Википедија

Нанџјинг

град во Кина, седиште на покраината Џјиангсу

Нанџјинг, за разлика од Пекинг /Пекинг北京, Пекинг „Северна престолнина“ — главен град на кинеската покраина Џјиангсу, кој се наоѓа веднаш спротиводно од делтата на Јангце, најбитната кинеска река. Градот сега има повеќе од осум милиони жители. Одиграл значајна улога во кинеската историја. Заземањето на градот од страна на Јапонците во 1937 година било придружено со масакр чиј обем не е утврден со сигурност.

Нанџјинг
Nanjing
南京市
Град-префектура и потпокраински град
Одозгора во насока на стрелките на часовникот: 1. Градот, Сјуенско Езеро и Пурпурна Планина; 2. камена скулптура „писју“; 3. Храм Ѓиминг; 4. Капија Јиѓенг со Нанѓиншките градски ѕидини; 5. Реката Ќинхуаи и Фузи Миао; 6. Нанѓиншки олимписки спортски центар; 7. духовниот пат на Минг Сјаолинг; 8. Мавзолеј Сун Јат-сен
Карта
Местоположба на градот Нанџјинг во Џјиангсу
Местоположба на градот Нанџјинг во Џјиангсу
ДржаваКина
ПокраинаЃангсу
Околии11
Општини129
Населеннепознато (Јеченг, 495 г.пр.н.е. Ѓинлинг, 333 г.пр.н.е.)
Општинско седиштеСјуенву
Управа
 • ВидПотпокраински град
 • ОрганОпштински народен конгрес на Нанѓинг
 • Секретар на КПКХан Лиминг
 • Претседател на Општинскиот народен конгрес на НанѓингЛонг Сјанг
 • ГрадоначалникХан Лиминг
 • Претседател на КНПККЛиу Јиан
Површина[1]
 • Град-префектура и потпокраински град6.587 км2 (2,543 ми2)
 • Градска1.398,69 км2 (540,04 ми2)
Население (2020 census)
 • Град-префектура и потпокраински град9.314.685
 • Густина1,400/км2 (3,700/ми2)
 • Градскo9.314.685
 • Метро9.648.136
Час. појасКинеско стандардно време (UTC+08:00)
Поштенски број210000–211300
Повик. бр.25
ISO 3166CN-JS-01
БДП (номинален)2021 [2]
 - Вкупно¥1,636 билиони
$253,57 милијарди
 - По жител¥175,587
$27,223
 - Раст▲ 7,5%
БДП (ПКМ)2017
 - ВкупноUS$ 334,1 милијарди
 - На жителUS$40,084
Индекс на човековиот развој0,859 (многу висок)
Мреж. местоНанѓинг
City trees
Deodar Cedar (Cedrus deodara),
Platanus × acerifolia[3]
City flowers
Méi (Prunus mume)

Нанџјинг има административен статус на потпокраински град. Кинеската кратенка на името на градот е níng (寧).

Географија

уреди

Нанџјинг зафаќа вкупна површина од 6.598 квадратни километри и се наоѓа во една од најголемите економски зони во Кина, делтата на реката Јангце. Реката тече во западниот дел на интрамуралниот град. Се наоѓа на 265 км северозападно од Шангај, 900 км јужно од Пекинг и 1.210 км источно од Чунгќинг[4].

Нанџјинг има влажна суптропска клима, под влијание на источноазиските монсуни. Годишните времиња се изделуваат, летата се многу топли, а дожд има во текот на целата година. Просечната температура е 15,7 °C, со максимална забележена температура од 43 °C (13 јули 1934 ) и минимална од −16,9 °C (6 јануари 1955). Годишно има во просек 117 врнежливи денови, со 1.106,5 мм врнежи. Сезоната на меију (梅雨, дожд од сливи) е во периодот од средината на јуни до крајот на јули. Според месната туристичка канцеларија, најдобро време за туристичка посета е меѓу септември и ноември.

Многу природни ресурси се наоѓаат во Нанџјинг, со повеќе од 40 видови на минерали, вклучувајќи железо, сулфур, кои сочинуваат 40 % од резервите на Ѓангсу ; ги има најголемите резерви на стронциум во Источна и Југоисточна Азија. Нанџјинг има и огромни резерви на вода, од речно и подземно потекло; има неколку топли извори, како што е изворот Тангшан во Ѓангнинг и изворот Тангќуен во Пукоу.

Опкружен со Јангцекјанг и планини, Нанџјинг располага со прекрасни предели. Езера како езерото Сјуенву и езерото Мочоу се достапни за јавноста во средиштетот на градот; Пурпурните Планини сместени во источниот дел на градот се исто така место на археолошки наоѓалишта и културни месности. Познатиот стратег и политичар од раздобјето на Трите Царства, Џуге Љанг, ја напишал следнава реченица:钟山龙蟠，石头虎踞，真乃帝王之宅也(„Со Пурпурните Планини како змеј на издигнување и камените ѕидини како тигар што рика, Ѓинлинг е свето живеалиште на царевите.").

Историја

уреди

Времеслед

уреди

Историја

уреди

Нанџјинг е еден од најстарите градови во Јужна Кина. Според преданието, Фу Чај, господарот на земјата Ву, ја основал првата градска месност, Јеченг (冶城) во 495 г.пр.н.е. Во 473 г.пр.н.е., Царството Јуе ја освоило земјата Ву и го основала градот Јуеченг (越城) во близина на сегашниот мост Џунгхуа. Во 333 г.пр.н.е., по пропаста на Царството Јуе, Царството Чу го основала Ѓинлинг Ји (金陵邑) во северозападниот дел на денешниот град. Оттогаш, историјата на Нанџјинг е исполнета со многу уништувања и обновувања.

Нанџјинг станал главен град во 229 година, кога Сун Ќуан од Царството Ву го преселило својот главен град во Ѓанје (建邺), како продолжение на Ѓинлинг Ји во 211 година, за време на периодот на Трите Царства. По инвазијата на Цинг Ву, благородниците и богатите од династијата Ѓин избегале преку реката Јангце и го основале својот главен град во Нанџјинг, тогаш наречен Ѓнканг (建康). Нанџјинг тогаш бил главен град на Јужна Кина за време на периодот на поделба Север-Југ, додека династијата Суи не ја обединила Кина и го уништила целиот град.

Градот бил повторно изграден за време на династијата Танг и повторно станал главен град за време на временто владеење на царството на Јужен Танг (937-975). Индустријата на Ѓенканг се развивала и својот врв го достигнала за време на династијата Сунг, иако под постојана закана од странски напаѓачи. По монголската инвазија, градот станал средиште на текстилна технологија.

Откако се наметнал како победник по поделбите на доцниот период на војните на династијата Јуен, Џу Јуенџанг, основачот на династијата Минг, повторно го основал главниот град Нанџјинг во 1368 година, усвојувајќи го за првпат неговото денешно име, Nanjing (Нанџјинг). Тој го изградил она што се покажало како најголем град во светот во тоа време, со 200.000 работници кои го завршиле проектот по 21 година. Сегашните ѕидини на Нанџјинг датираат од ова раздобје: тоа се најголемите урбани ѕидини во светот кои сè уште постојат. Во 1403 година, главниот град бил префрлен од Нанџјинг во Пекинг.

За време на династијата Чјинг (1644-1911), Нанџјинг бил нападнат од британските трупи за време на Првата опиумска војна , која завршила со потпишувањето на Договорот од Нанџјинг во 1842 година. Областа Нанџјинг во тоа време се викала Ѓангнинг и служела како седиште на владата на вицекралот на Љангѓанг. Нанџјинг бил главен град на Кралството Тајпинг во средината на XIX век, преименуван во Тјенѓинг (天京, „престолнина на небото“) во оваа прилика. Кога генералот Ѕенг Гуофан го повторно го освоил градот во 1864 година, се случил масовен масакр, погинале 100 000 луѓе.

Во 1911 година, Вучаншкото востание во Вухан го означило почетокот на успехот на Сун Јат-сен кој со Куоминтанг започнал револуција на одредени елити при што ја соборил династијата Ќинг и ја основал Република Кина во 1912 година, со Нанџјинг како главен град. Ова е периодот познат како Република Нанџјинг. Главниот град подоцна бил преместен во Пекинг кога Јуен Шикај станал претседател. Во 1928 година, Чанг Кај Шек ја презел власта од Куоминтанг и повторно го прогласил Нанџјинг за главен град. Пекинг, контролиран од воените лидери, и Вухан, предводен од Ванг Ѓингвеј, исто така претендирале на статус престолнини. Во поплавите во Кина во 1931 година загинале рекорден број нејзини жители како од давење, така и од болести. Исто така бил унитештен голем дел од градот.

На 13 декември 1937 година, Јапонската царска армија го освојува Пекинг и продолжува со стратешкото бомбардирање на Нанџјинг, официјалниот главен град. Жестината на ова бомбардирање и она на Кантон довело до резолуција на Советодавниот комитет за Далечниот Исток на Друштвото на народите против Јапонија. Лордот Кренборн, потсекретар за надворешни работи на Обединетото Кралство, потоа дал лута изјава: „Зборовите не можат да го изразат чувството на длабок ужас со кој цивилизираниот свет ја прими веста за овие воздушни напади. Тие често се насочени на места кои се далеку од зоната на непријателство. Воената цел, доколку постои, се чини дека зазема второстепено место. Се чини дека главната цел е да се предизвика терор преку масакрирање на цивили...“[6]

За да ја избегне инвазијата, владата на Куоминтанг потоа се преселила во Вухан, пред да се смести во Чонгќинг, во времето на битката кај Вухан. По падот на Нанџјинг, во декември во главниот град јапонските освојувачи извршиле голем масакр. Проценките, кои се предмет на жестоки негирања, зависат во зависност од изворите. Судот во Нанџкинг проценува дека загинале 300.000 лица, додека според други извори, како што е судот во Токио, бројот е околу 200.000.

За време на јапонската окупација, во градот била поставена марионетска влада, предводена од Ванг Ѓингвеј, реорганизирана национална влада на Република Кина. Јапонската царска армија, исто така, основала бактериолошка единица каде јапонските лекари вршеле експерименти на човечки заморчиња.

По Втората светска војна, Куоминтангот повторно го прогласил Нанџјинг за свој главен град. На 23 април 1949 година, Народноослободителната армија, откако го освоила Пекинг и ѝ се придружил голем дел од трупите на Куоминтанг, го освоила Нанџјинг, принудувајќи го Куоминтанг да се повлече на Тајван, помогнати од Соединетите Американски Држави, официјално ставајќи крај на Република Кина во Континентална Кина. Оттогаш, Нанџјинг е главен град на покраината Ѓангсу и останува официјален главен град на Република Кина со седиште во Тајван.

Население

уреди

Во времето на пописот во 2010 година, вкупното население на градот Нанџинг беше 8,005 милиони. ОЕЦД ја процени опфатената градска област во тоа време како 11,7 милиони.[111] Официјалната статистика во 2011 година проценува дека населението на градот е 8,11 милиони. Наталитетот е 8,86 отсто, а смртноста 6,88 отсто. Урбаната област имаше население од 6,47 милиони луѓе. Соодносот на половите на градското население бил 107,31 мажи наспроти 100 жени.[112][113]

Како и во поголемиот дел од источна Кина, официјалниот етнички состав на Нанџинг е доминантно националноста на Хан (98,56 проценти), со 50 други официјални етнички групи. Во 1999 година, 77.394 жители припаѓале на официјално дефинираните малцинства, меѓу кои огромното мнозинство (64.832) биле Хуи, придонесувајќи со 83,76 проценти за малцинското население. Втората и третата по големина малцинска група беа Манчу (2.311) и Жуанг (533). Поголемиот дел од малцинските националности живееле во округот Џиание, што сочинува 9,13 проценти од населението во областа.[114]

Преовладува етничката припадност Хан (98,56 %), со присутни 50 други етнички групи. Во 1999 година, 77 934 résidents биле други малцинства, од кои огромното мнозинство биле Хуи (64 832, или 83,76 % од малцинствата). Следат Манчуите ( 2 311 ) и Џуанците (533). Повеќето од овие малцинства живеат во округот Ѓенје, што сочинува 9,13 проценти од населението во областа.[114]

Соодносот маж-жена во 2003 година бил 106,49 мажи на 100 жени.

Економија

уреди

Од периодот на Трите кралства, заради својата географска местоположба што го правело идеален транспортен центар, Нанџјинг станал текстилен индустриски центар. За време на династијата Минг, оваа индустрија уште повеќе се развила, со што станал еден од најпросперитетните градови во Кина и во светот. Текстилот, монетите, печатењето, бродоградбата и другите индустрии биле на својот технолошки врв. Градот бил еден од најголемите трговски средишта на Далечниот Исток.

Во првата половина XX дваесеттиот век, заради својата политичка улога и порастот на животниот стандард, Нанџјинг постепено еволуирал од центар на производство во голем центар на потрошувачка. Биле отворени многу продавници како Zhongyang Shangchang, што ги привлекувало трговците од целата земја да ги продаваат своите производи. До 1933 година, приходите од секторите за храна и забава ги надминале оние од производството и земјоделството. Третина од населението работело во терцијарниот сектор, каде што, како и во Шангај, процветале трговијата со секс, дрогата и коцкањето.

Во 1950-тите, централната влада инвестирала многу во Нанџјинг за да изгради државни фабрики, како дел од националниот план за брза индустријализација. Биле основани една по друга фабрики од индустриите за електрика, механика, хемија и челик, со што Нанџјинг станал главен центар на индустриското производство на кинескиот брег. Воодушевени од создавањето на град со меѓународен стандард, водачите на градот направиле и катастрофални грешки за време на неговиот развој, како што се инвестирање милиони јуани за изградба на рудници за експлоатација на непостоечки јаглен, што довело до негативен раст во 1960-тите.

Денес

уреди

Сегашната градска индустрија е главно наследена од состојбата наследена по 1960-тите, со електронска, автомобилска, петрохемиска, енергетска и индустрија на челик како „петте индустриски столба“. Остануваат големите државни претпријатија како што се Panda Electronics, Jincheng Motors и Nanjing Steel. Терцијарната индустрија станува сè поважна, достигнувајќи 44 % од вкупните приходи на градот. Многу инвеститори дошле во Нанџјинг, како што се Fiat, IVECO, AO Smith и Sharp. Оваа состојба особено дошла до израз откако Кина се приклучила на СТО и во просек по две странски компании секој ден основале свои претставништва.

Месната власт се обидува да ја подобри привлечноста на градот со изградба на големи индустриски паркови, како: Гаосин, Ксинганг, Хуагонг и Џијангнинг. И покрај овие напори, соседните градови Вуси, Суџоу и Хангџоу го претекнуваат Нанџјинг. Дополнително, државните претпријатија не можат да станат меѓународно конкурентни компании, па им се заканувал принуден банкрот. Ова резултирало со голем број моментално невработени.

Во 2005 година, вкупниот БДП изнесувал 130,3 милијарди јуани, а БДП по глава на жител 37.207 јуани[7].

Култура

уреди

Градот има неколку музеи, вклучувајќи го и музејот Нанџјинг, еден од најголемите во Кина. Градот кој бил и главен град на Кина, има империјална култура со монументалните локалитети од овој дел од историјата, како и институции од периодот на Република Кина, чиј главен град бил и како што е Палатата на претседателот.

Туризам

уреди

Образование

уреди

Нанџјинг има многу универзитети:

  • Универзитет Нанџјинг,
  • Југоисточен универзитет

Превоз

уреди

Нанџјинг е важен сообраќаен центар во Кина и ја користи својата близина до Шангај и Хангџоу за да биде во центарот на трговијата.

Железнички

уреди

Нанџјинг го опслужуваат неколку брзи линии на станицата Нанџјинг-Југ, како што е ЛГВ Шангај-Нанџјинг или ЛГВ Пекинг-Шангај.

Воздушен

уреди

Градот го има меѓународниот аеродром Нанџјинг-Луку.

Метро

уреди

Градската средина ја опслужува метрото Нанџјинг, кое се состои од урбани и приградски линии.

Управни поделби

уреди

Потпокраинскиот град Нанџјинг ја врши својата јурисдикција над тринаесет дела од кои единаесет се општински окрузи:

  • округ Џуанву - 玄武区Xuánwǔ Qū ;
  • округ Чинхуаи - 秦淮区Qínhuái Qū ;
  • округ Ѓанје - 建邺区Jiànyè Qū ;
  • Дистрикт Гулу - 鼓楼区Gǔlóu Qū ;
  • округ Ќисја - 栖霞区Qīxiá Qū ;
  • округ Пуку - 浦口区Pǔkǒu Qū ;
  • округ Луе - 六合区Lùhé Qū) ;
  • округ Јухуатаи - 雨花台区Yǔhuātái Qū ;
  • округ Ѓангнинг- 江宁区Jiāngníng Qū ;
  • Округ Лишуи - 溧水区Lìshuǐ Qū ;
  • округот Гаочун - 高淳区Гаочун Ку .

Наводи

уреди
  1. ↑ „Doing Business in China – Survey“ 2016年末南京市人口状况报告年末南京市人口状况综述 (кинески). Nanjing Bureau of Statistics. 2017-08-04. Архивирано од изворникот на 2017-10-06. Посетено на 2017-10-06.
  2. ↑ „2021年江苏13市GDP出炉 苏州2.27万亿位居第一“. ah.people.com.cn. Архивирано од изворникот 2022-01-26. Посетено на 2022-01-26.
  3. ↑ Lafraniere, Sharon (4 June 2011). „A Grass Roots Fight to Save a 'Super Tree'“. The New York Times. Архивирано од изворникот 2014-12-18. Посетено на 2013-12-10.
  4. ↑ Distances à vol d'oiseau ou distances orthodromiques.
  5. ↑ (sous la direction de) J.R Fairbank,The Cambridge History of China, volume 10, Cambridge University Press, page 309
  6. ↑ The Illustrated London News, « Marching to War », 1933-1939, Doubleday, 1989,  .
  7. ↑ (англиски) Market Profiles on Chinese Cities and Provinces Архивирано на 30 март 2008 г. (actualisation 11/2006).

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди
Претходник
Пекинг 		Престолнина на Кина
1368–1420 		Наследник
Пекинг
Престолнина на Кина
1928–1937 		Наследник
Вухан (воено време)
Претходник
Чонгќинг (воено време) 		Престолнина на Кина
1945–1949 		Наследник
Гуангџоу (по 23 април)
Тајпеј (de facto)
за Република Кина
Наследник
Пекинг
за Народна Република Кина
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Нанџјинг&oldid=5213213“