Википедија

Исламот во Русија

(Пренасочено од Ислам во Русија)

Ислам во Русија — втора најизразена религија во државата. Според истражувањето спроведено во целата земја во 2012 година[3], муслиманите во Русија броеле 9.400.000 или 6,5% од вкупното население. Сепак, населението на двете федерални субјекти Чеченија и Ингушетија[3], со исламски мнозинства не биле анкетирани поради социјални немири, кои заедно имале население од речиси 2 милиони, па затоа вкупниот број на муслимани може да биде поголем. Меѓу овие муслимани, 6.700.000 или 4,6% од вкупното население во Русија не биле поврзани со ниту една исламска школа и гранки. Исламот е дел од руското историско наследство, признаен според законот и од руските политички водачи како една од традиционалните религии на Русија, и е субвенциониран од страна на руската влада[4]. Ставот на исламот како голема руска религија, заедно со православното христијанство, датира од времето на Катерина Велика, која спонзорирала исламски свештеници и стипендии[5] .

Ислам во Европа [1]
  <1% (Ерменија, Белорусија, Чешка, Естонија, Финска, Унгарија, Ирска, Исланд, Латвија, Литванија, Малта, Молдавија, Монако, Полска, Португалија, Романија, Сан Марино, Словачка, Украина)
  1%-2% (Андора, Хрватска)
  2%-4% (Италија, Луксембург, Норвешка, Србија, Словенија, Шпанија)
  4%-5% (Данска, Грција, Лихтенштајн, Обединето Кралство)
  5%-10% (Австрија, Белгија, Франција, Германија, Холандија, Шведска, Швајцарија)
  10%-20% (Бугарија, Грузија, Црна Гора, Русија)
  20%-30% (Кипар)
  30%-40% (Македонија)
  40%-50% (Босна и Херцеговина)
  80%-90% (Албанија)
  90%-95% (Косово)
  95%-100% (Турција, Азербејџан)
Џамија Колшариф во Казањ, една од најголемите во Русија.
Џамија Нурд Камал во Нориљск, е најсеверната џамија во светот.[2]

Историјата на исламот и Русија опфаќа периоди на конфликт помеѓу муслиманите и православното мнозинство, како и периоди на соработка и взаемна поддршка. Студијата на Роберт Круз за муслиманите кои живеат под царот укажуваат на тоа дека масата на муслиманите му била лојална на тој режим но по Катерина застанала на страната на нејзиниот отомански соперник[6]. По падот на царскиот режим, Советскиот Сојуз вовел политика на државен атеизам, што ја попречувало праксата на исламот и довело до погубување и потиснување на разни муслимански водачи. По распадот на Советскиот Сојуз, исламот повторно добил престижен, правно признаен простор во руската политика. Во поново време, претседателот Путин го консолидирал овој тренд, субвенционирајќи создавање на џамии и исламско образование, кое тој го нарекол „интегрален дел од рускиот културен кодекс“[7], поттикнувајќи имиграција од поранешниот советски блок на муслиманско мнозинство и осудувајќи го она што го државата смета дека е криминален антимуслимански говор на омраза, како што се карикатурите на Мухамед[8].

Муслиманите формираат мнозинство од населението на републиките Башкортостан и Татарстан во Приволшкиот федерален округ и преовладуваат меѓу националностите во Севернокавказскиот федерален округ кој се наоѓа помеѓу Црното Море и Каспиското Море: Черкезите, Балкарците, Чеченците, Ингушите, Кабардинците, Карачајците и бројни дагестански народи. Исто така, во средината на Волжскиот регион живеат популации на Татари и Башкири, од кои најголем дел се муслимани. Други области со значајни муслимански малцинства се Москва, Санкт Петербург, републиките Адигеја, Северна Осетија-Аланија и Астрахан. Постојат над 5.000 регистрирани религиозни муслимански организации[9], еднакви на повеќе од една шестина од бројот на регистрирани руски православни верски организации од околу 29.268 во декември 2006 година[10].

Историја

уреди
 
Џамија во Москва

Во средината на 7 век, како дел од муслиманските освојувања на Персија, исламот влегол во регионот на Кавказ, дел од кој подоцна постојано бил ставен во границите на Русија[11]. Првите луѓе кои станале муслимани на денешната руска територија биле народите од денешен Дагерстан, кои исламот го прифатиле по арапското освојување на регионот во 8 век. Првата муслиманска држава во идните земји на Русија била Волшка Бугарија (922)[12]. Татарите од Казањскиот каганат ја наследиле државата и подоцна повеќето европски и кавкаски турски народи, исто така, станале следбеници на исламот[13].

Татарите на Кримското Ханство, последниот преостанат наследник на Златната орда, продолжиле да ја напаѓаат Јужна Русија, а во 1571 година ја опожариле и Москва[14]. До доцниот 18 век, Кримските Татари одржувале масовна трговија со робови со Отоманското Царство и Блискиот Исток, извезувајќи околу 2 милиони робови од Русија и Украина во периодот од 1500 до 1700 година[15].

Од раниот 16 век до 19 век, цело Закавказје и јужниот дел на Дагестан биле под владеење на разни последователни ирански царства (Сафавиди, Афшариди и Каџари) и нивниот геополитички и идеолошки соперник, Османлиите. Во Северен Кавказ и во Јужен Кавказ, шиитскиот ислам и сунитскиот ислам се проширеле, што резултирало со брза и стабилно преобраќање на многу други етнички кавкаски народи во соседните територии.

Периодот од руското освојување на Казањ во 1552 од страна на Иван Грозни до започнување на владеењето на Катерина Велика во 1762 година бил исполнет со систематска руска репресија врз муслиманите преку политики на исклучување и дискриминација - како и уништување на муслиманската култура со елиминација на надворешни манифестации на исламот, како што се џамиите на пример[16]. Русите првично демонстрирале подготвеност да дозволат исламот да процвета додека муслиманските свештеници биле поканети во различни региони за да им проповедаат на муслиманите, особено на Казахстанците, кои Русите ги гледале со презир[17][18]. Сепак, руската политика се префрлила кон слабеење на исламот со воведување пред-исламски елементи на колективната свест[19]. Таквите обиди вклучувале методи за пофалба на пред-исламските историски личности и наметнување на чувство на инфериорност со испраќање на Казаци на високо елитни руски воени институции[19]. Како одговор на тоа, верските водачи се обиделе да донесат ново религиозно влијание со тоа што го потикнале пантуркизмот[20]. Владата на Русија платила исламски научници од областа на Урал-Волга да работат меѓу Казахстанците[21].

 
Кримската ханска палата во Бахчисарај во 1857 година. Крим бил освоен од Руското Царство во 1783 година.

Исламското ропство немало расни рестрикции. На руските девојки било законски дозволено да бидат продадени во руските градови како Новгород на Татарите од Казањ во 1600-тите од страна на рускиот закон. На Германците, Полјаците и Литванците им било дозволено да бидат продадени на Кримските Татари во Москва. Во 1665 година на Татарите им било дозволено да купуваат од полските и литванските робови. Пред 1649 русинките биле продавани на муслимани според рускиот закон во Москва. Ова се спротивставило на други места во Европа надвор од Русија, каде што на муслиманите не им било дозволено да поседуваат христијани[22].

Козачката институција регрутирала во своите редови муслимански мишарски татари[23]. Козачкиот чин бил доделуван и на Башкирите[24]. Муслиманските турски и будистички Калмици служеле како козаци. Козачкото немуслиманско население го делело истиот статус со козачките сибирски муслимани[25]. Муслиманските козаци во Сибир побарале да имаат имам[26]. Козаците во Сибир вклучувале татарски муслимани како во Башкирија[27].

 
Башкири во Париз за време на Наполеоновите војни, 1814

Башкирите и Калмиците во руската војска се бореле против силите на Наполеон[28][29], но не учествувале во интензивни борби[30]. Тие биле во нестандардни оддели во војската[31]. Муслиманските Башкири ги користеле стрелите како основно оружје. Дени Давидов ги спомнал стрелите и лакови што ги користеле Башкирите[32][33]. Силите на Наполеон се соочиле против Калмиците кои биле кољаница[34] Napoleon faced light mounted Bashkir forces.[35]. Калмиците и Башкирите служеле во руската армија во Франција[36].

 
Борба во планините на Дагестан за време на Муридската војна

Додека целосната протерување (како што се практикува во другите христијански земји како што се Шпанија, Португалија и Сицилија) не било изводливо да се постигне во хомогеното руско православно население, други политики како што се земјишни дотации и промоција на миграцијата од други руски и немуслимански населенија во муслиманските земји, довело до правење на малцински заедници на места како што се некои делови од регионот Јужен Урал и поттикнување на емиграцијата во други делови, како што се Отоманското Царство и соседна Персија, и речиси ги уништувачп Черкезите, Кримските Татари и разните муслимани од Кавказ. Руската армија ги забележувале луѓето, пренесувајќи ги муслиманите од нивните села до пристаништа на Црното Море, каде што ги чекале бродовите обезбедени од соседното Отоманско Царство. Експлицитната руска цел вклучувала протерување на предметните групи од нивните земји[37]. Тие добивале избор за тоа каде да се преселат: во Отоманското Царство, во Персија, или во Русија далеку од нивните стари земјишта. Руско-кавкаската војна завршила со потпишувањето на заклетвите за лојалност од страна на црковните водачи на 2 јуни [О.С. 21 мај] 1864 година. Потоа, Отоманското Царство понудило да ги прикрие Черкезите, кои не сакале да го прифатат владеењето на еден христијански монарх, а многумина емигрирале во Анадолија (срцето на Отоманското Царство) и завршиле во модерна Турција, Сирија, Јордан, Палестина, Ирак и Косово. Многу други кавказски муслимани завршиле во соседен Иран[38]. Различни руски, кавкаски и западни историчари се согласуваат со бројка од 500.000 жители на Кавказ кои биле депортирани од Русија во 1860-тите. Голем дел од нив загинале од болест при самото патување. Оние кои останале лојални на Русија биле населени во низините, на левиот брег на реката Кубан. Трендот на русификација продолжил со различни чекори во остатокот од царски и советски периоди, така што од 2014 година повеќе Татари живееле надвор од Република Татарстан отколку во неа[13]

 
Студенти и персонал во Руско-муслиманско училиште за девојки, 1902

Политиката на намерно спроведување на антимодерното, традиционално, античко конзервативно исламско образование во училиштата и исламската идеологија била спроведувана од Русите, со цел намерно да ја попречи и уништи опозицијата на своето владеење, држејќи ги во состојба на тероризам и спречување на странските идеологии.

[39][40]

 
Заробените советски војници од муслиманско потекло.

Communist rule oppressed and suppressed Islam, like other religions in the Soviet Union.Предлошка:When Many mosques (for some estimates,[41] more than 83% in Tatarstan) were closed. For example, the Märcani Mosque was the only acting mosque in Kazan at thatПредлошка:When time.

Комунистичката власт го угнетувала и го потиснала исламот, како и другите религии во Советскиот Сојуз. Многу џамии биле затворени[41].

Постсоветски период

уреди
 
Области во Русија кои се претежно муслимански

Постојат многу докази за официјално помирување на исламот во Русија во 1990-тите. Бројот на муслиманите на кој им е дозволено да направат аџилак во Мека се зголемил по забраната во текот на советската ера што завршила во 1991 година[42]. Во 1995 година, новоформираната Унија на муслимани во Русија, предводена од имамот Хатиб Мукадас од Татарстан, започнало со организирање на движење насочено кон подобрување на меѓуетничкото разбирање и завршување на загрижувачката заблуда на Русите кон исламот. Сојузот на муслиманите во Русија е директен наследник на Сојузот на муслимани пред Првата светска војна, кој имал своја фракција во руската Дума. Пост-комунистичката унија формирала политичка партија кое дејствува во тесна соработка со муслиманските имами за да ги одбрани политичките, економските и културните права на муслиманите. Исламскиот културен центар на Русија, кој вклучува мадраса (верско училиште), бил отворен во Москва во 1991 година. Во 1990-тите, бројот на исламски публикации бил зголемен. Меѓу нив се неколку списанија на руски јазик: „Ислам“, „Ехо Кавказ“, „Исламски вестник“ „Асалам", кои се објавуваат во Махачкала, Дагестан.

 
Минтимер Шаимиев, претседател на Република Татарстан, во Џамија Колшариф, Казањ

Казањ има големо муслиманско население (веројатно второ по московската урбана група на муслимани и најголемата домородна група во Русија) и е дом на Рускиот исламски универзитет во Казањ, Татарстан. Образованието е на руски и татарски. Во Дагестан има бројни исламски универзитети и медреси, меѓу кои се: Дагестанскиот исламски универзитет, Институт за теологија и меѓународни односи, чиј ректор Максуд Садиков бил убиен на 8 јуни 2011 година[43].

Талгат Таџудин е главен муфтија на Русија. Од советско време, руската влада ја дели Русија на неколку муслимански духовни директорати. Во 1980 година, Талгат Таџудин бил поставен за муфтијата на Европската дивизија на СССР и Сибир. Од 1992 година тој ја предводел централната или комбинираната муслиманска духовна управа на цела Русија.

Путин истакнал дека православното христијанство е многу поблиску до исламот отколку католицизмот[44][45][46][47].

Во земјата се појавил голем гнев, главно од муслимани од Кавказ, против карикатурите на Шарли Ебдо во Франција[48]. Путин ги поддржувал протестите на муслиманите во Русија против карикатурите на Шарли Ебдо и на Западот[49].

Путин го дозволил де факто спроведувањето на шеријатскиот закон во Чеченија од страна на Рамзан Кадиров, вклучувајќи полигамија[50].

 
Владимир Путин и Реџеп Таип Ердоган ја отвориле Московската катедрална џамија, 23 септември 2015 година.

Низ електронските портали се попјавило лажно електронско писмо во кое Путин повикува на големите асимилациони политики на имигрантите[51][52][53][54].

Исламот се проширил под власта на Путин[55]. Еден супермаркет во Татарстан продава календари со слики на американскиот претседател Обама прикажан како мајмун и првично одбил да се извини за продажба на календарот[56][57]. Маркетот подоцна бил принуден да се извини јавно[58].

Во Татарстан, фабрика за сладолед произвеле сладолед „Обама“ (сладок Обама), со амбалажа на црно дете, а членовите на персоналот ја бранеле продажбата[59][60][61][62]. Според Вашингтон пост, „руските муслимани се поделени во однос на руската интервенција во Сирија, но повеќе се против војна“[63].

Демографија

уреди
 
Чеченските ветерани од Втората светска војна за време на прославата на 66-годишнината од победата во Големата патриотска војна.

Мнозинството муслимани во Русија се придржуваат до сунитскиот огранок на исламот. Околу 10% или повеќе од два милиони се шиитски муслимани.[64]. Постои и активно присуство на Ахмадија[65] . Во неколку области, особено во Дагестан и во Чеченија, постои традиција на сунитски суфизам, кој е претставен од училиштата Накшибенди и Шазилија, чиј духовен учител Саид Афанди ал-Чиркави секојдневно прима стотици посетители[66]. Азербејџаните, исто така, историски и сè уште во моментов се номинално следбеници на шиитскиот ислам, бидејќи нивната република се отцепила од Советскиот Сојуз, а значителен број Азери имигрирале во Русија во потрага по работа.

Муслиманската заедница во Русија продолжува да расте, достигнувајќи 25 милиони, според големиот муфтија на Русија[67].

Значајни руски луѓе кои го прифатиле исламот се Вјачеслав Полосин[68], Владимир Ходов и Александар Литвиненко, кој се преобратил на неговата смртна постела[69][70].

Хаџ

уреди

Рекордните 18.000 руски муслимански верници од целата земја присуствувале на аџилак во Мека, Саудиска Арабија во 2006 година[71]. Во 2010 година, најмалку 20.000 руски муслимански верници присуствувале, бидејќи руските муслимански водачи испратиле писма до кралот на Саудиска Арабија, барајќи да се зголеми квотата за виза за Саудиска Арабија на најмалку 25.000-28.000 визи за муслиманите[72]. Поради големата побарувачка од руските муслимани, на 5 јули 2011 година муфтијата побарал помош од претседателот Дмитриј Медведев за зголемување на доделената квота за аџилак во Саудиска Арабија во Владикавказ[73]. Третата меѓународна конференција за управување со Хаџ, на која присуствувале околу 170 делегати од 12 земји, се одржала во Казањ од 7 до 9 јули 2011 година[74].

Јазични контроверзии

уреди

Со векови Татарите ја сочинувале единствената муслиманска етничка група во европска Русија, при што татарскиот јазик бил единствениот јазик што се користел во нивните џамии, ситуација која во текот на 20 век имала брза промена бидејќи голем број кавказски и централно-азиски муслимани се преселиле во централните руски градови и започнале да ги посетувата џамиите што зборуваат татарски, создавајќи притисок врз имамите на таквите џамии да почнат да го користат рускиот јазик[75][76]. Овој проблем е очигледен дури и во рамките на Татарстан, каде што Татарите го сочинуваат мнозинство[77].

Ислам во Москва

уреди

Според рускиот попис во 2010 година, Москва има помалку од 300.000 постојани жители од муслиманско потекло, додека некои проценки укажуваат на тоа дека Москва има околу 1 милион муслимански жители и до 1.5 милиони муслимански работници[78]. Градот дозволил постоење на четири џамии[79][80]. Градоначалникот на Москва тврди дека четири џамии се доволни за населението[81]. Во моментов има 4 џамии во Москва[82], а 8000 во цела Русија[83].

Наводи

уреди
  1. ↑ Pew Forum, 2011-01 report
  2. ↑ „Arctic mosque stays open but Muslim numbers shrink“. 15 April 2007 – преку Reuters.
  3. ↑ 3,0 3,1 „Арена: Атлас религий и национальностей“ [Arena: Atlas of Religions and Nationalities] (PDF). Среда (Sreda). 2012. See also the results' main interactive mapping and the static mappings: „Religions in Russia by federal subject“ (Map). Ogonek. 34 (5243). 27 August 2012. Архивирано од изворникот на 21 April 2017. The Sreda Arena Atlas was realised in cooperation with the All-Russia Population Census 2010 (Всероссийской переписи населения 2010) and the Russian Ministry of Justice (Минюста РФ).
  4. ↑ Bell, I (2002). Eastern Europe, Russia and Central Asia. ISBN 978-1-85743-137-7. Посетено на 2007-12-27.
  5. ↑ Azamatov, Danil D. (1998), "The Muftis of the Orenburg Spiritual Assembly in the 18th and 19th Centuries: The Struggle for Power in Russia's Muslim Institution", in Anke von Kugelgen; Michael Kemper; Allen J. Frank, Muslim culture in Russia and Central Asia from the 18th to the early 20th centuries, vol. 2: Inter-Regional and Inter-Ethnic Relations, Berlin: Klaus Schwarz Verlag, pp. 355–384,
  6. ↑ Robert D. Crews, For Prophet and Tsar, pp. 299-300 (Harvard, 2006)
  7. ↑ http://www.newsweek.com/putin-pledges-support-islamic-schools-russia-791561
  8. ↑ https://www.tabletmag.com/scroll/188502/why-russia-is-no-place-to-be-charlie
  9. ↑ Page, Jeremy (2005-08-05). „The rise of Russian Muslims worries Orthodox Church“. The Times. London. Архивирано од изворникот на 2011-08-11. Посетено на 2010-05-22.
  10. ↑ Сведения о религиозных организациях, зарегистрированных в Российской ФедерацииПо данным Федеральной регистрационной службы, декабрь 2006 Архивирано на 25 март 2009 г. (руски)
  11. ↑ Хантер, Ширин; и др. (2004). Ислам во Русија: Политиката на идентитетот и безбедноста. M.E. Шарп. стр. 3. "(..) Тешко е да се утврди точно кога исламот првпат се појавил во Русија, бидејќи земјите во кои исламот нападнал на почетокот од своето проширување не биле дел од Русија во тоа време, но подоцна биле инкорпорирани. Исламот стигнал до регионот на Кавказ во средината на седмиот век како дел од арапското освојување на Сасанидското Царство.
  12. ↑ Мако, Гералд (2011). „Исламизацијата на Волшките Бугари: преиспитано прашање“. Archivum Eurasiae Medii Aevi. 18 (208). Посетено на 2015-10-07. [...] Волшките Бугари го прифатија школото Ханифи за сунитскиот ислам, како што се практикува во Хорезм Хорзем. Не се допушта закосување или задебелување во: |journal= (help)
  13. ↑ 13,0 13,1 Ширен Хантер, Џефри Томас, Александар Меликишили, "Ислам во Русија", M.E. Шарп, 1 април 2004, ISBN 0-7656-1282-8
  14. ↑ Solovyov, S. (2001). History of Russia from the Earliest Times. 6. AST. стр. 751–809. ISBN 5-17-002142-9.
  15. ↑ Darjusz Kołodziejczyk, as reported by Mikhail Kizilov (2007). „Slaves, Money Lenders, and Prisoner Guards:The Jews and the Trade in Slaves and Captives in the Crimean Khanate“. The Journal of Jewish Studies. стр. 2.
  16. ↑ Frank, Allen J. Muslim Religious Institutions in Imperial Russia: The Islamic World of Novouzensk District and the Kazakh Inner Horde, 1780-1910. Vol. 35. Brill, 2001.
  17. ↑ Khodarkovsky, Michael. Russia's Steppe Frontier: The Making of a Colonial Empire, 1500-1800, pg. 39.
  18. ↑ Ember, Carol R. and Melvin Ember. Encyclopedia of Sex and Gender: Men and Women in the World's Cultures, pg. 572
  19. ↑ 19,0 19,1 Hunter, Shireen. "Islam in Russia: The Politics of Identity and Security", pg. 14
  20. ↑ Farah, Caesar E. Islam: Beliefs and Observances, pg. 304
  21. ↑ Allen J. Frank (1998). Islamic Historiography and "Bulghar" Identity Among the Tatars and Bashkirs of Russia. BRILL. стр. 35–. ISBN 90-04-11021-6.
  22. ↑ KIZILOV, MIKHAIL (2007). „Slave Trade in the Early Modern Crimea From the Perspective of_Christian Muslim and Jewish Sources“. Journal of Early Modern History. Leiden: Koninklijke Brill NV. 11: 16.
  23. ↑ Allen J. Frank (1 January 2001). Muslim Religious Institutions in Imperial Russia: The Islamic World of Novouzensk District and the Kazakh Inner Horde, 1780-1910. BRILL. стр. 61–. ISBN 90-04-11975-2.
  24. ↑ Allen J. Frank (1 January 2001). Muslim Religious Institutions in Imperial Russia: The Islamic World of Novouzensk District and the Kazakh Inner Horde, 1780-1910. BRILL. стр. 79–. ISBN 90-04-11975-2.
  25. ↑ Allen J. Frank (1 January 2001). Muslim Religious Institutions in Imperial Russia: The Islamic World of Novouzensk District and the Kazakh Inner Horde, 1780-1910. BRILL. стр. 87–. ISBN 90-04-11975-2.
  26. ↑ Allen J. Frank (1 January 2001). Muslim Religious Institutions in Imperial Russia: The Islamic World of Novouzensk District and the Kazakh Inner Horde, 1780-1910. BRILL. стр. 122–. ISBN 90-04-11975-2.
  27. ↑ Allen J. Frank (1 January 2001). Muslim Religious Institutions in Imperial Russia: The Islamic World of Novouzensk District and the Kazakh Inner Horde, 1780-1910. BRILL. стр. 170–. ISBN 90-04-11975-2.
  28. ↑ Vershinin, Alexander (29 July 2014). „How Russia's steppe warriors took on Napoleon's armies“. Russia & India Report.
  29. ↑ John R. Elting (1997). Swords Around a Throne: Napoleon's Grande Armée. Perseus Books Group. стр. 237–. ISBN 978-0-306-80757-2.
  30. ↑ Michael V. Leggiere (16 April 2015). Napoleon and the Struggle for Germany: Volume 2, The Defeat of Napoleon: The Franco-Prussian War of 1813. Cambridge University Press. стр. 101–. ISBN 978-1-316-39309-3.Michael V. Leggiere (16 April 2015). Napoleon and the Struggle for Germany: 1. Cambridge University Press. стр. 101–. ISBN 978-1-107-08054-6.
  31. ↑ Janet M. Hartley (2008). Russia, 1762-1825: Military Power, the State, and the People. ABC-CLIO. стр. 27–. ISBN 978-0-275-97871-6.
  32. ↑ Alexander Mikaberidze (20 February 2015). Russian Eyewitness Accounts of the Campaign of 1807. Frontline Books. стр. 276–. ISBN 978-1-4738-5016-3.
  33. ↑ Denis Vasilʹevich Davydov (1999). In the Service of the Tsar Against Napoleon: The Memoirs of Denis Davidov, 1806-1814. Greenhill Books. стр. 51. ISBN 978-1-85367-373-3.
  34. ↑ Andreas Kappeler (27 August 2014). The Russian Empire: A Multi-ethnic History. Routledge. стр. 129–. ISBN 978-1-317-56810-0.
  35. ↑ Tove H. Malloy; Francesco Palermo (8 October 2015). Minority Accommodation through Territorial and Non-Territorial Autonomy. OUP Oxford. ISBN 978-0-19-106359-6.
  36. ↑ Dominic Lieven (15 April 2010). Russia Against Napoleon: The True Story of the Campaigns of War and Peace. Penguin Publishing Group. стр. 504–. ISBN 978-1-101-42938-9.
  37. ↑ Kazemzadeh 1974
  38. ↑ А. Г. Булатова. Лакцы (XIX — нач. XX вв.). Историко-этнографические очерки. — Махачкала, 2000.
  39. ↑ Andrew D. W. Forbes (9 October 1986). Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: A Political History of Republican Sinkiang 1911-1949. CUP Archive. стр. 16–. ISBN 978-0-521-25514-1.
  40. ↑ Alexandre Bennigsen; Chantal Lemercier-Quelquejay; Central Asian Research Centre (London, England) (1967). Islam in the Soviet Union. Praeger. стр. 15.
  41. ↑ 41,0 41,1 А.Хабутдинов, Д.Мухетдинов. Ислам в СССР: предыстория репрессий Архивирано на 1 јуни 2013 г. (руски)
  42. ↑ „History of Hajj in Russia from 18th to 21st century - IslamDag.info“.
  43. ↑ „IslamDag.info“.
  44. ↑ „Window on Eurasia: Putin Says Orthodoxy 'Closer to Islam than Catholicism Is'“.
  45. ↑ „Faith in expediency“ – преку The Economist.
  46. ↑ Nikolas K. Gvosdev; Christopher Marsh (22 August 2013). Russian Foreign Policy: Interests, Vectors, and Sectors. SAGE Publications. стр. 297–. ISBN 978-1-4833-2208-7.
  47. ↑ Илья Косыгин (4 January 2012). „Православие ближе к исламу, чем к католицизму. В. Путин“ – преку YouTube.
  48. ↑ Arkhipov, Ilya; Kravchenko, Stepan. „Putin Points Muslim Rage at Cold War Foes“.
  49. ↑ „Chechnya declares public holiday to support huge anti-Charlie Hebdo rally“. 20 January 2015.
  50. ↑ Julia Ioffe (24 July 2015). „Putin Is Down With Polygamy“. Foreign Policy. Посетено на 28 January 2016.
  51. ↑ „Fact Check: No record of Putin's speech on Muslims“.
  52. ↑ Archives. „Russian President Vladimir Putin Says No to Sharia-Fiction!“.
  53. ↑ Mikkelson, David. „Vladimir Putin's Speech to the Duma on Minorities“.
  54. ↑ „Vladimir Putin's Supposed Speech to the Duma on Minorities and Sharia Law“. Архивирано од изворникот на 2018-03-28. Посетено на 2019-04-09.
  55. ↑ Miller, Rebecca M. „Comeback: How Islam Got Its Groove Back in Russia“.
  56. ↑ „Russian Media Explodes With Vulgar and Racist Anti-Obama Rhetoric“. 15 December 2015.
  57. ↑ „Russian supermarket under fire for selling 'monkey Obama' chopping board“.
  58. ↑ Alan, Bike Timerova, Naif Akmal and Nail (10 December 2015). „Russian Chain Apologizes For Racist Obama Cutting Board“ – преку Radio Free Europe / Radio Liberty.
  59. ↑ „Little Obama Ice Cream Goes on Sale in Russia's Tatarstan“.
  60. ↑ „Obamka ice cream: Russians mock it on the web, US officials feel offended“.
  61. ↑ „Without political inside information in Tatarstan began to produce ice cream "Obamka"“. Архивирано од изворникот на 2016-05-13. Посетено на 2019-04-09.
  62. ↑ „Obama banana 'jokes' show Soviet-era racism remains alive in Russia“. 12 May 2016 – преку The Guardian.
  63. ↑ „Are Russia's 20 million Muslims seething about Putin bombing Syria?“. The Washington Post. 7 March 2016. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help)
  64. ↑ Goble, Paul. „Because of Syria, Moscow Focusing on Sunni-Shiite Divide Within Russia“. Window on Eurasia -- New Series. Посетено на October 9, 2015.
  65. ↑ Ingvar Svanberg, David Westerlund. Islam Outside the Arab World. Routledge. стр. 418. ISBN 0-7007-1124-4. Посетено на 2014-06-27.
  66. ↑ „Shaykh Said Afandi al-Chirkawi - IslamDag.info“. Архивирано од изворникот на 2012-03-30. Посетено на 2019-04-09.
  67. ↑ „Islam in Russia“. www.aljazeera.com. Посетено на 2018-08-17.
  68. ↑ „IslamDag.info“.
  69. ↑ „Litvinenko converted to Islam father says“. The Times. London. 2006-12-08. Архивирано од изворникот на 2011-07-20. Посетено на 2010-05-05.
  70. ↑ „On The Road - British investigators land in Moscow“.
  71. ↑ Russian Pilgrims Number Exceeds 18,000, Ministry of Hajj, Saudi Arabia.
  72. ↑ „Russian Muslims on Hajj to Saudi Arabia“. 8 November 2010.
  73. ↑ „IslamDag.info“.
  74. ↑ „IslamDag.info“.
  75. ↑ „The Rebirth of Islam in Russia“. Архивирано од изворникот на 2020-09-27. Посетено на 2019-04-09.
  76. ↑ „РЕЛИГАРЕ - "Русский ислам" как явление и как предмет исследования“. www.religare.ru. Архивирано од изворникот на 2020-07-12. Посетено на 2019-04-09.
  77. ↑ http://www.allrussia.ru/pressreview/default.asp?id=37870&rub_id=19&VYear=2000&VMonth=4&VDay=18[мртва врска]
  78. ↑ „Строители и гувернантки покидают Москву“. Российская газета.
  79. ↑ Shuster, Simon (2 August 2013). „Underground Islam“ – преку Slate.
  80. ↑ „Russia's biggest mosque to be built in Moscow“.
  81. ↑ „Moscow mayor: No more mosques in my city“. 21 November 2013 – преку Christian Science Monitor.
  82. ↑ http://www.rudaw.net/english/world/280820151
  83. ↑ „7500 Mosques Have Been Erected In Russia Since Putin Became President“.

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Исламот_во_Русија&oldid=5278770“