Солунска епархија

епаргија на Цариградската патријаршија во Егејска Македонија

Солунска епархија (грчки: Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης) — епархија на Цариградската патријаршија, управувана од Грчката православна црква, со седиште во градот Солун, Егејска Македонија. Титулата на челникот е митрополит солунски, ипертим и егзарх на цела Тесалија.[1]

Солунска епархија

Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης
Епархија
Митрополитскиот храм „Св. Григориј Палама
Место
ЗемјаЕгејска Македонија, Грција
СедиштеСолун
Информации
КатедралаСв. Софија“ (катедрална)
Св. Григориј Палама“ (митрополска)
Матична цркваЦариградска патријаршија
(под управа на Грчката православна црква)
Мрежно место
imth.gr
Посета на солунскиот митрополит за време на бајрам (пред 28 ноември 1904 г).

Митрополити

уреди
 
Писмо на солунскиот митрополит Јоасаф, XVI век
 
Писмо на солунскиот митрополит Јоаким, во кое му дозволува на манастирот Каракал собирање на помош во Солунската епархија, 1730 г.
 
„Благовещение“, икона на анонимен зограф од Црковниот музеј на Солунската митрополија, 1825 г.
 
Крштелница од парохијата „Рождество на пресв. Богородица“, 1887 г.
 
Крштелница свидетелство на Ташо, син на Никола Стојанов, потпишана од свештеникот Константин Хаџинаков и архијерејскиот намесник, иконом Григориј Попдимитров, од егзархиската црковна општина во Полјанин, Солунска епархија, 17 јануари 1910 г.
 
Документ на Солунската митрополија за грчкото училиште во Епаноми со потпис на митрополитот Александар
 
Крштелно свидетелство на Панче Панов од Солунската егзархиска епархија, 19 август 1912 г., потпишано од свештеникотХристо Шумаров

Епархијата/митрополијата ја возглавувале следниве владици:[2][3]

Име Грчки Белешка Години
Гај Γάιος светец
Никола I Νικόλαος Α΄ светец 160
Артемиј Ἀρτέμιος светец
Александар I Ἀλέξανδρος Α΄ светец 305 – 335
Јован I Ἰωάννης Α΄
Аециј Ἀέτιος 342 – 347
Ириниј Εἰρήνιος 355
Павлин Παυλῖνος
Ахолиј или Асхолиј Ἀχόλιος, Ἀσχόλιος светец 379 – 384
Анисиј Ἀνύσιος светец 384 – 407
Руф Ῥοῦφος светец 407 – 434
Анастасиј I Ἀναστάσιος Α΄ светец 434 – 451
Евкситеј, Авкситеј, Евдоксиј Ευξιθεος, Αὐξίθεος, Εὐδόξιος светец 451 – ?
Андреј Ἀνδρέας светец по 474 – по 497
Доротеј I Δωρόθεος Α΄ светец по 497 – 520
Аристид Ἀριστείδης 520 – 535
Илија Ἠλίας светец 553
Талалеј Θαλαλεὺς
Теодосиј I Θεοδόσιος Α΄ 585
Евсевиј Εὐσέβιος 585 – 603
Јован II Ἰωάννης Β΄ светец 603 – 610
Плотин Πλωτῖνος 616
Јоан II Ἰωάννης Β΄ светец 617 – 626
Павел I Παῦλος Α΄ 649
Јоан III Ἰωάννης Γ΄ 680
Сергиј Σέργιος 690
Константин I Κωνσταντῖνος Α΄
Василиј I Βασίλειος Α΄ 772
Теофил Θεόφιλος светец 787
Тома Θωμᾶς светец
Јосиф I Студит Ἰωσὴφ Α΄, ὁ στουδίτης светец 807 – 809
Непознат 809 – 811
Јосиф I Студит Ἰωσὴφ Α΄, ὁ στουδίτης светец 811 – 821
Лав Математик Λέων, ὁ φιλόσοφος 839 – 840
Антониј Омологит Ἀντώνιος, ὁ ὁμολογητὴς светец 843
Василиј II Βασίλειος Β΄ 843 – 865
Теодор Θεόδωρος 866 – 869
Павел II Παῦλος Β΄ 880 – 882
Григориј I Γρηγόριος Α΄ 882
Методиј Μεθόδιος 889
Јован IV Тесалиец Ἰωάννης Δ΄, ὁ Θεσσαλὸς 892 – 904
Василиј III Омологит Βασίλειος Γ΄, ὁ ὁμολογητὴς светец 904 – ?
Анатолиј Ἀνατόλιος
Исидор I Ἰσίδωρος Α΄ 1016
Никита I Νικήτας Α΄ околу 1020
Георгиј Γεώργιος[4]
Теофан I Θεοφάνης Α΄ 1031 – 1038
Прометеј Προμηθεὺς 1038
Непознат 1063
Теодул Θεόδουλος 1086 – 1107
Константин II Κωνσταντῖνος Β΄ 1110
Михаил I Хумн Μιχαὴλ Α΄ Χούμνος 1122
Никита II Νικήτας Β΄ 1133
Василиј IV Охридски Βασίλειος Δ΄, ὁ Ἀχρίδος 1145 – 1168
Евстатиј Катафлор Εὐστάθιος, ὁ Κατάφλωρος светец 1175 – 1197 или 1198
Константин III Месопотамит Κωνσταντῖνος Γ΄,ὁ Μεσοποταμίτης 1198 – 1199
Јоан Хрисант Χρύσανθος 1199 – 1202
Константин III Месопотамит Κωνσταντῖνος Γ΄,ὁ Μεσοποταμίτης 1204 – 1227
Никита III Νικήτας Γ΄
Јосиф II Ἰωσὴφ Β΄ 1232 – 1235
Михаил II Палатан Μιχαὴλ Β΄, ὁ Παλατάνος 1235
Мануил Опсарас Дисипатос Μανουὴλ 1235 – 1261[5]
Јоаникиј Кидонски Ἰωαννίκιος, ὁ Κυδώνης 1261
Димитриј Δημήτριος 1282 – 1285
Игнатиј I Ἰγνάτιος Α΄ 1285 – ?
Јаков I Ἰάκωβος Α΄ 1295 – 1305/1306[6]
Малахија Μαλαχία 1305/1306[6] – 1310[7]
Јеремија Ἱερεμίας 1315 – 1322
Евфимијан Εὐφημιανὸς 1322
Јован V Калека Ἰωάννης Ε΄, ὁ Καλέκας 1322 – 1334
Григориј II Γρηγόριος Β’ 1334
Игнатиј Глава Ἰγνάτιος Γλαβᾶς 1339 – 1340
Макариј I Μακάριος Α΄ 1342 – 1345
Хијацинт Υάκινθος 1345 – 1346[8]
Григориј IV Палама Γρηγόριος Γ΄, ὁ Παλαμᾶς светец 1347 – 1359
Нил Кавасила Νεῖλος, ὁ Καβάσιλας светец 1360 – 1361
Никола II Кавасила Νικόλαος Β΄, ὁ Καβάσιλας светец 1361 – 1363
Непознат 1363 – 1371
Доротеј II Δωρόθεος Β΄ 1371 – 1379
Исидор II Солунски Ἰσίδωρος Β΄, ὁ Γλαβᾶς светец 1380 – 1396
Гавриил I Γαβριὴλ Α΄ светец 1396 – 1416
Симеон Мистагог Συμεών, ὁ μυσταγωγός светец 1410 – 1429
Григориј III Γρηγόριος Γ΄ 1430
Нифонт Νήφων светец 1482 – 1484
Максим Μάξιμος 1486/7 – 1515[9]
Макарих II Μακάριος Β΄ 1517 – 1536
Теона Θεωνᾶς, ὁ ἀπὸ Ἡγουμένων светец 1539 - 1565
Теофан II Θεοφάνης Β΄ 1544
Григориј-Давид Γρηγόριος-Δαβὶδ
Јоасаф I Ἰωάσαφ Α΄, ὁ Ἀργυρόπουλο 1565 – 1578
Митрофан Μητροφάνης 1585
Гаврил II Γαβριὴλ Β΄ 1594
Матеј I Ματθαῖος Α΄ 1596
Јоасаф II Ἰωάσαφ Β΄ς 1596
Софрониј I Σωφρόνιος Α΄ 1606
Зосим Ζωσιμᾶς 1607
Партениј Παρθένιος 1611
Атанасиј Ἀθανάσιος Α΄ светец 1622 – 1634
Дамаскин I Δαμασκηνὸς Α΄ 1634 – 1636
Калиник I Καλλίνικος Α΄ 1636 – 1639
Теоклит Θεόκλητος 1645 – 1651
Јоаким I Ἰωακεὶμ Α΄ 1651 – 1666
Дионисиј Διονύσιος 1666 – 1671
Анастасиј II Ἀναστάσιος Β 1671
Мелетиј I Μελέτιος Α΄ 1672 – 1680
Неофит I Νεόφυτος Α΄ 1680 – 1686
Методиј II Μεθόδιος 1686 – 1687
Неофит I Νεόφυτος Α΄ 1687 – 1688
Методиј II Μεθόδιος 1688 – 1696
Игнатиј Лезбоски Ἰγνάτιος Β΄ 1696 – 1712
Јаков II Ἰάκωβος Β΄ 1712
Игнатиј Лезбоски Ἰγνάτιος Β΄ 1723
Ананиј Ἀνανίας 1728
Јоаким II Ἰωακεὶμ Β΄ 1730 – 1744
Гаврил III Γαβριὴλ Γ΄ 1745 – 1752
Спиридон Σπυρίδων 1760 – 1761
Неофит II Νεόφυτος 1767
Теодосиј II Θεοδόσιος Β΄ 1767 – 1769
Дамаскин II Δαμασκηνὸς Β΄ 1769 – 1780
Јаков IV Ἰάκωβος Γ΄ 1780
Герасим Γεράσιμος 1788 – 1810
Јосиф III Ἰωσὴφ Γ΄, ὁ Ἱερομάρτυς светец 1810 – 1821
Матеј II Ματθαῖος Β΄ 1821 – 1824
Макариј III Μακάριος Γ΄ 1824 – 1830
Мелетиј II Μελέτιος Β΄ 1830 – 1841
Јероним Ἱερώνυμος 1841 – 1853
Калиник II Καλλίνικος Β΄ 1853 – 1858
Неофит III Νεόφυτος Β΄ 1858 – 1874
Јоаким III Ἰωακεὶμ Γ΄ 1874 – 1878
Калиник III Καλλίνικος Γ΄, ὁ Φωτιάδης 1878 – 1884
Григориј IV Γρηγόριος Δ΄, ὁ Καλλίδης светец 1885 – 1889
Софрониј II Σωφρόνιος Β΄ 1889 – 1893
Атанасиј II Ἀθανάσιος Β΄, ὁ Μεγακλῆς 1893 – 1903
Александар II Ἀλέξανδρος Β΄, ὁ Ῥηγόπουλος 1903 – 1910
Јоаким IV Ἰωακεὶμ Δ΄, ὁ Σγουρὸς 1910 – 1912
Генадиј Γεννάδιος, ὁ Ἀλεξιάδης 1912 – 1951
Пантелејмон I Παντελεήμων Α΄, ὁ Παπαγεωργίου 1951 – 1968
Леонид Λεωνίδας, ὁ Παρασκευόπουλος 1968 – 1974
Пантелејмон II Παντελεήμων Β΄, ὁ Χρυσοφάκης 1974 – 2003
Антим Ἄνθιμος, ὁ Ῥούσας 2004 - 2023 [10]
Филофей φιλόθεος 2023- [11]

Храмови и манастири

уреди
Парохиски храмови
Црква Грчки
Св. Катерина Αγία Αικατερίνα
Св. Анастасија Αγία Αναστασία
Св. Варвара Αγία Βαρβάρα
Св. Недела Αγία Κυριακή
Св. Марина Αγία Μαρίνα
Св. Троица Αγία Τριάς
Св. Бессребреници Άγιοι Ανάργυροι
Св. Апостоли Άγιοι Απόστολοι
Св. Константин и Елена Άγιοι Κωνσταντίνος & Ελένη
Св. Никола и Св. Димитриј Άγιοι Νικόλαος & Δημήτριος
Св. Атанасиј Άγιος Αθανάσιος
Св. Василиј Άγιος Βασίλειος
Св. Ѓорѓи Άγιος Γεώργιος Πανοράματος
Св. Григориј Палама Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς
Св. Елевтериј Άγιος Ελευθέριος
Св Терапонт Άγιος Θεράπων
Св. Јован Златоуст Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος
Св. Мина Άγιος Μηνάς
Св. Пантелејмон Άγιος Παντελεήμων Πανοράματος
Св. Павле Άγιος Παύλος
Св. Илија Άγιος Προφήτης Ηλίας Πόλεως
Св. Илија Άγιος Προφήτης Ηλίας Πυλαίας
Св. Спиридон Άγιος Σπυρίδων Τριανδρίας
Св. Фануриј и Св. Јован Претеча Άγιος Φανούριος – Τίμιος Πρόδρομος
Св. Фотиј Άγιος Φώτιος
Св. Христофор Άγιος Χριστοφόρος
Вознесение Христово Ανάληψις του Κυρίου
Св. Три Јерарси Ἀγιοι Τρεις Ιεράρχαι
Св. Благовештение Ευαγγελίστρια
Успение на пресв. Богородица Κοίμησις της Θεοτόκου
Св. Преображение Μεταμόρφωσις του Σωτήρος
Пресв. Богородица Нова Νέα Παναγία
Св. Ксенија Οσία Ξένη
Св. Архангели Παμμέγιστοι Ταξιάρχαι Ακροπόλεως
Пресв. Богородица Неракотворна Παναγία Αχειροποίητος
Пресв. Богородица Десна Παναγία Δεξιά
Пресв. Богородица Народоводителка Παναγία Λαοδηγήτρια
Пресв. Богородица Пројавена Παναγία Φανερωμένη
Пресв. Богородица Казанџиска Παναγία των Χαλκέων
Рождество на пресв. Богородица Παναγούδα
Св. Јован Претеча Τίμιος Πρόδρομος
Сретение Господово Υπαπαντή του Χριστού[12]
Поклонички храмови
Црква Грчки
Св. Кирил и Методиј Άγιοι Κύριλλος & Μεθόδιος
Св. Ѓорѓи“ (Ротонда) Άγιος Γεώργιος
Св. Димитрија Άγιος Δημήτριος
Св. Софија Η του Θεού Σοφία[13]
Параклиси на парохиските храмови
Црква Грчки
„Св. Анисија“ Αγία Ανυσία
„Св. Гликерија“ Αγία Γλυκερία
„Св. Ефросина“ Αγία Ευφροσύνη
„Св. Соломонија“ Αγία Σολομονή
„Св. Фотина“ Αγία Φωτεινή
Сите Солунски Светители Άγιοι Πάντες οι εν Θεσσαλονίκη
„Св. Сила и Тимотеј“ Άγιοι Σίλας & Τιμόθεος
„Св. Василиј“ Άγιος Βασίλειος
„Св. Елевтериј“ Άγιος Ελευθέριος
„Св. Јован Претеча“ Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος
„Св. Нестор“ Άγιος Νέστωρ
„Св. Никола“ Άγιος Νικόλαος
„Св. Агапија, Ирина и Хионија“ Ἀγιαι Αγάπη, Ειρήνη, Χιονία
Св. Спас Μεταμόρφωσις του Σωτήρος
Св. Ксенија и Св. Нектариј Οσία Ξένη – Άγιος Νεκτάριος
„Пресв. Богородица Вратарница“ Παναγία η Πορταΐτισσα
„Воздвижение на Чесниот Крст“ Τίμιος Σταυρός[14]
Св. Ѓорѓи Άγιος Γεώργιος
Гробишни храмови
Име Грчки Гробишта
„Св. Теодор Тирон и Теодор Стратилат“ Άγιοι Θεόδωροι Κοιμητηρίων Πυλαίας Капуџиларски гробишта
„Св. Павле“ Άγιος Παύλος Κοιμητηρίων Μαλακοπής Малакопски гробишта
„Воскресение Христово“ Ανάστασις του Κυρίου Νέων Κοιμητηρίων Нови гробишта[15]
Параклиси во установи
 
„Св. Преображение“ во Училиштето за слепи
Име Грчки Установа
„Покров на пресв. Богородица“ Αγία Σκέπη Νοσοκομείου Γεώργιος Γεννηματάς Општа болница „Георгиос Гениматас“
„Св. Димитриј“ Άγιος Δημήτριος Νοσοκομείου Άγιος Δημήτριος Општа болница „Св. Димитриј“
„Св. Лука“ Άγιος Ευαγγελιστής Λουκάς Νοσοκομείου Α.Χ.Ε.Π.Α. Универзитетска болница АХЕПА
„Св. Пантелејмон“ Άγιος Παντελεήμων Θεαγενείου Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Онколошка болница „Теагениос“
„Св. Пантелејмон“ Άγιος Παντελεήμων Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Општа болница „Хипократ“[16]
„Св. Три Светители“ Τρείς Ιεράρχες Солунски универзитет[17]
„Св. Нектариј“ Άγιος Νεκτάριος Χαρισείου Γηροκομείου Старечки дом „Харисиос“
Св. Стилијан Άγιος Στυλιανός βρεφοκομείου Άσυλο του Παιδιού Јасли „Закрила на детето“
„Св. Преображение“ Μεταμόρφωσις του Σωτήρος Σχολής Τυφλών Училиште за слепи[18]
Манастири
Име Грчки Нас. место Грчки
Св. Теодора Ιερά Μονή Αγίας Θεοδώρας Солун Θεσσαλονίκη машки
Успение на пресв. Богородица Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Арсакли Πανόραμα женски

Наводи

уреди
  1. „Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης“. Εκκλησία της Ελλάδος. Архивирано од изворникот на 2008-09-15. Посетено на 21 мај 2014.
  2. „ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΩΝ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2016-10-15. Посетено на 12 ноември 2013.
  3. „Κατάλογος Προκαθήμενων Θεσσαλονίκης“. Ορθόδοξος Συναξαριστής. Посетено на 12 ноември 2013.
  4. „Γεώργιος“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2021-06-24. Посетено на 10 јануари 2018.
  5. Според некои извори, Мануил е наследен на солунската катедра од Василиј Гликис. Погл. „ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ὁ ΓΛΥΚΥΣ, ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (μέσα 13ου αἰ.)“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2017-08-17. Посетено на 16 август 2017.
  6. 6,0 6,1 Νταγιούκλας, Σταύρος (1995–96). „Πολιτική και εκκλησιαστική διοίκηση της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης από το 1300 έως το 1341. Θεσμοί και πρόσωπα“ (PDF). Μακεδονικά. Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. стр. 129–130.CS1-одржување: датумски формат (link)
  7. Τρούπκου, Νικολέτα (2016). Η ελληνική γραφή των εντοίχιων ψηφιδωτών της ύστερης βυζαντινής περιόδου (PDF). Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σχολή Φιλοσοφική. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Αρχαίας και Βυζαντινής Τέχνης και Πολιτισμού. стр. 56.
  8. ΜΑΡΤΖΕΛΟΥ, ΓΕΩΡΓΙΟΥ Δ. „ΤΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 14Ο ΑΙΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΖΗΛΩΤΩΝ“. Посетено на 5 октомври 2016.
  9. „Νικάνωρ, ὅσιος“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2017-08-25. Посетено на 5 март 2017.
  10. „Παραιτήθηκε ο Γέρων Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ανθιμος - Εξάψαλμος“ (грчки). 2023-08-08. Посетено на 2023-08-09.
  11. „Νέος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης ο Ωρεών Φιλόθεος“. ROMFEA (грчки). Посетено на 2023-10-21.
  12. „Ενοριακοί Ναοί“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2019-12-10. Посетено на 21 август 2016.
  13. „Προσκυνηματικοί Ι.Ν.“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2016-10-18. Посетено на 21 август 2016.
  14. „Παρεκκλήσια Ενοριακών Ναών“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2016-10-18. Посетено на 21 август 2016.
  15. „Παρεκκλήσια Κοιμητηρίων“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2016-10-15. Посетено на 21 август 2016.
  16. „Παρεκκλήσια Νοσοκομείων“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2016-10-15. Посетено на 21 август 2016.
  17. „Πανεπιστημιακοί Ναοί“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2016-10-19. Посетено на 21 август 2016.
  18. „Παρεκκλήσια Ιδρυμάτων“. Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Архивирано од изворникот на 2016-10-15. Посетено на 21 август 2016.

Надворешни врски

уреди