Википедија

Желин

село во Костурско, Егејска Македонија

Желин (грчки: Χιλιόδενδρο, Хилиодендро, до 1928 Ζελήνη, Зелини)[2] — село во Општина Костур во Костурскиот округ, Егејска Македонија, денес во областа Западна Македонија, Грција.

Желин
Χιλιόδενδρο
Желин is located in Грција
Желин
Желин
Местоположба во областа
Желин во рамките на Костур (општина)
Желин
Местоположба на Желин во Костурско и областа Западна Македонија
Координати: 40°28′N 21°10′E / 40.467° СГШ; 21.167° ИГД / 40.467; 21.167
ЗемјаГрција
ОбластЗападна Македонија
ОкругКостурски округ
ОпштинаКостур
Општ. единицаСвета Троица
Надм. вис.&10000000000000674000000674 м
Население (2001)[1]
 • Вкупно617
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија и местоположба

уреди

Селото се наоѓа на 7 километри југозападно од градот Костур и Костурското Езеро во историско-географската област Корешта во Костурската котлина во близина на десниот брег на реката Бистрица. Селото се наоѓа на надморска височина од 674 метри.

Историја

уреди

Во османлиските даночни регистри од средината на XV век Желин е споменато со 34 глави на семејства и 1 неженет: Михо, Никола, Добрик, Јано, Тодор, Којос, Михо, Тодор, Димо, Гон, Никола, Никола, Било, Ѓурко, Нико, Јано, Јурко, Михос, Мирко, Ѓурко, Папа Јано, Папа Димитри, Јурко, Манча, Брајко, Михо, Манко, Богдан, Радослав, Жирџо, Мано, Михо, Стајка, Ѓурко и Којос, и три вдовици Кала, Кала и Фросина. Вкупниот приход за државата од селото изнесувал 2.100 акчиња[3]. Во отоманскиот дефтер од 1530 година пишува дека во Желин живеат 15 муслимански и 13 христијански семејства[4].

Во периодот помеѓу 1896 до 1900 година, селото преминало под влијание на Бугарската егзархија[5]. Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 година Желин имало 336 жители Македонци и 200 муслимани[6][7]. Селото било под влијание на Бугарската егзархија. Според податоците на секретарот на егзархијата Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во селото живееле 416 Македонци под врховенството на Бугарската егзархија и работело бугарско училиште[6][8].

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Желин се води како мешано македонско-турско село во Костурската каза на Горичкиот санџак со 92 куќи.[9] Треба да се напомене дека тогаш исламизираните Македонци биле нарекувани „Турци“.

На 2 јуни 1902 година двајца Турци, поткупени со 50 лири од костурскиот владика Германос Каравангелис, го убиле во црквата свештеникот и истакнатиот општествен деец отец Васил Димитров. Во септември 1902 година револуционерите од ВМОРО ги убила двајцата Турци во нивниот дом, како и шпионите Васил Џамбов и Стерјо Иванов Џамбов[10].

Според грчката статистика од 1905 година селото било мешано со 300 Македонци и 180 Турци. Според Георги Константинов Бистрицки селото пред Балканската војна имало 65 македонски и 35 турски куќи[11], додека според Георги Христов имало и една влашка куќа[12].

Во текот на Втората балканска војна, селото било окупирано од страна на грчките војски[13]. По крајот на Балканските војни, селото било вклучено во составот на Грција. На пописот од 1913 година биле евидентирани 592 жители, додека на пописот од 1920 година, во селото биле евидентирани 457 жители. По 1919 година, според официјалните бугарски извори, 4 жители од селото се иселиле во Бугарија. Во селото имало 2 политички убиства.[14].

Според Лозанскиот договор, во селото било населено грчко население од Мала Азија, Источна Тракија и Понд, додека муслиманското население било принудено да си замине од селото. Според едни податоци, нивниот број бил 133 лица[15], додека според други 35 семејства со 140 лица[16]. Во овој период на новодојдените грчки бегалци им била распределена најдобрата земја. Во 1928 година, селото било преименувано во Хилиодендро.[17]

Во текот на Втората светска војна, селото било окупирано од страна на германските окупатори[18]. Селото настрадало во текот на Грчката граѓанска војна и голем број на жители на селото биле принудени да ги напуштат своите домови, и тие главно заминале во Македонија или во социјалистичките земји од Источна Европа. Во текот на војната од селото биле убиени 31 лице[13]. Три деца од селото биле протерани како деца бегалци[14]

Демографија

уреди

Во 1928 година селото броело 440 жители.[16], додека во 1940 година селото броело 309 жители.

Селото во пописот од 1951 година броело 511 жители, на пописот од 1961 година, во селото живееле 525 жители, во 1971 година имало 527 жители, во 1981 година имало 565 жители, додека во 1991 година имало 638 жители[19]. Денеска, населението на селото е 617 жители според пописот од 2001 година.

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 309 511 525 527 565 638 617 —
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Личности

уреди
Родени во Желин

Наводи

уреди
  1. ↑ Фактичка состојба на населението и домовите во Грција според пописот од 18 март 2001 г. (PDF 39 Мб). Државен завод за статистика на Грција. 2003.
  2. ↑ Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Μπλάτση -- Χιλιόδενδρο
  3. ↑ Опширни пописни дефтери од XV век, том II, Архив на Македонија, Скопје 1973, стр. 85.
  4. ↑ Harun Yeni,Demography and settlement in Paşa sancaği sol-kol region according to muhasebe-i vilayet-i rumeli defteri dated 1530 [1530 tarihli Muhasebe-i Vilayet-i Rumeli defteri'ne göre Paşa Sancağı sol-kol bölgesinde demografi ve yerleşim], Ankara, 2006,стр. 114.
  5. ↑ Илюстрация Илинден, 1936, бр.79, стр. 1
  6. ↑ 6,0 6,1 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  7. ↑ Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 266.
  8. ↑ Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, pp. 180-181.
  9. ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 100.
  10. ↑ Бистрицки, Българско Костурско, Ксанти, 1919, стр. 38.
  11. ↑ Бистрицки, Българско Костурско, Ксанти, 1919, стр. 8.
  12. ↑ Марков, Георги Христов. Хрупищко, Хасково, 2002, стр. 198.
  13. ↑ 13,0 13,1 Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. II дел. Скопје: Институт за национална историја.
  14. ↑ 14,0 14,1 „Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Vissinia“. Архивирано од изворникот на 2007-07-26. Посетено на 2016-03-16.
  15. ↑ „Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Hiliodentro“. Архивирано од изворникот на 2007-07-26. Посетено на 2016-03-16.
  16. ↑ 16,0 16,1 „Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928“. Архивирано од изворникот 20 јуни 2012. Посетено на 20 јуни 2012.
  17. ↑ „Λιθοξόου, Δημήτρης. Μετονομασίες των οικισμών της Μακεδονίας 1919 - 1971“. Архивирано од изворникот 20 јуни 2012. Посетено на 20 јуни 2012.
  18. ↑ Мичев, Добрин. Българското национално дело в Югозападна Македония (1941 – 1944 г.)
  19. ↑ „Folketeljing 2011, revidert“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-09-24. Посетено на 2016-03-16.
  20. ↑ Марков, Георги Христов. „Хрупищко“, Хасково, 2002, стр. 146 - 147.
  21. ↑ Македонците в културно-политическия живот на България. Анкета от Изпълнителния комитет на Македонските братства, Книгоиздателство Ал. Паскалев и с-ие, София, 1918, стр. 97.
  22. ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 429.
  23. ↑ Тзавелла, Христофор. Дневник на костурския войвода Лазар Киселинчев, София, 2003, стр. 143.
  24. ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 816.
  25. ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 823.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Желин&oldid=5172092“