Александар Вулин (Нови Сад, 2 октомври 1972) — српски политичар, дипломиран правник, новинар и актуелен министер за внатрешни работи на Република Србија, поранешен пратеник во Народното собрание на Република Србија, директор на Канцеларијата за Косово и Метохија (2012-2014) ресор (2013–2014), министер за труд, вработување, ветерани и социјални работи (2014–2017) и министер за одбрана во Владата на Република Србија (2017–2020).

Александар Вулин

Тој бил првиот што јавно го употребил терминот „српски свет“, поради што се смета за негов творец.[1]

Биографија уреди

Потекло и образование уреди

Семејството Вулин потекнува од Мањача во Република Српска, а во старо време од областа меѓу Кључ и Бања Лука.[2]

Александар Вулин е роден на 2 октомври 1972 година во Нови Сад, како син на инженерот Ранко Вулин и мајката Боса, медицинска сестра. Има и помлад брат Бојан.

Основно училиште завршил во Нови Сад, а потоа Карловачка гимназија во Сремски Карловци. Дипломирал на Правниот факултет во Крагуевац.[3] Ја завршил 2017 година и Високите студии за безбедност и одбрана на Воената академија на Универзитетот за одбрана во Белград, како студент 6. класа, заедно со Небојша Стефановиќ и Синиша Мали.[4]

Бил колумнист во весниците „Свет“, „Национал“, „Центар“, како и политички коментатор на радиото „Индекс“, а извесно време и главен уредник на неделникот „Печат“.

Рана политичка кариера (1990-2000) уреди

Политичката кариера ја започнал во 1990 година, кога се приклучил на Сојузот на комунистите-Движење за Југославија (СК-ПЈ), чиј генерален секретар станал. Кога избил партискиот конфликт во 1994 г. Тој станал еден од основачите на Југословенската (Обединета левица) (ЈУЛ), партија чиј претседател бил Љубиша Ристиќ , иако де факто лидер била Мира Марковиќ. Вулин станал портпарол и заменик-претседател на Дирекцијата на ЈУЛ, како и претседател на Југословенската револуционерна младина, младинскиот огранок на партијата. Како млад левичарски политичар, тој во својата канцеларија чувал портрет на аргентинскиот марксистички револуционер Ернест Че Гевара.

Тој ја напуштил југословенската левица на почетокот на 1998 година,поради несогласувањето со идејата дека левичарската Социјалистичка партија на Србија и југословенската левица формираат републиканска влада со десничарската Српска радикална партија, како и со влегувањето на Српското движење за обнова во сојузната влада. Управувањето на ЈУЛ во 2000 година донело одлука да го протера и тоа го потврдиле на конгресот[5], според пишувањата на медиумите на барање на Мирјана Марковиќ и Милован Бојиќ.[6]

Период на опозиција (2000-2012) уреди

Тој ја основал Демократската левица во 2000 година, која во јуни 2002 година, колективно се приклучила на Социјалистичката партија на Србија. Во компанијата „Супер прес“ е од 2000 година до 2002 година. Бил помошник директор за маркетинг, потоа директор за маркетинг во компанијата „Колор прес“ од 2003 година . до 2007 година и заменик генерален директор на „Color Media International“ од 2007 година до 2012 година.

Учествувал во протестите на 12 јуни 2003 година на улицата Брехтова во Церак, против апсењето на полковникот Веселин Шљиванчанин, обвинет пред Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија во Хаг.[7] На протестите биле присутни генералниот секретар на Српската радикална партија, Александар Вучиќ и претседателот на Партијата за српско единство, Борислав Пелевиќ.

Член на СПС останал до 2006 година. Во јули 2008 година го основал Социјалистичкото движење и бил избран за негов претседател. Меѓу основачите на движењето бил редовен член на Српската академија на науките и уметностите и професор на Филозофскиот факултет на Универзитетот во Белград, д-р Михаило Марковиќ.

 
Прес конференција по повод една година неосновано притворање на Оливер Ивановиќ: директорот на Канцеларијата за Косово и Метохија Александар Вулин, министерот Расим Љајиќ, адвокатите Тома Фила и Зденко Томановиќ

Вулин е претседател на Социјалистичкото движење од 16 ноември 2010 година, потпишал договор за соработка со Српската напредна странка, Нова Србија и Движењето на силите на Србија.[8] Под името „ Да ја започнеме Србија “, оваа коалиција заеднички учествувала на претседателските, парламентарните и локалните избори во 2012 година, кога победиле и ја презеле власта.

Директор на Канцеларијата за Косово и Метохија уреди

По формирањето на Владата на Ивица Дачиќ, од страна на парламентарното мнозинство составено од коалицијата „ Да ја започнеме Србија “, СПС - ПУПС - ЈС и Обединетите региони на Србија, Александар Вулин на 27 јули 2012 година е именуван за директор на Канцеларијата за Косово и Метохија при Владата на Република Србија.

По реконструкцијата на владата на крајот на август 2013 година, Вулин бил избран за министер без ресор задолжен за Косово и Метохија.

Министер за труд, вработување, бранители и социјала уреди

 
Вулин како министер за труд, вработување, ветерани и социјални работи и Димитрис Аврамопулос

На предвремените парламентарни избори во 2014 г. Социјалистичкото движење останало во широка коалиција предводена од Српската напредна партија. Народното собрание на Република Србија на 27 април, ја избрало новата влада на чело со Александар Вучиќ, а Вулин бил избран за министер за труд, вработување, ветерани и социјални работи.

Во 2014 г бил назначен за претседател на Советот за унапредување на Ромите и спроведување на Декадата за вклучување на Ромите. Дотогаш таа функција ја извршувал претседателот на ромската партија Срѓан Шајн.[9]

Во јуни 2015 година, назначен е за претседател на Работната група за решавање на проблемот со мешаните миграциски текови.

Во втората Влада на Александар Вучиќ, август 2016 година, останал на чело на истиот оддел.

Тој бил назначен за претседател на српскиот дел на Мешовитиот комитет со Република Грција, во мај 2017 година.

Министер за одбрана уреди

Во првата влада на Ана Брнабиќ, која била избрана на 29 јуни 2017 година, откако Александар Вучиќ морал да ја напушти премиерската функција откако победил во првиот круг на изборите за претседател на Републиката, Вулин станал министер за одбрана.

Во текот на мандатот, во текот на март 2019 година завршил петнаесетдневна обука на припадниците на резервниот состав на Армијата на Србија, кои не служеле редовен воен рок.[10]

Министер за внатрешни работи уреди

Вулин е на 28 октомври 2020 година е избран за министер за внатрешни работи во втората Влада на Ана Брнабиќ.

Приватен живот уреди

Оженет е со сопругата Наташа и ги има синовите Сергеј и Олег.

Контроверзност уреди

За време на граѓански и студентски протести зимата 1997 година против режимот на Слободан Милошевиќ, полицијата употребила насилни мерки и црева за вода против демонстрантите. Вулин, тогашен член на една од владејачките партии ( ЈУЛ ), дал изјава: „Приказните за тоа дека граѓаните се полевале со ладна вода на минус шест степени немаат основа. Дали требаше да се полеваат со топла вода?.[11][12]

Исто така, по поставувањето на идејата за поставување споменик на Слободан Милошевиќ, Вулин во неколку наврати бил критикуван од политичари од владејачките партии, опозицијата и невладините организации.[13][14][15][16]

Во јуни 2003 година, тој учествувал на протест против апсењето на Веселин Шљиванчанин, подоцна осуден за воени злосторства.[17] Поради честите критички изјави упатени кон Хрватска, која тој повремено ја нарекува фашистичка држава[18][19] и усташки политичари[20][21], Владата на Република Хрватска го прогласила за персона нон грата во својата земја во 2018 година.[22]

Во 2017 година Вулин бил критикуван од одредени опозициски политичари и воени аналитичари бидејќи бил избран на функцијата министер за одбрана на Србија.[23][24]

Во септември 2017 година,,извештајот на Антикорупциска, во кој се наведува дека не е јасен изворот на приход од над 200.000 евра, со кој Вулин и неговата сопруга купиле трособен стан, излегол на виделина но Тој објаснил дека парите ги добил на подарок од неговата тетка од Канада.[25] Со оглед на тоа што добил опомена затоа што морал да го пријави влезот на тие пари во земјата (како и за секоја сума поголема од 10.000 евра ), тој изјавил дека постепено внесувал износи од 9.000 евра. Пресметано е дека тоа би требало да значи 23 патувања во Канада.[26]

Тој е познат во јавноста по неговата опсесија [27] да носи униформи како: директор на Канцеларијата за Косово и Метохија ; Министер без ресор задолжен за Косово и Метохија; Министер за труд, вработување, бранители и социјални работи ; Министер за одбрана и како министер за внатрешни работи.[28] Се шпекулира дека е можно да завршил двонеделна воена обука за резервната армија во Армијата на Србија додека бил министер за одбрана, иако наводно поради слаб вид не можел да служи како млад. човек. Додека според Правилникот за внатрешна организација и систематизација на работните места во Министерството за внатрешни работи на Србија кој бил донесен во јуни 2018 година, местото министер за внатрешни работи е класифицирано како полициски службеник во статус на овластено службено лице во чин полициски полковник во резерва, со што се стекнува со право да носи полициска униформа, иако не ги исполнува сите законски услови во образованието и другите стручни квалификации.[29][30][31]

Книги уреди

Автор е на четири книги - една политичка студија и три романи:

  1. Полит уметност - политика и како да се препознае, М&К, Белград 2002 г.ISBN 86-903275-0-9 ;
  2. Опадање, Издавачки графички ателје М, Белград 2004,ISBN 86-83927-10-5 ;
  3. Убавина, Stylos art, Нови Сад 2008 година,ISBN 978-86-7473-442-1 ;
  4. Мрак, ИГАМ, Белград 2010 година,ISBN 978-86-83927-56-2 ;
  5. Темнина, Алетеја, Санкт Петербург 2017 година,ISBN 978-5-906860-87-3 ( руско издание)

Награди и признанија уреди

Одликувања уреди

  • алт=|50x50пкс Орден на знамето на Република Српска со златен венец (9 јануари 2020 година)[32]

Почесен граѓанин уреди

Земја Место датум
Република Србија Почесен граѓанин на Лепосавиќ [33] 20 октомври 2014 година
Република Србија Почесен граѓанин на Косовска Митровица [34] 2 ноември 2014 година
Република Србија Почесен граѓанин на Витина [35] 13 април 2015 година
Република Србија Почесен граѓанин на Зубин Поток [36]

Други награди уреди

  • Повелба Видовдан, Универзитет во Приштина со привремено седиште во Косовска Митровица
  • Златна плакета, Министерство за одбрана на Република Србија
  • Златен грифон, антитерористичка единица
  • Грб на Академијата, Академија за национална безбедност [36]
  • Награда за јуни, општина Ивањица (16 јуни 2021 година) [37]
  • Награда „Капетан Миша Анастасијевиќ“ [38]

Поврзано уреди

  • Канцеларија за Косово и Метохија
  • Социјалистичко движење
  • Демократска лева партија
  • Југословенска револуционерна младина

Наводи уреди

  1. „Vulin: Vučić treba da stvara Srpski svet, on je predsednik svih Srba“. N1. 26. septembar 2020. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  2. „Вулин: Признање је додијељено свим Србима“. youtube.com. РТРС.
  3. Профил на сајту министарства одбране
  4. „Početak usavršavanja 6. klase Visokih studija bezbednosti i odbrane“. Vojska Srbije. 17.1.2017. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  5. „Kako je pre 20 godina Vulin „stradao" zbog neslaganja sa Šešeljem?“. Danas. 15. novembar 2020. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  6. „„Покрет социјалиста" Александра Вулина 465. регистрована партија у Србији“. Радио телевизија Војводине. 7. август 2008. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  7. Шљиванчанин, Веселин (2012.). Бранио сам истину. Београд: Новости. стр. 6. ISBN 978-86-7446-210-2. Проверете ги датумските вредности во: |year= (help)
  8. „Sporazum o saradnji“ (PDF). Srpska napredna stranka. 16. novembar 2010. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  9. [1] Блиц, Посетено на 15.4.2020.
  10. „Vulin prošao obuku rezervnog sastava i položio vojnu zakletvu“. Insajder. 22.3.2019. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  11. „На погрешној страни историје”, Време, Посетено на 30. 11. 2018.
  12. „Водени топови на минус шест”, Истиномер, Посетено на 30. 11. 2018.
  13. „МИНИСТАР ЗА АЛО! Вулин: Слоба заслужује споменик у Београду!”, Ало, Посетено на 30. 11. 2018.
  14. Милошевић поново дели политичку сцену Србије”, РТС, Посетено на 30. 11. 2018.
  15. СПО: Какав споменик, МИЛОШЕВИЋ ЈЕ СЕРИЈСКИ УБИЦА”, Мондо, Посетено на 30. 11. 2018.
  16. Србија Милошевићу диже споменик?, ХРТ, Посетено на 30. 11. 2018.
  17. [2] „Ухапшен Веселин Шљиванчанин”, Б92, Посетено на 30. 11. 2018.
  18. „„Вулин тражи од ЕУ да интервенира јер је Хрватска 'фашистичка' држава", Директно, Посетено на 30. 11. 2018“. Архивирано од изворникот на 2022-02-14. Посетено на 2022-02-14.
  19. „„Хрватска потонула у лудило", Стармо, Посетено на 30. 11. 2018“. Архивирано од изворникот на 22. 12. 2017. Посетено на 29. 11. 2018. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  20. „Скандалозан одговор Вулина Стиеру: Сада знамо што мисле усташки синови”, Вечерњи, Посетено на 30. 11. 2018.
  21. „Вулин: Матић је неизлечив усташа”, Мондо, Посетено на 30. 11. 2018.
  22. „ВУЛИН ДО ДАЉЊЕГ НИЈЕ ПОЖЕЉАН У ХРВАТСКОЈ! Бит ће враћен с границе ако покуша ући у државу”, Јутарњи, Посетено на 30. 11. 2018.
  23. „Радић: Вулин није служио војску ”, Данас, Посетено на 30. 11. 2018.
  24. „„Вулин: Хтео сам у униформу, али сам имао диоптрију већу од 7", Н1, Посетено на 30. 11. 2018“. Архивирано од изворникот на 2020-11-12. Посетено на 2022-02-14.
  25. „„Тетка из Канаде“ платила Вулину стан”, КРИК, Посетено на 30. 11. 2018.
  26. „Вулин 23 пута путовао из Канаде у Србију да би пренео теткине паре?”, 021, Посетено на 30. 11. 2018.
  27. www.sr.encyclopedia-titanica.com | Значење опседнутости (шта је то, концепт и дефиниција)
  28. Јутјуб канал: Радио Слободна Европа | Све Вулинове "униформе"
  29. www.danas.rs | МУП: Министар Вулин је, по Правилнику о систематизацији радних места, пуковник полиције
  30. www.rs.n1info.com | Пуковник Вулин
  31. www.nova.rs | Само нам је фалио пуковник Вулин: Како је министар добио чин?
  32. „Одликовања поводом Дана Републике; Вулину Орден заставе Српске са златним вијенцем“. РТРС. 9. 1. 2020. Посетено на 10. 1. 2020.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date= (help)
  33. „Министар Вулин почасни грађанин Лепосавића“. Министарство за рад, запошљавање, борачка и социјална питања. 16. фебруар 2015. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  34. „Александар Вулин данас постаје почасни грађанин Косовске Митровице“. Нова српска политичка мисао. 2. новембар 2014. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  35. „Александар Вулин почасни грађанин Витине“. Покрет социјалиста. 13.04.2015. Архивирано од изворникот на 2021-04-22. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  36. 36,0 36,1 „Министар Александар Вулин“. Влада Републике Србије.
  37. „NAJVIŠE PRIZNANJE OPŠTINE IVANJICA: Ministru Vulinu uručena Junska nagrada“. Večernje novosti. 16. jun 2021. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  38. „Вулину уручена награда „Капетан Миша Анастасијевић". Politika Online. Посетено на 2021-12-08.

Надворешни врски уреди