Википедија

Генетска историја на Италија

Генетската историја на Италија е под големо влијание на географијата и историјата. Предците на Италијанците биле претежно народи кои зборувале индоевропски (како што се Латините, Фалишќани, Пицентите, Умбрите, Самнитите, Оските, Сикулите и Јадранските Венети, како и Келтите, Јапигите и Грците) и прединдоевропските говорители (Етрурци, Лигури, Рети и Камуни во континентална Италија, Сикани во Сицилија и Нураги во Сардинија). За време на Римското Царство, градот Рим, исто така, привлекувал луѓе од различни региони, од северот на Алпите и низ медитеранскиот слив, вклучително и Централна Европа и Јужна Европа, Северна Африка и Блискиот Исток.[2] Врз основа на ДНК анализа, постојат докази за античка регионална генетска подструктура и континуитет во современа Италија кои датираат од предримскиот и римскиот период.[3][4][5][6]

Анализа на главна компонента на италијанското население [1]

Во нивните соодноси на мешавини, Италијанците се слични на другите јужноевропејци, а тоа е примарно потекло од неолитски раноевропски фармери, заедно со помали, но сепак значајни количества мезолитски западни ловци-собирачи, степски сточари од бронзеното време (индоевропски говорници) и халколитско или бронзено време, иранско/ кавказско потекло.[7][8][9] Јужните Италијанци се најблиски до современите Грци,[10] додека Северните Италијанци се најблиску до Шпанците (Арагонци, Балеари, Каталонци и Валенсијци) и јужните Французи.[11][12][13][14] Во Италија има и мешавини од Западна Азија од бронзено/железно доба, со многу помала инциденца во Северна Италија во споредба со Централна Италија и Јужна Италија.[15] Северноафриканската примеса се наоѓа и во Јужна Италија и главните острови, со најголема зачестеност на Сицилија.

Преглед

уреди

Латинските примероци од Лациј во железното време и раниот римски републикански период, генерално, било откриено дека генетски се групираат најблиску до современите северни и централни Италијанци (четири од шест биле најблиску до северните и централните Италијанци, додека другите два биле најблиску до јужните Италијанци). Анализата на ДНК покажува дека античката грчка колонизација имала значаен траен ефект врз локалниот генетски пејзаж на Јужна Италија и Сицилија (Голема Грција), при што современите луѓе од тој регион имаат значителни грчки карактеристики.[16][17] Севкупно, генетската диференцијација помеѓу Латините, Етрурците и претходното прото-вилановско население во Италија било незначително. Во 2019 година, анализата на Античката ДНК на римските фосили открила значителна промена на генетското потекло кон потеклото на централна и северна Европа кај жителите на градот Рим во доцната антика и средновековниот период. Авторите привремено го поврзуваат потеклото на ова потекло со Визиготите и Ломбардите.[18] Анализата на мајчините хаплогрупи од антички и современи примероци од 2020 година укажува на значителна генетска сличност и континуитет помеѓу современите жители на Умбрија во централна Италија и древните жители на регионот кои припаѓаат на умбриската култура на италијански јазик.

Повеќекратните ДНК проучувања потврдиле дека генетската варијација во Италија е клиничка, која оди од источниот до западниот Медитеран. Сардинците се исклучок како генетски оддалечени во Италија и навистина во Европа, кои произлегуваат од нивното претежно неолитско, прединдоевропско и неиталично нурагиско потекло.[19] Одразувајќи ја историјата на Европа и поширокиот медитерански басен, било откриено дека италијанската популација е составена претежно од исти предци компоненти, иако во различни пропорции, од населбите во Европа од мезолитот, неолитот и бронзеното време.[20]

Генетската празнина помеѓу северните и јужните Италијанци е пополнета со среден централно-италијански кластер, создавајќи континуирана линија на варијации што ја отсликува географијата.[21] Единствен исклучок се некои малцински популации (најчесто словенечки малцинства од регионот Фриули-Венеција Џулија (Фурланија-Јулиска Краина)) кои се групираат со словенските централноевропејци во Словенија,[22] како и Сардинците, кои јасно се разликуваат од населението на континентална Италија и Сицилија. Студијата за некои лингвистички и изолирани заедници кои живеат во Италија открила дека нивната генетска разновидност накратко (0–200 km) и средни растојанија (700–800 km) била поголема од онаа забележана низ целиот европски континент.

Генетското растојание помеѓу северните и јужните Италијанци, иако големо за една европска националност, е слично на она меѓу северните и јужните Германци.[23] Северните и јужните Италијанци почнале да се разминуваат уште во доцниот глацијал, и се смета дека во помал обем го опфаќаат клинот на генетската разновидност што може да се забележи низ Европа.[24]

Историски популации

уреди
 
Етничките групи на Италија (како што се дефинирани со денешните граници) во 4 век п.н.е.

Современите луѓе се појавиле за време на горниот палеолит. Во пештерата Фуман биле откриени примероци од орињачка возраст и датираат од пред околу 34.000 години. За време на магдаленискиот период, првите луѓе од Пиринеите ја населиле Сардинија.[25]

За време на неолитот, земјоделството го вовеле луѓето од истокот и во овој период биле изградени првите села. Оружјето станало пософистицирано и биле произведени првите предмети од глина. Во доцниот неолит, употребата на бакар се проширила, а селата биле изградени над купови во близина на езерата. Во Сардинија, Сицилија и дел од континентална Италија, културата на ѕвончести пехари сепроширила од Западна и Централна Европа.

За време на доцното бронзено време, урнополската прото-вилановска култура се појавила во Централна и Северна Италија. Се карактеризира со обредот на кремирање на мртви тела, кој потекнува од Централна Европа. Употребата на железо започнало да се шири.[26] Во Сардинија, Нурагичката цивилизација процветала.

Во зората на железното време голем дел од Италија бил населен со италсски племиња како што се Латините, Сабините, Самните и Умбрите. Северозападните и алпските територии биле населени првенствено со прединдоевропски говорници како што се Етрурците, Лигурите, Камуните и Ретите; додека Јапигите, веројатно со илирско потекло, ја населувале Апулија.

Од 8 век п.н.е., грчките колонисти се населиле на јужниот италијански брег и основале градови, формирајќи го она што подоцна ќе се нарече Магна Грција. Отприлика во исто време, феникиските колонисти се населиле на западната страна на Сицилија. Во истиот период етрурската цивилизација се развила на брегот на Јужна Тоскана и Северен Лациј. Во 4 век п.н.е., Галите се населиле во Северна Италија и во делови од Централна Италија .[27] Со падот на Западното Римско Царство, различни популации од германско потекло ја нападнале Италија, од кои најзначајни биле Ломбардите , по што пет века подоцна следеле Норманите во Сицилија.

Y-ДНК разновидност

уреди
 
Распространетост на хаплогрупата R1b во Европа

Многу Италијанци, особено во Северна Италија и Централна Италија, припаѓаат на хаплогрупата R1b, вообичаена во Западна и Централна Европа. Највисока фреквенција на R1b била пронајдена во Гарфањана (76,2%) во Тоскана и во долините Бергамо (80,8%) во Ломбардија.[28][29] Овој процент се намалува на југот на Италија во Калабрија (33,2%). Од друга страна, 39% од Сардинците припаѓаат на мезолитската европска хаплогрупа I2a1a.[30][31]

Студијата од Универзитетот Католика дел Сакро Куоре покажала дека иако грчката колонизација оставила мал значаен генетски придонес, анализата на податоците од 12 локации на италијанскиот полуостров поддржува модел на машка демиска дифузија и неолитска мешавина со мезолитските жители.[32] Резултатите ја поддржале распространетоста на генетските варијации по должината на оската север-југ и ја поддржале демичната дифузија. Јужноиталијанските примероци се групирани со примероци од југоисточна и југоцентрална Европа, а северните групи со Западна Европа.[33]

Иследување од 2004 година на Семино и неговите соработници, покажало дека Италијанците од северно-централните региони имале околу 26,9% J2; Апулите, Калабријците и Сицилијаните имале 29,1%, 21,5% и 16,7% J2 соодветно; Сардинците имале 9,7% J2.[34]

Генетското проучување од 2018 година, фокусирано на лозата на Y-хромозомот и хаплогрупите, нивната разновидност и нивната распространетост со преземање на околу 817 репрезентативни субјекти, дава признание за традиционалната поделба север-југ во населението, со заклучување дека поради неолитските миграции јужните Италијанци „покажуваат поголема сличност со популациите на Блискиот Исток и Јужен Балкан отколку со северните; обратно, северните примероци се генетски поблиску до северозападна Европа и севернобалканските групи“. Позицијата на Волтера во централна Тоскана ја одржува отворена дебатата за потеклото на Етрурците, иако бројките силно се во прилог на автохтоната теза: ниското присуство на J2a-M67* (2,7%) сугерира контакти преку море со анадолскиот народ; присуството на централноевропската лоза G2a-L497 (7,1%) со значителна фреквенција попрво би го поддржала централноевропското потекло на Етрурците; и конечно, високата инциденца на европските лоза R1b (R1b 50% приближно, R1b-U152 24,5%) - особено на хаплогрупата R1b-U152 - може да укаже на автохтоно потекло поради процесот на формирање на етрурската цивилизација од претходниот Виланован културата, следејќи ги теориите на Дионисиј од Халикарнас, како што е веќе поддржано од археологијата, антропологијата и лингвистиката.[35][36][37][38] Во 2019 година, во студија на Стенфорд објавена во Science, два антички примероци од неолитската населба Рипабјанка ди Монтерадо во провинцијата Анкона, во регионот Марке во Италија, биле откриени дека се Y-ДНК J-L26 и J-M304. Затоа, Y-днк J2a-M67, низводно до Y-ДНК J-L26 и J-M304, најверојатно е во Италија уште од неолитот и не може да биде доказ за неодамнешните контакти со Анадолија.

Y-ДНК воведена од имиграција

уреди

Во две села во Лацио и Абруцо (Кападокија и Валепетра), I1 е најчестата Y-ДНК, забележана на нивоа 35% и 28%.[39] Во Сицилија, понатамошните миграции од Вандалите и Сарацените само малку влијаеле на етничкиот состав на сицилијанскиот народ. Сепак, конкретно грчкото генетско наследство се проценува на 37% во Сицилија.

Норманското освојување на јужна Италија предизвикало Норманското Кралство Сицилија кое било основано во 1130 година, со Палермо како главен град, 70 години по почетната норманска инвазија и 40 по освојувањето на последниот град, Ното во 1091 година, и ќе трае до 1198 година. Денес, во северозападна Сицилија, околу Палермо и Трапани, норманската Y-ДНК е вообичаена, со 15% до 20% од лозата кои припаѓаат на хаплогрупата I. Северноафриканскиот машки придонес во Сицилија бил проценет помеѓу 0% и 7,5%.[40] Севкупно, проценетите татковски придонеси од Јужен Балкан и Западна Европа во Сицилија се околу 63% и 26%, соодветно.

Генетското проучување од 2015 година на шест мали планински села во источно Лацио и една планинска заедница во блиското западно Абруцо открило некои генетски сличности помеѓу овие заедници и популациите од Блискиот Исток, главно во машкиот генетски базен. Y хаплогрупата Q, вообичаена во Западна Азија и Средна Азија, исто така била пронајдена кај овој примерок популација, што сугерира дека во минатото можело да биде домаќин на населба од Анадолија.[41] Исто така, тоа е околу 0,6% во континентална Италија, но се зголемува на 2,5% (6/236) на Сицилија, каде што достигнува 16,7% (3/18) во регионот Мазара дел Вало, проследено со 7,1% (2/28) во Рагуза, 3,6 % во Скијака, и 3,7 % во Белведере Маритимо.[42]

Генетски состав на италијанската мтДНК

уреди

Во Италија како и на друго место во Европа, поголемиот дел од лозата на мтДНК припаѓаат на хаплогрупата H. Неколку независни проучвања заклучуваат дека хаплогрупата H веројатно еволуирала во Западна Азија пред околу 25.000 години. Била донесена во Европа со миграции пред околу 20-25.000 години и се раширила со население од југозападниот дел на континентот.[43][44] Нејзиното пристигнување било приближно современо со подемот на Граветовата култура. Распространетоста на подкладите H1, H3 и сестринската хаплогрупа V одразуваат втора интраевропска експанзија од француско-кантабрискиот регион по последниот глацијален максимум, пред 13.000 години.[45]

Линијата на африканската хаплогрупа L се релативно ретки (помалку од 1%) низ цела Италија, со исклучок на Лацио, Волтера, Базиликата и Сицилија каде што биле пронајдени фреквенции помеѓу 2 и 3%.[46]

Во проучувањето од 2012 година од Брисигели и неговите соработници, било откриено дека анализата на информативните маркери на предците „како што е спроведена во оваа студија покажа дека Италија покажува многу мала потсахарска африканска компонента која е, сепак, малку повисока од не-медитеранска Европа“. Разговарајќи за африканските мтДНК, проучувањето наведува дека тие покажуваат дека значителен дел од овие лози можеле да пристигнат во Италија пред повеќе од 10.000 години; затоа, нивното присуство во Италија не мора да потекнува од времето на Римското Царство, трговијата со робови во Атлантикот или од современата миграција. Овие мтДНК од Брисигели и неговите соработници биле пријавени со дадените резултати како „Митохондриската ДНК хаплотипови од африканско потекло главно се претставени со хаплогрупи M1 (0,3%), U6 (0,8%) и L (1,2%) за 583 тестирани примероци. Хаплогрупите М1 и У6 може да се смета дека се од северноафриканско потекло и затоа може да се користат за сигнализирање на документираниот африкански историски влез. Хаплогрупата М1 била забележана само кај два носители од Трапани (Западна Сицилија), додека U6 била забележана само во Лусера, Јужна Апулија и уште еден на врвот на Полуостровот (Калабрија).

Проучувањето од 2013 година на Алесио Боатини и неговите соработници пронашло 0% од африканската L хаплогрупа во цела Италија од 865 примероци. Процентите за берберските M1 и U6 хаплогрупите биле 0,46% и 0,35%, соодветно.[47]

Проучувањето од 2014 година на Стефанија Сарно и неговите соработници пронашло 0% од африканската L хаплогрупа и M1 хаплогрупи во јужна Италија од 115 примероци. Пронајдени се само два берберски U6 од 115 примероци, еден од Лече и еден од Козенца.

Блиска генетска сличност меѓу Ашкеназите и Италијанците била забележана во генетските проучувања, веројатно поради фактот што еврејските Ашкенази имаат значителна европска мешавина (30–60%), голем дел од јужноевропските, од кои многу дошле од Италија кога мажите од дијаспората со потекло од Блискиот Исток мигрирале во Рим и нашле жени меѓу локалните жени кои потоа преминале во јудаизам.[48][49][50][51][52][53] Поконкретно, Евреите Ашкенази може да се моделираат како 50% левантски и 50% Европејци, со проценета средна јужноевропска мешавина од 37,5%. Поголемиот дел од нив (30,5%) се смета дека потекнуваат од италијански извор.[54][55]

Проучувањето за еврејската генеалогија од 2010 година покажало дека во однос на нееврејските европски групи, популациите кои се најтесно поврзани со Евреите Ашкенази се денешни Италијанци, а потоа Французите и Сардинците.[56][57]

Неодамнешните проучувања покажале дека Италија одиграла важна улога во обновувањето на „Западна Европа“ на крајот од последниот глацијален период. Студијата која била фокусирана на митохондриската хаплогрупа U5b3 открила дека оваа женска лоза всушност потекнува од Италија и пред околу 10.000 години се проширила од Полуостровот кон Прованса и Балканот. Во Прованса, веројатно помеѓу 9.000 и 7.000 години, од неа се појавила подкладата на хаплогрупата U5b3a1. Оваа подклада U5b3a1 подоцна дошла од Прованса на островот Сардинија преку трговци со опсидијан, бидејќи се проценува дека 80% од опсидијанот што се наоѓа во Франција доаѓа од Монте Арци во Сардинија, што ја одразува блиската врска што некогаш постоела меѓу овие региони. Сепак, околу 4% од женската популација на Сардинија припаѓа на овој хаплотип.[58]

Студијата на мтДНК, објавена во 2018 година во списанието American Journal of Physical Anthropology, ги споредила и античките и современите примероци од Тоскана, од праисторијата, етрурскиот период, римската доба, ренесансата и денешното време, и заклучила дека Етрурците се појавуваат како локално население, средно меѓу праисториските и другите примероци, сместувајќи се во временската мрежа помеѓу енеолитот и римското доба.[59]

Анализата од 2020 година на мајчините хаплогрупи од антички и современите примероци во централниот италијански регион Умбрија открива значителна генетска сличност меѓу современите Умбри и предримските жители на областа, како и докази за значителен генетски континуитет во регионот од предримско време. Утврдено е дека и современите и старите Умбри имаат високи стапки на мтДНК хаплогрупи U4 и U5a и преголема застапеност на J (приближно 30%). Студијата, исто така, покажала дека „локалните генетски континуитети се дополнително потврдени со шест терминални гранки (H1e1, J1c3, J2b1, U2e2a, U8b1b1 и K1a4a)“, исто така споделени од античките и современите Умбри.

Автосом

уреди
 
Мешавини на современи западноевроазиски популации врз основа на седум компоненти:
     Југо/Западна Европа
     Западна Азија [60]
 
Европската генетска структура (врз основа на 273.464 SNPs). Прикажани се три нивоа на структура како што е откриено со PC анализа: А) интерконтинентална; Б) интра-континентална; и В) во една земја (Естонија), каде што се прикажани средните вредности на PC1&2. Г) Европска карта што го илустрира потеклото на примерокот и големината на популацијата. ЦЕУ – жители на Јута со потекло од Северна и Западна Европа, CHB – Хан Кинез од Пекинг, JPT – Јапонец од Токио и YRI – Јоруба од Ибадан, Нигерија.[23]

Вејд и неговите соработници (2008) утврдиле дека Италија е еден од последните два преостанати генетски острови во Европа, а другиот е Финска. Ова делумно се должи на присуството на алпски планински синџир кој, низ вековите, спречил големи миграциски текови.[61]

Неодамнешните проучувања ширум геномот биле во можност да детектираат и квантифицираат примеси како никогаш досега. Ли и неговите соработници (2008), користејќи повеќе од 600.000 автосомни SNP, идентификуваат седум глобални групи на население, вклучувајќи ги европските, блискоисточните и централно/јужноазиските. Сите италијански примероци припаѓаат на централно-западната група со помали влијанија кои датираат од неолитскиот период.[62]

Лопез Хераез и неговите соработници (2009) ги впишале истите примероци на близу 1 милион SNP и ги анализирале во западноевроазиски контекст, идентификувајќи голем број подгрупи. Овој пат, сите европски примероци покажуваат мала примеса. Кај Италијанците најмногу има Тоскана, а малку има и Сардинија, но и Ломбардија (Бергамо), која е уште подалеку на север.[63]

Проучувањата од 2011 година на Мурјани и неговите соработници откриле дека многу јужноевропејци наследиле 1-3% потсахарско потекло, иако процентите биле помали (0,2-2,1%) кога повторно се анализирале со статистичкиот модел „СТРУКТУРА“. Пресметан е и просечен датум на мешање од околу 55 генерации/пред 1100 години, „во согласност со северноафриканскиот генски тек на крајот на Римското Царство и последователните арапски миграции“ [64]

Проучувањата од 2012 година на Ди Гаетано и неговите соработници користеле 1.014 Италијанци со широка географска покриеност. Покажало дека сегашната популација на Сардинија може јасно да се диференцира генетски од копното на Италија и Сицилија, и дека одреден степен на генетска диференцијација може да се забележи кај денешното население на италијанскиот полуостров.

Со користење на софтверот ADMIXTURE, авторите ја добија на K = 4 најниската грешка при вкрстена валидација. Поединците на HapMap CEU покажаа просечно потекло од Северна Европа од 83%. Сличен модел е забележан кај француското, северноиталијанското и средноиталијанското население со потекло од 70%, 56% и 52%, соодветно. Според заплетот PCA, исто така, во анализата ADMIXTURE има релативно мали разлики во потеклото помеѓу северноиталијанците и централно-италијанците додека јужните Италијанци покажале помал просечен процент на примеси (44%) од Северна и Централна Италија, и повисоко кавкаско потекло на 28%. Примероците од Сардинија прикажуваат шема на темноцрвена боја вообичаена за другите европски популации, но со поголема фреквенција (70%). Просечните пропорции на примеси за северноевропското потекло во денешната популација на Сардинија е 14,3% со некои индивидуи кои покажуваат многу ниско северноевропско потекло (помалку од 5% кај 36 индивидуи од 268, што претставува 13% од примерокот).

Проучувањето од 2013 година од Перистера Пашоу и неговите соработници потврдува дека Средоземното Море делувало како силна бариера за протокот на гените низ географската изолација по првичните населби. Примероците од (Северна) Италија, Тоскана, Сицилија и Сардинија се најблиску до другите јужноевропејци од Иберија, Балканот и Грција, кои пак се најблиску до неолитските мигранти кои се ширеле земјоделство низ Европа, претставени овде со кападокискиот примерок од Анадолија. Но, оттогаш немало значајно мешање од Блискиот Исток или Северна Африка во Италија и остатокот од Јужна Европа.

Древната ДНК анализа открила дека Ледениот човек Еци се групирал со современите јужноевропејци и најблиску до Италијанците (портокаловите точки „Europe S“ на парцелите подолу), особено оние од островот Сардинија. Други Италијанци се оддалечуваат кон Југоисточна и Централна Европа во согласност со географијата и некои постнеолитски генски текови од тие области (на пр. Грци, Етрурци, Келти), но и покрај тоа и вековната историја, тие сè уште се многу слични на нивнипт праисториски предок.[65]

Проучувањето од 2013 година на Ботик и неговите соработници од 2013 година примени ненадгледуван алгоритам за кластерирање, ADMIXTURE, за да се процени споделувањето базирано на алели помеѓу Африканците и Европејците. Што се однесува до Италијанците, северноафриканското потекло не надминува 2% од нивниот геном. Во просек, 1% од еврејското потекло се наоѓа во тосканската популација HapMap и италијанските Швајцарци, како и Грците и Кипарците. Спротивно на минатите набљудувања, потсахарското потекло е откриено на <1% во Европа, со исклучок на Канарските Острови.

Хак и неговите соработници (2015) спровеле широка студија за геном на 94 антички скелети од Европа и Русија. Студијата тврди дека степските сточари од бронзеното време од Јамниската култура ги ширеле индоевропските јазици во Европа. Автосомните тестови покажуваат дека народот Јамнаја бил резултат на мешање помеѓу две различни популации на ловци-собирачи: источни ловци-собирачи од руската степа и/или кавкаски ловци-собирачи или халколитски Иранци (кои се многу слични). Волфганг Хак проценил 27% придонес на предците на Јамјаја во ДНК на современите Тосканци, 25% придонес на предците на Јамнаја во ДНК на современите северни Италијанци од Бергамо, со исклучок на Сардинците (7%) и во помала мера Сицилијанците ( 12%).

Проучувањето од 2016 година на Сацини и неговите соработници ги потврдува резултатите од претходните студии на Ди Гетано и неговите соработници (2012) и Фиорито и сор. (2015), но има многу подобра географска покриеност на примероци, при што се тестирани 737 лица од 20 локации во 15 различни региони. Студијата, исто така, за прв пат вклучува формален тест за мешање што го моделира потеклото на Италијанците со заклучување на настани за мешање користејќи ги сите западноевроазиски примероци. Резултатите се многу интересни во светлината на античките ДНК докази што се појавиле во последните неколку години:

Покрај шемата опишана во главниот текст, примерокот SARD се смета дека одиграл главна улога како извор на примеси за повеќето испитувани популации, особено италијанските, наместо како примател на миграциски процеси. Всушност, најзначајните резултати од f3 за триото, вклучително и SARD, ги посочија полуостровските Италијанци како веродостојни резултати од мешањето помеѓу SARD и популациите од Иран, Кавказ и Русија. Ова сценарио може да се протолкува како дополнителен доказ дека Сардинците задржуваат високи пропорции на наводната геномска позадина на предците што била значително распространета низ Европа барем до неолитот и која последователно била избришана или маскирана кај повеќето денешни европски популации.

Сарно и неговите соработници (2017) се концентрирале на генетското влијание донесено од историските миграции околу Средоземно Море на Јужна Италија и Сицилија, и заклучува дека „резултатите покажуваат дека генетската варијабилност на денешното јужноиталијанско население се карактеризира со заеднички генетски континуитет, кој се протега на големи делови од бреговите на централниот и источниот Медитеран“, притоа покажувајќи дека „Јужна Италија изгледа повеќе слична на островите во Средоземното Море во кои се зборува грчки, достигнувајќи до исток до Кипар, отколку на примероците од континентална Грција, што укажува на можна врска на предците што можеби преживеале во помалку измешана форма на островите“, прецизира и како „покрај доминантната компонента слична на неолитот, нашите анализи откриваат значајни влијанија на постнеолитските предци поврзани со Кавказ и Левант“. Напис поврзан со Друштвото „Макс Планк“, кој ги прегледува резултатите, а започнува со наведување дека „популациите по должината на источниот брег на Средоземно Море споделуваат генетско наследство што ја надминува националноста“, исто така укажува на тоа колку оваа студија е интересна за дебатите во врска со дифузијата на семејството на индоевропски јазици во Европа, бидејќи, иако го покажува влијанието од Кавказ, нема генетски маркер поврзан со понтичко-касписката степа, „многу карактеристичен генетски сигнал добро претставен во северно-средна и источна Европа, кои претходните студии ги поврзуваа со воведувањето на индоевропските јазици на континентот“.

Равен и неговите соработници (2019) откриле во една студија ширум геномот на современите Италијанци придонес на кавкаските ловци-собирачи од третиот милениум во анадолското бронзено доба, претежно во Јужна Италија. Понатаму, моделите на регионални варијации покажале географска структура во Јужна Италија, Северна Италија и Сардинија, во согласност со претходните студии. Била забележана уште подетална структура помеѓу подрегионалните кластери, предизвикани од географијата и оддалеченоста, и историските мешавини веројатно поврзани со настаните на крајот на Римското Царство и во текот на следните периоди.

Антонио и неговите соработници (2019) проучувале историски популации од различни временски периоди во Латиј и Рим. Тие откриле дека, и покрај јазичните разлики, Латините и Етрурците не покажале значајни генетски разлики. Нивната автосомна ДНК била мешавина во слични пропорции на западните ловци-собирачи (мезолит), раноевропските фармери (неолит) и западните степски сточари (бронзено доба).

Студијата на геномот од 2022 година на повеќе од 700 индивидуи од јужниот дел на Медитеранот 102 од Јужна Италија), во комбинација со античка ДНК од соседните области, открила високи афинитети на Југоисточните Италијанци со современите источни Пелопонези и поблизок афинитет на античките грчки геноми со оние од одредени региони на Јужна Италија отколку современи грчки геноми.[66]

Наводи

уреди
  1. ↑ „Characterization of the biological processes shaping the genetic structure of the Italian population“. BMC Genetics. 16: 132. November 2015. doi:10.1186/s12863-015-0293-x. PMC 4640365. PMID 26553317.CS1-одржување: display-автори (link)
  2. ↑ „Ancient Rome: A genetic crossroads of Europe and the Mediterranean“. Science. American Association for the Advancement of Science (објав. November 8, 2019). 366 (6466): 708–714. November 2019. Bibcode:2019Sci...366..708A. doi:10.1126/science.aay6826. PMC 7093155. PMID 31699931. Интересно, иако индивидуите од железното време беа земени од етрурски (n=3) и од латински (n=6) контекст, не откривме никакви значајни разлики помеѓу двете групи со f4 статистика во форма на f4 (RMPR_Etruscan, RMPR_Latin; тест популација, Онге), сугерирајќи заедничко потекло или широка генетска размена меѓу нив. ... Во средновековниот и раниот современ период (n = 28 лица), забележуваме промена на потеклото кон централна и северна Европа во PCA (сл. 3E), како и дополнително зголемување на европскиот кластер (C7) и загуба на кластерите на Блискиот Исток и Источен Медитеран (C4 и C5) во ChromoPainter (сл. 4C). Средновековното население е приближно центрирано на современите централни Италијанци (Сл. 3F). Може да се моделира како двонасочна комбинација на доцноантичкото население на Рим и европската донаторска популација, со потенцијални извори кои вклучуваат многу антички и современи популации во централна и северна Европа: Ломбардите од Унгарија, Саксонците од Англија и Викинзите од Шведска, меѓу другите (табела S26). |hdl-access= бара |hdl= (help)CS1-одржување: display-автори (link)
  3. ↑ „The geography of recent genetic ancestry across Europe“. PLOS Biology. 11 (5): e1001555. 2013. doi:10.1371/journal.pbio.1001555. PMC 3646727. PMID 23667324.
  4. ↑ „Population structure of modern-day Italians reveals patterns of ancient and archaic ancestries in Southern Europe“. Science Advances. 5 (9): eaaw3492. September 2019. Bibcode:2019SciA....5.3492R. doi:10.1126/sciadv.aaw3492. PMC 6726452. PMID 31517044.CS1-одржување: display-автори (link)
  5. ↑ „Linguistic, geographic and genetic isolation: a collaborative study of Italian populations“. Journal of Anthropological Sciences. 92 (92): 201–31. 2014. doi:10.4436/JASS.92001. PMID 24607994.CS1-одржување: display-автори (link)
  6. ↑ „The mitogenome portrait of Umbria in Central Italy as depicted by contemporary inhabitants and pre-Roman remains“. Scientific Reports. 10 (1): 10700. July 2020. Bibcode:2020NatSR..1010700M. doi:10.1038/s41598-020-67445-0. PMC 7329865. PMID 32612271.CS1-одржување: display-автори (link)
  7. ↑ „Genomic history of the Sardinian population“. Nature Genetics. 50 (10): 1426–1434. October 2018. doi:10.1038/s41588-018-0215-8. PMC 6168346. PMID 30224645.CS1-одржување: display-автори (link)
  8. ↑ „Genetic history from the Middle Neolithic to present on the Mediterranean island of Sardinia“. Nature Communications. 11 (1): 939. February 2020. Bibcode:2020NatCo..11..939M. doi:10.1038/s41467-020-14523-6. PMC 7039977. PMID 32094358.CS1-одржување: display-автори (link)
  9. ↑ „The spread of steppe and Iranian-related ancestry in the islands of the western Mediterranean“. Nature Ecology & Evolution. 4 (3): 334–345. March 2020. doi:10.1038/s41559-020-1102-0. PMC 7080320. PMID 32094539.CS1-одржување: display-автори (link)
  10. ↑ «Сицилија и Јужна Италија биле во голема мера колонизирани од Грци, почнувајќи од осмиот до деветтиот век п.н.е. веројатно по бројност го надминале грчкото население во татковината.» Cavalli-Sforza L, Menozzi P, Piazza A (1994). The History and Geography of Human Genes. Princeton University Press. стр. 278. ISBN 978-0-691-08750-4.
  11. ↑ „Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe“. Nature. 522 (7555): 207–11. June 2015. arXiv:1502.02783. Bibcode:2015Natur.522..207H. doi:10.1038/nature14317. PMC 5048219. PMID 25731166.CS1-одржување: display-автори (link)
  12. ↑ „An overview of the genetic structure within the Italian population from genome-wide data“. PLOS ONE. 7 (9): e43759. 2012. Bibcode:2012PLoSO...743759D. doi:10.1371/journal.pone.0043759. PMC 3440425. PMID 22984441.CS1-одржување: display-автори (link)
  13. ↑ „Discerning the ancestry of European Americans in genetic association studies“. PLOS Genetics. 4 (1): e236. January 2008. doi:10.1371/journal.pgen.0030236. PMC 2211542. PMID 18208327.CS1-одржување: display-автори (link)
  14. ↑ „Maritime route of colonization of Europe“. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 111 (25): 9211–6. June 2014. Bibcode:2014PNAS..111.9211P. doi:10.1073/pnas.1320811111. PMC 4078858. PMID 24927591.CS1-одржување: display-автори (link)
  15. ↑ „The Italian genome reflects the history of Europe and the Mediterranean basin“. European Journal of Human Genetics. 24 (7): 1056–62. July 2016. doi:10.1038/ejhg.2015.233. PMC 5070887. PMID 26554880.
  16. ↑ „Differential Greek and northern African migrations to Sicily are supported by genetic evidence from the Y chromosome“. European Journal of Human Genetics. 17 (1): 91–9. January 2009. doi:10.1038/ejhg.2008.120. PMC 2985948. PMID 18685561. The genetic contribution of Greek chromosomes to the Sicilian gene pool is estimated to be about 37% whereas the contribution of North African populations is estimated to be around 6%.CS1-одржување: display-автори (link)
  17. ↑ „Ancient and recent admixture layers in Sicily and Southern Italy trace multiple migration routes along the Mediterranean“. Scientific Reports. 7 (1): 1984. May 2017. Bibcode:2017NatSR...7.1984S. doi:10.1038/s41598-017-01802-4. PMC 5434004. PMID 28512355.CS1-одржување: display-автори (link)
  18. ↑ Wade, Lizzie (2019). „Immigrants from the Middle East shaped Rome“. Science. 366 (6466): 673. Bibcode:2019Sci...366..673W. doi:10.1126/science.366.6466.673. PMID 31699914. Архивирано од изворникот на 2021-02-24. Посетено на 2021-01-25."Трговските патишта испраќале луѓе и стоки во новиот главен град, а епидемиите и инвазиите го намалиле населението на Рим на околу 100.000 луѓе. Напаѓачите на варварите донеле повеќе европско потекло. Рим постепено ја изгубил својата силна генетска врска со Источниот Медитеран и Блискиот Исток. Во средновековно време, жителите на градот повторно генетски личеле на европското население."
  19. ↑ ..."Одвојувањето на Сардинија од остатокот на континентот, навистина од сите други европски популации, што веројатно открива подревно потекло на нејзиното население, независно од она на италијанското население и со потекло од Блискиот источен Медитеран." Алберто Пјаца, I profili genetici degli italiani, Accademia delle Scienze di Torino
  20. ↑ „Uniparental markers of contemporary Italian population reveals details on its pre-Roman heritage“. PLOS ONE. 7 (12): e50794. 2012. Bibcode:2012PLoSO...750794B. doi:10.1371/journal.pone.0050794. PMC 3519480. PMID 23251386.CS1-одржување: display-автори (link)
  21. ↑ „Complex interplay between neutral and adaptive evolution shaped differential genomic background and disease susceptibility along the Italian peninsula“. Scientific Reports. 6: 32513. September 2016. Bibcode:2016NatSR...632513S. doi:10.1038/srep32513. PMC 5007512. PMID 27582244. Zendo: 165505.CS1-одржување: display-автори (link)
  22. ↑ „Genetic characterization of northeastern Italian population isolates in the context of broader European genetic diversity“. European Journal of Human Genetics. 21 (6): 659–65. June 2013. doi:10.1038/ejhg.2012.229. PMC 3658181. PMID 23249956.CS1-одржување: display-автори (link)
  23. ↑ 23,0 23,1 „Genetic structure of Europeans: a view from the North-East“. PLOS ONE. 4 (5): e5472. 2009. Bibcode:2009PLoSO...4.5472N. doi:10.1371/journal.pone.0005472. PMC 2675054. PMID 19424496.CS1-одржување: display-автори (link)
  24. ↑ „Genomic history of the Italian population recapitulates key evolutionary dynamics of both Continental and Southern Europeans“. BMC Biology. 18 (1): 51. May 2020. doi:10.1186/s12915-020-00778-4. PMC 7243322. PMID 32438927.CS1-одржување: display-автори (link)
  25. ↑ „Y-Chromosome haplogroup I prehistoric gene flow in Europe“ (PDF). Documenta Praehistorica. 33: 17–20. December 2006. doi:10.4312/dp.33.3. Архивирано од изворникот (PDF) на 2009-03-06.
  26. ↑ „Culture del bronzo recente in Italia settentrionale e loro rapporti con la "cultura dei campi di urne"“. Gruppo Archeologico Monteclarense. Архивирано од изворникот на 10 May 2006.
  27. ↑ Haywood J (2014). The Celts: Bronze Age to New Age (англиски). Routledge. стр. 21. ISBN 978-1-317-87017-3.
  28. ↑ „Реконструкција на генетската историја на Италијанците: нови сознанија од машки (Y-хромозом)“. Annals of Human Biology. 45 (1): 44–56. February 2018. doi:10.1080/03014460.2017.1409801. PMID 29382284.CS1-одржување: display-автори (link)
  29. ↑ „Clinal patterns of human Y chromosomal diversity in continental Italy and Greece are dominated by drift and founder effects“ (PDF). Molecular Phylogenetics and Evolution. 28 (3): 387–95. September 2003. doi:10.1016/s1055-7903(03)00016-2. PMID 12927125. Архивирано од изворникот (PDF) на 2017-01-20.CS1-одржување: display-автори (link)
  30. ↑ Francalacci, P.; Morelli, L.; Underhill, P. A.; Lillie, A. S.; Passarino, G.; Useli, A.; Madeddu, R.; Paoli, G.; Tofanelli, S. (July 2003). „Peopling of three Mediterranean islands (Corsica, Sardinia, and Sicily) inferred by Y-chromosome biallelic variability“. American Journal of Physical Anthropology. 121 (3): 270–279. doi:10.1002/ajpa.10265. ISSN 0002-9483. PMID 12772214.
  31. ↑ Francalacci, Paolo; Morelli, Laura; Angius, Andrea; Berutti, Riccardo; Reinier, Frederic; Atzeni, Rossano; Pilu, Rosella; Busonero, Fabio; Maschio, Andrea (2013-08-02). „Low-Pass DNA Sequencing of 1200 Sardinians Reconstructs European Y-Chromosome Phylogeny“. Science (англиски). 341 (6145): 565–569. Bibcode:2013Sci...341..565F. doi:10.1126/science.1237947. ISSN 0036-8075. PMC 5500864. PMID 23908240.
  32. ↑ „Генетската варијација на хромозомот Y на италијанскиот полуостров е клиничка и поддржува модел на примеси за средбата меѓу мезолитот-неолитот“. Molecular Phylogenetics and Evolution. 44 (1): 228–39. July 2007. doi:10.1016/j.ympev.2006.11.030. PMID 17275346.CS1-одржување: display-автори (link)
  33. ↑ Cavalli-Sforza L, Menozzi P, Piazza A (1994). The History and Geography of Human Genes. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-08750-4.>:295
  34. ↑ „Origin, diffusion, and differentiation of Y-chromosome haplogroups E and J: inferences on the neolithization of Europe and later migratory events in the Mediterranean area“. American Journal of Human Genetics. 74 (5): 1023–34. May 2004. doi:10.1086/386295. PMC 1181965. PMID 15069642.CS1-одржување: display-автори (link)
  35. ↑ Barker, Graeme; Rasmussen, Tom (2000). The Etruscans. The Peoples of Europe (англиски). Oxford: Blackwell Publishing. стр. 44. ISBN 978-0-631-22038-1.
  36. ↑ Turfa, Jean MacIntosh (2017). „The Etruscans“. Во Farney, Gary D.; Bradley, Gary (уред.). The Peoples of Ancient Italy. Berlin: De Gruyter. стр. 637–672. doi:10.1515/9781614513001. ISBN 978-1-61451-520-3.
  37. ↑ De Grummond, Nancy T. (2014). „Ethnicity and the Etruscans“. Во McInerney, Jeremy (уред.). A Companion to Ethnicity in the Ancient Mediterranean. Chichester, UK: John Wiley & Sons, Inc. стр. 405–422. doi:10.1002/9781118834312. ISBN 9781444337341.
  38. ↑ Shipley, Lucy (2017). „Where is home?“. The Etruscans: Lost Civilizations (англиски). London: Reaktion Books. стр. 28–46. ISBN 9781780238623.
  39. ↑ Messina F, Finocchio A, Rolfo MF, De Angelis F, Rapone C, Coletta M, и др. (2015). „Traces of forgotten historical events in mountain communities in Central Italy: A genetic insight“. American Journal of Human Biology. 27 (4): 508–19. doi:10.1002/ajhb.22677. PMID 25728801. S2CID 30111156.
  40. ↑ „Moors and Saracens in Europe: estimating the medieval North African male legacy in southern Europe“. European Journal of Human Genetics. 17 (6): 848–52. June 2009. doi:10.1038/ejhg.2008.258. PMC 2947089. PMID 19156170.CS1-одржување: display-автори (link)
  41. ↑ „Traces of forgotten historical events in mountain communities in Central Italy: A genetic insight“. American Journal of Human Biology. 27 (4): 508–19. 2015. doi:10.1002/ajhb.22677. PMID 25728801.CS1-одржување: display-автори (link)
  42. ↑ Brisighelli, F (2012). „Uniparental markers of contemporary Italian population reveals details on its pre-Roman heritage“. PLOS ONE. 7 (12): e50794. Bibcode:2012PLoSO...750794B. doi:10.1371/journal.pone.0050794. PMC 3519480. PMID 23251386. In Table S4, #BEL50 is estimated to be Q-M378 by haplotype, though it is shown as just P* (xR1).
  43. ↑ „High-resolution mtDNA evidence for the late-glacial resettlement of Europe from an Iberian refugium“. Genome Research. 15 (1): 19–24. January 2005. doi:10.1101/gr.3182305. PMC 540273. PMID 15632086.CS1-одржување: display-автори (link)
  44. ↑ „Tracing European founder lineages in the Near Eastern mtDNA pool“. American Journal of Human Genetics. 67 (5): 1251–76. November 2000. doi:10.1016/S0002-9297(07)62954-1. PMC 1288566. PMID 11032788.CS1-одржување: display-автори (link)
  45. ↑ „The molecular dissection of mtDNA haplogroup H confirms that the Franco-Cantabrian glacial refuge was a major source for the European gene pool“. American Journal of Human Genetics. 75 (5): 910–8. November 2004. doi:10.1086/425590. PMC 1182122. PMID 15382008.CS1-одржување: display-автори (link)
  46. ↑ „Mitochondrial DNA variation of modern Tuscans supports the near eastern origin of Etruscans“. American Journal of Human Genetics. 80 (4): 759–68. April 2007. doi:10.1086/512822. PMC 1852723. PMID 17357081. 4/138=2.9% in Latium; 3/114=2.6% in Volterra; 2/92=2.2% in Basilicata and 3/154=2.0% in SicilyCS1-одржување: display-автори (link)
  47. ↑ „Uniparental markers in Italy reveal a sex-biased genetic structure and different historical strata“. PLOS ONE. 8 (5): e65441. 2013. Bibcode:2013PLoSO...865441B. doi:10.1371/journal.pone.0065441. PMC 3666984. PMID 23734255.CS1-одржување: display-автори (link)
  48. ↑ „Tracing the Roots of Jewishness“. Science Magazine. American Association for the Advancement of Science. 3 June 2010.
  49. ↑ „The origin of Eastern European Jews revealed by autosomal, sex chromosomal and mtDNA polymorphisms“. Biology Direct. 5 (57): 57. October 2010. doi:10.1186/1745-6150-5-57. PMC 2964539. PMID 20925954.
  50. ↑ „Did Modern Jews Originate in Italy?“. ScienceNOW. 8 October 2013.
  51. ↑ „Genetic Roots of the Ashkenazi Jews“. The Scientist. 2013.
  52. ↑ „Genetic structure of human populations“. Science. 298 (5602): 2381–5. December 2002. Bibcode:2002Sci...298.2381R. doi:10.1126/science.1078311. PMID 12493913.
  53. ↑ „A substantial prehistoric European ancestry amongst Ashkenazi maternal lineages“. Nature Communications. 4: 2543. 2013. Bibcode:2013NatCo...4.2543C. doi:10.1038/ncomms3543. PMC 3806353. PMID 24104924.CS1-одржување: display-автори (link)
  54. ↑ „Admixture Estimation in a Founder Population“. Am Soc Hum Genet. 2013. Архивирано од изворникот на 2019-08-11. Посетено на 2016-10-31.CS1-одржување: display-автори (link)
  55. ↑ „Signatures of founder effects, admixture, and selection in the Ashkenazi Jewish population“. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 107 (37): 16222–7. September 2010. Bibcode:2010PNAS..10716222B. doi:10.1073/pnas.1004381107. PMC 2941333. PMID 20798349.
  56. ↑ „Abraham's children in the genome era: major Jewish diaspora populations comprise distinct genetic clusters with shared Middle Eastern Ancestry“. American Journal of Human Genetics. 86 (6): 850–9. June 2010. doi:10.1016/j.ajhg.2010.04.015. PMC 3032072. PMID 20560205.
  57. ↑ „Genes Set Jews Apart, Study Finds“. American Scientist. Посетено на 8 November 2013.
  58. ↑ „Mitochondrial haplogroup U5b3: a distant echo of the epipaleolithic in Italy and the legacy of the early Sardinians“ (PDF). American Journal of Human Genetics. 84 (6): 814–21. June 2009. doi:10.1016/j.ajhg.2009.05.004. PMC 2694970. PMID 19500771. Архивирано од изворникот (PDF) на 2018-07-22. Посетено на 2010-07-15.CS1-одржување: display-автори (link)
  59. ↑ Leonardi, Michela; Sandionigi, Anna; Conzato, Annalisa; Vai, Stefania; Lari, Martina (2018). „The female ancestor's tale: Long‐term matrilineal continuity in a nonisolated region of Tuscany“. American Journal of Physical Anthropology (англиски). New York City: John Wiley & Sons (објав. September 6, 2018). 167 (3): 497–506. doi:10.1002/ajpa.23679. PMID 30187463.
  60. ↑ „Standing at the gateway to Europe--the genetic structure of Western balkan populations based on autosomal and haploid markers“. PLOS ONE. 9 (8): e105090. 2014. Bibcode:2014PLoSO...9j5090K. doi:10.1371/journal.pone.0105090. PMC 4141785. PMID 25148043.CS1-одржување: display-автори (link)
  61. ↑ „Genetic Map of Europe“. New York Times. 13 August 2008. Посетено на 25 February 2014.
  62. ↑ „Worldwide human relationships inferred from genome-wide patterns of variation“ (PDF). Science. New York, N.Y. 319 (5866): 1100–4. February 2008. Bibcode:2008Sci...319.1100L. doi:10.1126/science.1153717. PMID 18292342. Архивирано од изворникот (PDF) на 2009-03-27.
  63. ↑ „Genetic variation and recent positive selection in worldwide human populations: evidence from nearly 1 million SNPs“. PLOS ONE. 4 (11): e7888. November 2009. Bibcode:2009PLoSO...4.7888L. doi:10.1371/journal.pone.0007888. PMC 2775638. PMID 19924308.CS1-одржување: display-автори (link)
  64. ↑ „The history of African gene flow into Southern Europeans, Levantines, and Jews“. PLOS Genetics. 7 (4): e1001373. April 2011. doi:10.1371/journal.pgen.1001373. PMC 3080861. PMID 21533020.
  65. ↑ „New insights into the Tyrolean Iceman's origin and phenotype as inferred by whole-genome sequencing“. Nature Communications. 3: 698. February 2012. Bibcode:2012NatCo...3..698K. doi:10.1038/ncomms1701. PMID 22426219.CS1-одржување: display-автори (link)
  66. ↑ Raveane, Alessandro; Molinaro, Ludovica; Aneli, Serena; Capodiferro, Marco Rosario; Ongaro, Linda; Migliore, Nicola Rambaldi; Soffiati, Sara; Scarano, Teodoro; Torroni, Antonio (2022-03-01). „Assessing temporal and geographic contacts across the Adriatic Sea through the analysis of genome-wide data from Southern Italy“ (англиски): 2022.02.26.482072. doi:10.1101/2022.02.26.482072. Наводот journal бара |journal= (help)
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Генетска_историја_на_Италија&oldid=5243888“