Адигеја (руски: Республика Адыгея, адигејски: Адыгэ Республик) е автономна република во составот на Руската Федерација.

Република Адигеја
Република
Республика Адыгея
Друга транскр.
 • адигејскиАдыгэ Республик
Знаме на Република АдигејаГрб на Република Адигеја
Химна: "Химна на Република Адигеја"[1]
ДржаваРусија
Федерален округЈужен[2]
Економски регионСевернокавкаски[3]
Главен градМајкоп[4]
Управа
 • ОрганДржавен совет[5]
 • Претседател[5]Мурат Кумпилов
Површина[6]
 • Вкупно7.792 км2 (3,009 ми2)
Ранг80th
Население (2010 Census)[7]
 • Вкупно439.996
 • проц. од (2018)[8]453.376 (+3%)
 • Ранг74th
 • Густина56/км2 (150/ми2)
 • Градскo50,9%
 • Селска49,1%
Час. појасмосковско време Уреди википодатоци[9] (UTC+3)
ISO 3166RU-AD
Рег. таб.01
Службени јазицируски;[10] адигејски[11]
Мреж. местоhttp://www.adygheya.ru/
Карта на Адигеја
Реката Белаја

Географија

уреди

Адигеја се наоѓа во југоисточна Европа во северните предели на Кавказ. Шумите покриваат скоро 40% од територијата.

Часовен појас

уреди
 

Адигеја е сместена во Московската часовен појас (MSK/MSD). UTC разлика од +0300 (MSK)/+0400 (MSD).

Реки

уреди

Реката Кубањ (870 км) е една од најголемите во кавкаскиот регион, и е пловна. таа го формира и делот на северната граница со Краснодарскиот крај Најголеми реки се:

Езера

уреди

Во Адигеја нема некои поголеми езера. Има неколку резервоари, од кои најголеми се:

Планини

уреди

Републиката се наоѓа во регион, каде планините се претежно високи од 2,000 до 3,238 m, а тие се:

Природни богатства

уреди

Адигеја е богата со нафта и пророден гас. Други минерали се злато, сребро, волфрам, и железо.

Клима

уреди
  • Просечна јануарска температура: -2 °C
  • Просечна јулска температура: +22 °C
  • Врнежи: 70 cm

Демографија

уреди
  • Население: 447,109 (2002)
    • Урбано: 234,900 (52.5%)
    • Рурално: 212,209 (47.5%)
    • Mажи: 208,019 (46.5%)
    • Жени: 239,090 (53.5%)
  • Жени на 1000 мажи: 1,149
  • Просечна старост: 37 години
    • Урбана: 36.6 г
    • Рурална: 37.4 г
    • Maжи: 34 г
    • Жени: 39.6 г
  • Домаќинства: 151,597 (со 440,449 жители)
    • Урбани: 82,949 (со 230,286 ж)
    • Рурални: 68,648 (со 210,163 ж)
  • Наталитет (2005)
    • Раѓања: 4,550 (10.3)
    • Умирања: 6,726 (15.2)
  • Етнички групи
попис 1926 попис 1939 попис 1959 попис 1970 попис 1979 попис 1989 попис 2002
Черкеси 50,821 (44.8%) 55,048 (22.8%) 65,908 (23.2%) 81,478 (21.1%) 86,388 (21.4%) 95,439 (22.1%) 108,115 (24.2%)
Руси 29,102 (25.6%) 171,960 (71.1%) 200,492 (70.4%) 276,537 (71.7%) 285,626 (70.6%) 293,640 (68.0%) 288,280 (64.5%)
Ерменци 738 (0.7%) 2,348 (1.0%) 3,013 (1.1%) 5,217 (1.4%) 6,359 (1.6%) 10,460 (2.4%) 15,268 (3.4%)
Украинци 26,405 (23.3%) 6,130 (2.5%) 7,988 (2.8%) 11,214 (2.9%) 12,078 (3.0%) 13,755 (3.2%) 9,091 (2.0%)
Други 6,415 (5.7%) 6,313 (2.6%) 7,289 (2.6%) 11,198 (2.9%) 13,939 (3.4%) 18,752 (4.3%) 26,355 (5.9%)

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. Law #90
  2. Президент Российской Федерации. Указ №849 от 13 мая 2000 г. «О полномочном представителе Президента Российской Федерации в федеральном округе». Вступил в силу 13 мая 2000 г. Опубликован: "Собрание законодательства РФ", No. 20, ст. 2112, 15 мая 2000 г. (President of the Russian Federation. Decree #849 од May 13, 2000 „On the Plenipotentiary Representative of the President of the Russian Federation in a Federal District“. Стапил на сила May 13, 2000).
  3. Госстандарт Российской Федерации. №ОК 024-95 27 декабря 1995 г. «Общероссийский классификатор экономических регионов. 2. Экономические районы», в ред. Изменения №5/2001 ОКЭР. (Gosstandart of the Russian Federation. #OK 024-95 December 27, 1995 „Russian Classification of Economic Regions. 2. Economic Regions“, по измените на Amendment #5/2001 OKER. ).
  4. Constitution of the Republic of Adygea, Article 62
  5. 5,0 5,1 Constitution, Article 7.4.
  6. „Сведения о наличии и распределении земель в Российской Федерации на 01.01.2019 (в разрезе субъектов Российской Федерации)“. Federal Service for State Registration, Cadastre and Cartography. Архивирано од изворникот на 9 February 2022. Посетено на 29 August 2023.
  7. Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име 2010Census.
  8. „26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года“. Федерална служба за државна статистика. Посетено на 23 јануари 2019.
  9. „Об исчислении времени“. Официальный интернет-портал правовой информации (руски). 3 June 2011. Посетено на 19 January 2019.
  10. Official throughout the Russian Federation according to Article 68.1 of the Constitution of Russia.
  11. Constitution of the Republic of Adygea, Article 5
  12. Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име Established.