Струјните согласки (теснински, фрикативи или спиранти)[1][2] се согласки што се создаваат со истиснување на воздухот низ тесен премин кој се образува со приближување на два органи на творба. Ова може да биде приближување на долната усна и горните заби (се добива [f]); задниот дел од јазикот и мекото непце (се добива [x]) или страничниот дел од јазикот и катниците (се добива велшкото [ɬ]). Овој силен тек на воздух се нарекува струење или фрикација. Еден подвид на струјните согласки се шушкавите (сибиланти). При создавањето на шушкава согласка, воздухот се истиснува како погоре, но јазикот е извиен по должината за да го спроведе воздухот до рабовите на забите. Такви примери се македонските гласови [s] (с), [z] (з), [ʃ] (ш) и [ʒ] (ж).

Начини на творба
Препречни
Избувни
Слеани
Струјни
Шушкави
Гласници
Носни
Едноударни
Приближни
Течни
Самогласка
Полусамогласка
Странични
Трепетни
Механизам
Белодробни
Исфрлени
Уфрлени
Чрапави
 
Алитерација
Асонанца
Поврзано: Место на творба
Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош]
уреди


Шушкави струјни согласки

уреди

Сите шушкави согласки се преднојазични, но во тој опсег може да бидат забни, венечни, задновенечни или преднонепчени (свиени). Меѓутоа, на задновенечното место на творба, јазикот може да заземе неколку положби: засводена, рамна и врвеста. Сите тие имаат посебен симбол и назив. Прототипните свиени согласки се подјазични и преднонепчени, но обично се пишуваат со истиот симбол како врвнојазичните задновенечни согласки. Задновенечните и забните согласки може да бидат и врвнојазични или рамнојазични, но оваа разлика се означува со дијакритички знаци наместо со посебни симболи.

Средни нешушкави струјни согласки

уреди

Странични струјни согласки

уреди

Страничната струјна согласка како ll во велшкиот (на пр. Lloyd, Llewelyn, Machynlleth), како обезвученото 'hl' и звучното 'dl' или 'dhl' во неколку јужноафрикански јазици (како што се коса и зулу) и монголскиот.

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. Кепески, Круме (1990). Граматика на македонскиот литературен јазик (X. изд.). Скопје: Просветно Дело. стр. 61.
  2. „фрикатив“ — Лексикон на македонскиот јазик


Табела на белодробни согласки по МФА  аудио
По место → Уснени Преднојазични Среднојазични Заднојазични Гласилни
↓ По начин Дво​уснени Уснено-​забни Заб​ни Венеч​ни Задно-​венеч. Свие​ни Предно-​непчени Задно​непчени Ресич​ни Голтни​чки Надгла​сил​ни Гласил​ни
Носни m ɱ n ɳ ɲ̥ ɲ ŋ̊ ŋ ɴ
Избувни p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ
Струјни ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ
Приближни ʋ ɹ ɻ j ɰ
Трепетни ʙ r ɽ͡r ʀ я *
Едноударни ⱱ̟ ɾ ɽ ɢ̆ ʡ̯
Стран. струј. ɬ ɮ ɭ˔̊ ʎ̥˔ ʎ˔ ʟ̝̊ ʟ̝
Стран. прибл. l ɭ ʎ ʟ
Стран. едноуд. ɺ ɺ̠ ʎ̯
Небелодробни согласки
Чкрапави ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
ʘ̃ ʘ̃ˀ ʘ͡q ʘ͡qʼ
Уфрлени ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Исфрлени ʈʼ
θʼ ɬʼ χʼ
tsʼ tɬʼ cʎ̝̥ʼ tʃʼ ʈʂʼ kxʼ kʟ̝̊ʼ
Слеани согласки
p̪f b̪v ts dz ʈʂ ɖʐ
ɟʝ cʎ̥˔ ɟʎ˔ kʟ̝̊ ɡʟ̝
Сложени согласки
Незаградни ʍ w ɥ ɧ
Заградни k͡p ɡ͡b ŋ͡m
Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош]
Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка.
Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби.
* Симболот го нема во МФА.