Википедија

Град Скопје

административна целина во Македонија, составена од 10 општини
(Пренасочено од Градот Скопје)
Не треба да се поистоветува со Скопје.

Град Скопје — посебна административна единица во Република Македонија која го покрива главниот град Скопје, но и 31 село во Скопско. Се состои од 10 општини. Дел е од Скопскиот Регион.

Град Скопје
Административна единица
Карта на општините во Град Скопје
Карта на општините во Град Скопје
Знаме на Град Скопје
Знаме
Грб на Град Скопје
Грб
Карта
ДржаваМакедонија
СедиштеДебар Маало, Скопје
Општини
Список
Управа
 • ВидСобрание/Совет
 • ОрганСовет на Град Скопје
 • ГрадоначалникДанела Арсовска (независна)
Површина
 • Административна единица659,87 км2 (254,78 ми2)
Население (2021)[1]
 • Административна единица526.502
 • Густина800/км2 (2,100/ми2)
 • Градскo422,540
Час. појасCET (UTC+01:00)
 • Лето (ЛСВ)CEST (UTC+02:00)
Повикувачки број+02
Регистарски табличкиSK
Мреж. местоskopje.gov.mk

Поделбата на Град Скопје како посебна единица на локална самоуправа е дефинирана во Законот за Град Скопје[2], донесен на 16 август 2004 година.

Град Скопје се граничи со Општина Чучер-Сандево и Косово на север, Општина Јегуновце и Општина Желино на запад, Општина Сопиште и Општина Студеничани на југ и Општина Илинден, Општина Липково на североисток, и Општина Арачиново на исток.

Општини

уреди

Десетте општини во Град Скопје се:

Општина HASC[1] Седиште на општината Површина
(км2) 		Население
(2021)
Аеродром MK.AD Јане Сандански 21,85 77.735
Бутел MK.BU Бутел 60,79 37.968
Гази Баба MK.GB Гази Баба 110,86 69.626
Ѓорче Петров MK.GP Ѓорче Петров 66,93 44.844
Карпош MK.KX Карпош III 105 63.760
Кисела Вода MK.VD Кисела Вода 46,86 61.965
Сарај MK.AJ Сарај 229,06 38.399
Центар MK.CE Дебар Маало 7,52 43.893
Чаир MK.CI Чаир 3,52 62.586
Шуто Оризари MK.SO Шуто Оризари 7,48 25.726
Град Скопје Вкупно 659,87 526.502

Демографија

уреди
 
Графикон за селата во Град Скопје, подредени по население (според попис од 2021 година).

На пописот од 2002 година, Скопје има 506.926 жители. Најбројна етничка група се Македонците со 66,75% од населението, а потоа Албанците (20,46%), Ромите (4,63%), Србите (2,82%), Турците (1,70%), Бошњаците (1,50%) и Власите (0,50%).

97,5% од населението над 10-годишна возраст е писмено.

Народности во Град Скопје
Година Македонци Албанци Турци Роми Власи Срби Бошњаци Останати Вкупно Навод
1948 51.819 5.209 13.928 5.796 665 5.872 405 3.960 87.6541 [3]
1953 74.686 3.166 22.562 7.829 438 8.650 ― 4.812 122.1432 [4][5]
1961 120.467 13.130 ― 10.652 ― 13.341 526 24.153 182.2693 [6]
1971 245.529 53.946 ― 17.068 ― 21.426 381 50.612 388.9624 [7]
1981 320.562 86.462 ― 24.027 ― 21.342 13.905 38.634 504.9325 [8]
1994 356.535 113.426 12.827 20.979 2.230 20.085 ― 19.146 545.2286 [9]
2002 332.778 71.483 8.549 23.202 2.546 14.251 6.465 7.983 467.2577 [10]
2004 338.358 100.891 8.595 23.475 2.557 14.298 7.585 8.167 506.9268 [2]
2021 309.107 120.293 8.524 18.498 2.778 9.478 7.365 50.459 526.5029 [11]

1 Бошњаците во оваа табела се заведени во графата „Неопределени муслимани“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (986), Словенци (425), Црногорци (770), Бугари (275), Чеси (74), Словаци (11), и останати (1,419).

2 Бошњаците биле заведувани во графата „Неопределени Југословени“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (1,351), Словенци (552), Црногорци (1,064), Југословени неопределени (203), останати Словени (784), и останати несловени (858).

3 Турците и Власите биле заведувани во службената графа „Останати“. Бошњаците биле заведувани во графата „Муслимани“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (1,910), Словенци (636), Црногорци (1,761), Унгарци (112), Југословени (521), и останати (19,213; вклучувајќи ги Турците и Власите).

4 Град Скопје тоа време имал голема бројка на население бидејќи ја покривало целата територија на Скопско, согласно територијалната поделба од 1965 година. Турците и Власите биле заведувани во службената графа „Останати“. Бошњаците биле заведувани во графата „Муслимани“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (2,252), Словенци (496), Црногорци (1,889), Унгарци (119), Југословени (2,135), и останати (43,721; вклучувајќи ги Турците и Власите).

5 Град Скопје тоа време имал голема бројка на население бидејќи ја покривало целата територија на Скопско. Турците и Власите биле заведувани во службената графа „Останати“. Бошњаците биле заведувани во графата „Муслимани“. Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Хрвати (1,981), Словенци (401), Црногорци (2,494), Унгарци (150), Југословени (8,193), и останати (25,415; вклучувајќи ги Турците и Власите).

6 Град Скопје тоа време имал голема бројка на население бидејќи ја покривало целата територија на Скопско. Бошњаците биле заведувани во графата „Останати“.

7 Според административната поделба од 1996 година, територијата на Град Скопје била намалена, а со тоа била намалена бројката на жители.

8 Бројките се од пописот од 2002, но прераспоредени според променетата територијална поделба во 2004 година. Со новата територијална поделба, дошло до зголемување на албанското население во рамките на Град Скопје. На пример, во 2004 година била укината Општина Кондово и нејзината територија била припоена кон Општина Сарај - општина која веќе постоела и која тогаш била припоена кон Град Скопје.

9 Во графата „Останати“ на оваа табела, се сместени: Други неспомнати (народности) (5,777), Не се изјасниле (255), Непознато (252), Лица за кои податоците се преземени од административни извори (44,175).

Број на жители во Град Скопје по општина
Општина 1921 1931 1948 1953 1961 1971 1981 1994 2002 2004 2021
Аеродром Општина
Скопје
е унитарна
едмини.
единица 		Град Скопје
е унитарна
едмини.
единица 		Окружен
Народен
Одбор
Скопје
е унитарна
едмини.
единица 		Град Скопје
е унитарна
едмини.
единица 		― ― ― ― ― 72.009 77.735
Бутел ― ― ― ― ― 36.154 37.968
Гази Баба ― ― 92.472 100.259 72.222 72.617 69.626
Ѓорче Петров ― ― ― ― 41.490 41.634 44.844
Идадија 52.279 117.953 ― ― ― ― ―
Кале 41.215 163.478 ― ― ― ― ―
Карпош ― ― 121.746 127.462 59.810 59.666 63.760
Кисела Вода 44.025 107.531 114.176 146.746 125.379 57.236 61.965
Саат Кула 44.750 ― ― ― ― ― ―
Сарај ― ― ― ― ― 35.408 38.399
Центар ― ― 93.614 85.021 82.604 45.412 43.893
Чаир ― ― 82.924 85.740 68.395 64.773 62.586
Шуто Оризари ― ― ― ― 17.357 22.017 25.726
Вкупно 40.666 68.334 87.654 122.143 182.269 388.962 504.932 545.228 467.257 506.926 526.502
Навод [12] [13] [3] [4][5] [6] [7] [8] [9] [10] [3] [11]

Администрација и политика

уреди

Во 2017 година, администрацијата на градот Скопје ја сочинувале 642 вработени, а вкупниот број вработени, заедно со јавните претпријатија, изнесувал 7.618. Од нив, најмногу биле вработени во ЈСП „Скопје“ (1.356), како и во ЈП „Водовод и канализација“ (1.164), во ЈП „Комунална хигиена“ (1.097), во ЈП „Улици и патишта“ (251) итн.[14] Градоначалничка на Град Скопје е Данела Арсовска. Таа бил избрана на локалните избори во 2021 година за мандат од четири години. Советот на Град Скопје е составен од 45 члена. Според последните локални избори година, членовите на советот според политичката припадност за мандатот 2021-2025 се:

 
  ВМРО-ДПМНЕ (18)
  Левица (4)
  АА (1)
  А (1)
  СДСМ (12)
  ДУИ (5)
  ДОМ (1)
  ЛДП (1)
  ЗХГ (2)

Историја

уреди
  • Во 1945 со закон, Македонија територијално се организира во 4 области, 32 подобласти и 894 народни општини.
  • Од 1949 до 1952 се донесуваат шест закони за територијална организација.
  • Во 1952 бројот на општините паѓа од 223 на 86, а на подобластите од 18 на 7.
  • Во 1955 градот Скопје добива посебен административен статус, составен од 4 општини: Идадија, Кисела Вода, Саат Кула и Кале.
  • Во 1957 има 7 подобласти и 73 општини во 1965.
  • Во 1965 со законот кој ги дефинирал границите на општините во СРМ, подобластите се укинуваат и бројот на општините станува 32. Во подрачјето на Град Скопје, општината Саат кула се припојува кон општината Кале. Со тоа, бројот на општини кои го образуваат градот Скопје се намалува на 3.
  • Во 1969 општините на градот Скопје се обединуваат во единствена општина под назив Општина на Град Скопје.
  • Од 1976 до 1996 Скопје е организирано како посебна социо-политичка заедница од 5 општини: Гази Баба, Карпош, Кисела Вода, Центар и Чаир.
  • Од 1996 до 2004 Скопје се дефинира како посебна единица на локална самоуправа и има 7 општини: Гази Баба, Карпош, Кисела Вода,Центар, Чаир, Шуто Оризари и Ѓорче Петров.
  •  
    Записник на 20 заседание на Град Скопје од 1945 година.
  •  
    Решение за грб на Град Скопје за време на бугарската окупација.

Белешки

уреди
  1. ^ Хиерархиски кодови на административна поделба (HASC): поврзани со поддржавни ISO-кодови (сѐ уште недефинирани за македонските општини)
  2. ^ Резултати од пописот на македонски и англиски (PDF)

Наводи

уреди
  1. ↑ „Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Северна Македонија, 2021 - прв сет на податоци“. Државен завод за статистика на Македонија. Посетено на 30 март 2022.
  2. ↑ Закон за градот Скопје - “Сл. весник на Република Македонија”, бр. 55/04 од 16.08.2004 година
  3. ↑ 3,0 3,1 Стално становништво по народности (PDF). Белград. 1954. стр. 6. Посетено на 3 октомври 2024.
  4. ↑ 4,0 4,1 „Укупно становништво по народности“ (PDF). Државен завод за статистика на Србија. Архивирано од изворникот (PDF) на 3 април 2019. Посетено на 28 септември 2024.
  5. ↑ 5,0 5,1 „Ethnic Composition of Yugoslavia 1961“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 29 јуни 2015. Посетено на 28 септември 2024.
  6. ↑ 6,0 6,1 „Ethnic Composition of Yugoslavia 1961“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 16 март 2016. Посетено на 28 септември 2024.
  7. ↑ 7,0 7,1 „Ethnic Composition of Yugoslavia 1971“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 16 март 2016. Посетено на 28 септември 2024.
  8. ↑ 8,0 8,1 „Ethnic Composition of Yugoslavia 1981“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 6 април 2016. Посетено на 28 септември 2024.
  9. ↑ 9,0 9,1 „Ethnic Composition of Macedonia 1994“. pop-stat.mashke.org. Архивирано од изворникот на 23 ноември 2011. Посетено на 27 септември 2024.
  10. ↑ 10,0 10,1 „Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 година (Книга 10)“ (PDF). Државен завод за статистика. стр. 18, 62. Архивирано од изворникот (PDF) на 24 март 2012. Посетено на 26 септември 2024.
  11. ↑ 11,0 11,1 Ѓорѓиевска, Татјана, уред. (2022). Вкупно резидентно население, домаќинствата и становите во Република Македонија, Попис 2021 (PDF). Скопје: Државен завод за статистика. стр. 34–35. Посетено на 25 септември 2024.
  12. ↑ „Дефинитивни резултати пописа становништва од 31 јануара 1921 год“ (PDF). Сараево: Државна печатница. 1932. стр. 112. Архивирано од изворникот (PDF) на 16 август 2020. Посетено на 3 октомври 2024.
  13. ↑ „Definitivni rezultati popisa stanovništva od 31 marta 1931 godine - Knjiga I“ (PDF). Белград: Општа државна статистика на Југославија. 1937. стр. 105. Архивирано од изворникот (PDF) на 7 јуни 2021. Посетено на 3 октомври 2024.
  14. ↑ „Мора ли Шилегов да прима 101 нов работник, кога на располагање има 7.620?“, Скопско Ехо, бр. 75, 7.6.2018, стр. 4-5.

Поврзано

уреди

Надворешни врски

уреди
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Град_Скопје&oldid=5279770“