Едноударна согласка
Едноударните согласки („клепави согласки„, „тапкави согласки“) се согласки што се добиваат со едно затегање на мускулите, така што едниот творбеник (на пр. јазикот) се удира во друг.
| Начини на творба |
|---|
| Препречни |
| Избувни |
| Слеани |
| Струјни |
| Шушкави |
| Гласници |
| Носни |
| Едноударни |
| Приближни |
| Течни |
| Самогласка |
| Полусамогласка |
| Странични |
| Трепетни |
| Механизам |
| Белодробни |
| Исфрлени |
| Уфрлени |
| Чрапави |
| Алитерација |
| Асонанца |
| Поврзано: Место на творба |
| Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош] |
| уреди |
Разлика од избувните и трепетните согласки
уредиГлавната разлика помеѓу избувните (запирни) согласки и едноударните се состои во тоа што тука нема насобирање на воздушен притисок зад местото на творба, па затоа нема ни избув. Во секој друг поглед, едноударната согласка е слична на краток избувен глас.
Едноударните согласки се разликуваат од трепетните гласови, бидејќи кај нив воздушниот тек предизвикува треперење на творбеникот.
Табела на едноударни согласки
уредиСпоред Меѓународната фонетска азбука (МФА), постојат следниве едноударни согласки:
| МФА | Опис | Пример | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Јазик | Правопис | МФА | Значење | ||
| ɾ | венечна едноударна согласка | американски англиски | latter | /læɾɚ/ | второспоменат |
| ɺ | венечна странична едноударна согласка | јапонски | ラーメン | /ɺaːmeɴ/ | рамен |
| ɽ | свиена едноударна согласка | варлпирски | dupa (?) | /ɽupa/ | ветробран |
.svg){kind=small}
|
усненозабна едноударна согласка | каранг | /v̛ara/ | животно | |
Наводи
уреди- Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell. ISBN 978-0-631-19815-4.
Поврзано
уредиИзбувна согласка Трепетна согласка
Надворешни врски
уреди- Повеќејазичен лексикон на уснената ударна согласка Архивирано на 12 септември 2006 г. (англиски)
Табела на белодробни согласки по МФА  аудио
| ||||||||||||||||||||||||
| По место → | Уснени | Преднојазични | Среднојазични | Заднојазични | Гласилни | |||||||||||||||||||
| ↓ По начин | Двоуснени | Уснено-забни | Забни | Венечни | Задно-венеч. | Свиени | Предно-непчени | Заднонепчени | Ресични | Голтнички | Надгласилни | Гласилни | ||||||||||||
| Носни | m̥ | m | ɱ | n̪ | n̥ | n | n̠ | ɳ | ɲ̥ | ɲ | ŋ̊ | ŋ | ɴ | |||||||||||
| Избувни | p | b | p̪ | b̪ | t̪ | d̪ | t | d | ʈ | ɖ | c | ɟ | k | ɡ | q | ɢ | ʡ | ʔ | ||||||
| Струјни | ɸ | β | f | v | θ | ð | s | z | ʃ | ʒ | ʂ | ʐ | ç | ʝ | x | ɣ | χ | ʁ | ħ | ʕ | ʜ | ʢ | h | ɦ |
| Приближни | ʋ | ɹ | ɻ | j | ɰ | |||||||||||||||||||
| Трепетни | ʙ | r | ɽ͡r | ʀ | я * | |||||||||||||||||||
| Едноударни | ⱱ̟ | ⱱ | ɾ | ɽ | ɢ̆ | ʡ̯ | ||||||||||||||||||
| Стран. струј. | ɬ | ɮ | ɭ˔̊ | ʎ̥˔ | ʎ˔ | ʟ̝̊ | ʟ̝ | |||||||||||||||||
| Стран. прибл. | l | ɭ | ʎ | ʟ | ||||||||||||||||||||
| Стран. едноуд. | ɺ | ɺ̠ | ʎ̯ | |||||||||||||||||||||
| Чкрапави | ʘ | ǀ | ǃ | ǂ | ǁ | ||
| ʘ̃ | ʘ̃ˀ | ʘ͡q | ʘ͡qʼ | ||||
| Уфрлени | ɓ | ɗ | ʄ | ᶑ | ɠ | ʛ | |
| Исфрлени | pʼ | tʼ | cʼ | ʈʼ | kʼ | qʼ | |
| fʼ | θʼ | sʼ | ɬʼ | xʼ | χʼ | ||
| tsʼ | tɬʼ | cʎ̝̥ʼ | tʃʼ | ʈʂʼ | kxʼ | kʟ̝̊ʼ | |
| p̪f | b̪v | ts | dz | tʃ | dʒ | tɕ | dʑ | ʈʂ | ɖʐ |
| tɬ | dɮ | cç | ɟʝ | cʎ̥˔ | ɟʎ˔ | kʟ̝̊ | ɡʟ̝ |
| Незаградни | ʍ | w | ɥ | ɧ |
| Заградни | k͡p | ɡ͡b | ŋ͡m | |
| Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош] |
| Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка. |
| Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби. |
| * Симболот го нема во МФА. |