно патување од 460 километри, со само 15 дена да го завршат ако го направат своето претходно договорено крајбрежно рандеву со Нимрод. И покрај зголемената физичка слабост, тие ги одржувале дневните растојанија, а на 31 јануари биле на 30 километри од нивната договорена точка за подигање. Лошото време ги одложило плановите, а целта била постигната дури на 2 февруари. Таа ноќ, во обилниот снег што течел, Нимрод поминал покрај нив, не можејќи да го забележи нивниот логор. Два дена подоцна, сепак, откако Нимрод повторно се свртел кон југ, групата била забележана од бродот и таа можела да замине на безбедно, иако во брзањето да се качи, Мосон паднал 18 стапки (5.5 м) надолу по пукнатина. Групата патувала четири месеци и ја носеле истата облека во која заминале од Ројдсовиот ’Рт; наводно „аромата била пресилна“. Пред ова спасување, Нимрод собрал геолошка група составена од Пристли, Броклехарст и Армитаж, кој извршувал геолошки работи во регионот на ледникот Ферар.

Последици

Сер Ернест Шеклтон: „Она што е Нансен на север, Шеклтон е на југ“ - Роалд Амундсен

На 23 март 1909 година, Шеклтон пристигнал во Нов Зеланд и испратил извештај од 2.500 зборови до лондонскиот Дејли Меил, со кој имал ексклузивен договор. Во услови на акламација и неограничена пофалба што Шеклтон ја добил од истражувачката заедница, вклучувајќи ги Фритјоф Нансен и Роалд Амундсен, одговорот на Кралското географско друштво бил позаштитен. Нејзиниот поранешен претседател, Сер Клементс Маркам, приватно го изразил своето неверување во потврдената ширина на Шеклтон. Сепак, на 14 јуни, Шеклтон бил пречекан на лондонската станица Чаринг Крос од многу голема толпа, во која биле претседателот на Кралското географско друштво Леонард Дарвин и прилично неволниот капетан Скот.

Што се однесува до потврдената географска широчина, причината за сомневање во нејзината точност е тоа што по 3 јануари сите позиции биле пресметани со мртва пресметка: на насоката, брзината и изминатото време. Последното правилно набљудување, на 3 јануари, ја пресметало географската ширина како 87° 22'. Табелата за растојанија на Шеклтон покажува дека во следните три дена поминале нешто повеќе од 74 километри, за да достигне околу 88° 7' на 6 јануари. Тие потоа биле задржани два дена поради снежна бура. На 9 јануари 1909 година, табелата покажува дека групата патувала уште 30 километри да стигнат до нивниот најоддалечен југ, и истото растојание назад до кампот. Ова растојание во еден ден далеку ги надминало оние за која било друга фаза од патувањето. Секој од четворицата мажи независно го потврдил своето верување во постигнатата географска широчина, и никој не дал никаква последователна причина за неговиот збор да се сомнева.

Шеклтон бил назначен за командант на Кралскиот викторијански ред од кралот Едвард VII, кој подоцна му доделил орден на витез. Кралското географско друштво му врачил златен медал, иако очигледно со резерва - „Не предлагаме да го направиме медалот толку голем како оној што му беше доделен на капетанот Скот“, запишал официјален претставник. Иако во очите на јавноста тој бил херој, богатството што го очекувал Шеклтон не успеал да се оствари. Зголемените трошоци на експедицијата и потребата да се исполнат гаранциите за заем значеле дека тој бил спасен од финансиски срам само поради задоцнетиот државен грант од 20.000 фунти.

Најоддалечениот јужен рекорд на Експедицијата Нимрод стоел помалку од три години, додека Амундсен не стигнал до Јужниот пол на 15 декември 1911 година. За неговите неверојатни достигнувања, Шеклтон добил целосна почит од Амундсен: „Што е Нансен на север, Шеклтон е на југ“. Потоа, антарктичките амбиции на Шеклтон биле фиксирани на трансконтинентален премин, што тој се обидел неуспешно со Царската транс-антарктичка експедиција од 1914-1917 година, иако неговиот статус како водечка фигура во Херојското доба на Антарктичкото истражување дотогаш бил обезбеден. Другите членови на експедицијата Нимрод, исто така, постигнале слава и статус во идните години. Дејвид, Адамс, Мосон и Пристли, сите на крајот стаале витези, а последните двајца ја продолжиле својата поларна работа на понатамошни експедиции, иако ниту еден не заминал на југ повторно со Шеклтон. Мосон ја предводел Австралазиската антарктичка експедиција 1911-1913, а Пристли бил дел од научниот тим на експедицијата Тера Нова. Вајлд беше втор по команда на „Бос“ на Царската трансантарктичка експедиција и на кратката експедиција „Квест“, каде што ја презел командата по смртта на Шеклтон на островот Јужна Џорџија во 1922 година. Десет години по нејзиното враќање од Антарктикот, Нимрод бил разбиен на парчиња во Северното Море кај брегот на Норфолк на 31 јануари 1919 година. Преживеале само двајца од неговата екипа.

Неколку претежно недопрени виски и ракија оставени во Ројдсовиот ’Рт во 1909 година биле пронајдени во 2010 година.

Извори

• Amundsen, Roald (1976). The South Pole. I & II. London: C. Hurst. ISBN 978-0-903983-47-1.
• Burke, David (2009). Body at the Melbourne Club : Bertram Armytage, Antarctica's forgotten man. Kent Town, S. Aust.: Wakefield Press. ISBN 978-1-86254-833-6.
• Crane, David (2005). Scott of the Antarctic. London: Harper Collins. ISBN 978-0-00-715068-7.
• Fisher, Margery and James (1957). Shackleton. London: James Barrie Books.
• Huntford, Roland (1985). Shackleton. London: Hodder & Stoughton. ISBN 978-0-340-25007-5. OCLC 13108800.
• Mills, Leif (1999). Frank Wild. Whitby: Caedmon of Whitby. ISBN 978-0-905355-48-1.
• Paine, Lincoln (2000). Ships of Discovery and Exploration. Boston: Houghton Mifflin. ISBN 978-0-395-98415-4.
• Preston, Diana (1997). A First Rate Tragedy: Captain Scott's Antarctic Expeditions. London: Constable & Co. ISBN 978-0-09-479530-3.
• Riffenburgh, Beau (2005). Nimrod: Ernest Shackleton and the Extraordinary Story of the 1907–09 British Antarctic Expedition. London: Bloomsbury Publishing. ISBN 978-0-7475-7253-4. OCLC 56659120.
• Shackleton, Ernest (1911). The Heart of the Antarctic. London: William Heinemann.
• Speak, Peter (2003). William Speirs Bruce: Polar Explorer and Scottish Nationalist. Edinburgh: National Museums of Scotland. ISBN 978-1-901663-71-6.

Онлајн извори

• „Purchasing Power of British Pounds from 1264 to Present“. MeasuringWorth. Посетено на 12 October 2011.
• „Explorers' century-old whisky found in Antarctic“. USA Today. 5 February 2010. Посетено на 14 October 2011.
• Katz, Gregory (18 January 2011). „Explorer's century-old scotch returns from Antarctica“. Toronto Star. Associated Press. Посетено на 14 October 2011.
• „Whisky buried by Ernest Shackleton expedition recreated“. BBC News. 4 April 2011. Посетено на 4 February 2012.

Надворешни врски

• Британска антарктичка експедиција 1907-1909 година во Новозеландскиот антарктик херитиџ труст
• Нимрод, екипаж и список на персонал на Кул Антарктик
• Експедицијата на Нимрод, 1907–1909 година во Дигиталната библиотека во Глазгов
• Колибата Шеклтон ќе воскресне во Би-Би-Си
• Алфред С. Бул, Дневник на Море во библиотеката на колеџот Дартмут