Надгласилна избувна согласка

Надгласилна избувна согласка
ʡ
МФА-бр.	173
Шифрирање
Единица (дек.)	ʡ
Уникод (хекс.)	U+02A1
X-SAMPA	>\
	преглед; разговор; уреди;

Надгласилната избувна согласка (епиглотален плозив) е вид на поретка самогласка што се јавува во некои јазици. Меѓународната фонетска азбука (МФА) ја бележи со симболот ⟨ʡ⟩.

ОсобеностиУреди

Надгласилната избувна согласка ги има следниве особености:

Начинот на творба е препречен, што значи дека се добива со попречување на воздушниот тек во говорниот апарат. Бидејќи согласката е воедно и усна, без носен испуст, воздушниот тек е сосема попречен, па затоа согласката е избувна.
Местото на творба е надгласилно, што значи дека се создава со диплите во грлото при допир со надгласилката.
Самогласката нема утврдена фонација, но обично е безвучен, што значи дека се создава без треперење на гласните жици.
Ова е устена согласка, што значи дека воздухот излегува само низ устата.
Бидејќи гласот не се создава со воздушен тек по јазикот, за оваа согласка не важи двојбата „средна–странична“.
Воздушниот механизам е белодробно издишен, што значи дека се создава со истиснување на воздух единствено низ белите дробови и дијафрагмата, што важи за највеќето гласови.

Јазик	Збор	МФА	Значење
дахало^[1]	[ndoːʡo]		'под'
хајда	g̱antl	[ʡʌntɬ]	'вода'
џах хут^[2]	[ɲhɔːʡ]		'дрво'

↑ Maddieson et al. (1993)
↑ Diffloth, Gerard.1976a. Minor-syllably vocalism in Senoic languages. In Jenner et al., Vol. I, стр. 229-2480

Maddieson, Ian; Spajić, Siniša; Sands, Bonny; Ladefoged, Peter (1993), „Phonetic structures of Dahalo“, Во Maddieson, Ian (уред.), UCLA working papers in phonetics: Fieldwork studies of targeted languages, 84, Los Angeles: The UCLA Phonetics Laboratory Group, стр. 25–65


п р у Табела на белодробни согласки по МФА аудио
По место →	Уснени				Преднојазични								Среднојазични						Заднојазични				Гласилни
↓ По начин	Двоуснени		Уснено-забни		Забни		Венечни		Задно-венеч.		Свиени		Предно-непчени		Заднонепчени		Ресични		Голтнички		Надгласилни		Гласилни
Носни	m̥	m		ɱ		n̪	n̥	n		n̠		ɳ	ɲ̥	ɲ	ŋ̊	ŋ		ɴ
Избувни	p	b	p̪	b̪	t̪	d̪	t	d			ʈ	ɖ	c	ɟ	k	ɡ	q	ɢ			ʡ		ʔ
Струјни	ɸ	β	f	v	θ	ð	s	z	ʃ	ʒ	ʂ	ʐ	ç	ʝ	x	ɣ	χ	ʁ	ħ	ʕ	ʜ	ʢ	h	ɦ
Приближни				ʋ				ɹ				ɻ		j		ɰ
Трепетни		ʙ						r				ɽ͡r						ʀ				я *
Едноударни		ⱱ̟		ⱱ				ɾ				ɽ						ɢ̆				ʡ̯
Стран. струј.							ɬ	ɮ			ɭ˔̊		ʎ̥˔	ʎ˔	ʟ̝̊	ʟ̝
Стран. прибл.								l				ɭ		ʎ		ʟ
Стран. едноуд.								ɺ				ɺ̠		ʎ̯

**Слеани согласки**
p̪f	b̪v	ts	dz	tʃ	dʒ	tɕ	dʑ	ʈʂ	ɖʐ
		tɬ	dɮ	cç	ɟʝ	cʎ̥˔	ɟʎ˔	kʟ̝̊	ɡʟ̝

**Сложени согласки**
Незаградни	ʍ	w	ɥ	ɧ
Заградни	k͡p	ɡ͡b	ŋ͡m

Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош]

Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка.

Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби.

* Симболот го нема во МФА.