Среднојазична согласка
Среднојазични согласки (дорсали) се согласки што се создаваат со средниот дел од јазикот („дорсум“). Се разликуваат од преднојазичната (коронални) по тоа што тие се изговараат со предниот дел од јазикот, и од заднојазичните (радикални), кои се изговараат со основата на јазикот најодзади.
| Места на творба |
|---|
Уснени |
| Двоуснени |
| Уснено–заднонепчени |
| Уснено–преднојазични |
| Усненозабни |
| Забноуснена |
Двозабни |
Преднојазични |
| Јазичноуснени |
| Меѓузабни |
| Забни |
| Забно-венечни |
| Венечни |
| Задновенечни |
| Заднонепчено-венечни |
| Свиени |
Среднојазични |
| Задновенечни |
| Венечно-преднонепчени |
| Преднонепчени |
| Уснено-преднонепчени |
| Заднонепчени |
| Ресични |
| Ресично-надгласилни |
Заднојазични |
| Голтнички |
| Надгласилно-голтнички |
| Надгласилни |
Гласилни |
| Облик на јазикот |
Врвнојазични |
| Рамнојазични |
| Подјазични |
Странични |
Преднонепчени |
| Голтнички |
Поврзано: Начин на творба |
| Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош] |
Function
уредиСредината на јазикот има способност за контакт со пошироко подрачје на горниот ѕид на устата - од тврдото, предно непце (создавајќи преднонепчени гласови), свитливиот заден дел (создавајќи заднонепчени гласови), па до ресичката[1] во задниот дел на усната шуплина (создавајќи ресични гласови). Овие определници не се така рески, па затоа понекогаш наоѓаме попрецизни градации како „претпреднонепчена“, „предзаднонепчена“ и „позаднонепчена“ творба.
Бидејќи врвот на јазикот може да се превитка нагоре и наназад до тврдото (предно) непце (создавајќи свиени согласки), согласките добиени со допир на средниот дел на јазикот со предното непце се нарекуваат „среднојазично-преднонепчени“ (дорсо-палатални).
Во македонскиот јазик
уредиСреднојазични согласки во македонскиот јазик се: г, ѓ, ј, к, љ, њ, ќ и х.
Поврзано
уредиНаводи
уреди- ↑ наречена и „увула“
- Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell. ISBN 978-0-631-19815-4.
Табела на белодробни согласки по МФА  аудио
| ||||||||||||||||||||||||
| По место → | Уснени | Преднојазични | Среднојазични | Заднојазични | Гласилни | |||||||||||||||||||
| ↓ По начин | Двоуснени | Уснено-забни | Забни | Венечни | Задно-венеч. | Свиени | Предно-непчени | Заднонепчени | Ресични | Голтнички | Надгласилни | Гласилни | ||||||||||||
| Носни | m̥ | m | ɱ | n̪ | n̥ | n | n̠ | ɳ | ɲ̥ | ɲ | ŋ̊ | ŋ | ɴ | |||||||||||
| Избувни | p | b | p̪ | b̪ | t̪ | d̪ | t | d | ʈ | ɖ | c | ɟ | k | ɡ | q | ɢ | ʡ | ʔ | ||||||
| Струјни | ɸ | β | f | v | θ | ð | s | z | ʃ | ʒ | ʂ | ʐ | ç | ʝ | x | ɣ | χ | ʁ | ħ | ʕ | ʜ | ʢ | h | ɦ |
| Приближни | ʋ | ɹ | ɻ | j | ɰ | |||||||||||||||||||
| Трепетни | ʙ | r | ɽ͡r | ʀ | я * | |||||||||||||||||||
| Едноударни | ⱱ̟ | ⱱ | ɾ | ɽ | ɢ̆ | ʡ̯ | ||||||||||||||||||
| Стран. струј. | ɬ | ɮ | ɭ˔̊ | ʎ̥˔ | ʎ˔ | ʟ̝̊ | ʟ̝ | |||||||||||||||||
| Стран. прибл. | l | ɭ | ʎ | ʟ | ||||||||||||||||||||
| Стран. едноуд. | ɺ | ɺ̠ | ʎ̯ | |||||||||||||||||||||
| Чкрапави | ʘ | ǀ | ǃ | ǂ | ǁ | ||
| ʘ̃ | ʘ̃ˀ | ʘ͡q | ʘ͡qʼ | ||||
| Уфрлени | ɓ | ɗ | ʄ | ᶑ | ɠ | ʛ | |
| Исфрлени | pʼ | tʼ | cʼ | ʈʼ | kʼ | qʼ | |
| fʼ | θʼ | sʼ | ɬʼ | xʼ | χʼ | ||
| tsʼ | tɬʼ | cʎ̝̥ʼ | tʃʼ | ʈʂʼ | kxʼ | kʟ̝̊ʼ | |
| p̪f | b̪v | ts | dz | tʃ | dʒ | tɕ | dʑ | ʈʂ | ɖʐ |
| tɬ | dɮ | cç | ɟʝ | cʎ̥˔ | ɟʎ˔ | kʟ̝̊ | ɡʟ̝ |
| Незаградни | ʍ | w | ɥ | ɧ |
| Заградни | k͡p | ɡ͡b | ŋ͡m | |
| Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош] |
| Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка. |
| Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби. |
| * Симболот го нема во МФА. |